• Buradasın

    Eğitimin Psikolojik Temelleri: Kişilik ve Ahlaki Gelişim Kuramları

    youtube.com/watch?v=0buB-fnmsrQ

    Yapay zekadan makale özeti

    • Bu video, bir öğretmen tarafından sunulan eğitim dersi formatında olup, kişilik gelişimi ve ahlaki gelişim kuramlarını ele almaktadır.
    • Video, üç ana bölümden oluşmaktadır: İlk bölümde Freud'un psikanalitik kuramındaki kişilik gelişim dönemleri ve Ericsson'un psikososyal kuramı karşılaştırmalı olarak incelenmektedir. İkinci bölümde çocuk gelişiminin kritik dönemleri ve bu dönemlerdeki davranışların eğitim sürecine yansıması anlatılmaktadır. Son bölümde ise Colberg'in ahlaki gelişim evreleri ve bunların yaş gruplarına göre nasıl değiştiği açıklanmaktadır.
    • Video, eğitim temelleri ve Türk Milli Eğitim Sistemi'ndeki psikolojik temeller konusunun bir parçası olarak sunulmakta, her bir gelişim kuramının eğitim sürecine etkileri detaylı şekilde ele alınmaktadır. Konuşmacı, kendi iki oğlundan örnekler vererek konuları somutlaştırmaktadır.
    00:06Kişilik Gelişimi Kuramlarının Eğitim Sürecine Etkisi
    • Bu derste kişilik gelişimi kuramlarının eğitim derslerine ve eğitim sürecinin planlamasına nasıl etki ettiği incelenecek.
    • Özellikle fallik dönemden itibaren son üç dönem ve Ericsson'da girişimcilikten sonraki dört dönem, eğitim sürecine en fazla etkisi olan dönemlerin başında geliyor.
    00:48Oral Dönem
    • Freud'a göre oral dönemde odak noktası ağızdır ve cinsellik ile saldırganlık dürtülerinin doyuma ulaşacağı yerdir.
    • Anne tarafından yeterli ve dengeli doyurulması durumunda kişilik bu dönemi sağlıklı atlatır, yetersiz veya aşırı doyurulması saplantı oluşturur.
    • Oral dönemde problem olursa ilerde güvenle ilgili problemler (aşırı güvenmek, hiç kimseye güvenmemek) ve ağızla ilgili problemler (obezite, tırnak yeme, sigara bağımlılığı) yaşar.
    01:54Anal Dönem
    • Anal dönemde odak noktası anüste olup, çocukların haz kaynağı dışkı kontrolü sağlayan kaslardır.
    • Freud, tuvalet eğitiminin iyice ortalığı götürmeden bir an önce başlanması gerektiğini vurgulamıştır.
    • Anal dönemde problem olursa sorumluluk bilincinin kazanılmasına sıkıntı yaratır; yeterince verilmezse sorumsuz, vurdumduymaz olurken, baskıcı bir eğitim verilirse cimri, titiz, asi ve inatçı olur.
    04:10Fallik Dönem
    • Fallik dönem cinsellik tutkusunun ön planda olduğu ve odak noktasının cinsel organlar olduğu dönemdir.
    • Bu dönemde çocuklar kız-erkek ayrımını yapabilir ve cinsellikle ilgili sorular sormaya başlarlar.
    • Cinsel eğitimin altı-yedi yaş itibariyle yavaş yavaş başlaması gerekir.
    06:05Cinsiyet Rollerinin Öğrenilmesi
    • Fallik dönemde çocuklar cinsiyet rollerini öğrenmeye başlar; kız çocukları babalarından hoşlanırken, annesine benzeyip onun gibi davranmaya çalışarak kadınlara özgü rolleri öğrenirler.
    • Erkeklerde bu süreç tam tersidir.
    • Bu dönemde cinsellik ve saldırganlık dürtüleri gizlenmiş, üzeri örtülmüş ve geri plana düşmüş olur.
    07:22Okul Ortamında Cinsiyet Rolleri
    • Fallik dönemde kızlar sadece kızlarla, erkekler ise sadece erkeklerle oynar.
