Buradasın
Diplomasi, Diplomatik Ayrıcalıklar ve Dokunulmazlıklar Dersi
youtube.com/watch?v=AkZ-A_TEPNMYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitim dersi formatında olup, konuşmacı diplomasi, diplomatik ayrıcalıklar ve dokunulmazlıklar konusunu anlatmaktadır.
- Video, diplomasi kavramının tanımıyla başlayıp, diplomatik ayrıcalıkların tarihsel gelişimini, dokunulmazlık ve ayrıcalık kavramlarını açıklamaktadır. İlk bölümde devlet başkanları, hükümet başkanları ve dışişleri bakanlarının ayrıcalıkları ele alınırken, ikinci bölümde Viyana Sözleşmesi kapsamında misyon binalarının dokunulmazlığı detaylı şekilde incelenmektedir.
- Video, bir serinin parçası olup, dördüncü videoda misyon arşivlerinin dokunulmazlığı ve haberleşme serbesti konularının ele alınacağı belirtilmektedir. Diplomatik ilişkiler hakkında kapsamlı bilgi edinmek isteyenler için hazırlanmış bir kaynak niteliğindedir.
- 00:14Diplomasi ve Diplomasi Mesleği
- Diplomasi, uluslararası ilişkilerin müzakerelerle yürütülmesi ve yönetilmesi yöntemi olup, barışçı ve uzlaştırıcı yollarla sürdürülmesine yön veren bilgilerden ve temel ilkelerden oluşmaktadır.
- Diplomasi mesleği, devleti temsil etme, devlet ve vatandaşların çıkarlarını koruma, temas ve görüşmelerde bulunma gibi geleneksel işlevlerin yanı sıra ekonomik, ticari, kültürel ve bilimsel ilişkileri geliştirme faaliyetlerini içermektedir.
- Devletler, diplomasi ilişkilerini kendilerini temsil etmeye yetkili kıldıkları kişiler aracılığıyla yürütmektedirler.
- 01:31Diplomatik Ayrıcalık ve Bağışıklıkların Tarihi
- Bağışıklık kavramı eski kabilelere kadar uzanmakta, habercilerin bir kabileden diğerine zarar görme korkusundan uzak seyahat etmeleri ve kötü haber götürseler bile korunmaları esas alınmıştır.
- 15. yüzyıla kadar ülkeler arasındaki resmi iletişim doğrudan haberleşme yoluyla gerçekleştirilmekteydi, ancak 16. yüzyılın ortalarında bazı ülkeler yabancı ülkelerde temsilcilik açmaya başlamışlardır.
- 16. ve 17. yüzyıllarda Avrupa ülkeleri arasında daimi büyükelçi atamasının yaygınlaşmasıyla, büyükelçilerin görevleriyle bağdaşmayan faaliyetlerde bulunsalar bile kabul eden devletin cezai yargısından mal tutulduklarına dair bilgiler bulunmaktadır.
- 02:58Diplomatik Ayrıcalık ve Bağışıklıkların Günümüzdeki Durumu
- Günümüzde diplomatik faaliyetlerde bulunacak kişiler, yerel makamların baskısına maruz kalmadan görevlerini yürütebilmek için karşılıklılık ilkesi çerçevesinde tanınan ayrıcalık ve bağışıklıklardan yararlanırlar.
- Karşılıklılık ilkesi, anılan ayrıcalık ve bağışıklıkların kişisel çıkarlar için değil, resmi görevlerin sorunsuzca yerine getirilmesi amacıyla tanındığını belirtir.
- Uluslararası hukukta dokunulmazlıklar ile ayrıcalıklar arasında ayrım vardır; dokunulmazlık yerel yasaların özünden bağışık tutulmayı değil, yargılama ve icra yollarının uygulanmasından bağışık tutulmayı amaçlar.
- 04:01Diplomatik İlişkileri Yürütenler
- Diplomatik ilişkileri yürütenler, merkezdeki yetkililer ile diplomasi temsilcileri olmak üzere ikiye ayrılırlar.
- Merkezdeki yetkililer devlet başkanları, hükümet başkanları, dışişleri bakanları ve diğer uzman bakanlar ile kamu kurumları yetkilileridir.
- Diplomasi temsilcileri ise sürekli atanan diplomasi temsilcileri ile uluslararası diplomatik konferanslara katılma gibi faaliyetlerde bulunan geçici diplomasi temsilcilerinden oluşmaktadır.
- 04:57Devlet Başkanlarının Ayrıcalık ve Bağışıklıkları
- Bir ülkeye resmi ziyarette bulunan devlet başkanları, o ülkede cezai, medeni ve idari yargı bağışıklıklarından, şahsı ve kişisel malları ve haberleşme bakımından dokunulmazlıklardan yararlanırlar.
- Devlet başkanları vergilerden bağışıktır, konuk oldukları binalara izinleri olmadan güvenlik güçleri giremez ve arama yapamaz.
