Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, İstanbul'un önemli bir tarihi ve kültürel merkezi olan Eyüp Sultan'ı tanıtan bir belgesel formatındadır. Video, Eyüp Sultan'ın tarihi, kültürel önemi ve önemli yapılarını detaylı şekilde anlatmaktadır.
- Video, Eyüp Sultan'ın coğrafi konumu ve tarihsel önemiyle başlayıp, Ebu Eyüp el-Ensari'nin türbesi ve Eyüp Mezarlığı'nın tarihini anlatmaktadır. Ardından Eyüp Sultan Camii, Kaşgari Murteza Efendi Camii, Müzisyenler Kahvesi, Fesane, Kanuni Sultan Süleyman Çeşmesi, Oyuncakçılar Çarşısı ve Aşevi gibi önemli tarihi yapılar tanıtılmaktadır. Son bölümde ise Fransız asıllı subay Pierre Loti'nin İstanbul'daki hayatı ve Türk halkıyla olan ilişkisi anlatılmaktadır. Video, Türk ve İslam dünyasının önemli noktalarından biri olan Eyüp Sultan'ın kültürel zenginliğini vurgulayarak sona ermektedir.
- 00:09İstanbul ve Eyüp Sultan
- İstanbul, tarih boyunca birçok devlete başkentlik yapan, topraklarının bir kısmı Asya, bir kısmı Avrupa olan Türkiye'nin ve Avrupa'nın en kalabalık şehridir.
- Fransız İmparator Napolyon Bonapart, "Dünya tek bir ülke olsaydı başkenti İstanbul olurdu" cümlesini kurmuştur.
- Türk ve İslam tarihi açısından kültürel dokusuyla hikayesi yüzyıllar öncesine dayanan Eyüp Sultan, İstanbul'un en önemli yerlerinden biridir.
- 01:20Eyüp Sultan'ın Tarihi ve Coğrafi Özellikleri
- İstanbul'a hatta Türkiye'ye gelen yerli ve yabancı turistlerin uğrak noktalarından biri Eyüp Sultan'dır.
- Yüzölçümü 242 km² olan, 21 mahallesi ve 7 köyü bulunan Eyüp Sultan, ismini sınırları içinde türbesi bulunan Ebu Eyüp el-Ensari'den almaktadır.
- Ebu Eyüp el-Ensari, Hz. Muhammed'in Mekke'den Medine'ye hicret etmesinde kendisini evinde konuk etmiş ilk Müslümanlıktan kabul eden sahabelerden biridir.
- 01:52Eyüp Mezarlığı
- Eyüp Mezarlığı, Emeviler'in 7. yüzyılda Konstantiniyye'ye düzenlediği başarısız seferde sancaktarlık yapan ve İstanbul surları içinde şehit düşen Ebu Eyüp el-Ensari'den adını almaktadır.
- Eyüp Mezarlığı'nda ve yakın çevresinde Şeyhülislam Ebussuud Efendi, Sokullu Mehmet Paşa, Siyavuş Paşa, Lala Mustafa Paşa, Mihrişah Valide Sultan, Sultan Reşat, Prenses Sabahattin ve Zal Mahmut Paşa gibi birçok önemli ismin türbeleri bulunmakta.
- Yokuşun hemen başında 1900'de cihan pehlivanlığını kazanan Kara Ahmed, Türk müziğinin büyük üstadı Zekai Dede Efendi, ressam Hüseyin Avni Lifiş, ünlü şair Ahmet Haşim, Necip Fazıl Kısakürek ve Mareşal Fevzi Çakmak gibi yakın tarihin bilindik ünlü isimlerinin mezarları da burada bulunmakta.
- 03:15Eyüp Mezarlığının İlginç Özellikleri
- Eyüp Mezarlığının ilginç bir bölümü, Gümüş Suyuna çıkan sırtlardaki Cellat Mezarlığı'dır.
- Cellatlık halk arasında iyi karşılanmadığından bu işi yapanlar ayrı bir mezarlığa gömülmüşlerdir.
- Pierre Loti'ye çıkarken hemen yokuşun başında bulunan mermer duvarda mezarları burada bulunan ünlü zatların isimleri yer almaktadır.
- 03:39Eyüp Sultan Camii
- Türkiye'nin en ünlü ibadethanelerinden biri olan Eyüp Sultan Camii, Fatih Sultan Mehmet'in İstanbul'u fethetmesinden yaklaşık 5 sene sonra yaptırılmıştır.
- Padişahların tarihte kılıç kuşandığı bir cami olan Eyüp Sultan Camii'nin üç tane mimarı vardır: Fatih Sultan Mehmet, Mimar Sinan ve Uzun Hüseyin Efendi.
