Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Sinem Kocamaz, Didem Hoca ve Seçkin Barış Hoca gibi akademisyenlerin doktora yeterlilik sınavına hazırlanan adaylara yönelik bilgilendirme ve tavsiyelerde bulunduğu bir sohbet formatındadır. Konuşmacılar, jüri deneyimleri ve bölüm kurullarında görev yapma tecrübelerinden yola çıkarak sınav hazırlığı hakkında bilgiler paylaşmaktadır.
- Video, uluslararası ilişkiler disiplini için doktora yeterlilik sınavının yapısı, zorlukları ve hazırlık stratejileri üzerine odaklanmaktadır. Konuşmacılar, sınavın dört temel sütunu (uluslararası ilişkiler, uluslararası hukuk, siyasi tarih, örgütler ve entegrasyon biçimleri) hakkında bilgiler verirken, sınav hazırlığı için gerekli kaynaklar, güncel konuları takip etmenin önemi ve sınav anında dikkat edilmesi gereken davranışlar hakkında pratik tavsiyeler sunmaktadır.
- Videoda ayrıca, sınavda çıkabilecek temel konular (karasular, kıta sahanlığı, egemenlik hakları, Avrupa Birliği teorileri, Çin stratejileri), jüri üyeleriyle etkili iletişim kurma yöntemleri ve sınav heyecanıyla başa çıkma stratejileri gibi konular ele alınmaktadır. Konuşmacılar, sınavın sadece akademik bilgiyi değil, aynı zamanda stres altında nasıl davranılacağını da test ettiğini vurgulamaktadır.
- 00:02Doktora Yeterlilik Sınavı Hakkında Genel Bilgi
- Ege Üniversitesi'nden Sinem Kocamaz, doktora yeterlilik sınavı ile ilgili soru-cevap oturumu düzenliyor.
- Akademide öğrencilerin daha faydalı olmak ve uluslararası ilişkiler disipliniyi daha çok sevdirmek için yapılan bu sohbet, öğrencilerin bu konuda ciddi anlamda desteğe ve danışmanlığa ihtiyacı olduğunu gösteriyor.
- Akademi için iki önemli ve zor sınav vardır: doktora yeterlilik ve doçentlik sınavı; doktora yeterlilik sınavı hala devam ediyor ve doktora adaylarını strese sokuyor.
- 01:56Doktora Yeterlilik Sınavının Zorlukları
- Uluslararası ilişkiler disiplini çok geniş bir alandır ve içinde siyasi tarih, teoriler, uluslararası hukuk, güncel politika ve sosyoloji barındırır.
- Doktora adaylarından bu alanlarda tüm temel formasyona sahip olmaları ve fikir üretebilme becerileri beklenir, bu da sınavın zorluğunu artırıyor.
- Sınavın cevabı belli olmayan bir yapıya sahip olması, adayları stres altına sokuyor ve hangi alanda çalışacaklarını belirlemek zorunda bırakıyor.
- 03:46Üniversiteler Arasındaki Farklılıklar
- Bazı üniversiteler adaylara alan seçme imkanı sunarken, bazıları daha geniş kapsamlı sınav yaparak tüm formasyonu üzerine sınava girme zorunluluğu oluşturuyor.
- Bu farklılıklar adayları zorlayan süreçler oluşturuyor ve sınavın zorluk seviyesini artırıyor.
- 05:02Uluslararası İlişkiler Disiplini İçin Beklentiler
- Uluslararası ilişkiler disiplini için doktora adayından uluslararası ilişkiler formasyonuna sahip olma, analiz yeteneği ve temel bilgilere sahip olma bekleniyor.
- Uluslararası ilişkiler dört temel sütuna oturur: uluslararası ilişkiler, uluslararası hukuk, siyasi tarih ve örgütler/entegrasyon biçimleri.
- Adaylar sadece teorileri değil, siyasi tarihi de öğrenmeli ve Viyana Kongresi, Bismarck, İttifaklar Sistemi, Montrö Sözleşmesi gibi temel konulara hakim olmalılar.
- 07:52Teorilere Hazırlık Önerileri
- Teorilere hakim olmak uluslararası ilişkilerin temelini oluşturur ve jüri tarafından çok önemlidir.
- Adayların tüm temel teorileri, argümanlarını, en önde giden teorisyenleri ve eserlerini bilmeleri beklenir.
- Özellikle orijinal kaynaklardan okumak ve teorileri içselleştirmek önemlidir, ancak en azından temel eserlerin ve yazarların isimlerini akılda tutmak gerekiyor.
- 11:18Doktora Yeterlilik Sınavında Güncel Konular
- Jüri üyeleri genellikle Türkiye-ABD ilişkileri, Türkiye-NATO ilişkileri gibi güncel konularla ilgili sorular yöneltebilir.