    • Kızların arasına sızmış erkeklerle veya erkeklerin arasına sızmış kızlarla oyun oynamak, fallik döneminde bir sıkıntı olduğunu gösterir.
    • Sınıf öğretmenleri veya okul öncesi öğretmenleri, kız ve erkeği zorla istemedikleri sürece yan yana oturtmamalı ve kız-erkek çatışmalarını körüklememelidir.
    09:26Genital Dönem
    • Genital dönemde altı yıl boyunca bastırılan cinsellik ve saldırganlık dürtüleri yeniden ön planda olur ve altı yıllık birikimin patlaması yaşanır.
    • Bu dönemde her iki cinste de iletişim kurulur ve çocuk kendisine "ben kimim" sorusunu en çok sorduğu bir dönemdir.
    • Bu dönemde çocuk için en büyük örnek anne-babadır, ancak sonraki dönemlerde akranlar ön planda olmaya başlar.
    11:01Temel Güven ve Özerk Dönem
    • Bir çocuğun hayata ve çevresindeki insanlara güvenmeyi en çok öğrenmesi gereken kritik dönem, temel güven dönemidir ve bu dönemde güven duygusunun aşılanması için çocuğa bakanın temel gereksinimleri yerinde ve zamanında karşılaması gerekir.
    • Özerk dönemin özelliği, çocuğun bağımsız olması ve sorumluluklarını yerine getirebilen biri olmasıdır; bu dönemde çocuğa aşırı koruyucu olmamak, güvenlik tedbirlerini alıp temel gereksinimlerini bırakarak kendi yapmayı öğrenmesi sağlanmalıdır.
    • Özerk dönemde çocuk ev temizlerken, yemek yaparken yardım etmek isteyebilir, ona zarar vermeyecek şekilde ufak tefek görevler verilerek sorumluluk almayı öğrenmesi sağlanmalıdır.
    12:41Okul Öncesi Dönem ve Girişimcilik
    • Okul öncesi döneme denk gelen bu evre, bir çocuğun merak duygusunun zirve yaptığı, hem bilişsel hem dil gelişiminin en hızlı olduğu dönemdir.
    • Girişimcilik, girişken bir çocuk olması için kritiktir; bu dönemde çocuk inanılmaz hareketlidir, çok meraklıdır, kırar, döker, karıştırır ve sorar.
    • Bu dönemde sert davranmak yerine anlayışla yaklaşılırsa, çocuk ileride merak ettiğini sorabilen, düşüncesini ifade edebilen girişken bir çocuk olur; aksi takdirde korkak, içe kapanık, pısırık ve suçluluk hissi duyan biri haline gelir.
    14:26Başarıya Karşı Aşağılık ve İlköğretim
    • İlköğretim birinci kademe, başarabilmenin ve özgüvene sahip olabilmenin kritik dönemi olup, bu dönemde sınıf öğretmenlerinin en önemli rol oynadığı evre vardır.
    • Eğitimde öğrenci düzeyine uygunluk ilkesi uygulanmalıdır; etkinliklerin zorluk derecesi çocuğun düzeyine göre ayarlanmalıdır.
    • Öğrencinin düzeyini göz ardı edip seviyesinin üzerinde başaramayacağı görev ve sorumluluklar yüklenirse, çocuk kendini yetersiz, değersiz ve aşağılık biri olarak görür.
    16:24Ergenlik Dönemi ve Kimlik Arayışı
    • Ergenlik dönemine denk gelen bu evre, bir çocuğun kimlik arayışına girdiği dönemdir; o güne kadar anne ve babanın dayattığı doğru ve yanlışlar yerini çocuğun kendi ürettiği doğru ve yanlışlara bırakır.
    • Bu dönemde akranlar örnek alınır ve bir kimlik oturtulmaya çalışılır; bu dönemdeki çocukları yetişkin gibi görüp diyalog kurup cevap vermek ve rehberlik desteği vermek önemlidir.
    • Yakınlığa karşı uzaklık özelliği, bir insanın insanlarla yakınlık kurabilmesi için güven duygusunu tahsis etmesi ve girişken olması gerektiğini gösterir.
