Buradasın

Elazığ Depremi Sonrası Yapı Hasarları ve Deprem Dayanıklılığı Semineri

youtube.com/watch?v=JE8I9ZeaJPg

Yapay zekadan makale özeti

Kısa
Ayrıntılı

Bu video, IO Ankara Şubesi tarafından düzenlenen, Ozan Yılmaz'ın sunuculuğunu yaptığı bir çevrimiçi seminerin kaydıdır. Seminerde Prof. Dr. Murat Altuğ Erberik, Prof. Dr. Alp Caner ve Erdem Hoca gibi mühendislik uzmanları konuşmacı olarak yer almaktadır.
Seminer, 24 Ocak 2020 Elazığ-Sivrice depremi sonrası kırsal yapılar ve köprüler üzerinde yapılan gözlemleri ele almaktadır. Sunum, depremin genel bilgileri, Sivrice ve çevresindeki köylerdeki yapı hasarları, farklı yapı tiplerindeki hasar seviyeleri, deprem merkezine olan mesafenin hasar etkisi ve köprülerin deprem performansı gibi konuları kapsamaktadır.
Seminerde ayrıca Türkiye'deki deprem riski haritası, fay hatlarına yakın yapıların hasar durumu, yapı denetimlerinin eksikliği ve deprem yönetmeliğinin karmaşıklaşması gibi konular da tartışılmaktadır. Konuşmacılar, mühendislik hizmeti görmemiş yapıların hasar oranının yüksek olduğunu ve deprem yönetmeliğinin anlaşılır olması gerektiğini vurgulamaktadır.

