Buradasın

Daesh (İslam Devleti) Hakkında Kapsamlı Analiz

youtube.com/watch?v=DWQtluB9EBQ

Yapay zekadan makale özeti

Kısa
Ayrıntılı

Bu video, askeri kökenli ve istihbarat çevrelerinden bir konuşmacının Daesh (İslam Devleti) örgütünün tarihçesi, gelişimi ve stratejileri hakkında sunduğu detaylı bir belgesel formatındadır.
Video, Arap Baharı hareketinden başlayarak Suriye ve Irak'taki siyasi gelişmeleri, Baas rejiminin iktidar sürecini ve ardından Daesh'in yükselişini kronolojik olarak ele almaktadır. Konuşmacı, Daesh'in kuruluşu, askeri stratejileri, finansal kaynakları, propaganda yöntemleri ve Selefi-Vahhabi anlayışla ilişkisini kapsamlı bir şekilde analiz etmektedir.
Videoda ayrıca Daesh'in teolojik yaklaşımları, "savaşın dini" olarak tanımladığı İslam anlayışı, diğer Müslümanları tekfir etme politikası ve kıyamet alametleri üzerine odaklandığı konuları da ele alınmaktadır. Konuşmacı, Daesh'in modern ve postmodern bir yapıya sahip olduğunu, geleneksel İslam medeniyetini reddettiğini ve "siyah-beyaz" bir dini yorumlama yöntemine sahip olduğunu vurgulamaktadır.

00:15Arap Baharı'nın Başlangıcı: Tunus'ta bir meyve satıcısı zabıta tarafından işkence gördüğünde vücuduna benzin döktü ve kendini ateşe verdi.
Bu olay kitlesel bir devrim hareketini başlattı ve devlet başkanı devrildi.
Arap Baharı, onlarca yıldır iktidarı zorbalıkla elinde tutan Arap tiranlıklarının bir bir düştüğü bir süreç oldu.
01:04Arap Baharı'nın Başarılı Devrimleri: Tunus'ta göstericiler Facebook ve sosyal ağları kullandı ve rejimi şiddete bulaşmadan indirdiler.
Mısır'da ordu Mubareki bıraktı ve on sekiz günde Tahrir Meydanı'nda devriliverdi.
Libya'da devrimciler hızlı silahlandılar ve Kaddafi linç edilerek öldürüldü.
01:57Arap Baharı'nın Özellikleri: Arap Baharı'nın önemli bir boyutu geniş ölçüde bir gençlik hareketi olmasıydı.
Ortadoğu ve Kuzey Afrika'daki ulus devletlerinin güncelleme hareketi olarak görüldü.
Sıra Suriye'ye gelmişti.
02:21Suriye'deki Baas Rejimi: Ortadoğu'daki rejimler içinde en kanlı diktatörlük Saddam Hüseyin'inki ise, ikincisi Hafız Eşad'ınki sayılır.
Baas rejiminin en güçlü olduğu iki ülke Suriye ve Irak'tı.
Suriye'de Baasçılar sadece Eşad'ın etrafını çeviren Arap Alevileri ile temsil edildi.
03:06Hafız Eşad'ın İktidarı: Hafız Eşad iktidara 1970'de darbeyle geldi ve devlet başkanı oldu.
Nasyonalist, sosyalist ve laik bir rejim kurdu, muhalefetin her türlü şekli yasaktı.
Bu rejimi ülkedeki yüzde on oranındaki Arap Alevilerinin ayrıcalıkları üzerine inşa etti.
03:43Hamada Katliamı: 1982'de Hamada kadın çocuk demeden Müslüman kardeşler üyesi olduğu iddiasıyla yirmi binden fazla insanı katletti.
Bu katliamdan dünyada sadece birkaç fotoğraf var.
Yıllar sonra ülkeye giden bir yabancı gazeteci katledilenlerin mezarlıklarını sorduğunda köylü ayağıyla asfaltın altını işaret etmişti.
04:09Beşer Eşad'ın İktidarı: Hafız Eşad 2000 Haziran'ında öldüğünde yerine oğlu Beşer Eşad oturdu.
Beşer Eşad gençti, Batıda okumuş, tıp tahsili almış, İngiltere'de bir süre doktorluk da yapmıştı.
Uluslararası kamuoyu Suriye'ye bir reformist geldiği düşüncesindeydi.
