Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan teknik bir eğitim içeriğidir. Eğitmen, şifreleme, şifreleme ve hash kavramlarını detaylı şekilde açıklamaktadır.
- Video, bu üç kavramın temel amaçlarını ve aralarındaki farkları açıklayarak başlıyor. Encryption ve decryption'ın verilerin güvenli bir şekilde iletilmesi ve okunması için kullanıldığı, hash'in ise veri bütünlüğünü kontrol etmek için kullanıldığı anlatılıyor. Eğitmen, ASP.NET Core Data Protection kütüphanesi kullanarak şifreleme ve hashleme örnekleri gösteriyor ve salt (salt) kavramını kullanarak hashleme işlemini adım adım açıklıyor.
- Videoda ayrıca hash algoritmalarının sadece şifreleme için değil, blockchain, dosya doğrulama gibi farklı alanlarda da kullanıldığı belirtilmektedir. Eğitmen, örnek kodlar ve daha detaylı bilgilerin makalede bulunabileceğini belirterek videoyu sonlandırmaktadır.
- 00:10Şifreleme, Deşifreleme ve Hash Kavramları
- Video, şifreleme, deşifre etme ve hash konularında anlam kırışıklığı yaratan sorunlara cevap bulmayı amaçlıyor.
- Şifreleme ve deşifre etme, verinin bir başka yere iletilip çalınması durumunda bilginin çalınmaması veya ele geçirilse bile anlam ifade etmemesi amacıyla kullanılır.
- Hash, başlangıçta güvenlik amaçlı değil, hız amaçlı ortaya çıkarılmış bir yöntemdir ve bir yapının özü veya bütünün özü olarak tanımlanır.
- 01:44Hash'in Kullanım Alanları
- Hash, büyük verilerin özetini çıkararak zaman ve hız kazanmak için kullanılır; örneğin 40 GB'lık bir video yerine özetini kontrol ederek aynı olup olmadığına bakılır.
- Hash işlemi tek yönlüdür ve geri dönüşü kesin değildir; örneğin TC kimlik numarası, vergi numarası gibi veriler şifreli saklanırken, şifre tekrar okunmaz.
- Güvenlik amaçlı kullanıcı işlemlerinde, yeni girilen şifre database'deki hash ile eşleştirilir ve aynı ise şifre doğru kabul edilir.
- 04:11Şifreleme ve Hash Güvenliği
- Hash daha güvenlidir çünkü geriye dönüşü kesin değildir, ancak brute force saldırısı ile şifrelerin denenerek bulunması mümkündür.
- 2007-2008 yıllarında kullanılan SHA-1 ve MD5 gibi eski hash fonksiyonları artık geçerli değildir, ancak 2056 ve günümüzdeki yeni hash fonksiyonları geri dönülemez yapıdadır.
- Şifreleme ve hash işlemlerinde key (anahtar) kullanılır ve bu key her zaman sabit olabilir veya dinamik olarak oluşturulabilir.
- 05:13Şifreleme ve Hash Örnekleri
- Şifreleme işlemi için Data Protection kütüphanesi kullanılır ve "protect" fonksiyonu ile veri şifrelenir.
- Şifrelenmiş veri database'e kaydedilir ve daha sonra okunurken tekrar şifrelenmez, sadece okunur.
- Hash işlemi için dinamik salt key kullanılır, her request'te farklı bir salt key oluşturulur ve eşlenmiş veri içerisinde bu salt key gömülür.
- 08:43Hash Oluşturma ve Eşleştirme
- Hash oluşturma işlemi için iteration (tekrar sayısı) belirlenir ve sonuç olarak elde edilecek hash'in boyutu önceden verilebilir.
- Hash create fonksiyonu ile dinamik salt key oluşturulur ve şifreleme işlemi gerçekleştirilir.
- Hashlenen veri ve kullanılan salt key birlikte database'e kaydedilir, böylece yeni bir kullanıcı şifresini girdiğinde doğruluğu kontrol edilebilir.
- 10:08Hashleme ve Güvenlik
- Hashleme işlemi sırasında sıfırıncı değer hashlenmiş key, birinci değer ise kullanılan salt key olarak adlandırılır.
- Girilen validate hash, salt key'e göre hashlenerek yeni bir değer oluşturulur ve bu yeni hashlenen veri, önceden hashlenmiş veri ile kontrol edilir.
- İki verinin gerçek değeri değil, özetleriyle karşılaştırılır ve salt key her hashlemede dinamik olarak üretilip key içine gömülür.
- 11:06Hashleme'nin Avantajları ve Dezavantajları
- Hashleme işlemi güvenliği artırır, ancak salt key bozulur veya kaybolursa doğru mu değil mi kontrolü yapılamaz.
- Günümüzde teknolojilerle, hesap 512 kullanıldığında veriyi okumak imkansızdır.
- Hashleme işlemi, verinin özütü olarak adlandırılır ve salt key ile birlikte saklanır.
- 13:08Hashleme'nin Kullanım Alanları
- Hashleme, doğrulama amaçlı kullanılır ve blockchain'de zincirin yapısının bozulup bozulmadığını kontrol etmek için kullanılır.
- İndirme dosyalarında, e-book'ların doğrulamasında veya dosyanın orijinali ile kopyasının aynı olup olmadığını kontrol etmek için de hash algoritmaları kullanılır.
- Hashleme sadece şifreleme ve güvenlik için değil, farklı konularda da kullanılabilir.