Seminerin Tanıtımı: IO Ankara şubesi tarafından düzenlenen seminerde Elazığ depremi, kırsal yapılar ve köprüler üzerine gözlemler paylaşılacak.
Konuklar Prof. Dr. Murat Altuğ Erberik ve Prof. Dr. Alp Caner.
Murat Altuğ Erberik, ODTÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü'nde akademik faaliyetlerini sürdürmekte ve araştırma konuları betonarme ve yığma yapıların deprem davranışı üzerine.
Alp Caner, BOT İnşaat Mühendisliği Bölümü'nde öğretim üyesi olup Türkiye Köprü ve İnşaat Cemiyeti ve Uluslararası Köprü ve İnşaat Cemiyeti Vakfı başkanlığını yürütmektedir.
02:37Elazığ Depremi Genel Bilgileri: 24 Ocak 2020 Elazığ-Sivrice depremi sonrası kırsal yapılar üzerine yapılan gözlemler paylaşılacak.
Depremde 40-41 kişi yaşamını yitirdi, binin üzerinde kişi yaralandı, 500'ün üzerinde bina yıkıldı.
Deprem, Elazığ, Malatya dışında Ordu, Samsun, Trabzon gibi Karadeniz'deki illerde bile hissedildi.
Elazığ merkezinde en büyük yer ivmesi 0,15 g civarında, 65 km mesafedeki Malatya'da ise 0,09 g civarında ölçüldü.
04:33Elazığ Merkezdeki Hasar Durumu: Merkezde yıkılan bina sayısı tahminlerden daha az oldu ve genellikle Sürsürü, Mustafa Paşa gibi belli mahallelerde görüldü.
Deprem sonrası Elazığ merkezinde kaotik bir ortam oluştu, hasarlı binalar insanlar tarafından kullanılamadı.
Hasarlı binalar arasında acil yıkım kararları alınmış, ağır hasarlı ve insanların eşyalarını alıp alamayacağı sorunları vardı.
05:43Sivrice İlçesi ve Deprem Etkisi: Deprem üssü Sivrice İlçesi'nde, fay hattı kırıldı ve bu nedenle depreme "Sivrice depremi" denmesi gerekti.
Sivrice İlçesi, Hazar Gölü'nün güneybatı kıyısında, fayın üzerinde, 400-500 binadan oluşan ve nüfusu yaklaşık 10 bin olan bir yerleşim bölgesi.
İlçeye bağlı 52 köy bulunuyor, köyler birbirinden uzak, dağlık bir arazide yer alıyor ve ulaşım zor.
İlçedeki binaların çoğu az katlı yığma ve eski betonarme binalardan oluşuyor, ilçede hastane yok, sadece bir aile hekimliği bulunuyor.
08:43Sivilce'deki Hasarlı Binalar: Binaların büyük bir kısmında az, orta ve ağır hasar seviyeleri görülmektedir.
Eski tipte yığma ve betonarme yapılar, kalkan duvarların yıkılması, yol kenarındaki yapıların hasarı ve Hazar Gölü kıyısındaki villa tipi yapıların hasarı gözlemlenmiştir.
Merkez cami, minareleri ve duvarında ağır hasarlar göstermiştir; beton kalitesinin kötü olduğu, donatıda korozyon olduğu ve malzeme kalitesinin düşük olduğu tespit edilmiştir.
11:31Kürkköy'deki Hasarlar: Kürkköy'de girişteki iki tek katlı taş yığma binada hasarlar mevcuttur.
Köyün içerlerinde tipik mühendislik hizmeti görmemiş kerpiç ve taş yığma yapılar, duvar örgüleri kötü ve malzeme kalitesi düşük olan binalar bulunmaktadır.
Aynı bölgede, aynı tehlike şartlarına maruz kalan fakat daha iyi yapılmış binaların depremden daha az hasar görmüş olduğu gözlemlenmiştir.
13:51Sibirya Sanayi Mahallesi ve Akpınar Mahallesi: Sibirya'ya bağlı sanayi mahallesinde az katlı betonarme ve yığma binalar vardır, yıkık bina yoktur ancak minarenin alemi yıkılmış ve bazı binalarda hafif çatlaklar mevcuttur.
Akpınar mahallesinde tek katlı yığma binalar yoğun olup, hasarlar az ve orta seviyede olup bazen ağır hasara dönüşmektedir.
15:05Duygulu Köyü ve Hasar Nedenleri: Duygulu köyüne ulaşmak için iki saat süren, dar virajlı bir yolculuk yapılmıştır.
Köyde binaların ağır hasar görmüş veya yıkılmış olması, düzlem dışı duvar yıkılmaları sık görülmektedir.
Mühendislik hizmeti görmemiş yığma binaların kutu davranışını göstermediği, duvarların birbirine iyi bağlanmadığı için deprem hareketinde düzlem dışı hasarlar gelişir ve binanın stabilitesi kaybolur.
17:54Duygulu Camii: Duygulu Camii 1883 yılında inşa edilmiş ve iki sene önce restore edilmiş bir tarihi cami yapısıdır.
Camide minarenin gövdesinde çatlaklar, kemer hasarları ve dökülmeler mevcuttur.
Taşların oynama durumu ve hafif şakülden kaçma durumu gözlemlenmiştir.
19:28Çevrimtaş Köyü'nün Deprem Etkileri: Çevrimtaş Köyü, deprem merkezi üzerinde olduğu için şiddetli deprem etkileri yaşamıştır.