04:34Suriye'de Reformlar ve İtirazlar: Suriye'de bir şeyler değişeceğini düşündüler ve sivil gruplar oluştu.
İçlerinden olağanüstü halin kalkması, parti ve sendika kurulması yönünde talepler duyuldu.
Eşad bunları isteyenlerin ajan olduğunu söyledi ve 2001 baharında tutuklamalar başladı.
06:01Suriye'de Olağanüstü Hal: Suriye'de 11. yılın da olsa, ülkede kırk yıllık olağanüstü hal kanunları geçerliydi.
Rejimin en önemli ayağı istihbarat örgütü Muhaberattı.
İki yüz kırk Suriyeliye bir Muhaberat üyesi düşüyordu.
06:54Suriye'de Devrimin Başlangıcı: Tunus'ta başlayan Arap Baharı Suriye'ye ulaştı.
Göstericilerin tek silahı kelimeleriydi, rejim anında kırk yıllık metotlarıyla cevap verdi.
Eylemciler görüntüleyebildikleri her caniliği sosyal medyayla duyurdu.
07:35Suriye'de Çatışmalar: Muhalif grupların onur cuması ilan ettiği gün cuma namazı sonrasında halk sokağa çıktı.
Dera başta olmak üzere Şam, Halep, Sanamin ve Lazkiye'de çatışmalar oldu.
Müslüman kardeşlerin güçlü olduğu Hama ve Humus'ta, Kürtlerin yaşadığı Kamışlı ve Haseke'de çatışmalar yaşandı.
08:20Uluslararası Tepkiler ve Muhalefetin Örgütlenmesi: Uluslararası kamuoyu hareketlendi, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Ban Ki-moon şiddet olaylarını lanetledi.
Suriye ordusundan ayrılan Albay Musa Riyad el-Eşad, Özgür Suriye Ordusunu kurdu.
ABD ve Avrupa Birliği hükümetleri Eşad'a ilk defa alenen görevi bırakması gerektiğini söyledi.
09:30Suriye'de El Nusra Cephesi: Ocak ayında yeni bir örgütlenme çıktı, Suriye'de El Nusra Cephesi küçük bir gruptu.
YouTube'a yüklenen bir video ile amaçlarını duyurdular.
Rejimi yıkıp yerine selefi ilkelerine dayalı bir devlet kurmak istediklerini açıkladılar.
10:03Irak'ta Yeniden Şiddet: 5 Ocak 2012'de ABD'nin son birliklerinin Irak'ı terk etmesinden yirmi gün sonra Bağdat ve Nasıriye'nin Şii bölgelerinde bomba yüklü araçlar patladı.
Saldırıyı Ebu Bekir el-Bağdadi üstlendi.
Irak yeniden şiddet çemberinin içine giriyordu.
11:54Irak'ta Şiddet Artışı ve DAEŞ'in Yükselişi: Ordu göstericilere karşı şiddet kullandı ve Sünni-Şii barışı inişe geçti.
Şii Mehdi Ordusu sokağa geri döndü, uzun süre iktidarda olup kaybetmiş ve dışlanmış bir topluluğun kayıp hissi ve öfkesi daha büyük oldu.
Baghdadi internetten yayınladığı mesajda "duvarları yıkma hareketi" başlattığını duyurdu ve Tikrit'teki cezaevine baskın yaptı.
12:40Şiddetin Zirveye Çıkması ve Irak'ta Parçalanma: 21 Temmuz 2013'te Ebu Greyb ve Taci hapishanelerinde bomba yüklü araçlar patladı, Irak'ta Mayıs ayıyla birlikte şiddet zirveye çıktı.
Aralık 2013'te Ambardaki sünni aşiretlerin ileri gelenlerinden bir milletvekili tutuklanınca çatışma genişledi, 44 sünni milletvekili istifa etti.
Irak bir kez daha parçalandı, Saha Ordusundan bazı gruplar Baghdadi'nin safına geçti, bazıları ise devlet iddiasındaki örgüte düşmanlığını korudu.
14:01DAEŞ'in Propagandası ve Demografik Tabanı: DAEŞ'in propagandasında en çok işlediği mevzu, Sünnilerin Amerika desteğindeki Şii'lerin baskısı altında kalmasıydı.
Bir komplo teorisi vardı: Amerika Irak'taki Şii'leri destekliyordu, Şii'lerin arkasında İran olduğu halde Amerika bunu bilerek yapıyordu.