- Günlük haberleri, tartışma programlarını ve iki farklı gazete kaynaklarını takip etmek güncel konular hakkında bilgi sahibi olmak için yeterlidir.
- Türkiye'nin NATO ile ilişkili en güncel problemleri, ABD ile yaşadığı sorunlar ve S-400 problemi gibi konular sınavda karşınıza gelebilir.
- 13:26Uluslararası Hukuk ve Güncel Konular
- Uluslararası hukuk, doktora yeterlilik sınavında en fazla adayların zorlandığı konulardan biridir.
- Jüriye giren hocalar genellikle detaylı sorular sormaz, ancak devletlerin tanınması, doğu Akdeniz'deki sorunlar gibi güncel konularla ilgili hukuk soruları sorabilirler.
- Sıkça karşımıza çıkan uluslararası hukuk konuları arasında silahsızlanma sözleşmeleri, meşruiyetle ilgili sorunlar ve devletlerin operasyonlarda uluslararası hukuka göre meşruiyeti bulunmaktadır.
- 15:11Uluslararası Örgütler ve Temel Kaynaklar
- Uluslararası örgütler, entegrasyonlar ve bölgeselleşme konuları günümüzde çok etkili hale gelmiştir.
- ASEAN, Şangay İşbirliği Örgütü, NATO, Birleşmiş Milletler, OECD ve Karadeniz Ekonomik İşbirliği gibi örgütlerin temel özellikleri sınavda karşınıza gelebilir.
- Uluslararası ilişkilerin temel kaynaklarını öğrenmek, siyasi tarihte okumanız gereken temel kaynakları bilmek ve anabilim dalına özgü okuma listelerini takip etmek önemlidir.
- 16:59Sınav Heyecanı ve Stratejiler
- Sınavlarda tatlı bir heyecan normaldir, ancak gereğinden fazla özgüven ve jüriye saygısızlık hoş karşılanmaz.
- Sınavda maksimum derecede ılımlı olmak, sorulan sorulara cevap vermek ve gerekirse düşünebilmek için zaman istemek önemlidir.
- Panik yapmadan, bilmediğiniz soruları kabul edip ikinci soruya odaklanmak ve moral bozmadan mücadele etmek gerekir.
- 21:52Sınavın Zorlukları ve Hazırlık Süreci
- Doktora yeterlilik sınavı hem akademik olarak kendinizi anlatmanız hem de sinir yönetimi gerektiren bir süreçtir.
- Hazırlık süreci çok zor ve travmatik olabilir, genellikle 3-5 ay sürer ve sürekli hazırlanırsınız.
- Sınavda jüri, zor anlarda dağılmadığınızı, fikrinizi toplayabildiğinizi ve yeni analizler geliştirebildiğinizi görmek isteyebilir.
- 22:27Doktora Yeterlilik Sınavının Zorlukları
- Konuşmacı, doktora yeterlilik sınavının net olmayan ve muğlak olduğunu kabul ediyor.
- Okullar arasında ekol farklılıkları ve bakış açıları farklılıkları nedeniyle tam bir rehber oluşturmak zor.
- Sınavlarda genellikle jüri üyeleri farklı olabilir, bu da endişe kaynağı olabilir.
- 23:29Sınavın Temel Amacı
- Sınavın temel amacı, uluslararası ilişkiler formasyonuna öğrenci sahip olup olmadığını anlamaktır.
- Jüri üyeleri, uzmanlık alanlarının en temeline göre soru sorulması istenir.
- Uzmanlık alanının en detayına yönelik sorular sormak adil ve etik değildir.
- 24:43Soru Türleri ve Öneriler
- Sınavlarda temel konular üzerinden sorulması gereken konular: birinci dünya savaşı, ikinci dünya savaşı, milletler cemiyeti, viyana kongresi, soğuk savaş.
- Detaylı ve çok özel konular yerine, teorilerin argümanları, bilim felsefesi, epistemoloji ve ontoloji ile ilgili sorular sorulmalıdır.
- Hukuk alanlarında da temel konular üzerinden sorulması gerekir, örneğin devletlerin tanınması, çatışmalar konusunda devletlerin yetkileri, egemenlik hakları, sınırlar gibi.
- 26:25Jüri Üyelerini Öğrenmek
- Doktora yeterlilik sınavında adil bir jüri çok önemlidir.
- Eğer mümkünse jüri üyelerini öğrenmek avantaj sağlar.
- Jüri üyelerinin yayınlarına bakarak hangi konularda uzman olduklarını ve sorulabilecek konuları önceden hazırlamak faydalıdır.
