• Buradasın

    Eşya Hukuku Dersi: Ayni Haklara Hakim Olan İlkeler ve Zilyetlik

    youtube.com/watch?v=oW-gRhouQvE

    Yapay zekadan makale özeti

    • Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan hukuk dersi formatındadır.
    • Video, iki ana bölümden oluşmaktadır: İlk bölümde ayni haklara hakim olan beş temel ilke (belirlilik, aleniyet, güvenin korunması, sınırlı sayı ve tipe bağlılık, hak düşürücü süreye bağlı olmama) detaylı şekilde anlatılmaktadır. İkinci bölümde ise zilyetlik kavramı, özellikleri ve türleri (haklı ve haksız zilyetlik, yalın ve dereceli zilyetlik, asli ve feri zilyetlik, vasıtasız ve vasıtalı zilyetlik, tek başına ve birlikte zilyetlik) günlük hayattan örneklerle açıklanmaktadır.
    • Videoda her konu için sınavlarda çıkabilecek soru tipleri ve cevapları da paylaşılmakta, taşınır ve taşınmaz eşyalar üzerindeki uygulamalar somutlaştırılmaktadır. Hırsızlık, gasp gibi durumlar üzerinden zilyetlik kavramı somutlaştırılmakta ve bir sonraki derste ele alınacak konuyla ilgili bilgi verilmektedir.
    00:03Ayni Haklara Hakim Olan İlkeler
    • Ayni haklara hakim olan ilkelerden birincisi belirlilik ilkesidir, bu ilke ayni hak konu olan eşyanın belirgin hale gelmesini ifade eder.
    • Belirlilik ilkesi, bisikletin bir şahsıza, pedalının başka bir şahsıza ait olamamasını açıklar ve bir eşyanın bütünleyici parçaları üzerinde aslından ayrı bir ayni hak kurulamaz.
    • Bir eşyanın ayni hakkı belli bir şahsa aitse, bütün bütünleyici parçaları da o şahsa aittir, örneğin otomobilin rehin hakkı lastiği, sibobunun kapağı ve motorunda da vardır.
    02:43Aleniyet veya Kamuya Açıklık İlkesi
    • Aleniyet veya kamuya açıklık ilkesi, ayni hakların alenileştirilmesinde hem hak sahibinin hem de toplumun faydası vardır.
    • Taşınır eşyalarda ayni haklar zilyetlik yoluyla alenileştirilir, yani bir eşya üzerinde kişinin iradi olarak gösterdiği fiili hakimiyetidir.
    • Taşınmazlarda ise ayni haklar tapu sicili yoluyla alenileştirilir, tapuda kayıtlı değilse kural olarak o ayni hak yoktur.
    06:21Güvenin Korunması İlkesi
    • Güvenin korunması ilkesi, aleniyete duyulan güvenin korunmasıdır.
    • Eşyayı rızanızla bir başkasına teslim edip ona zilyetlik kazandırırsanız, üçüncü kişiler bu görüntüye güvene dayanır ve iyi niyetli üçüncü kişi zilyetli eşyanın mülkiyetini kazanır.
    • Tapuda da benzer bir durum vardır, devletin tuttuğu tapu kayıtlarına güven duyanlar ayni hak kazanabilir.
    08:18Sınırlı Sayı ve Tipe Bağlılık İlkesi
    • Ayni haklar sadece ve sadece kanunda sayılanlardan ibarettir, taraflar yeni bir ayni hak türü yaratamazlar.
    • Tipe bağlılık ilkesi, kanun koyucu bir ayni hakkın içeriğini tanımladığında taraflar anlaşmak suretiyle onu değiştiremezler.
    • Örneğin rehin hakkı, borç ödenmediğinde icradan satılmak suretiyle alacaklı tatmin edilir, ancak taraflar "borç ödenmediğinde rehin konusu eşya alacaklının mülkiyetine geçecektir" şeklinde bir sözleşme yapamazlar.
