Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir akademik sunum formatında olup, konuşmacı planlama sistemleri hakkında bilgi vermektedir. Konuşmacı, doktora öğrencisiyle birlikte yaptığı çalışmalar sonucunda elde ettiği sonuçları paylaşıyor.
- Video, dünya üzerindeki planlama sistemlerini iki ana kategoride inceliyor: plan bazlı sistemler (Almanya, İtalya, Fransa, İspanya) ve proje bazlı sistemler (İngiltere, İrlanda). Konuşmacı, bu sistemlerin temel özelliklerini (plan bazlı sistemlerde kesinlik, proje bazlı sistemlerde esneklik) ve Avrupa Birliği'nin 1989-1998 yılları arasındaki raporundaki hibritleşme eğilimini anlatıyor. Türkiye'nin teoride plan bazlı sistem uyguladığı ancak uygulamada proje bazlı sisteme doğru önemli bir geçiş yaptığı vurgulanıyor. Son olarak, Türkiye'de esnekliği pratikte sağlayan araçlar (özel amaçlı planlar, revizyon planları, plan notları, avan proje uygulamaları, planlama anlaşmaları) ve esnekliğin kentsel alanda nasıl yönetilebileceği konusunda sorular soruluyor.
- 00:29Dünya Üzerindeki Planlama Sistemleri
- Dünya üzerindeki planlama sistemleri iki kısma ayrılıyor: plan bazlı sistemler ve proje bazlı sistemler.
- Plan bazlı sistemler genellikle Almanya, İtalya, Fransa ve İspanya gibi kıta Avrupası ülkelerinde uygulanırken, Türkiye teoride bu sistemleri uygulayan ülkeler arasında yer alıyor.
- Proje bazlı sistemler ise İngiltere ve Common WLT yasaları çerçevesinde çalışan ülkelerde yaygın olarak kullanılıyor.
- 01:50Kesinlik ve Esneklik Yaklaşımı
- Plan bazlı sistemlerde kesinlik esas ve önemli bir unsurken, proje bazlı sistemlerde esneklik önemli unsurdur.
- Her iki yaklaşım da başa bela olabilir; kesinlik yüksek olan sistemlerde esneklik eksikliği, esneklik yüksek olan sistemlerde ise kesinlik eksikliği ortaya çıkabilir.
- Avrupa Birliği'nin 1989-1998 yıllarında hazırladığı raporda, plan temelli sistemlerin proje esaslı sistemlere, proje bazlı sistemlerin ise plan bazlı sistemlere doğru kayma gösterdiği belirtilmiştir.
- 04:39Batı Ülkelerindeki Planlama Sistemlerinin Değişimi
- Batı ülkelerinde planlama sistemlerinin evrimleşmesi yasal kurallar ve düzenlemelerle net olarak ortaya konuluyor.
- Almanya, katı plan bazlı sistemi uygulayan bir ülke olmasına rağmen son on senede daha hibritleşme yoluna gidiyor ve daha esnek sisteme doğru yol alıyor.
- İtalya, düzenleyici plan sisteminin en iyi örneklerinden biri olmasına rağmen son on senede ciddi deregrasyon yaklaşımlarına giriyor ve hibritleşmede önemli bir esnekliğe doğru yol alıyor.
- 06:52Türkiye'deki Planlama Sistemi
- Türkiye'de teoride plan bazlı sistem halen geçerli fakat uygulamada proje bazlı sisteme doğru önemli bir geçiş var.
- Türkiye'nin bu geçiş derecesi İtalya'dan biraz daha iyi, Almanya'nın biraz daha gerisinde yer alıyor.
- Türkiye'de planlama sisteminde 3000'den fazla özel amaçlı plan bulunuyor ve bu planlar her kuruma farklı derecede yetkiler veriyor.
- 08:50Esnekliği Sağlayan Araçlar
- Türkiye'de plan değişiklikleri, revizyon planları, plan notları ve avan proje uygulamaları sık kullanılıyor.
- Planlama anlaşmaları (planlama protokolleri) devreye girmiş durumda ancak hiçbir yasal altlığı yok.
- Kentsel alanda esnekliğin kontrolü için artan değerin kamuya aktarımına yönelik yasal düzenlemeler bulunmuyor.