Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, iki kişi arasında geçen bir kitap inceleme oturumudur. Konuşmacılardan biri Can olarak anılmaktadır.
- Videoda Franz Kafka'nın "Dava" (Almanca aslı "Der Prozess") adlı eseri detaylı olarak ele alınmaktadır. Josef K. adlı bir bankada çalışan üst düzey yönetici karakterin, suçlandığı bir şey olmadan tutuklanması ve yaşadığı mahkeme süreci incelenmektedir. Konuşmacılar, modern yargı sisteminin çürümüş yapısını, Josef K.'nın bu sistemin içinde nasıl parçalandığını ve kitabın son bölümündeki kapı hikayesi üzerinden Kafka'nın "Şato" kitabıyla paralellikleri tartışmaktadır.
- Videoda ayrıca kitabın karakterleri (Bayan Buster, Bayan Bürssen, Linda, müdür yardımcısı), mahkeme salonundaki olaylar, beraat şekilleri (gerçek beraat, sözde beraat ve sürünceme) ve Kafka'nın distopik dünyası ile adalet sisteminin çöküşü ele alınmaktadır. Konuşmacılar, kitabın içsel metaforları, saf rumları ve okuyucuların kendi yorumlarını yapabilecekleri konuları da tartışmaktadır.
- 00:10Kitabın Tanıtımı
- Günümüz kitabımız Franz Kafka'nın "Dava" kitabıdır ve Türkiye İş Bankası Yayınları'nın onuncu baskısını okumuşuzdur.
- Kitap yaklaşık 200-220 sayfa civarında olup Gülperi Sert tarafından çevrilmiştir.
- Konuşmacılar, Kafka konusunda kendini ispatlamış Cem Yayınevi'nin Kamuran Şipal'ın çevirisi olan baskısını okumayı tavsiye ediyorlar.
- 00:50Kitabın Konusu
- Kitabın ana karakteri Josef K., bir bankada çalışan üst düzey yönetici bir adamdır.
- Bir sabah kalktığında etrafında bekçi koruma tarzı adamlar olduğunu ve kendisine bir dava açıldığını söylerler.
- Bu dava, suçlandığı bir şeyin ortada olmadığı, kimse bir şey bilmediği ve bilen kişilere ulaşılamadığı bir süreçtir.
- 01:32Josef K. Karakteri
- Josef K., politik düzenin zihinleri çoraklaştırdığı bir benlik distopyasına maruz kalmış bir karakter olarak tanımlanabilir.
- Bürokrasinin, rüşvetin ve yolsuzluğun had safhaya ulaştığı bir sistemde kendi sürecini yönetebilme becerisini kendinde bulmaya çalışan bir karakterdir.
- Sistemin içerisinde sistemi çözmeye, yenemeye çalışıp sonunda bir ekmek gibi parçalanıp dağılan bir adamdır.
- 02:29Diğer Karakterler
- Kitapta Josef K. dışında üç kadın karakter vardır: oteldeki kadın Bayan Bruce, Bahri'nin karısı ve Linda.
- Bu karakterler, sistemin bir parçası olarak Josef K.'yı sistemde tutmaya çalışan yan elemanlar olarak görülebilir.
- Kitapta adalet sistemi, mafya babası gibi bir yapıya benzetilebilir ve çözülebilir bir yapısı yoktur.
- 03:49Müdür Yardımcısı Karakteri
- Müdür yardımcısı, sistemin içindeki "kraldan çok kralcı" tipi bir karakterdir.
- Sistemi basarak ezmeye çalışan ve sistemi ayakta tutmaya çalışan bir figürdür.
- İlk başta Josef K.'yı tekneye davet eder, daha sonra ona karşı mobbing girişimi yapar ve sonunda İtalyan'la onu konuşturur.
- 04:28Mahkeme Salonu Olayı
- Mahkeme salonunda garip bir ortam vardır; bir yerde Bahşi'nin karısının peşinde herkes anlamsızca bağırırken, yargıç veya hakim elinde porno dergisiyle davaya bakmaya çalışıyor.
- Josef K., neyle suçlandığını bilmeden mahkemeye getirilir ve içerde saçma sapan bir düzenle karşılaşırlar.
- Mahkemede kimin eli kimin cebinde belli değil, hakim önünde müstehcen dergiler teşhir edilir.
- 05:40Avukatsızlık Sorunu
- Sistemin içinde Josef K.'yı savunacak düzgün bir avukat yoktur.
- Avukatlar hem değer görüp hem değer görmemektedir ve savunmaları çok önemsenmemektedir.
- Çürümüş bir sistemdeki avukatlar da çürümüş yonga parçaları olup, Josef K.'nın davasını üstlenen avukatın iyi bir avukat olduğu hakkında hiçbir delil yoktur.
- 06:51Dava Kitabındaki Karakterler ve Sistemin Açıkları
- Sistemin içindeki kişiler, sistemi kendi çıkarlarına kullanarak açıkları açmış ve kendi sistemlerini oluşturmuşlar.
- Hikayede ressam, çok çıkarcı bir karakter olarak tanımlanıyor; mahkemeyi çözdüğünü düşünüyor, vekalet istiyor ve bu yöntemle pahalı resimler çizdirerek parasını kazanıyor.
- Josef, üç tane beraat şekli olduğunu söylüyor: gerçek beraat, sözde beraat ve sürünceme.
- 07:46Beraat Türleri ve Anlamları
- Gerçek beraat mümkün değil, çünkü kimse bunu görmedi veya bu dünyada yaşamıyor.
- Sözde beraat, insanı süreç içerisinde ümitlendirip sürekli oyalayan bir durum; insan bir kuruma gider, imza atmak için başka bir kuruma yönlendirilir ve bu süreçte insan sürünceme hissi yaşar.
- Sürünceme, Josef K'nın kitap içindeki sürecini anlatıyor ve kitabın son bölümünde müdür yardımcısının müşterilerinden biri olan İtalya'yı katedrale çağırmasıyla devam ediyor.
- 08:56Son Hikaye ve Anlamı
- Son hikayede kapıda bir bekçi ve içeri girmek isteyen bir adam var; adam rüşvetler veriyor, yalvarıyor, ağlıyor ama bekçi onu içeri geçirmiyor.
- Bekçi, adamın öleceği zamana denk gelerek "Ben asla seni engellemedim, istersen girebilirdin, hiç sana karşı kaba kuvvet uygulamadım, sen durup burada bana yalvarmayı seçtin" diyerek adamın kendi kendine oto-sansür uyguladığını gösteriyor.
- Bu hikaye, insanın kendi kendine uyguladığı otokontrol mekanizmasını ve kendini kısıtlayışını anlatıyor.
- 09:42Kafka'nın Diğer Eserleri ve Kitabın Anlamı
- Şato kitabıyla Dava kitabı birbirinden çok paralel; her iki kitapta da bir kişi belirsiz bir sisteme girmeye çalışıyor.
- Kafka'nın kitapları saf rumlara ve içsel metaforlara açık; okuyan ve düşünen her birey için ayrı bir pınar olma konumunu sürdürüyor.
- Okuyucu kendi metataptan bir ana tema çıkarmalı, çünkü bir sistemde neden yargılandığını, neden hapiste olduğunuzu ve avukatların işe yarayıp yaramayacağını bilmiyorsunuz.