Buradasın
Değersizlik ve Kusurluluk Hissi: Tanımlama ve Başa Çıkma Yöntemleri
youtube.com/watch?v=ZxhGFjldgOwYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir uzman/terapist tarafından sunulan, değersizlik ve kusurluluk hissi hakkında bilgilendirici bir eğitim içeriğidir.
- Video, kusurluluk şemasının ne olduğunu, temel özelliklerini (utanç duygusu, yetersizlik hissi, eleştirel ses) ve kökenlerini açıklayarak başlıyor. Ardından bu şemaya sahip insanların kullandığı kaçınma, teslim olma ve aşırı telafi gibi baş etme yöntemlerini ele alıyor. Son bölümde ise liste oluşturma, kaçınma davranışlarını değiştirme, mükemmeliyetçilik hislerini azaltma, ebeveynlere mektup yazma ve kötü davranan insanları hayatınızdan uzaklaştırma gibi pratik başa çıkma yöntemleri sunuluyor.
- Video, kusurluluk şemasının değiştirilmesinin uzun bir süreç olduğunu ve bu süreçte motivasyonun önemini vurgulayarak, yoğun hisler durumunda uzman desteği alınması gerektiğini belirtiyor.
- 00:01Değersizlik ve Kusurluluk Hissi
- Değersizlik hissi, bilinçaltımızda oluşan ve genellikle çocukluk çağında gelişmeye başlayan duygular, düşünceler ve davranışlardan biridir.
- Kusurluluk hissi (değerlilik hissi) aslında kendi zihnimizde oluşan bir histir ve bu hisi değiştirmek için çeşitli taktikler ve teknikler kullanılabilir.
- Eğer bu his çok yoğun ve kontrol edilemez hale gelirse, uzman veya terapistten destek alınması önerilir.
- 01:16Şema Kavramı ve Kusurluluk Şeması
- Şema, bilinçaltımızda oluşan düşünce kalıplarıdır ve dışarıdan gelen bilgileri zihnimize bir anlama dönüştüren filtreler gibidir.
- Kusurluluk şeması, bilinçaltımızda oluşan olumsuz şemalardan biridir ve en temel ortak noktası utanç duygusudur.
- Kusurluluk şemasına sahip kişiler kendilerini herhangi bir alanda yetersiz ve eksik hissederler ve ne yaparlarsa yapsınlar yeterince iyi olmadığı hissine sahiptirler.
- 03:40Kusurluluk Şemasının Belirtileri ve Baş Edme Yöntemleri
- Kusurluluk şemasına sahip kişiler genellikle farkında olmadan kaçınma davranışları geliştirebilirler, örneğin sunum yapmaktan kaçınabilirler.
- Bu şemaya sahip kişiler genellikle kendilerini sevilmeye değer bulmayabilir ve kendilerini eleştiren insanlarla etkileşime girebilirler.
- Şemaya sahip kişilerin diğer temel özelliklerinden biri kıskançlık ve kırılganlık hissidir.
- 08:03Şemaya Karşı Baş Edme Yöntemleri
- Kusurluluk şemasına karşı genellikle üç farklı şekilde baş edilir: kaçınma davranışı, teslim olma ve aşırı telafi.
- Kaçınma davranışı, bu hislerin yaratılacağı ortamlardan veya kişilerden uzak durmayı içerir.
- Teslim olma, bu hissi kabul ederek hayatına kendini küçümseyen ve eleştiren kişileri dahil etmeyi içerir.
- Aşırı telafi, yetersizlik hissini hissetmemek için yüksek standartlar geliştirmeyi ve mükemmeliyetçi olmayı içerir.
- 09:45Şemanın Kökeni ve Önleyici Öneriler
- Kusurluluk şemasının kökeni çocukluğumuzda yaşadığımız olaylara ve çevreye bağlıdır.
- Okul veya aile ortamında değer fikirlerimiz, düşüncelerimiz ve ihtiyaçlarımız yeterince değerli bulunmadığında bu şemanın oluşması için uygun ortamlar oluşur.