- 28:04Doktora Sınavı Hazırlık Stratejileri
- Sınavda jüri üyeleriyle ilgili bilgilerin önemli olduğu, hocaların CV'lerine, yayınlarına ve eğlencelerine bakmanın sınavda neler sorulabileceğini anlamada faydalı olduğu belirtiliyor.
- Sınava girdiğiniz alan (uluslararası ilişkiler, Avrupa Birliği vb.) sınav hazırlığınızı nasıl odaklamanız konusunda yönlendiriyor.
- Analiz yeteneğinin çok önemli olduğu, bilmediğiniz konularda da fikir yürütmeye çalışmanız gerektiği vurgulanıyor.
- 29:33Sınav Anında Tavırlar
- Sınavda heyecandan kilitlenmemek için not defteri kullanarak düşündüğünüzü yazabilir, süre isteyebilir ve cevap vermeden önce aklınızı toplayabilirsiniz.
- Bilmediğiniz konularda "bilmiyorum" demek yerine bildiğiniz konularla ilgili fikir yürütmeye çalışmanız öneriliyor.
- Hakikide bilmediğiniz konularla ilgili yorum yapmamak, bildiğiniz konuları sağlam sularda anlatmak daha mantıklı olduğu belirtiliyor.
- 31:40Hocalarla İletişim ve Hazırlık Kaynakları
- Jüridaki hocalara sınavdan önce mail atarak okuma listesi isteyebilirsiniz, hocalar genellikle cevap vermeyi tercih ederler.
- Temel kaynaklar olarak küresel siyasete giriş, teoriler, uluslararası ilişkilere giriş kitapları ve teorisyenlerin orijinal kaynakları öneriliyor.
- Avrupa Birliği alanında Sanen Baykal, İler Turan, Rıdvan Karakaya ve Meltem Müftülerbaç'ın makaleleri önemlidir.
- 35:12Güncel Bilgi ve Kaynaklar
- Güncel konuları takip etmek, sadece temel kaynakları okumakla kalmayıp Türkiye Dışişleri Bakanlığı'nın resmi web sayfasını incelemek önemli.
- Uluslararası ilişkiler teorilerindeki büyük tartışmaları ve güncel konuları bilmek sınavda avantaj sağlar.
- Uluslararası dergileri takip etmek, teorisyenlerin son çalışmalarını araştırmak ve öğrenmeye açık olduğunu göstermek doktora seviyesinde beklentileri karşılamak için gerekli.
- 38:14Doçentlik Sınavında Tavır ve Yaklaşım
- Doçentlik sınavında kesin bir dille konuşmak, öğrenmeye açık olmadığınızı gösterir ve jüriden ters tepki alabilirsiniz.
- Sorgulayan bir jüriye karşı, iddialaşmak yerine öğrenmeye açık olduğunuzu göstermek ve alternatiflerin de olabileceğini kabul etmek önemlidir.
- Akademisyen olmak, kendi fikirlerini sorgulayabilen biri olmak anlamına gelir.
- 39:12Sınav Stratejisi
- Doçentlik sınavında temel bilgiler çok önemlidir, spesifik detaylar o kadar önemli değildir.
- Bilmediğiniz bir soruya takılmamak ve diğer sorulara odaklanmak psikolojik olarak daha faydalıdır.
- Sınavda jüri üyeleri sürekli değiştiği için önceki sınavlardan faydalanmak zorlaşır.
- 40:32Öğrenci Deneyimi ve Sorular
- Öğrenciler doçentlik sınavı konusunda yeterli veriye sahip değiller ve bu konuda daha şeffaf bir sistem istiyorlar.
- Sınavlarda hangi soruların çıkabileceği belirsizlik, öğrenciler için büyük bir stres kaynağıdır.
- Üniversitelerin kadrosu değiştiği için her sınavda jüri üyeleri farklı olur, bu da öğrencilerin birbirlerinden faydalanmasını zorlaştırır.
- 43:31Sınav Hazırlık Önerileri
- Üniversiteler, her sınavda teorik konularda soru yönelten bir jüri üyesinin bulunmasını sağlar.
- Sınavlarda uzmanlık alanının genel bilinmesi gereken noktaları sorulması önemlidir, detaylı bilgilerin sorulması yerine.
- Sınavlarda genellikle lisanstaki ve yüksek lisans seviyesinde öğretilen bilgiler sorulur.
- 44:59Örnek Sorular ve Konular
- Siyasi tarih alanında Türkiye ile ilgili sorular (Lozan Sözleşmesi, Montrö Sözleşmesi, siyasi partiler) sıkça sorulur.
- Dünya tarihi konuları (Alman Ulusal Birliği, İngiltere'nin merkantis politikaları, Morro Doktrini, Dünya Savaşları) önemli konulardır.