- Devlet başkanları, konuk bulundukları ülkede kamu düzenini veya güvenini ihlal ederlerse ancak sınır dışı edilebilirler ve heyet üyesi olmayan bir suçluya sığınma hakkı tanıyamazlar.
- 07:10Diğer Diplomatik Temsilcilerin Ayrıcalıkları
- Diplomatik ayrıcalık ve bağışıklıklar, resmi veya çalışma ziyaretinde bulunan hükümet başkanları ve dışişleri bakanları için de geçerlidir.
- Göreve başlama, taş giyme töreni, cenaze töreni veya başka bir ulusal törende ülkesini temsil etmek üzere geçici görevle gönderilen yüksek düzeyli kişiler ve beraberindeki heyetler tüm diplomatik ayrıcalık ve bağışıklıklardan yararlanırlar.
- Günümüzde diplomatik tanımlamasını ünvan ve düzeye değil, görevin özelliğine bağlamaktadır; devletlerini temsil edenler, meslekten diplomat olmasalar dahi görevleri gereği diplomatik ayrıcalık ve bağışıklıklarla donatılmaları gereken resmi kişilerdir.
- 09:19Diplomatik İlişkiler Hakkında Viyana Sözleşmesi
- Birleşmiş Milletler Devletler Hukuku Komisyonu, 12 Nisan-9 Haziran 1949 döneminde Cenevre'de düzenlediği ilk toplantılarında diplomasi ilişkileri ve bağışıklıkları ile konsolosluk ilişkileri ve bağışıklıklarını kodifikasyona elverişli konular olarak saptamıştır.
- Diplomasi münasebetleri ve muafiyetleri konusundaki Birleşmiş Milletler Konferansı 2 Mart-14 Nisan 1961 tarihleri arasında Viyana'da gerçekleşmiş ve 18 Nisan 1961 tarihinde Diplomatik İlişkiler Hakkında Viyana Sözleşmesi kabul edilmiştir.
- Diplomatik İlişkiler Hakkında Viyana Sözleşmesi halen 191 ülke taraftır ve Türkiye'nin katılımının bakanlar kurulunca 6 Kasım 1984 tarihinde kararlaştırıldığı sözleşme, 24 Aralık 1984 tarihinde 18615 sayılı resmi gazetede yayımlanmıştır.
- 11:11Diplomatik Binaların Dokunulmazlığı
- Misyon binalarının dokunulmazlığı, büyükelçi konutlarının dokunulmazlığı ilkesi 18. yüzyıl uluslararası teamül hukuku kapsamında genel kabul görmüştür.
- 18. yüzyıldan önce Avrupa'da bulunan diplomatik konutlara sağlanan koruma ve dokunulmazlıklara ilişkin uygulamalar başkentten başkente göre değişmekteydi.
- Günümüzde diplomatik binaların dokunulmazlığı, Diplomatik İlişkiler Hakkında Viyana Sözleşmesi'nin 22. maddesinde güvence altına alınmıştır.
- 11:57Misyon Binalarının Dokunulmazlığı
- Misyon binaları dokunulmazlığı haizdir ve kabul eden devlet yetkilileri, misyon şefinin rızası olmadıkça bu binalara giremezler.
- Misyon binaları ile içindeki eşyalar, mallar ve nakil vasıtaları arama, el koyma, haciz veya icradan bağışıktır.
- Misyon şefinin izni olmadan yangın veya sağlık nedeniyle bile misyon binalarına girilmesi ve müdahale edilmesi mümkün değildir.
- 13:44Misyon Binalarının Korunması
- Dokunulmazlık ilkesinin diğer yönü, ev sahibi ülkeye yüklenen misyon binalarını koruma görevidir.
- Kabul eden devlet, misyon binalarını tecavüz veya zarara karşı korumak ve misyonun huzurunun bozulmasını önlemek üzere her türlü tedbiri almak özel görevi ile yükümlüdür.
- Binalara sağlanan korumanın binaya yönelik tehlike veya tehditle orantılı olması gerektiği belirtilmektedir.
- 14:30Misyon Binalarının Tanımı ve Özel Durumlar
- Misyon binaları, misyon şefinin ikametgahı dahil olmak üzere ve mülkiyete bakılmaksızın misyonun maksatları için kullanılan binalar veya bina bölmeleri ile bunlarla irtibatlı arazidir.
- Gönderen devletin kabul eden devlet ülkesindeki diğer resmi kuruluşlarıyla şubelerinin (kültür enstitüleri, eğitim merkezleri, okullar, dış ticaret büroları, turizm büroları, temsilcilikleri) görevli kişilerin Viyana Sözleşmelerinde öngörülen ayrıcalık, bağışıklık ve dokunulmazlıklardan yararlanmaları mümkün değildir.
- Dördüncü videoda misyon arşivlerinin dokunulmazlığı ve haberleşme serbesti konuları ele alınacaktır.