DAEŞ'in propagandasında Amerika ve Batı çok yoktu, İsrail ya da Yahudilere dair hiçbir şey yoktu.
15:05DAEŞ'in Kuruluşu ve Suriye'deki Gelişimi: Irak'ta 1920'lerden itibaren ülkeyi elinde tutan Sünniler, özellikle işgalden sonra siyasetten tamamen marjinalize edildiler.
DAEŞ, eski El Kaidecilerle bazı kadrolarının, elitlerinin birleşmesinden çıktı ve sadece Irak'ta değil Suriye'de de varlık gösterdi.
Nisan 2013'te El Kaide internet sitelerinde Baghdadi'ye ait bir video yayınlandı, Irak'ta kurulduğu iddia edilen devletin Şam'a kadar yayıldığını iddia eden bir ses kaydıydı.
16:24DAEŞ ve El Kaide Arasındaki Ayrılık: Nusra Cephesi lideri Cuani, grubunu bu devlet iddiasındaki örgüt lehine dağıtmayı reddederek El Kaide'nin Suriye uzantısı oldu.
El Kaide lideri Zevahiri de aynı yönde müdahale edince Baghdadi bir açıklama daha yaptı, El Kaide'nin davet edilmesinin şura kararıyla alındığını, Zevahiri'nin kendisinin patronu olmadığını bildirdi.
Irak El Kaidesi diye bir şey yoktu, DAEŞ vardı.
18:09DAEŞ'in Suriye'deki Güçlülüğü ve İttifakları: Baghdadi'nin Suriye'de egemenlik iddiaları muhalif Sünni Müslüman militan grupları kızdırdı, Suriye'de DAEŞ'e karşı askeri cephe oluşturuldu.
2013-2014'te DAEŞ Nusra'nın elinden toprak alarak onu zayıflattı, Nusra ayrıca çok sayıda üyesini DAEŞ'e kaptırdı.
DAEŞ Suriye'de Zerkavi'den kalan geleneği sürdürdü, infaz videolarını YouTube'dan yayınladı.
20:45DAEŞ'in Stratejisi ve İrfanı: DAEŞ'in bugünkü konumuna cihat hareketini bölerek geldiğini, en radikal şeyleri yapmaya hazır, en aşırıcı grup olarak bu konuma geldiğini ve böylelikle tüm dikkatleri üzerine çektiğini söyleyebiliriz.
DAEŞ çok oportünistlerdir, çıkarlarına göre hareket eder, her türlü yeni fırsatı değerlendirir.
İrak ve Suriye'deki güç denklemlerini çok akıllıca ve rasyonel olarak kullanır, gerektiğinde Eşed rejimiyle de ittifak yapabilir.
21:57DAEŞ'in İrak'taki Hızlı İlerlemesi: İrak'ta hızla ilerleyen DAEŞ, tam üç haftada ne var ne yok ele geçirdi, 9 Haziran Musul'u kuşattı.
Musul'a girdiklerinde insanlara hayatlarına ve işlerine normal olarak devam etmeleri telkininde bulundular.
DAEŞ Saddam'ın en önemli isimlerini saflarına katmış, Baasçılar Amerika'dan daha büyük düşman olarak gördükleri için DAEŞ'e katılmışlardı.
24:07Daesh'in Irak'taki İlerlemesi: Daesh, kuşattığı bölgelerde Amerikalıların Iraklılara verdiği silahları ele geçirdi ve bu silahlardan Türkiye Konsolosluğu'na saldırdı, 49 görevliyi rehin aldı.
Musul'daki Baduş Cezaevi'ne saldırdı, 3000 mahkumu serbest bıraktı ve Adalet Binası ile Polis Karakolunu ateşe verdi.
Irak ordusu, peşmergelere silah ve askeri araçlarını teslim edip Kerkük'ü terk etti, Daesh Kerkük kırsalında peşmerge ile çatışmaya girdi.
25:04Daesh'in Stratejik Hedefleri: Daesh, Irak'ın en büyük petrol rafinerisini kapattı, Türkmenlerin çoğunlukta olduğu Telaferi ele geçirdi ve Bağdat'a 60 kilometre uzaklıktaki Vakuba'ya kadar ilerledi.
Daesh, El-Mutana kimya fabrikasını ve Telafer Havalimanını ele geçirdi, sosyal medyadan yaptığı açıklamalarla ele geçirdiği mühimmatın bir kısmının Suriye'ye ulaştığını duyurdu.
