Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir öğretmenin ekonomi dersinde piyasaya devlet müdahalesi konusunu anlattığı eğitim içeriğidir.
- Videoda tavan fiyatı kavramı detaylı bir şekilde açıklanmakta, tam rekabet piyasasında tavan fiyatının nasıl uygulandığı grafiklerle gösterilmektedir. Öğretmen, tavan fiyatın sonuçları (talep fazlası, malın adaletsiz dağılımı, tayınlama, mal kalitesinin düşmesi, tüketici rantının artması, üretici rantının azalması ve refah kaybı) ele almakta ve karaborsa kavramını örneklerle anlatmaktadır.
- Video ayrıca karaborsa karı hesaplaması konusunu da kapsamakta, talep ve arz fonksiyonları kullanılarak adım adım hesaplama yöntemlerini göstermektedir. Öğretmen, sınavlarda tavan fiyat sorularının nasıl çözüleceğine dair ipuçları da vererek, dersin devamında dara kaybı hesaplamasının yapılacağını belirtmektedir.
- Tavan Fiyat Tanımı
- Piyasaya devlet müdahalesi konusu devam ediyor ve şimdi tavan fiyat konusuna geçiliyor.
- Tavan fiyat, devletin malın işlem göreceği maksimum fiyatı belirlemesidir.
- Tavan fiyatta fiyatın üstüne çıkması yasak, ancak fiyatın düşmesi yönünde engel yoktur.
- 02:08Tavan Fiyatın Grafiksel Gösterimi
- Devletin müdahale ettiği piyasa tam rekabet piyasasıdır.
- Devlet, tüketiciyi korumak için denge fiyatının altında bir tavan fiyat belirler.
- Tavan fiyat belirlendiğinde, arz miktarı azalırken talep miktarı artar ve piyasada talep fazlası ortaya çıkar.
- 06:14Tavan Fiyatın Sonuçları
- Tavan fiyatın en belirgin sonucu talep fazlasının ortaya çıkmasıdır.
- Talep fazlası, mağazaların önünde uzun kuyruklar oluşmasına ve malın adaletsiz dağılımına yol açar.
- Devlet, kuyrukların sebebi olarak tayinlama (malın idari kararla bölüştürülmesi) uygulayabilir.
- 08:40Diğer Sonuçlar
- Uzun kuyruklar, malın kalitesini düşürebilir.
- Fiyat düşüşü tüketici rantını artırırken, üretici rantını azaltır.
- Devlet müdahalesi sonucu dara kaybı (refah kaybı) ortaya çıkar.
- 10:30Karaborsa ve Tavan Fiyat Kavramı
- Piyasada arz edilen miktar (Q1) ve talep miktarı (Q2) arasındaki fark, karaborsa durumunu oluşturur.
- Tavan fiyat, denge fiyatının altında belirlenen bir fiyattır ve bu fiyatta talep fazlası ortaya çıkar.
- Karaborsa, tavan fiyatın yol açtığı yasal olmayan bir piyasadır ve Türkiye'de maç biletleri ve devlet tiyatroları gibi alanlarda görülebilir.
- 13:16Karaborsacının Kazanç Hesaplaması
- Karaborsacı, tavan fiyattan (5 TL) aldığı malı, talep eğrisinin üzerindeki fiyata (15 TL) satarak kazanç elde eder.
- Bir tane maldan elde edilen kazanç (10 TL) ile satılan mal sayısı (20 adet) çarpılarak karaborsacının toplam kazancı (200 TL) hesaplanır.
- Tavan fiyat, denge fiyatının altında olduğu için, denge fiyatının üzerindeki fiyatlar tavan fiyat olarak kabul edilemez.
- 14:44Tavan Fiyat Örneği
- Piyasa talep fonksiyonu Qd = 100 - P ve piyasa arz fonksiyonu Qs = 10 - 2P şeklinde verilmiştir.
- Denge fiyatı 40 TL olarak hesaplanmıştır ve tavan fiyat 10 ile 40 TL arasında olmalıdır.
- Tavan fiyat 45 TL olarak belirlendiğinde, arz fazlası oluşur ve fiyat denge fiyatına (40 TL) düşer.
- 22:36Tavan Fiyatın Etkileri
- Sınavda tavan fiyat sorusu geldiğinde önce denge fiyatını bulup, verilen fiyatın tavan fiyat olmaya uygun olup olmadığını kontrol etmek gerekir.
- Tavan fiyat denge fiyatının üzerindeyse, piyasa dengede işlem görür ve devlet etkin bir uygulama yapamaz.
- Tavan fiyat denge fiyatının altında ise, talep fazlası oluşur ve fiyat denge fiyatına düşer.
- 25:15Denge Fiyatı ve Miktarı
- Denge fiyatı ve miktarı bulmak için talep ve arz fonksiyonlarını kullanmak gerekir.
- Denge fiyatı 30 liradan piyasaya sunulan mal miktarı 40 birimdir.
- Talep miktarı 70 birim olduğundan, 30 birim talep fazlası vardır.
- 27:38Karaborsa Karı Hesaplama
- Karaborsacı, piyasada sadece 40 birim mal varken, yasal fiyat olan 30 liradan tüm malı alır ve toplam 1200 TL harcayarak malı mülkiyetine geçirir.
- Karaborsacı, malı 60 liradan satarak toplam 2400 TL gelir elde eder.
- Karaborsacı karı, toplam gelir (2400 TL) ile harcama (1200 TL) arasındaki fark olan 1200 TL'dir.
- 30:46Karaborsa Karı Alternatif Hesaplama Yöntemi
- Karaborsacı karı, tane fiyatı (30 TL) ile satış fiyatı (60 TL) arasındaki fark olan 30 TL'dir.
- Karaborsacı 40 birim mal sattığından, toplam kar 40x30=1200 TL'dir.
- Karaborsa kari soruları daha az sorulsa da, tavan fiyatın yarattığı sonuçlar (talep fazlası, arz fazlası) daha sık sorulmaktadır.