Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan yapı tasarım yazılımı eğitim webinarıdır. Eğitmen, deprem yönetmeliği kapsamında döşemeli binaların analizi ve zımbalama kontrolleri hakkında detaylı bilgiler vermektedir.
- Video, döşemeli binalarda deprem yönetmeliğinin uyguladığı iki aşamalı analiz yöntemini anlatarak başlıyor ve ardından zımbalama çevresi hesaplamaları, zımbalama gerilmeleri, mukavemet momenti ve atalet momenti hesaplamaları gibi teknik konuları ele alıyor. Eğitmen, S27 kolonunun zımbalama hesaplamalarını adım adım göstererek, zımbalama donatısı kullanımını ve yönetmelik gerekliliklerine uygun çirozların nasıl yerleştirileceğini açıklıyor.
- Video ayrıca A2 (ağaç düzensizliği) ve A3 düzensizliklerinin tanımı ve bunların yapı tasarımında nasıl ele alınacağı konusunu da kapsamaktadır. Eğitmen, bu düzensizliklerin bulunduğu binalarda kabuk sonlu elemanlarla modelleme yapılması gerektiğini ve bu durumlarda döşeme gerilme kontrollerinin nasıl yapılacağını göstermektedir. Video, soru-cevap bölümüyle sonlanmaktadır.
- 00:01Döşemeli Binalarda Deprem Yönetmeliği
- Döşemeli binalarda deprem yönetmeliği, yatay yüklerin tamamının perdelerin taşımasını gerektiriyor.
- Döşemeli binaların hesaplaması iki aşamada yapılır: birinci aşamada kolonlar alttan ve üstten mafsallı alınırken, ikinci aşamada elemanlar monolitik olarak modellenecek.
- Kirişsiz döşemeli binalarda her zaman iki boyutlu sonlu elemanlarla diyafram çözümü isteniyor.
- 01:42İki Aşamalı Analiz Yöntemi
- Birinci aşamada kolonlar ve kirişlerin altı ve üstü mafsallı olarak dikkate alınırken, ikinci aşamada monolitik olarak hesaplanıyor.
- İki hesaptan elverişsiz olanı dikkate alınır; kolonların iki ucu mafsallı olan sistemlerde perdeler elverişsiz çıkıyor.
- Bu analiz yönteminin temel nedeni döşemelerde herhangi bir plastikleşme istememesinden kaynaklanıyor.
- 04:53Bodrumlu Sistemlerde Analiz
- Bodrumlu sistemlerde yönetmelik iki aşamalı analiz yapmayı gerektiriyor.
- İlk aşama analizinde bodrum sistemin tümüne bakılırken, ikinci aşamada bodrum kattaki kütleler alınıp üst kattaki kütleler dikkate alınır.
- Sonuçta bodrum kattaki elemanlar artırılmış oluyor ve bu hem kirişli hem monolitik durumda hem de kolonların uçları mafsallı olduğu durumda uygulanıyor.
- 07:59Zımbalama Kontrolleri
- Zımbalama kontrollerinde yönetmeliğin 7.8 ve 7.11.19 maddelerine uygun olarak yapılır.
- Kilitsiz plak sistemlerde döşeme-kolon birleşimlerinde dayanım fazlalığı katsayısı ile depremden gelen etkiler artırmak gerekiyor.
- Deprem etkileri altında olan toplam momentin gama katını eğilme donatısı ile, 1-gama efi de zımbalama donatısı ile aktarıyoruz.
- 09:50Zımbalama Çevresi ve Gerilmeler
- Zımbalama çevresi boyunca karma gerilmeleri, yükleme doğrultusundaki zımbalama çevresinin geometrik merkezine göre doğrusal olarak değiştiği kabul edilerek hesaplanır.
- Köşe kolonlarda zımbalama çevresi d/2 kadar gelir ve kolonun kenarından d (döşeme faydalı yüksekliği) kadar uzaklıkta zımbalama alanı oluşur.
- Zımbalama gerilmeleri bulmak için zımbalama çevresi bulunması gerekir ve bu çevrede 45 derecelik çatlaklar oluşur.
- 13:04Zımbalama Çevresi Hesaplama
- Her bir konunun temiz yüzeyinden 2 mesafede zımbalama çevresi hesaplanır.
- Perdelerde zımbalama çevresi büyük kesitler olduğu için sadece belli bir bölgede olabilir ve kenar kolonmuşçasına hesaplanmalıdır.
- TS500'de belirli uzunlukta kolonlar için zımbalama çevresi öngörülür ve poligon kolonlar gibi tasarım yapılabilir.
- 14:42Zımbalama Gerilmesini Yansıtan Eğilme Katsayısı
- Zımbalama gerilmesini yansıtan eğilme katsayısı (γ) kolonun B1, B2 değerlerine ve momentin yönüne göre değişir.
- Dikdörtgen kolonlarda iki farklı γ değeri olur: biri eğilme eksenine dik olan B1 değeri, diğeri eksenine paralel olan değer.
- Zımbalama gerilme dağılımını belirlemek için mukavemet momenti ve atalet momenti tanımlanmalıdır.
- 16:01Atalet Momentleri Hesaplama
- Kare ve dikdörtgen kolonlarda atalet momentleri kolay hesaplanırken, poligon ve eğri yüzeyli kolonlarda hesaplama daha zordur.
- J1 değeri, x ve y yönündeki atalet momentlerinin toplamıdır: B1×d³/12 + d×B1³/12.