    18:38Üretkenlik Evresi ve Benlik Bütününe Karşı Mutsuzluk
    • Üretkenlik evresinde, rolünüzün gereğini en iyi şekilde yerine getirmek ve çevrenizdeki insanlara ve gelecek nesillere fayda sağlayacak eserler bırakmak önemlidir.
    • Benlik bütününe karşı mutsuzluk, geçmiş dönemlerin büyük bir bölümünü sağlıklı atlatmışsa şükür duyulur, aksi takdirde zamanında gidemediğimiz için üzülür ve umutsuz bir hayat devam ettirilir.
    • Dört dönemin eğitime nasıl yansıdığı önemlidir.
    20:11Colberg'in Ahlak Evreleri ve Yaş İlişkisi
    • Colberg'e göre ahlakın ilerlemesi için yaş ve olgunluk önemli olsa da, yaş tek şart değildir; yaş ilerlese de ahlak ilerlemeyebilir.
    • Yaş ilerlemeden ahlak ilerlemeyebilir çünkü bilişsel gelişimde belirli yaşlarda belirli özellikler vardır; örneğin 2-7 yaş arası benmerkezci düşünce, 7-8 yaşından sonra empati vardır.
    • Okul öncesi öğrencilerinden paylaşım yapmasını beklemek yerine, bu yaş grubunun benmerkezci olduğunu ve paylaşmayı bilmediğini anlamak gerekir.
    22:51Okul Öncesi Dönemde Beklenen Davranışlar
    • Okul öncesi çocukların otorite varken kurallara uyması, yokken çiğneyebilmesi beklenir.
    • Bu yaş grubundaki çocuklar, arkadaşlarına vurduklarında "o da bana vurmuştu" veya "o da bana küfür etti" gibi savunmalar yaparlar.
    • Empati kurabilen ve benmerkezcilikten kurtulan çocuklar iyi çocuk olma ve kanun-düzen evresine gelebilirler.
    23:49Empati ve Ahlak İlişkisi
    • Empati kuran herkes iyi değildir; empati kurup kendi çıkarına kullanabilirler.
    • Empati kuramayanlar bu dönemleri hayal bile etmemelidir.
    • Okul öncesi çocuklar odaklanmadan dolayı son on dakikaya odaklanırlar ve önceki ikazları unutabilirler, bu ahlaksızlığından değil gelişim döneminden kaynaklanır.
    25:09Üst Düzey Ahlaki Evreler
    • Üst düzey ahlaki evrelere gelebilmek için soyut düşünebilme yeteneği gereklidir.
    • Colberg'e göre herkes en üst düzey ahlaki evreleri göremiyor, çok az insan bu evrelere gelebiliyor.
    • İtaat ve ceza evresindeki kişiler sadece cezalandırılmamak için kurallara uyarlar, denetleyenler yoksa uymazlar.
    26:09Ahlaki Evrelerin Özellikleri
    • Saf ve çıkarcı kişiler, menfaati olmayan bir yerde adım atamazlar, ilk adımı attıklarında karşılığında geleceğinden emin olurlar.
    • İyi çocuk gösterme evresindeki kişiler, yardım ederken kameraların önünde olurlar, perde arkasında kalleş olabilirler.
    • Kanun-düzen evresindeki kişiler, araba olmadığı halde kırmızı ışıkta dururlar, bu evreye ulaşmak için zihinsel gelişim gereklidir.
    27:52Eğitim ve Psikolojik Temeller
    • Küçük yaş grupları kuralları unutsa da, tekrar tekrar hatırlatmak gerekir çünkü bu gelişim döneminin özelliğinden kaynaklanır.
    • Kuralları belirlerken çocukların içinde bulunduğu dönemi ve gelişimsel özellikleri göz önünde bulundurmak önemlidir.
    • Bu bölüm, eğitimin temelleri ve Türk Milli Eğitim Sistemindeki psikolojik temellerin benimle ilgili bölümünü tamamlamıştır.

    Yanıtı değerlendir

  • Yazeka sinir ağı makaleleri veya videoları özetliyor