Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir konuşmacının dikdörtgen kesitli tek donatılı kirişlerin betonarme hesaplarını anlattığı eğitim içeriğidir.
- Video, dikdörtgen kesitli tek donatılı kirişlerin temel hesaplamalarını adım adım açıklamaktadır. İlk bölümde basınç bloğu derinliği, çekme donatıları ve faydalı yükseklik gibi temel kavramlar tanımlanmakta, ardından kesit hesabı ve kesit tasarımı olmak üzere iki farklı soru tipi ele alınmaktadır. İkinci bölümde ise moment hesaplaması, donatı seçimi ve moment verildiğinde donatı hesaplaması gibi konular detaylı olarak anlatılmaktadır.
- Videoda teorik bilgilerin uygulamalı bir örnek üzerinden (30x60 mm kiriş, 5 adet 16 mm donatı) nasıl uygulanacağı gösterilmekte, her iki soru tipi için de adım adım çözüm yöntemleri ve formüller açıklanmaktadır.
- 00:11Dikdörtgen Kesitli Tek Donatılı Kirişlerin Betonarme Hesabı
- Dikdörtgen kesitli tek donatılı kirişlerde parabolik şekilde bir basınç bloğu derinliği görülür ve bu derinlik 0,1×fcd'dir.
- Kirişin genişliği bw, yüksekliği h, basınç bloğunun derinliği c'dir ve tarafsız eksen, basınç bloğunun bittiği noktadır.
- c değeri kabil ile çarpıldığında a değerini verir, kabil ise beton sınıfına göre değişen azaltma katsayısıdır (C25 ve altı betonlarda 0,85, C30'da 0,82, C35'de 0,79).
- 01:21Kirişin Basınç ve Çekme Kapasitesi
- Kirişin basınç kuvveti (Fc) basınç bloğunun dikdörtgen prizmanın hacmi olarak hesaplanır: 0,85×fcd×a×bw.
- Kirişin çekme kuvveti (Fs) çekme donatılarının kesit alanlarının toplamı çarpı fyd (tasarımda kullanılan akma dayanımı çelik için) olarak hesaplanır.
- fyd değeri karakteristik akma dayanımının 1,14 güvenlik katsayısına bölünmesiyle bulunur.
- 02:33Faydalı Yükseklik ve Kuvvetler Arasındaki Mesafe
- Faydalı yükseklik (d) kiriş yüksekliğinin tamamı değil, çekme donatılarının ağırlık merkezinin kirişin en üst noktasına olan uzaklıktır.
- Faydalı yükseklik hesaplanırken kiriş yüksekliğinden paspay (cc), etriye çapı ve çekme donatısının ağırlık merkezinden altta kalan fi/2 lik kısmı çıkarılır.
- İki kuvvet arasındaki mesafe (z) faydalı yükseklikle basınç bloğu derinliğinin farkıdır: z = d - a/2.
- 03:47Dikdörtgen Kirişlerde Hesaplama Yöntemleri
- Dikdörtgen tek donatılı kirişlerde iki tip soru vardır: kesit hesabı (taşıma gücü) ve kesit tasarımı.
- Kesit hesabı durumunda malzeme özellikleri ve yerleştirilen donatı verilir, kirişin moment kapasitesi sorulur.
- Kesit tasarımı durumunda kirişe gelen moment verilir, ne kadar donatı yerleştirileceği sorulur.
- 07:35Kesit Hesabı ve Donatı Kontrolü
- Kesit hesabı için önce basınç bloğu derinliği (a) hesaplanır, sonra momentum formülizasyonu yapılır.
- Donatı kontrolü için donatı oranı (ρ) kesitteki donatı alanının kesit alanına bölünmesiyle elde edilir: ρ = As / (bw×d).
- Donatı oranı ρmin ile ρmax arasında olmalıdır; ρmin = 8×fct/efy, ρmax = 0,85×k1×fcd/fy×(600+fy).
- 09:57Donatı Oranının Önemi
- Eğer ρ değeri ρmin'in altında kalırsa donatım yetersizdir ve donatı arttırmak veya kesit boyutlarını değiştirmek gerekir.
- Eğer ρ değeri ρmax'ın üzerindeyse kesit boyutlarını arttırıp ρ'yu aşağı çekmek gerekir.
- Kirişlerde her zaman denge altı donatı yerleştirilir çünkü ani yükler geldiğinde betonarme yapıda gevrek kırılmaması istenir.
- 11:22Dikdörtgen Kesitli Kirişlerde Donatı Hesabı
- Kirişteki basınç kuvveti, girişteki çekme kuvvetine eşitlenerek hesaplanır ve basınç bloğu derinliği 71,99 mm olarak bulunur.
- Moment hesaplamasında M = f × z formülü kullanılarak 192,4 kN.m değerine ulaşılmıştır.
- Faydalı yükseklik hesaplanırken kiriş genişliği (600 mm) pas payı (25 mm), etriye çapı (8 mm) ve donatı çapının yarısı çıkarılarak 559 mm bulunmuştur.
- 12:51Düzgün Yay Yükü Hesabı
- Düzgün yay yükünden kaynaklanan moment, kesme-moment diyagramı çizilerek q × 4,5 şeklinde hesaplanmıştır.
- Güvenlik katsayısı 1,5 olan kirişin emniyetle taşıyabileceği düzgün yayılı yük 31,78 kN/m olarak tespit edilmiştir.
- Donatı oranının kontrolü için ro değeri hesaplanarak romin değerleri arasında olup olmadığı kontrol edilmiştir.
- 14:19Donatı Hesabı Yöntemi
- Moment verildiğinde donatı hesaplaması için önce a değeri, sonra As değeri bulunarak donatı alanı hesaplanır.
- Donatı çapı verilmediğinde minimum çap (12 mm) kullanılır, verildiğinde ise donatı adedi hesaplanır.
- Donatı adedi küsüratlı çıkarsa bir üste yuvarlanır ve yeni donatı alanı hesaplanarak donatı oranı kontrolü yapılır.
- 16:52Örnek Soru Çözümü
- Verilen bir sistemde düzgün yayılı yükten mesnet ve açıklık bölgelerinde oluşan momentler hesaplanmıştır.
- Açıklık bölgesinde oluşan 60 kN.m moment için 372,77 mm² donatı alanı gerektiği ve 3 adet 14 mm çaplı donatı kullanılması gerektiği bulunmuştur.
- Mesnet bölgesinde oluşan 33,75 kN.m moment için 256,61 mm² donatı alanı gerektiği ve 2 adet 14 mm çaplı donatı kullanılması gerektiği hesaplanmıştır.
- 21:48Donatı Yerleşimi
- Kesitte aşağıda 3 adet 14 mm çaplı, yukarıda 2 adet 14 mm çaplı donatı yerleştirilmesi gerektiği belirlenmiştir.
- Dikdörtgen kesitli kirişlerde donatı hesabı için iki farklı soru tipi incelenmiştir.