Buradasın
Diplomasi Tarihi Dersi: Modern Diplominin Kurumları ve Araçları
youtube.com/watch?v=8FfqtYmCFMsYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitim dersi formatında sunulan "Diplomasi Tarihi" dersinin beşinci programıdır. Konuşmacı, modern diplomasinin temel kavramlarını ve kurumlarını anlatmaktadır.
- Video, tanıma kavramı ile başlayıp, ikili diplomasinin araç ve kurumlarına, çok taraflı demokrasinin doğuşuna ve dışişleri bakanlığının işlevlerine değinmektedir. Tanıma kavramı, de jure ve de facto tanıma türleri, ikili diplomasinin Viyana Sözleşmesi'ndeki kuralları, çok taraflı diplomasinin gelişimi ve zirve diplomasisinin tarihsel süreci detaylı olarak ele alınmaktadır. Son olarak, dışişleri bakanlıklarının işlevleri ve bölümleri hakkında bilgi verilmektedir.
- 00:34Tanıma Kavramı
- Devletlerin uluslararası düzeyde kişilik kazanmaları için başka devletler ve uluslararası toplum tarafından egemen birer birim olarak tanınması şarttır.
- Tanıma ve diplomatik ilişki farklıdır; bir ülke diğer bir ülkeyi tanıyabilir ama diplomatik ilişki kurmayabilir.
- Tanıma tek taraflı bir hukuki işlemdir ve tanıyanın siyasi iradesini yansıtır; diplomatik olarak tanıma ise bir ülkenin uluslararası hukuk önünde iç ve dış egemenliğini kabul etmek demektir.
- 01:37Tanıma Türleri
- Tanıma de jure veya de facto olarak iki şekilde olabilir; de jure tanıma bir ülkeyi bütün hukuki sonuçlarıyla tanıma demektir.
- De facto tanıma, bir ülkenin mevcudiyetini kabul etmekle beraber diğer bir ülkeyle hukuki sonuç doğurabilecek ilişki ve tasarruflardan kaçınmaktır.
- Ekonomik ve ticari ilişkide bulunmak de jure tanıma anlamına gelmez.
- 02:18İkili Diplomasi
- Birinci Dünya Savaşı'na kadar diplomatik faaliyetler tamamen ikili olarak, mukim diplomatik temsilciler vasıtasıyla ve gizlilik çerçevesinde yürütülmekteydi.
- 15. yüzyılda İtalya'da temelleri atılan, Fransa tarafından geliştirilen ve kurumsallaştırılan ikili diplomasinin kuralları, 1961 tarihli Viyana Sözleşmesinde kodifiye edilmiştir.
- Viyana Sözleşmesi'nde mukim elçiliklerin temsil, bilgi toplama, müzakere, çıkarlarını koruma, tanıtma, propaganda ve istihbarat konuları ele alınmıştır.
- 03:23Çok Taraflı Diplomasi
- Çok taraflı diplomasi, I. Dünya Savaşı ve demokratikleşmenin yayılmasının etkisiyle 20. yüzyıl başından itibaren yerleşmiş, II. Dünya Savaşı'ndan sonra yaygınlaşmıştır.
- Çok taraflı diplomasinin gelişmesinde uluslararası sorunların etkili müzakereler için uygun ortam oluşturması ve güçlü ülkelerin propagandasına uygun düşmesi önemli rol oynamıştır.
- Çok taraflı diplomasi esas olarak çok taraflı kuruluşlar ve toplantılar çerçevesinde cereyan etmektedir; en başta Birleşmiş Milletler ailesi kuruluşları gelmektedir.
- 04:51Zirve Diplomasisi
- Zirve diplomasisi, devlet veya hükümet başkanları arasında cereyan eden diplomasidir ve orta çağ'a dayanır.
- Mukim büyükelçilik uygulamasının gelişmesiyle bir süre unutulduktan sonra 19. yüzyılda Avrupa Konseyi döneminde tekrar hayata geçti.
- II. Dünya Savaşı sırasında Roosevelt, Churchill ve Stalin buluşmaları zirve diplomasisini yerleştirdi ve savaş sonrasında devlet ve hükümet başkanlarının bir araya gelmeleri zirve toplantısı olarak tanımlanmaya başlandı.
- 06:12Dışişleri Bakanlıkları
- Günümüz dışişleri bakanlıkları, ülkelerin dış politikalarının yürütülmesinde en önemli rolü oynayan ve devletin kurumsal düzeninde özel yere sahip kurumlardır.
- Dışişleri bakanlıklarının işlevleri arasında dış temsilciliklerin yönetilmesi, dış politika danışmanlığı ve uygulaması, koordinasyonu ve yurtdışı tanıtım bulunmaktadır.
- Dışişleri bakanlıklarının politika danışmanlık ve koordinasyonu işlevini yerine getiren bölümleri, diplomat ve yardımcı personelin işe alım ve eğitimi ile yabancı ülkelerdeki misyon binalarının bakımını sağlamak için personel ve idari işler bölümleri, ayrıca istihbarat, tanıtma, arşiv ve hukuk müşavirliği gibi bölümleri bulunur.