Örgütün sözcüsü Ebu Muhammed Adnani, 17 dakikalık ses kaydında "asıl savaş daha başlamadı, asıl savaş Bağdat ve Kerbelada" dedi.
26:13Daesh'in Organizasyon Modeli: Daesh modelinin temeli kaos ortamlarını tespit etmek ve onlardan yararlanmaktır, bu kaos ortamlarını Müslüman ülkelerde oluşturmak kolaylaştı.
Daesh, "bir toplumu yönetme konusunda en dini, en kolay, en kabul görmüş reçeteye sahibiz" diyerek Irak ve Suriye'deki kontrolü örnek gösteriyor.
Suriye gibi bir ülkede Daesh, iç savaşın veya kaos ortamının başka bölgelere yayılması için hazırda bekliyor.
27:05Hilafet İlanı ve Planları: Daesh, Fırat ve Dicle'yi kontrol altına aldı, Baghdadi Ramazan ayını "saldırı ayı" ilan etti ve hem Irak'ta hem Suriye'de saldırdı.
28 Haziran'da hilafet ilan etti, 2010'da bir bildiri yayınlamıştı ve Hitler'in Mein Kampf'ı gibi düşmanların niyetlerini önceden yazıp yayınlar.
Baghdadi, 2010'da her şeyi kamuoyuyla paylaşmış, hilafet fikri dahil pek çok şeyi önceden açıklamıştı.
28:45Baghdadi'nin Kimliği ve Daesh'in Kuruluşu: Örgüt isminin "İslam Devleti" olarak ilan edildi ve dünya genelindeki diğer örgütleri kendi saflarında savaşmaya çağırdı.
Uluslararası medyaya göre Baghdadi büyük bir bilinmezlik ve sır perdesiyle örtülüydü, Washington'ın eski Irak Büyükelçisi Rean Croscher'e göre El Kaide yeni bir sürümdü.
Baghdadi'nin tek fotoğrafı Irak'ta cezaevinde çekilmişti, bakanlarının fotoğrafları da cezaevlerinde çekilen vesikalıklardı.
30:14Baghdadi ve Daesh'in Kuruluşu: Daesh'in yönetim konseyinde bulunan 13 kişiden tamamı duraklıydı, konseyin idaresi Hacı Bekir lakaplı kişiye aitti.
Baghdadi 2004'te Falluce direnişi sırasında Buka Cezaevi'ne konuldu, orada örgütlendi ve cezaevindeki bağışçılar sayesinde Saddam'ın sağ kolu İzzet el-Duri ile irtibat kurdu.
Amerikalılar cezaevi cihat networkünü kolaylaştırdı, insanlar burada birbirlerine mesajlar gönderdiler, birlikte radikalleştiler ve bu kişileri bir arada tutarak bir network oluşturmalarını sağladılar.
31:54Daesh'in Stratejik Planları: Hacı Bekir, Saddam'ın hava kuvvetlerinde istihbarat ajanıydı, 2006-2008 arası Buka ve Ebu Gureyb'te hapis yattı, 2014'te saldırıda öldü.
Alman Der Spiegel dergisi Hacı Bekir'in el yazısı notlarını yayınladı, notlarda bir ülkenin adım adım nasıl işgal edileceğini anlatıyordu.
Daesh, Doğu Almanya'nın gizli polisi Şitazi'den ilham almış, ona dini bir boyut katarak istihbarat devleti için gerekli know-how'u elde etti.
33:29Daesh'in Şiddet ve Vahşet Politikası: Ağustos ayında Daesh, peşmerge korumasındaki Sincar ilçesini aldı, yüzlerce Ezidi'yi katletti, kaçırdı, binlerce Ezidi yollara düştü.
Daesh'in hiçbir şekilde insanlar arasında ayrım göstermediğini, şiddeti Ezidilere, Hristiyanlara, Müslümanlara da her mezhepten insan uyguladığını biliyoruz.
Daesh, kaçırdığı kadınları zorla evlendirdi, köle yaptı, pazarda sattı; bazı kadınlar cihat nikahı yaparak cennete girecekleri konusunda telkinde bulunulmuş, diğerleri köleleştirilmiş ve cariyeleştirilmiş.
34:29Daesh'in Medya Stratejisi: Daesh dehşet verici görüntüleri gösterirken ne yaptığını çok iyi biliyor ve dünyanın nasıl bir tepki göstereceğini de biliyor.
