Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir edebiyat dersi formatında sunulmuş olup, konuşmacı aynı zamanda yazar olarak kendi eserlerinde de anlatıcı tekniklerini kullanmaktadır.
- Videoda modern edebiyatın önemli özelliklerinden çoklu anlatıcı ve karma anlatıcı teknikleri detaylı şekilde ele alınmaktadır. James Joyce, Virginia Woolf, William Faulkner, Orhan Pamuk gibi yazarların eserlerinden örnekler verilerek bu tekniklerin nasıl uygulandığı açıklanmakta ve okuyucu için daha çekici olduğu belirtilmektedir.
- Ulysses, Tutamayanlar, Tehlikeli Oyunlar, Oscar, Kırları Yolmuş Maymun, Güneydeli, On İki Efendi gibi eserler üzerinden örnekler verilirken, karma anlatıcının aynı paragrafta üçüncü şahıs ve ben anlatıcısı arasında geçiş yapma özelliği de incelenmektedir. Video, güvenilmez anlatıcı konusunun bir sonraki derste anlatılacağı bilgisiyle sonlanmaktadır.
- Çoklu Anlatıcı Nedir?
- Çoklu anlatıcı, modern edebiyat tarihinde önemli bir yeri olan ve modern edebiyatı klasik edebiyattan temelde ayıran özelliklerden biridir.
- Çoklu anlatıcı metne çoğulculuk getiren, birden çok sesin varlığını gösteren bir anlatıcı şeklidir.
- Bu teknik özellikle romanlarda kullanılır, öykülerde ise pek fazla denk gelmez.
- 02:04Çoklu Anlatıcının Özellikleri
- Çoklu anlatıcı okur içinde birden çok sese, bakış açısına izin veren kıymetli bir anlatıcı tipidir.
- Bu teknik James Joyce, Virginia Woolf gibi yazarlarla modern edebiyattan itibaren kullanılmaya başlanmış ve edebiyat tarihinde önemli yerler edinmiştir.
- Okur, aynı seste ilerleyen karakterlerle karşılaştığında daha rahat bir anlatım yaşayabilirken, birbirinden çok farklı seslerle karşılaşınca daha zorlanır.
- 03:32Çoklu Anlatıcının Tipleri
- Çoklu anlatıcı hep ben anlatıcı düzleminde gidebilir veya bölüm bölüm farklı anlatıcılarla ilerleyebilir.
- William Folkner'ın "Döşeğimde Ölürken" romanında onbeş anlatıcı kullanılmış, Orhan Pamuk'un "Benim Adım Kırmızı" romanında ise yirmiiki anlatıcı vardır.
- Türk edebiyatında Pınar Kür'ün "Asılacak Kadın" romanda da bölüm bölüm anlatıcıların devreye girdiği, ben anlatıcıların fazla olduğu bir örnek bulunmaktadır.
- 05:44Karma Anlatıcı
- Karma anlatıcı, aynı paragrafta veya bölümün içerisinde hem üçüncü şahıs anlatıcının hem de ben anlatıcının bir arada olmasını sağlayan nadiren uygulanan bir tekniktir.
- Bu teknik James Joyce'ın Ulysses'te, Oğuz Atay'ın "Tutamayanlar"da ve Günter Grass'ın "Teneke Trumpet"inde kullanılmıştır.
- "Teneke Trumpet"taki Oscar anlatıcısı, aynı paragrafın içinde bir anda ben anlatıcıdan üçüncü şahıs anlatıcıya geçebilen ve güvenilmez (tekinsiz) bir karakterdir.
- 08:37Çoklu Anlatıcı Tekniği
- "Ulysses" romanında çoklu anlatıcı kullanılmış olup, Stephen Dedalus, Leopold Bloom ve Molly Bloom karakterlerinin sesleri metinde yer almaktadır.
- Karma anlatıcı tipi nadiren kullanılır ancak çoğulcu yapıyı daha iyi gösterir ve uygulaması oldukça zordur.
- "O Tutamayanlar" romanında üçüncü şahıs anlatıcı hakim olurken, karakterimiz Turgut Özben'in sesi sürekli duyulur.
- 09:53Farklı Eserlerde Çoklu Anlatıcı Kullanımı
- "Tehlikeli Oyunlar" romanında daha çok Hikmet'in sesi duyulurken, üçüncü şahıs anlatıcının varlığı dikkatli okurlar için görülebilir.
- "Gün Telgrafı'nın Tenekesi" ve "Oscar" romanlarında Oscar karakteri anlatıcılık yaparken, bazen üçüncü şahıs anlatıcı gibi davranır.
- "Kılları Yolmuş Maymun" ve "Güneydeli" kitaplarında hem ben anlatıcı hem de sen anlatıcı bölümler halinde kullanılmıştır.
- 12:29Çoklu Anlatıcı Tekniğinin Önemi
- Çoklu anlatıcı okur için birden çok ses varlığından bahsettiği için daha farklı ve çekici bir anlatım sunar.
- "Vija Woolf'un Dalgaları" romanında hem üçüncü şahıs anlatıcı vardır hem de altı karakterin bilinç akışı şeklinde anlatımları bulunmaktadır.
- Türk edebiyatında "Tutamayanlar", "Benim Adım Kırmızı", "Ses ve Öfke", "Döşemede Ölürken" gibi eserler çoklu anlatıcı tekniğini kullanmıştır.
- 14:15Çoklu Anlatıcı Tekniğinin Zorlukları
- Çoklu anlatıcı tekniği öykülerde pek kullanılmaz ve kısa metinlerde uygulanması oldukça zordur.
- Modern dönemden itibaren romanda çoklu anlatıcı yaygınlaşmış olup, okurlar tarafından sevilmektedir.
- Tek bir sesle yazılmış kitaplar da var olmasına rağmen, çoklu anlatıcı tekniği edebiyatta farklılık ve ses çeşitliliği getirmektedir.