Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Bir Kentin Tarihi" programında sunulan bu belgesel formatındaki video, sunucu ve yerel tarih araştırmacısı Celal Çukurlu ile tarih uzmanı Rüstem Gürler'in Fatsa Cıngırt Kalesi'ni tanıttığı bir gezi programıdır.
- Video, 2500 yıllık tarihe sahip ve Pontus Krallığı döneminde Mitridat ailesi tarafından inşa edilen Cıngırt Kalesi'nin arkeolojik önemini ele almaktadır. Program, kaledeki 400 basamaklı dehliz, yüzlerce lahit tipi mezar ve kaya mezarları gibi tarihi yapıları göstermekte, ayrıca 2012 yılında Gazi Üniversitesi tarafından yapılan kazılarda bulunan Pontus ve Roma dönemlerine ait buluntuları anlatmaktadır.
- İkinci bölümde, Fatsa'nın yakın tarihi ve belediye başkanlarının hikayeleri ile Mitridat'ın hayatı, Roma İmparatorluğu ile olan ilişkileri ve bölgedeki hazine odası gibi tarihi detaylar paylaşılmaktadır. Video, definecilerin yaptıkları kaçak kazıların kaleye tehdit oluşturduğu bilgisiyle tarih sevdalıları için Fatsa'nın tarihi programını tanıtmayı amaçlamaktadır.
- 00:30Cıngırt Kalesi'nin Tarihi
- Fatsa Cıngırt Kalesi 2500 yıllık bir geçmişe sahiptir.
- Pontus Krallığı, MÖ 285 yılında kurulmuş ve Roma İmparatorluğu'na karşı Anadolu'yu egemenlik alanında tutmaya çalışmıştır.
- Roma orduları MÖ 66 yılında Pontus ordusunu bozguna uğrattıktan sonra, Mitridat Roma'ya karşı mücadelesini sürdürebilmek için Karadeniz kıyılarında 70'in üzerinde savunma kaleleri inşa etmiştir.
- 01:21Cıngırt Kalesi'nin Özellikleri
- Cıngırt Kalesi Yapraklı Köyünde bulunmaktadır ve en tepe noktası yaklaşık 300 dönümdür.
- Kaleden yüzlerce lahit tipi mezar, kaya mezarları, dinsel alanlar ve 400 basamaklı geniş bir dehliz bulunmaktadır.
- 2012 yılında Gazi Üniversitesi öğretim üyesi Ayşe Erol başkanlığında bir kurtarma kazısı yapılmış ve üç yıl süren kazı sonucunda Pontus ve Roma dönemlerine ait sikkeler, savaş aletleri ve ev gereçleri bulunmuştur.
- 02:06Cıngırt Kalesi'nin Durumu
- Cıngırt Kalesi definecilerin yaptıkları kaçak kazılar nedeniyle büyük bir tehlike altındadır.
- "Bir Kentin Tarihi" programında Fatsa'da Cıngırt Kalesi'nin hikayesi anlatılmaktadır.
- Programda yerel tarih araştırmacısı Celal Çukurlu ile Fatsa ve Cıngırt Kalesi'nin tarihi konuşulmaktadır.
- 03:33Celal Çukurlu ve Fatsa Tarihi
- Celal Çukurlu, "Dünü ile Bugün Fatsa" adlı hacimli bir eser ortaya koymuştur.
- Bu kitap Fatsa'nın kuruluşundan günümüze kadar olan tarihini, belediye başkanlıkları ve önemli kültürel etkinlikleri içermektedir.
- Dört yıllık bir çalışma olan kitap, Fatsa'nın belediye başkanlarının yönetimleri ve şehir kültürüne katkıda bulunan önemli aileleri anlatmaktadır.
- 05:53Fatsa'nın Belediye Başkanları
- Fatsa Belediyesi'ni kuran kişi Kirko (Kirkora) Ermeni asıllı bir gayrimüslim Osmanlı vatandaşıdır.
- Kirko, Tanzimat'la birlikte kurulan Fatsa Belediyesi'nin iki dönem belediye başkanı olmuştur.
- Terzioğlu Lazer Efendi, Gümüşhane Tuğrul'dan buraya gelip yerleşen bir terzidir ve bugün Yunanistan'da devam eden sülalesi vardır.
- 11:20Cıngırt Kalesi'nin Önemi
- Cıngırt Kalesi, Pontus Krallığı'ndan Roma döneminde bolaman isimli bir polemonyum (genel vali) tarafından yönetilmiştir.
- Kaleden kazılar defineciler tarafından yapılmıştır ve tahribatlar yaşanmıştır.
- Cıngırt Kalesi'nin üzerinde 300 dönüm genişliğinde bir alan bulunmaktadır ve bölgede bir şehrin de araştırılması gerekmektedir.
- 12:38Çıngırkale Tarihi ve Önemi
- Çıngırkale, Medat döneminde Karadeniz-Kapadokya bölgesinde önemli bir yerleşke olarak değerlendirilmektedir.
- İstanbul-Artvin arasında benzer bir yerleşke bulunmamakta ve bu alanın büyük kısmı bir körfez olarak tanımlanmaktadır.
- Çıngırkale, 6. Mitridat dönemine ait önemli bir eser olup, uluslararası bir bağlantıya sahiptir.
- 14:28Mitridat'ın Tarihi
- 6. Mitridat, çocukluğunda babasının zehirlenerek ölümünü görünce zehirler konusunda ilgi duymuştur.
- Mitridat'ın sınırları Yunanistan'ın batı ucundan İran'ın doğu ucuna, Kıbrıs'a ve Kırım'a kadar uzanmıştır.
- Mitridat, Roma ile savaşmadığı halde, Roma ile savaşan birinci Lenin ve ikinci Atatürk ile birlikte sıralanabilir.
- 16:40Çıngırkale'nin Değerlendirilmesi
- Çıngırkale'nin sahipleri bölgenin insanlarıdır ve bu alan 1960'larda Vali Özkul tarafından değerlendirilmiştir.
- Gazi Üniversitesi'nden bir grup yüzey çalışması yapmış ve temizlik çalışmalarına başlamıştır.
- Alan, bir anma tapınma yeri olarak değerlendirilmekte ve burada Kibele heykeli gibi heykellerin bulunduğu düşünülmektedir.