Daesh, bu görüntülerle insanların dehşete düşmesini ve öfke duymasını istiyor, özellikle ılımlı Müslümanları düşmanlarının saflarına iterek ya da kendi safına çekmeyi umuyor.
Infaz videolarını yayınladıkça dünya medyasındaki yeri büyüdü, başlangıçta rehine ve fidye pazarlıklarını konulan videoların yerini ciddi prodüksiyonlu vahşet filmleri aldı.
35:31Rehine ve İnfaz Stratejisi: Şubat ayında Ürdünlü rehine pilot Muaz Kesasibe'nin kafeste yakılarak öldürüldüğünü gösteren bir video yayımlandı.
Pilot, Quantonama'daki hükümlüler gibi turuncu bir tulum giydirilmişti, Zerkavi'nin 2004'te Irak'ta yaptığı gibi bu son 3-4 dakikaydı.
Maksatlar pilotun bir terörist olduğu algısını yönetmek ve onun üzerinden mesaj vermekti, "Siz işte bu pilot gibi sivillere bomba atıyorsunuz" diyerek mesaj vermeyi amaçlıyorlardı.
36:13Daesh'in Barbarca Videoları: Daesh, Libya'da kaçırdığı 21 Mısırlı Kıpti'nin infaz videosunu yayınladı; tutsaklar prova sanarak reaksiyon göstermemişlerdi.
Daesh, 2013'te Suriye'ye genişleyinceye kadar barbar videolar yayınlamadı, HD teknolojisi ve sosyal medya sayesinde bu videolar Ortadoğu'da çok çabuk yayıldı.
Zarkavi başlattığı kafa kesme videolarını Arapça yayınlarken, Daesh bunları İngilizce yayınlıyor ve sosyal medyada geniş kitlelere ulaştırıyor.
38:18Daesh'in Modern ve Postmodern Yapısı: Daesh, ortaçağ görüntüleri verirken (kılıç, infazlar) aslında çok modern, hatta postmodern bir örgüt.
Daesh'in kendi ürettiği videolarda aşırı şiddetin ve barbarlığın demokratikleştirilmesi görülüyor; sosyal medya sayesinde artık herkesin rahatlıkla görebileceği bir şeye dönüştü.
Daesh sadece dehşet saçan bir terörist örgüt değil, modern devlet araçları ve finanse edecek bütçesi olan bir yapıya sahip.
39:15Daesh'in Devlet Yapısı ve Finans Kaynakları: Daesh, Irak ordusunda uzun yıllar görev yapmış tecrübeli generalleri ve binlerce Iraklı subayı içeren bir orduya sahip.
Daesh, kabilelere lojistik destek karşılığında doğrudan para dağıtır ve ele geçirdiği yerlerde bayraklarını asıp, mevcut personeli işe dokunmadan kullanır.
Daesh, sosyal medyada sadece infaz videoları değil, üzüm toplayan insanlar, bayram kutlayanlar, lunaparkta çocuklar gibi farklı görüntüler de paylaşır.
40:17Daesh'in Petrol Kaynakları ve Finansmanı: Daesh, Suriye petrolünün %60'ını, Irak petrolünün %10'unu elinde tutarak dünya petrol üretiminde 40. sırada yer alıyor.
Avrupa Birliği'nin Irak Büyükelçisi, Avrupalı ülkelerin de Daesh'in petrolden satın aldığını iddia etti.
Daesh'in petrol kaçakçılığını yapan tırlarına uyarı amaçlı havadan broşür atıldığı, ancak tır şoförlerinin çoğu bölgede hayatını kazanmaya çalıştığı belirtiliyor.
42:53Daesh'in Bankacılık ve Antika Kaçakçılığı: Daesh'in elinde 24 banka var ve bu bankalar uluslararası işleme açık.
Daesh, antika kaçakçılığı yapıyor; Rakka Müzesi'nin parçaları Singapur, Şangay, Cenevre ve Lüksemburg'da aktif olarak satılıyor.
Daesh, ideolojilerine bağlı kaldıklarını göstermek için heykelleri patlatıyor gibi görünürken, tarihi eserlerin parçalarını satıyor.
44:36Daesh'in Siyasi Stratejisi: Daesh, demokrasi düşmanı müslümanları oy kullanmamaya çağırarak sistemin dışına çıkarmayı hedefliyor.