Köyde aşağı mahalle (nehre yakın) ve yukarı mahalle (dağın yamacında) iki farklı yerleşim bölgesi bulunmaktadır.
Aşağı mahalledeki binalar neredeyse tamamen yıkılmış durumda, bir bomba patlaması gibi bir görüntü oluşmuştur.
20:37Aşağı ve Yukarı Mahallelerdeki Hasar Farkları: Aşağı mahalledeki binalar entegrasyonlarını koruyamamış, çatıları ve duvarları çökmüş, stabilitelerini tamamen yitirmiştir.
Yukarı mahalledeki binalar ise daha az hasar görmüş, çoğu yapıda duvar çatlakları mevcuttur.
Aşağı mahallede 10-12 kişi varken 4 kişi vefat etmiş, yukarı mahallede ise daha az hasar görülmesine rağmen yapı kalitesinde büyük bir fark yoktur.
21:58Depremin Tarihsel İzleri: Aşağı mahalledeki yıkıntıların yanında eski zamanlara ait taş ve yapı kalıntıları bulunmuştur.
Bölgede daha önce de depremler ve yıkımlar yaşanmış, köyler belki 50-100 metre ileri taşınmış olabilir.
Bölge depremlerle yaşamayı öğrenmiş gibi görünmektedir.
24:01Fayın Etkisi: Aşağı mahalle fayın üzerinde, yukarı mahalle ise 200-300 metre uzaklıkta bulunmakta ve daha az hasar görmüştür.
Bu durum, fayın üzerinde olmanın çok dezavantajlı olduğunu göstermektedir.
Çevrimtaş civarında araştırmacılar tarafından fay ile ilgili çalışmalar yapılmıştır.
26:04Elazığ Merkezi ve Köylerdeki Hasar Durumu: Elazığ merkezi fay hattından uzak olduğu için yer hareketi etkili olmamış, 1,5 g'lik bir ivme gelmiş ancak bu bile binaların yıkılmasına yol açmıştır.
Kent merkezindeki yapıların çoğu ağır hasar görmüş, daha şiddetli bir depremde yıkılma riski yüksektir.
Köylerde hasar daha fazla, mühendislik hizmeti almamış, zayıf yanal dayalı yapılar mevcuttur.
27:46Depremin Sosyal Etkileri: Depremin kışa denk gelmesi ve köy nüfusunun büyük bir kısmının şehre göç etmesi vefat sayısını azaltmıştır.
Kent merkezlerinde eski betonarme yapılar hasar görmüşken, kırsal alanda kerpiç ve yığma malzemeleri kullanılmış yapılar yoğun hasar görmüştür.
Yeni yapılmış, yönetmeliğe uygun yapılar daha az hasar görmüş veya hiç hasar görmemiştir.
29:12Deprem Sonrası Durum: Kentte yıkılmış ve hasarlı yapılar nedeniyle insanlar binalarına girip eşyalarını alamamış, soğuk hava nedeniyle kalacak yer aramışlardır.
Köylerde durum daha da kötü, binalar ve ağırlar yıkılmış, hayvanlar dışarıda kalmıştır.
Deprem sonrası ilk 3-4 gün içinde köylere ulaşım ve yardım gelmemiş, insanların durumu çok kötü olmuştur.
30:31Afet Planlaması ve Deprem Çalışması: Şehirlerdeki afet planlaması ile köylerdeki planlaması arasında farklılıklar olmalıdır.
Çalışmada ODTÜ, Hacettepe, Erzurum Teknik ve Fırat Üniversitesi'nden hocalar ekibe katılmıştır.
31:53Türkiye'nin Deprem Riski: Türkiye, turizm ve kültür ülkesi olmasının yanı sıra deprem riskiyle de meşhurdur.
Kuzey Anadolu fay hattı üzerinde en büyük beklenen deprem olacağı düşünülmektedir.
Türkiye, OECD ülkeleri arasında yeni yol yapımında ikinci sırada yer almaktadır.
33:16Deprem Sonrası Gözlemler: Çevrimtaş'ta üç-dört haftada bir operasyon yapılmakta, ancak yakındaki Doğan Bağı köyü dokunulmamış durumdadır.
Köyler için farklı bir afet planlaması gerekmektedir.
34:06Köprü Yapısı ve Deprem Dayanıklılığı: Köprü ayak yapısı, yolun köprüye geçişini sağlayan ve ayağın arkasında dolgu tutan bir duvardır.
Köprü ayakları kauçuk benzeri malzeme ile yalıtılmıştır ve depremde göreceli olarak hareket edebilmektedir.
Son yirmi sene içinde Türkiye'de köprü hasarlarının en büyük sebebi hidrolik sorunlardır.
35:09Van Depremi Sonrası Köprü Durumu: 2011 Van depreminde gözlemlenen 101 köprüden hemen hemen hepsi hasarsız kalmıştır.
1958 yapımı bir köprüde çok kılcal bir çatlak görülmüştür.
Bir köprü depremde hasar görmemiş, ancak sel taşkını sonucu zarar görmüştür.
36:50Elazığ'daki Köprü Gözlemleri: Gözlemlenen 22 köprüden sadece iki tanesinde hasar tespit edilmiştir ve bunlar da ölümcül değildir.
Elazığ merkezindeki bir köprü, yaklaşık 0-15 g'lik bir ivme ve yer inmesiyle karşılaşmıştır.
70 yıllık bir köprü, deprem sonrası hala kullanılabilmektedir.
38:08Drone ile Köprü Gözlemleri: Drone ile köprülerin geometrisi, ayak uzunlukları ve giriş boyu tespit edilmiştir.