- İstanbul'un fethinden sonra Türklerin sur dışında kurduğu ilk yerleşim merkezi olan Eyüp Sultan'da başta Eyüp Sultan Camii olmak üzere Osmanlı döneminden kalan çok sayıda tarihi eser bulunmaktadır.
- 04:32Eyüp Sultan'daki Diğer Önemli Eserler
- Eyüp'ten Pierre Loti Kahvesine giden İdris Köşkü Caddesi ile Hüsam Efendi Sokağı arasında yer alan, 1544 yılında yapımına başlanıp bir senede bitirilen Kaşgari Murteza Efendi Camii, Eyüp Sultan'ı ziyaret edenlerin önemli uğrak noktalarından biridir.
- Osmanlı'da ilki 1555 yılında açılan kahvelerin ayrı bir yeri vardır; Dede Efendi, İtri gibi müzisyenlerin bestelerini yaptığı, bir araya gelip sohbet ve meşk ettiği, öğrencilerine ders verdiği Müzisyenler Kahvesi bunlardan biridir.
- 1835 yılında Osmanlı ordusunun fes, elbise, kumaş gibi ihtiyaçlarını karşılamak için kurulmuş Fesane, restorasyon sonrası çeşitli organizasyonlar, konserler, sergi ve kültür etkinlikleri için kullanılabilen bir mekan haline dönüşmüştür.
- 05:51Eyüp Sultan'daki Diğer Tarihi Yapılar
- Osmanlı'dan miras birçok yapı bulunan Eyüp Sultan'daki Kanuni Sultan Süleyman Çeşmesi, Pierre Loti Tepesi'nin girişinde bulunmaktadır.
- Kesme taştan yapılan klasik Türk çeşmelerinden biri olan yapı, Sultan Süleyman'ın Eyüp Sultan'da yaptırdığı en ünlü çeşme'dir.
- Çeşmenin yanında bir de sadaka taşı bulunmakta; Osmanlı İmparatorluğu döneminde önemli bir kültür olan sadaka taşında sadaka veren ve alanlar kollarını uzatarak taşındaki oyaya ulaşırlar ve kimin sadaka aldığı kimin sadaka verdiği belli olmazdı.
- 06:36Eyüp Sultan'daki Diğer Önemli Yerler
- Evliya Çelebi'nin 1635'te kaleme aldığı Seyahatnamesinde bahsi geçen Eyüp Oyuncakçılar Çarşısı, Sokullu Mehmet Paşa'nın külliyesine ait dükkanlardan oluşan çarşı uzun yıllar Eyüp'ün meşhur oyuncakçılar çarşısı olarak hizmet vermiştir.
- Mihrişah Valide Sultan tarafından yaptırılan Aşevi 1795 yılında hizmete açılmış ve günümüzde de 3500 kişilik kapasitesiyle işlevini sürdüren aşevi, ihtiyaç sahiplerine hizmet vermeye devam etmektedir.
- Pierre Loti, İstanbul hayranı olan Fransız asıllı subay, 1876'da İstanbul'a gelmiş ve ünlü "Aziyade" adlı romanına adını veren kadınla burada tanışmıştır.
- 07:54Pierre Loti'nin Hayatı ve Mirası
- Pierre Loti, 1913 yılında yazdığı "Can Çekişen Türkiye" adlı kitabıyla Batı politikalarını eleştirmiş ve aynı yıl devlet konuğu olarak Sultan Reşat tarafından Türkiye'ye davet edilmiştir.
- Loti, Balkan Savaşları'nda, I. Dünya Savaşı'nda ve Anadolu İşgalinde Avrupa'ya karşı Türkleri savunmuş, milli mücadele döneminde Anadolu'daki direnişe destek vermiş ve kendi ülkesi olan işgalci Fransa'yı ağır bir dille eleştirmiştir.
- TBMM 4 Ekim 1921'de Pierre Loti'ye şükranlarını sunan bir mektup yazmış, İstanbul şehri fahri hemşehrisi olarak kabul edilmiş ve onun adını taşıyan bir cemiyet kurulmuştur.
- 09:04Eyüp Sultan'ın Önemi ve Sonuç
- Birbirinden renkli kültürel zenginliği barındıran ülkemizde gezilip görülmesi gereken sayısız yer vardır.
- Türk ve İslam dünyasının en önemli noktalarından biri olan Eyüp Sultan hakkında bilinmesi gereken şeylerden bazıları aktarılmıştır.
- İstanbul'un en güzel manzaralarından birini Haliç'ten Galata'ya, Boğaz'a doğru güzel bir seyir keyfi beklemektedir.