    10:32Hak Düşürücü Süreye ve Zamanaşımına Bağlı Olmama İlkesi
    • Ayni haklar süreklidir, belli bir süre ayni hakkınızı kullanmadığınız için hakkınız sona ermez veya zamanaşımına uğramaz.
    • Evinizin kapısına kilit vurup elli yıl gitmezseniz bile tapu kayıtlarında malik olarak yer alırsınız.
    • Kırk yıl evinizde oturan biri, sizin evinizi mülkiyetinizden alamaz ve siz elli yıl sonra dava açıp onu evinizden kovabilir, haksız işgal tazminatını da talep edebilirsiniz.
    11:54Zilyetlik Kavramı ve Özellikleri
    • Zilyetlik, eşya hukukunda adayların anlamada güçlük çektiği, doktrinde tartışmalı bir konudur.
    • Türk hukukunda zilyetliğin bir hak olmadığı, hukuki veya fiili bir durum olduğu kabul edilmektedir.
    • Zilyetlik, bir kişinin eşya üzerinde veya bazen hatlarda kurmuş olduğu fiili hakimiyet durumunu ifade eder.
    13:05Zilyetliğin Kurulması
    • Zilyetlik için bir kişinin eşya üzerinde hakimiyetinin olması gerekir, ancak bu hakimiyet iradi olarak kurulmalıdır.
    • Bir eşyanın fiili hakimiyet alanına girmesi ancak iradi olarak hakimiyet altına alınması durumunda zilyetlik olarak kabul edilir.
    • Zilyetlik, bir kişinin eşya üzerinde iradi olarak kurmuş olduğu fiili hakimiyet durumudur.
    13:57Zilyetliğin Kurulabileceği Eşyalar
    • Zilyetlik taşınır mallarda (meyve, saat, su, araba anahtarı) ve taşınmazlar üzerinde (orayı ekmek, oturmak, kullanmak, ağaç dikmek) olabilir.
    • Zilyetlik bir hak olmadığı için, ayni haklarda belirlilik ilkesine rağmen bütünleyici parçalar üzerinde de ayrı ayrı zilyetlik kurulabilir.
    • Bir bina komple ait olsa bile, cephe duvarı reklam amaçlı kiraya verildiğinde, kiraya veren kişi duvarda zilyetlik kurmuş olur.
    16:15Haklar Üzerindeki Zilyetlik
    • Taşınmazlar üzerindeki bazı irtifak haklarında ve taşınmaz yüklerinde hakkın fiilen kullanılması zilyetlik sayılır.
    • Olumsuz irtifak hakları (manzara kapatmama) ve taşınmaz yükleri, konusu olan eşya üzerinde doğrudan hakimiyet vermez.
    • Bu hakların kullanılması veya talep edilmesi zilyetlik sayılır çünkü bu haklar başkasının taşınmazında doğrudan hakimiyet sağlamaz.
    20:26Zilyetlik Türleri
    • Zilyetlik, bir hakka dayanıyorsa haklı zilyetlik olarak adlandırılır.
    • Mülkiyet, eser sözleşmesi, kira sözleşmesi veya rehin sözleşmesi gibi haklara dayanan zilyetlikler haklı zilyetliktir.
    • Bir kişi iradesiyle bir eşya üzerinde fiili hakimiyet kurduğunda zilyetlik elde edilmiş olur.
    22:19Zilyetlik Türleri
    • Zilyetlik, bir hakk'a dayanıyorsa haklı zilyetlik, dayanmıyorsa haksız zilyetliktir.
    • Hırsızın, gasp eden kişinin veya bulup da vermeyen kişinin zilyetliği haksız zilyetliktir.
    • Haksız zilyetlik, fiili hakimiyet olarak iradi olarak kurulmuş olabilir, ancak temelinde bir hak yoktur.
    22:59Haksız Zihniyet Türleri
    • Haksız zihniyet, haksızlığını bilerek zilyetliği devam ettiriyorsa kötü niyetli haksız zihniyettir.
    • Hırsız çaldığı malı satarsa, alıcı mülkiyet hakkını kazanamaz ve haksız zihniyettir, ancak haksızlığını bilmiyorsa iyi niyetli haksız zilyettir.