Köprülerin döşemelerinde zaman içinde oluşmuş bozulmalar görülmüştür.
Çevredeki eski köprülerin yanında yapımı devam eden köprüler de bulunmaktadır.
42:22Gözlem Takımı ve Sonuçlar: Gözlem takımı, Kayseri'de kara takılmasına rağmen jandarma izniyle yurda yerleşmiştir.
Van 2011 ve Sivrice depremlerinde köprüler hemen hemen kullanıma devam etmiştir.
70 yıllık köprüler, 4 senedir hiç sorun yaşamadan hizmet vermektedir.
45:19Fayların Etkisi ve Yapı Hasarı: Fayların üzerinde inşaat yapılamaz ve fayların bulunduğu bölgede güvenlik bandı bırakılması gerekir.
Fayların geçtiği yerlerde bile en güçlü yapılar bile zarar görür, özellikle iki-üç metrelik atım olan faylar üzerinde binaların kalması zordur.
Mühendislik hizmeti görmemiş, geleneksel lokal malzemeyle yapılmış binalar standart bir yapı kalitesi ve dayanımı olmadığı için modelleme zorluğuna neden olur.
46:56Köprülerde Deprem Takozları ve Mesnet Sistemleri: Deprem takozları, köprü kirişlerinin enine yönde fazla oynamasını engellemek için kullanılır ve belirli bir yere kadar hareket etmesini sağlar.
Köprü mesnetlerinde elastomer mesnetler, küre mesnetler veya deprem yalıtım izolasyon kullanılabilir.
Köprü tasarımında amaç, üst yapıyı alt yapıdan yalıtmaktır; aksi halde ayağın çok esnek olması gereklidir.
49:15Yığma Yapıların Kutu Davranışı: Kutu davranışı için duvarların birbirine dik olarak beraber çalışması ve rijit diyafram gösteren döşemelerin olması gerekir.
Duvarların birleştiği bölgelerde zayıflık olmamalı ve bu bölgeler güçlendirilmelidir.
Yatay atıllar duvarların birbirine entegrasyonunu sağlar ve duvarın düzlem dışı kapasitesini artırır; bu nedenle düşey ve yatay atıllılar yığma binaların olmazsa olmazıdır.
51:22Deprem Yönetimi ve Yapı Denetimi: Deprem konusunda fay hattında yapılaşmayı engellemek için yasak ve denetimlerin daha düzenli kontrol edilmesi gerekir.
Binaların performansı bölgeden bölgeye değişmez; betonarme yapılarda yıkılanların en büyük sıkıntıları beton kalitesi ve detaylandırmadaki aksatlıklar olur.
Dışarıdan güzel görünen binaların taşıyıcı sistemi, donatı, kolon boyutları ve beton kalitesi daha önemlidir.
53:37Köprülerde İzleme ve Değerlendirme Sistemleri: Türkiye'de köprü bakım ve onarım için 26 yıl sürecek bir bütçe ayırmak gururlu bir durum değildir.
Özel köprüler dışında genellikle köprü yönetim sistemleri bakım ve onarım olmadan ayarlanmıştır.
Karayolları ve DS gibi kurumlar köprüleri iyi bir takip sistemleriyle izlerken, binalar için denetimlerin ciddi manada yapıldığı konusunda kesin bir bilgi yoktur.
57:30Mühendislik Eğitimi ve Yönetmelik Sorunları: Mühendislik eğitiminde zorluk arttıkça hata yapma ihtimali de artmaktadır.
Dört senelik eğitim sonunda verilen diploma, mühendislerin temel bilgileri kazanmasını sağlar.
Deprem yönetmeliği artık yüksek lisans gerektiren seviyeye çıktı ve az bir kesime hitap etmeye başladı.
58:15Yönetmelikin Anlaşılması Zorluğu: Deprem yönetmeliğinde çok fazla detaylı bilgiye sahip olmak gerekiyor, ancak bu durum gerçeği kaçırma ihtimaline yol açabilmektedir.
Yönetmelik basit ve pratik olmalı, böylece mühendisler rahatlıkla kullanıp anlayabilmelidir.
Yönetmelikle ilgili sorumluluklar alındığı için belgenin mümkün olduğunca anlaşılır olması gerekmektedir.
59:30Yönetmelikin Güncellenmesi: Son yönetmeliğin Avrupa ve Amerika standartlarını takip eden, güncel konuları ve yenilikleri içeren bir belge olduğu belirtilmektedir.
Yönetmelikle ilgili bazı noktalarda kafa karışıklığı yaşanabilmektedir.
Yönetmelikle ilgili bir ek çalışma yapılıyor ve bazı noktalarda düzeltme düzenleme yapılması planlanmaktadır.
1:00:41Seminerin Sonu ve İletişim Bilgileri: Geçen günkü eğitimde sunum için teşekkür edildi ve yakın zamanda yayınlanacak yeni revize çalışması hakkında bilgi verildi.
İO'nun sosyal medya hesapları ve web sayfası takip edilebilir.
IO mobil uygulaması çıktı ve bu uygulama online işlemler, kurslar, seminerler ve iş ilanları gibi özelliklere sahiptir.

Elazığ Depremi Sonrası Yapı Hasarları ve Deprem Dayanıklılığı Semineri

Yapay zekadan makale özeti

Yanıtı değerlendir