Daesh, Filistin meselesinde pragmatist veya oportünist değil, düşüncelerinden taviz vermiyor.
Daesh, Filistinli mültecilerin yaşadığı Yermuk Kampına saldırdı ve Hamas kadrolarının kafasını uçurdu, bu olayta kimse umursamadı.
47:29Daesh'in Hilafet İddiası: Daesh'in en önemli özelliği halifelik iddiasıdır ve 2014'te Baghdadi'nin halifelik ilanıyla beraber Sykes-Picot anlaşması sonu kırk yedi isimli bir video yayınladı.
Daesh, Osmanlı halifeliğini tanımaz ve Osmanlı'ya bile Müslüman demez.
Hilafet meselesi İslam dünyası için önemli bir konudur ve 20. yüzyılın başından beri Osmanlı hilafetinin kaldırılmasıyla beraber Müslümanların gündeminde olan bir meseledir.
49:35Daesh'in Siyasi Vizyonu: Daesh, sınırları, bayrağı, pasaportu olan bilinen tipte bir devlet tasarlamıyor, sürekli yayılmayı ifade eden bir hareket olarak kendini tanımlıyor.
Daesh'in amacı Suriye ve Irak'ta değil, Fas'tan Endonezya'ya kadar genişlemek ve internet kültürüne benzer şekilde sınırsız bir devlet kurmak.
Bu vizyon gençler üzerinde çekim gücüne sahip olmasına rağmen, zamanla sınırlarının limitine ulaşarak kendisini bitirecek bir zayıflık olarak da görünüyor.
50:34Daesh'in Tekfiri Yaklaşımı: Daesh lideri Baghdadi, hilafet iddiasından on ay sonra yaptığı konuşmada "İslam hiçbir zaman barış dini olmadı, İslam savaşın dinidir" diyerek bu görüşünü İngilizce, Fransızca, Rusça, Almanca ve Türkçe çevirileriyle dünyaya ulaştırdı.
Daesh, kendisine uymayan herkesi mürted veya kafir ilan ediyor ve sonra onlara savaş açıyor (tekfirci cihatçılık).
Daesh, kendi inanışının dışında kalan tüm Sunnileri ve Müslümanları kafir ilan ediyor, Müslümanlara İslam'ın özüne dönmeleri çağrısında bulunuyor ve bunu öncelikle Şiileri yok ederek başaracaklarını söylüyor.
52:55Daesh'in Cihat Anlayışı: Daesh için cihat bir amac değil, bir araçtır ve geleneksel İslam tarihinde cihadın bir bağlamı, koşulları ve şartları vardır.
Daesh, tekfiri sadece teolojik yorumları nedeniyle değil, siyasi ve stratejik açıdan da önemli bir silah olarak kullanıyor.
Daesh, Suriye'de Nusra gibi örgütleri tekfir ediyor ve kendi iç yapısında da bu durum geçerli oluyor, böylece müslüman topluluğu daraltmayı amaçlıyor.
55:00Selefi ve Vahhabi Anlayışı: Selefilik ilk mezhebi oluşumlarla birlikte değerlendirilir, Ehl-i Sünnet'in içerisinde bir pozisyon olarak görülür ve Hanbelilerin daha ziyade buna eğilim olduğu söylenir.
İbn-i Teymiye'nin yorumları öne çıkar ve Şii'ye karşı sert fetvalarının (Mardin fetvaları) kullanılarak sert bir selefi dini yorum ortaya çıktı.
Selefilerin sert yorumlarının hem yabancı işgalciler hem de Müslümanlara, Şii'ye ve kendilerine uymayan Sunnilere yönelmiş olması önemli bir noktadır.
56:21Harici-Selefi İkilemi: Tarihte ilk selefi akım "hariciler" olarak biliniyor ve dini metinleri lafziye okumaya tabi tutan bir anlayış olarak Hz. Ali döneminde belirmişti.
Bugün Daesh ve haricilerin anlayışı arasında pek çok paralellik kuruluyor ve teorik olarak en sert yaklaşılan insanlar diğer Müslümanlar.
Selefiler, hatta onların aşırı versiyonları olarak Daesh ve El Kaide, Sünniliği temsil etmiyor; Sünnilik akla değer veren ve farklılıkları bir arada yaşatan birçok tecrübeyi içeren bir anlayıştır.