- J2 değeri, mavi yüzeyin atalet momentidir: alan×uzaklığın karesi = B2×d×(B1/2)².
- 19:14Zımbalama Gerilmelerinin Hesaplanması
- Zımbalama gerilmeleri formülü: σ = (Vd×Zımbalama Alanı + γ×M)/J.
- Zımbalama alanı, zımbalama çevresiyle döşeme kalınlığının çarpımından oluşur.
- Hesaplanan gerilme değerleri için artılı ve eksilisi hesaplanır: artılı büyük germe için, eksilisi küçük gerilme için (negatif durumlar da olabilir).
- 21:38Zımbalama Donatısı ve Yönetmelik
- Zımbalama donatısı, zımbalama çevresini teoride artırmak yerine, zımbalama dayanımını artırır.
- Zımbalama gerilmesi FTR'den büyük ve plakalığı 250 mm'den büyükse, zımbalama donatısı ile dayanım artırılabilir.
- Yönetmelikte zımbalama dayanımı en fazla 1,5×FCT'e kadar çıkarılabilir, bu sınırı aşan durumlarda döşeme kalınlığı artırılmalıdır.
- 25:27Zımbalama Hesaplamaları
- Kolon boyutları 50'ye 50 olan S27 kolonun zımbalama çevresi hesaplanıyor.
- Zımbalama çevresi, kolonun yüzünden D2 mesafeye giderek hesaplanıyor; D değeri döşeme kalınlığı 30'dan pas payı 2 çıkarıldığında 28 cm olarak bulunuyor.
- Zımbalama çevresi majör ve minör yönde 78 cm olarak hesaplanırken, toplam zımbalama çevresi 312 cm, zımbalama alanı ise 7836 santimetre kare olarak bulunuyor.
- 27:10Zımbalama Katsayıları ve Atalet Momentleri
- Gama ve katsayıları hesaplanıyor; kare bir kolon olduğu için majör ve minör yöndeki Gama FF'ler birbirine eşit.
- Zımbalama alanının eksenlerine göre ağırlık merkezi (B ve C değerleri) hesaplanıyor; C ve Cü değerleri birbirine eşit olacak şekilde 39 cm olarak bulunuyor.
- Atalet momentleri (J1 ve J2) hesaplanarak, gerilme dağılımını etkileyen polar atalet momenti (J) bulunuyor.
- 29:32Zımbalama Gerilmeleri ve Dayanım Kontrolü
- Zımbalama gerilmeleri hesaplanıyor; 1.26 tpd ve 1.18 km değerleri bulunuyor.
- FCTD değeri 118 ton m² olduğu için dayanım oldukça yeterli bulunuyor; bu durumun sebebi hem kare kolon olması hem de döşemenin bir miktar kalın olması.
- Zımbalama çevresi küçüldükçe gerilme değerleri de bir miktar azalacaktır.
- 30:36Kuvvet ve Moment Hesaplamaları
- Zemin katta S27 kolonunda, döşemenin hesabından dolayı ters yönde momentler olduğu için bu ikisinin toplamı 1.96 c değerinde bulunuyor.
- Diğer moment değerleri de hesaplanıyor ve iki momentin farkı 17 civarında bulunuyor.
- Depremli durumlarda, depremden gelen momentler D ile artırdığı için gelen moment bir miktar büyüyor.
- 32:16Zımbalama Donatısı Kullanımı
- Betonarme tasarımda zımbalama kontrolü için köşe kolonlar yetersiz gelmiş.
- Yönetmelikte belirtilen 1.50 FTD değerine kadar zımbalama donatısı kullanılabilir.
- Kolonlara 8 çapında 10 santim aralıkla çirozlar yerleştirilerek zımbalama donatısı tanımlanıyor.
- 33:35Analiz Sonuçları
- Zımbalama donatısı kullanıldıktan sonra analiz yapılıyor.
- Zımbalama kontrolünden geçilen kolonlar raporda gösteriliyor.
- Döşeme kalınlığı 25 santimden küçük olsaydı, zımbalama donatısı kullanılamaz ifadesi raporda görünecekti.
- 35:39Zımbalama Donatısı Kullanımı
- Zımbalama donatısı için ayrı bir bölge açılarak, formüllerin parametreleri verilmektedir.
- Zımbalama donatısı kullanıldığında döşeme gerilme değeri değişmez, ancak zımbalama dayanımı bir buçuk katına çıkartılabilir.
- Bu yöntem projeleri hızlandırmak ve zaman tasarrufu sağlamak için kullanılır.
- 37:09A2 ve A3 Düzensizlikler
- A2 düzensizliği, döşemelerde boşlukların olması ve normal kat alanı brüt alandan üçte birinden fazla olması durumudur.
- A3 düzensizliği, kat planında çıkıntı yapan L veya T şeklinde binaların tamamının yüzde yirmisinden büyük olması durumudur.
- Düzensizlikler olan binalarda kabuk sonlu elemanlarla modelleme yapılması gerekmektedir.
- 38:13Düzensizliklerde Analiz Uygulaması
- Normal A2 düzensizliği olmayan ve kirişli döşeme olan binalarda perdeye aktarılan kesme kuvveti ve döşeme gerilme kontrolleri raporları çıkmaz.
- A2 düzensizliklerinde bu kontroller raporları çıkarılır.
- Düzensizlikler için analiz tasarımı yapılırken, tasarım bölümüne gidip kat parametrelerinden düzensizlikleri işaretleyerek analiz yapılabilir.