- Çocuk yetiştirirken, ev ve okul ortamında çocuğun kendini yeterince değerli hissetmesi önemlidir, ancak bu his de aşırıya kaçmamalıdır.
- 11:09Değersizlik Hissi ve Kaçınma Davranışları
- Değersizlik hissinin oluşmasında aile içindeki kardeşlerle veya çevredeki insanlarla yapılan kıyaslanmalar önemli bir rol oynar.
- Kaçınma davranışları arasında aşırı yeme, alkol tüketimi ve bağımlılıklar bulunabilir.
- Bu davranışları sergileyen kişiler genellikle içindeki bu hisleri farkında değillerdir ve onları yönlendirmek için terapistlere yönlendirilmeleri gereklidir.
- 12:21Değersizlik Hissiyle Başa Çıkma Yöntemleri
- Bu hisle başa çıkma için öncelikle bu hisin içinde olduğunu ve dışarıdan görünmediğini anlamanız gerekir.
- Değersizlik hissi varsa özgüven zayıftır ve bu hisi geliştirmek için ailenin size ihtiyacınızı giderici davranması önemlidir.
- Bu hisle başa çıkmak için yanlış yöntemlerle çalışırsanız sadece onu devam ettirir ve içinde büyütürsünüz.
- 13:26Listeleme Yöntemi
- Kaçınma davranışları, risk almadığınız yerler, kendinizi kötü hissettiğiniz ama uzak durduğunuz yerler ve teslim olduğunuz yerleri listelemek önemlidir.
- Aşırı telafi davranışları, mükemmeliyetçilik ve yüksek standartlar koyduğunuz alanları da listelemelisiniz.
- Bu listeyi oluşturduktan sonra, kaçınma davranışları uyguluyorsanız riski göze almalısınız, teslim olduğunuz yerlerden uzak durmalısınız.
- 15:01Değersizlik Hissini Düşürme Stratejileri
- Değersizlik hissinin ortadan kalkması içten dışa doğru olmalıdır, dışarıdan içeriye doğru olmayacaktır.
- Aşırı telafi davranışları içindeyseniz, mükemmeliyetçilik hislerini ve mükemmeliyetçilik aradığınız yerleri daha vasat hale getirmeye çalışmalısınız.
- Utanç duygusunu takip ederek, hayatınızda nerelerde yaşıyorsanız orada kendinizi yetersiz hissettiğinizi anlayabilirsiniz.
- 16:13Terapik Çalışmalar
- Çocukluğunuzu düşünüp, sizi en çok eleştiren ebeveyne veya sizi yetiştiren kişiye bir mektup yazabilirsiniz.
- Bu mektubu göndermeyeceksiniz, ama yazmak sizin için içinizdeki eleştiriye karşı bir savaş başlatır ve güçlü hale gelmenize yardımcı olur.
- Mektupta, sizi gereksiz ve yanlış yere eleştiren kişinin, size daha destekleyici ve geliştirici olması gerektiğini belirtmelisiniz.
- 17:46Başka Başa Çıkma Yöntemleri
- Size kötü davranan, sömüren ve kullanan insanları hayatınızdan çabuk uzaklaştırmanız gerekir.
- Var olan kusurlarınızı düzeltebilirsiniz; kilo vermek veya bir dili iyi konuşmak gibi alanlarda çalışabilirsiniz.
- Çocuklukta yaşadığınız cezalandırıcılık oranı ne kadar yüksekse, bu şemanın değişmesi o kadar zor olacaktır.
- 19:05Değişim Süreci
- Değersizlik hissi kendinize ve insanlara nasıl davrandığınız, insanların size nasıl davrandığıyla ve bunlara nasıl izin verdiğinizle alakalıdır.
- İnsanlara yapılmaması gereken davranışları fark edip sınırlar koymak ve insanları bunlarla ilgili uyarmak önemlidir.
- Bu değişimin kısa sürede olmayacağı, beklentilerinizden daha uzun süreceği unutulmamalıdır.