Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir tarih anlatımı formatında olup, konuşmacı Cumhuriyet Donanması'nın oluşturulmasının dış politikada sağladığı katkıları anlatmaktadır.
- Video, 1924 yılında başlayan Cumhuriyet Donanması programının gelişimini kronolojik olarak ele alıyor. Özellikle 1928 yılında Yunanistan'ın Çanakkale Boğazı'ndaki tatbikatları ve Sovyetler Birliği'nin Karadeniz filosunu güçlendirmesi nedeniyle programın hızlandırılması, İtalya'ya denizaltı ve muhrip siparişleri verilmesi ve bu siparişlerin İtalya'nın Türkiye ile ilişkilerini nasıl etkilediği detaylı şekilde anlatılıyor. Ayrıca Dumlupınar ve Sakarya denizaltılarının özellikleri, görevleri ve yaşadığı olaylar hakkında bilgiler veriliyor.
- 00:05Cumhuriyet Donanmasının Kuruluşu
- Cumhuriyet donanması programı 1924 yılında oluşturulmaya başlandı ve ilk plan Yavuz zırhlısının onarımı ve denizlerin korunması için hücumbotlar ve denizaltılarla bir filonun oluşturulmasıydı.
- Ana odak noktası boğazların savunmasıydı, ancak 1928 yılında Yunanistan'ın Çanakkale Boğazı açıklarında tatbikat yapması ve Sovyetler Birliği'nin Karadeniz filosunu güçlendirmesi nedeniyle donanma programı hızlandırıldı.
- İlk olarak Yavuz onarılacak, ardından Yavuz'u koruyacak muhripler ve birinci dünya savaşında kendini ispatlamış denizaltılar edinilecekti.
- 01:28Denizaltı ve Muhrip Siparişleri
- 1928 yılında İnonu ve İnonu denizaltıları İtalya-Hollanda'ya sipariş edildi, Fjord Tersanesi atom tutkuda iki dönemin yapımında çalışmıştır.
- 1929 yılında iki muhrip ve iki denizaltı İtalya'ya sipariş verildi, İngiltere ihaleye katılsa da fiyat ve şartname anlaşmazlığı nedeniyle vazgeçildi.
- İtalya, Milli Mücadele'de Anadolu'dan ayrılan devletlerden biriydi ancak Mussolini'nin ortaya çıkışıyla saldırgan bir tutum izlemeye başladı ve özellikle Antalya bölgesinde ve Akdeniz'de korsan denizaltı harekatlarına dönüşecek.
- 02:58İtalya'nın Dizginlenmesi
- 1929 yılında dünya tarihinde önemli olan 1929 Buhranı tüm dünyayı etkiledi ve İtalya'nın tersaneleri kötü durumda olduğu için Türkiye'nin siparişlerini kaçırmak istemediler.
- İtalyan tersaneleri, İtalya hükümetine baskı yaparak Türkiye ile ilişkileri bozmanın siparişlerin iptal edilmesine neden olacağını belirttiler.
- İtalya, Türkiye'ye verilen siparişler nedeniyle mecburen dizginlenmiş oldu ve Osmanlı döneminde Hamidiye'nin ikizi olarak sipariş edilen Drama kruvazörü için ödenen 70 bin sterlini Türkiye Cumhuriyeti'ne ödedi.
- 04:59Dumlupınar ve Sakarya Denizaltıları
- İlk denizaltılar Dumlupınar (74 metre) ve Sakarya (69 metre) olarak adlandırıldı, Sakarya daha kısa olan denizaltı, Dumlupınar ise büyük olan denizaltıdır.
- Dumlupınar, Bernard sınıfı temel alınarak birçok özelleştirme yapıldı, mayın dökücü özellik kazandırıldı ve toplam 40 mayın taşıma kapasitesine ulaştı.
- Denizaltılar hem Yunanistan hem Sovyetlere karşı kullanılabilir, hem Karadeniz'de hem Ege'de mayınlama faaliyeti yapabilirdi.
- 06:14Denizaltıların Donanmaya Katılması ve Sorunları
- Denizaltılarda subaylar, astsubay ve erler için mutfağı vardı, bu sayede gemi daha rahat ve az rutubetli hale geldi.
- Alman ve Hollanda tasarımlarından şikayetçiler mürettebat ve muhriplerde denge problemleri yaşanıyordu, ancak Atan Utku'nun baskılarıyla düzeltiliyordu.
- Dumlupınar 1931'de, Sakarya 1932'de donanmaya katıldı ve Dumlupınar 1949'a kadar görev yaptı.
- 07:20Dumlupınar'ın Olayları ve Sonuç
- Dumlupınar, Prens Takım Adaları'nda eğitim dalışı sırasında 70 metre derinlikte negatif seye uğradı, ancak astsubay Hulusi Kentmen tanklara hava basarak denizaltıyı kurtardı.
- 1937 yılında bir İtalyan gaz tanker ile çarpışan Dumlupınar'ın provası hasarı oldu, Atan Utku sıfırdan bir pruvayı kesip imal edip denizaltıya ekleyerek onarıyor.
- İtalya, Türkiye'ye 1940-1941'e kadar baskılanmış oldu ve bu hamle başarılı oldu, Türkiye'nin Akdeniz siyaseti 1923-1939 arası incelenen bir kaynak olarak değerlendiriliyor.