    • Hırsızın mirasçıları, babalarının malı çaldığını bilmiyorsa iyi niyetli haksız zilyettir.
    24:12Malik Sıfatıyla Zilyetlik
    • Zilyetin ileri sürdüğü hakk'a göre, zilyet mülkiyet iddiasında bulunuyorsa (benimdir derse) malik sıfatıyla zilyettir.
    • Hırsız, mülkiyet hakkını kazanamasa bile mülkiyet iddiasında bulunur ve malik gibi davranışlar sergiler.
    • Malik sıfatıyla zilyet olabilmek için malik olmak gerekmez, mülkiyet iddiasında bulunmak veya malik gibi davranışlar sergilemek yeterlidir.
    27:12Başka Sıfatla Zilyetlik
    • Bir kişi, mülkiyet iddiasında bulunmadan başkasının malik sıfatına saygı duyarak zilyetlik sürebilir.
    • Kiracı, ödünç alan veya emanet alan kişi, başkasının malik sıfatına saygı duyarak başka sıfatla zilyet olabilir.
    • Zilyetlik ya malik sıfatıyla ya da başka sıfatla olabilir.
    28:00Yalın ve Dereceli Zilyetlik
    • Zilyetliğin sayısına göre yalın zilyetlik veya dereceli zilyetlik vardır.
    • Bir eşya üzerinde birden fazla kişi zilyetlik kuramaz, tek bir zilyetlik söz konusudur ve bu zilyetlik malik olan kişinin doğrudan zilyetliğinde olur.
    • Bir kişi kendi zilyetliğini sona erdirmeden hukuki işlem tesis ederek bir başkasına zilyetlik kazandırabilir, bu durumda dereceli zilyetlik oluşur.
    29:19Zilyetlik Türleri
    • Bir kişi, hukuki işlem yoluyla kendi zilyetliğini kaybetmeden bir başkasına da zilyetlik kazandırabilir (ödünç verme, tamirciye bırakma, rehin olarak bırakma, intifa alana verme).
    • Bir eşyada en az iki kişinin zilyetliği bulunabilir: kiracının ve kiraya verenin, ödünç alanın ve ödünç verenin, rehin alanın ve rehin verenin, emanet alanın ve emanet verenin.
    • Zilyetlikler farklı derecelerde olabilir ve birbirine karşı ayrılması gerekir.
    30:21Asli ve Feri Zilyetlik
    • Malik sıfatıyla zilyetlik yürüten kişiye "asli zilyet" denir.
    • Başkasının mülkiyet hakkına saygı göstererek zilyetlik yürüten kişiye "feri zilyet" denir.
    • Asli-feri ayrımı için en az iki kişinin farklı derecede zilyetli olması gerekir; tek kişi zilyetliğinde (yalın zilyetlik) bu ayrım yapılmaz.
    32:33Fiili Hakimiyet İle Zilyetlik Ayrımı
    • Zilyetlik, bir kişinin bir eşya üzerinde iradi olarak icra ettiği fiili hakimiyet durumudur.
    • Doğrudan fiili hakimiyeti icra eden kişi "doğrudan zilyet", "dolaysız zilyet" veya "vasıtasız zilyet" olarak adlandırılır.
    • Başkasının vasıtasıyla fiili hakimiyetini sürdürürse, o kişi "vasıtalı zilyet" olur.
    36:21Dolaysız Zilyetlerin Sayısına Göre Ayrım
    • Bir eşyada bir kişi doğrudan zilyet ise, tek başına zilyetlik söz konusudur.
    • Birden fazla kişi doğrudan zilyet ise, birlikte zilyetlik söz konusudur.
    • Birlikte zilyetliklerde, her biri diğeri olmadan zilyetlik yürütebiliyorsa "paylı birlikte zilyetlik", biri diğeri olmadan kullanamıyorsa "el birliği halinde zilyetlik" olarak adlandırılır.

    Yanıtı değerlendir

  • Yazeka sinir ağı makaleleri veya videoları özetliyor