57:21Vahhabiliğin Gelişimi: İbn-i Teymiye'nin teorik çerçevesini oluşturduğu selefilik öğretisi, 18. yüzyıl sonunda Hanbeli ekolünün temsilcisi Muhammed bin Abdulvahap ile siyasi bir görünüm kazandı.
Suudi Arabistan'ın kuruluşuyla birlikte vahhabiliğin resmiyet kazandığı ve 18. yüzyılda benzer bir fikir söz konusu olduğu görülüyor.
Selefi-Vahhabi geleneğinde yetişenler metodolojileri itibariyle her şeyi siyah-beyaz olarak ayırıyor ve "gri yoktur" diyerek kesin ve tek doğru cevap arıyorlar.
59:23Vahhabi Hareketinin Özellikleri: Irak'ta, Musul'da, Suriye'de ve Rakka'da Vahhabi hareketinin posterleri ve kurucularının sözleri sokaklarda, billboardlarda ve kamyonlarda görülebiliyor.
Daeş, İslam yorumunun kavramlarını kullanıyor ve Selefi-Vahhabi yorum, öze dönüş iddiasına rağmen literatürde "İslam'ın modernleşmesi" olarak ele alınıyor.
Selefi-Vahhabi anlayış, Bidat adı altında ilk üç asır hariç İslam medeniyetini reddediyor ve geleneksel İslam'ı ve medeniyet kodlarını tasfiye etmeye çalışıyor.
1:00:52Selefi-Vahhabi Geleneğinin Eleştirileri: Selefi-Vahhabi geleneği, İslam'a taşıyan ve müslümanların hürmet ettiği tarihi kişilikleri reddediyor ve tasavvufu şirk kabul ediyor.
Sahabe ve onların türbelerini "Allahu ekber" diye bağırarak dinamitle havaya uçuruyorlar.
Selefiliğin en büyük sorunu, modern karşı çıktığını zannetmesi halbuki modern zihinle geleneği inşa etmeye kalkması ve aslında çok moderndir.
1:01:45Köktenciliğin Modernite İlişkisi: Köktenciliğin geleneksel bir toplum peşinde olduğunu ve moderniteyi reddettiğini düşünmek hatalıdır, köktencilik modernizm ve kültürsüzleşme bir tezahürüdür.
Köktencilik küreselleşmeyle uyum içinde işliyor çünkü milli-yerel kültürlerin geri çekilmesi anlamına geliyor.
Köktencilik hareketleri kendi medeniyetlerine derin bir güvensizlik duymakta ve kültürlerini ilgilendirmemektedir.
1:02:36Selefi ve Daeş'in Kur'an Yorumu: Selefiler kendilerini Kur'an ve Sünnetin düz takipçileri olarak tanımlıyor ve Kur'an ve Hadisi lafıyla ele alıyorlar.
Daeş de benzer bir okuma yöntemiyle teolojik yorumlarını ve eylemlerini Kur'an'a dayandırdığını iddia ediyor.
Daeş'in İslam'la alakası olmadığını bütün dünya söylüyor, İslam dünyası birlik içinde ve tüm Müslümanlar daeş'in İslam'la alakası olmadığını belirtiyor.
1:03:35Selefi ve Evanjelik Hıristiyanlar Arasındaki Benzerlikler: Son yıllarda dünyada yayılmakta olan köktenci hareketler birbirleriyle mukayese ediliyor, Selefilik ve Evanjelik Hıristiyanlar arasında kıyaslar dikkat çekici.
Evanjelik hareketi, Katolik kilisenin kurumsallaşmış haline karşı çıkan, herkesin İncil'i okuyabileceğini düşünen bir hareket.
Amerikalı Hıristiyan aşırı uç Westboro Baptist Kilisesi mensubu bir grupta, Daeş ile benzerlikler olduğu belirtiliyor.
1:05:38Cennet ve Kıyamet Vurgusu: Tekfirci cihatçıların en çok kullandığı kavramlardan biri cennet, Daeş üyeleri cennete gideceklerinden kuşku duymuyorlar.
Daeş propagandasında, video filmlerinde ve dergilerinde sıklıkla kıyamet vurgusu yapılıyor.
Daeş'in Türkçe propaganda dergisinin adı "Kıyametin Kopacağı Yer" Dabık, Mercedabık'ın kritik bir sembolik anlamı var.

Daesh (İslam Devleti) Hakkında Kapsamlı Analiz

Yapay zekadan makale özeti

Yanıtı değerlendir