- Teoriler konusunda (realizm, neoliberal teori, konstruktivizm, eleştirel teori, güvenlik) temel sorular sorulur ve bunlar derste anlatılan konularla ilgilidir.
- 49:21Doktora Yeterlilik Sınavı Hazırlık Önerileri
- Uluslararası hukuk alanında doktora yeterliliğinde karasular, kıta sahanlığı ve egemenlik hakları gibi temel konular sorulmaktadır.
- Uluslararası ilişkiler alanında rejim, yöntem, metodoloji, ontoloji ve epistemoloji gibi kavramsal sorular yeterlilik sınavında karşınıza çıkabilir.
- Yeterlilik sınavına hazırlanırken, hocaların webinarlarını takip etmek, Dışişleri Bakanlığı'nın sayfasını incelemek ve güncel politikayı takip etmek önemlidir.
- 53:09Avrupa Birliği Konusunda Hazırlık
- Avrupa Birliği alanında yeterlilik sınavına girecekler için uluslararası ilişkiler teorilerine ve Avrupa Birliği teorilerine hakim olmak gerekir.
- Sevil Aksoy, Belgin Akçay, Senem Aydın Düzgit, Meltem Müftülerbaç gibi akademisyenlerin yayınlarını okumak faydalı olacaktır.
- Avrupa Birliği ile ilgili güncel politikalar (Brexit, COVID ile mücadele, dijitalleşme, yeşil mutabakat) ve kurumların sayfalarını takip etmek önemlidir.
- 58:23Çin ve Güney Çin Denizi Konusunda Sorular
- Çin liderlerinin stratejileri, Çin rüyası, üretim modelleri ve neo-merkantilist yaklaşımları yeterlilik sınavlarında sorulmaktadır.
- Güney Çin Denizi'ndeki yaşanan sorunlar, ASEAN ve Şangay İşbirliği Örgütü ile ilgili konular sorulabilir.
- Çin'in imzaladığı serbest ticaret anlaşmaları ve bölgeselleşme modelleri küreselleşmeyi etkileme potansiyeliyle ilgili analiz soruları da sorulmaktadır.
- 1:00:26Dış Politika Çalışmalarında Önemli Konular
- Her dönemin stratejilerini, ülkenin kullandığı üretim modellerini ve teorisini, politika uygulamalarını ve önemli projeleri bilmek faydalı olacaktır.
- Çin'in Tek Kuşak Yol Projesi, Şangay İşbirliği Örgütü, ASAN Kalkınma Bankası gibi projelerin ve örgütlerin amacını bilmek önemlidir.
- Jüriye giren hocaların çalışma alanlarına bağlı olarak Latin Amerika ve Afrika konularının sorulma ihtimali vardır.
- 1:01:53Bölge Çalışmaları İçin Kaynaklar
- Afrika çalışmaları yapan hocalardan Elektra İrice'nin Türkiye-Afrika ilişkileri ve bölgesel Afrika çalışmaları literatür kaynakları bulunmaktadır.
- Ceren Uysal ve Semah Sana Özer'in "Latin Amerika Çalışmaları" adlı kitabını, Nazif Mandacı ve Murat Necip Armağan'ın "Çağdaş Balkan Siyaseti" kitabını okumak faydalı olacaktır.
- Jüriye giren hocaların çalışma alanlarına bağlı olarak soruların yoğunluğu değişmektedir; ABD dış politikası, örgütler, Türkiye dış politikası, siyasi tarih ve teoriler daha sık sorulmaktadır.
- 1:03:32Jüriye Etkili Bir Performans Göstermek
- Soru cevabını bilmediğinizde, ilgili konuda çalıştığınıza ve okuduğunuz kitaplara atıfta bulunmanız jüriye olumlu bir etki yaratabilir.
- Jüri, donanımlı, istekli ve ilerlemek isteyen bir aday olup olmadığınızı değerlendirmektedir.
- Jüri üyeleri bazen soru üstüne soru sormaları, size yardımcı olmak için bir pas atmak için olabilir; bu fırsatları kaçırmamak önemlidir.
- 1:06:33Jüri Üyeleriyle İletişim
- Jüri üyeleri size yardımcı olmak için sorular sorabilir, bu durumda bilmediğiniz konular yerine bildiğiniz konuları anlatmanız önemlidir.
- Heyecandan kendinizi kapatmak yerine, jüri üyelerine yardımcı olabilmek için bildiğiniz bilgileri paylaşmanız gerekir.
- Jüri üyeleri, öğrencilerin gözünden bakarak bilgi sahibi olabilmek için öğrencilere yardımcı olmak istemektedir.