Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, psikolojik danışman ve rehber öğretmeni Gülşen Çelebi tarafından sunulan, çocuk resimlerinin psikolojik yorumlanması konusunda kapsamlı bir eğitim atölyesidir. Sunumda Arzu Hoca adında bir yardımcı ve Mine Hanım adında bir katılımcı da bulunmaktadır.
- Video, çocukların 2-14 yaş arasındaki beş farklı resim evresini (karalama dönemi, şema öncesi dönem, şematik dönem, gerçekçilik ve gruplaşma dönemi, görünürde doğacılık dönemi) kronolojik olarak incelemektedir. Ayrıca çocuk resimlerinde kullanılan renklerin (mor, pembe, kahverengi, siyah, kırmızı, yeşil, sarı) psikolojik anlamları, vücut parçalarının (baş, ayak, göz, ağız, kaş, burun, kulak, boyun, bacak, ayak, el) ve nesnelerin (ev, baca, kapı, pencere, balon, ağaç, meyve) psikolojik yorumlanması detaylı şekilde ele alınmaktadır.
- Sunumda ayrıca hiperaktif çocuklarda görülen resim özellikleri, üstün yetenekli çocukların çizimleri ve resim sembollerinin yorumlanması da incelenmektedir. Video, çocukların resimlerinin onların yaşadıklarını yansıttığını vurgulayarak, resim yorumlanırken çocukların söylediklerinin çok önemli olduğunu belirterek sona ermektedir.
- Çocuk Resimlerinin Önemi
- Gülşen Çelebi, psikolojik danışman ve rehber öğretmen olarak, katılımcılardan ev, insan ve ağaç resimleri çizdirmektedir.
- Çizilen resimler, kişinin bilinçaltındaki durumları ve geçmişteki deneyimleri yansıtabilmektedir.
- Çocuk resimlerinde dikkat edilmesi gereken önemli noktalar arasında, tek bir resme bakarak çocuğun tüm yaşamını genelleme yapmanın hatalı olduğu vurgulanmaktadır.
- 02:59Çocuk Resim Analizi Süreci
- Çocukların genellikle davranış sorunları, alt ıslatma, kaprislik, çalma, yalan söyleme gibi nedenlerle danışmanlara başvurdukları belirtilmektedir.
- Çocukla çalışma sırasında, masaya 45 derecelik açıyla oturulması ve çocuğa malzemelerin sunulması önemlidir.
- Çizim teknikleri iki türlü olup, yönerge ile yapılan testler ve doğaçlama çizimler arasında ayrım yapılmaktadır.
- 06:04Çizimlerin Gösterdiği Bilgiler
- Çocukların çizdiği resimler, duygularını, düşüncelerini, davranışlarını, gereksinimlerini ve yaşadığı çatışmalarını göstermektedir.
- Çocuklar bazen duygularını ifade edemese de, resimlerde doğru-yanlış olmadığı için bilinçaltı duygularını ortaya koymaktadır.
- Çizim, çocuklara zihinsel gelişim, el-göz koordinasyonu, konsantrasyon, öfke kontrolü, sorumluluk alma ve özgüven kazandırır.
- 07:52Resim Analizinde Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar
- Çocuk resimlerinde gelişim süreci, yaş ve zeka, kağıt kullanım şekli dikkate alınmalıdır.
- Aile bireylerinin konumları, çizili şekilleri, renk kullanımı ve kompozisyon içeriği önemlidir.
- Çocuk resminin gelişim evrelerini bilmek, analiz sürecinde faydalı olacaktır.
- 08:38Çocuk Resim Gelişimi Evreleri
- Çocuk resim gelişimi altı evre halinde olup, iki-ondört yaş arası boyunca gelişir.
- İlk evre karalama dönemi (iki-dört yaş), ikinci evre şema öncesi dönem (dört yaş), üçüncü evre şematik dönem (yedi-dokuz yaş), dördüncü evre gerçekçilik ve gruplaşma dönemidir (dokuz-oniki yaş), beşinci evre görünürde doğalcılık dönemidir (ondört yaş).
- Resim analizi ile çocuklara farklı şekillerde çalışılabilir.
- 09:10Karalama Evresi
- Karalama evresi bir buçuk yaş civarında başlar ve çocuk kalemle kağıt üzerine kaydırma hareketiyle öğrenir.
- Bu evrede kontrollü karalamalar ve isimlendirilen karalamalar olmak üzere ikiye ayrılır.
- Karalama evresinde çocuk için en önemli nokta baş çizimi başlar, gözler ve ağızlar konur, ancak daha fazla ileri gitmez.
- 11:13Şema Öncesi Dönem
- Dört yaş evresinde şema öncesi dönem başlar ve vücut çizilmeye başlanır.
- Bu evrede gövde üzerinde baş var, boyun eklenir ve dürtü kontrolü sağlamaya başlanır.
- Çocukların resimleri duygularını yansıtıyor, cinsiyet ayrımıyla farklı aksesuarlar çizmeye başlıyorlar ve ayrıntılar küçük de olsa çiziliyor.
- 12:12Beş ve Altı Yaş Evresi
- Beş yaşındaki dönemde artık belirli bir konu için çizilmeye başlıyor ve çizilen resmin ne olduğunu bilerek çiziyor.
- İki boyutlu çizimler gerçekleştiriyor ve röntgen çizim (saydam çizim) yapabiliyor.
- Altı yaşına geldiğimizde resimler gerçekçi oranları takip haline başlıyor, mekan kullanımı gösteriliyor ve ayrıntılara daha çok dikkat çekiliyor.
- 13:29Şema Dönemi ve Gerçekçilik
- Şema döneminde renkler daha uygun hale getiriliyor ve gerçeğe daha uygun çizilmeye başlanıyor.
- Gerçekçilik döneminde (dokuz-oniki yaş) daha gerçeğe yakın resimler ve renkler çizilmeye başlanıyor.
- Kız çocukları daha çok bebek, küpe, elbise çizerken, erkek çocukları genellikle futbol, araba, bilgisayar veya teknolojik aletler çizer.
- 14:28Görünürde Doğalcılık Dönemi
- Görünürde doğalcılık dönemine (oniki-ondört yaş) üç boyutlu resimlere geçiliyor.
- Uzunluk ve genişliğin yanına perspektif eklenerek derinlik de ekleniyor.
- Resimde gölge ve ışıklar hakim olmaya başlanıyor ve renk en iyi şekilde dünyada gözlemlediğimiz şekilde kullanılmaya başlanıyor.
- 14:51Resimdeki Konum ve Anlam
- Resmin sayfadaki konumu önemlidir; ortada toplanmışsa çocuğun obsesif ve mükemmeliyetçi olduğu veya aile tarafından mükemmeliyetçilikle karşılaştırıldığı ortaya çıkabilir.
- En üstte çizilen resim, üç göre eksikliği yaşadığı ve olaylar karşısında yaşından çok geride tepkiler verdiğini gösterir.
- Sol tarafta çizilen resim genellikle bağımlılık, duygusal açlık veya benmerkezci gerileme dönemini gösterirken, sağ tarafta çizilen resim çevre merkezciliği ve hedefe yönelik yaklaşımı gösterir.
- 17:05Aile Bireylerinin Çiziliş Şekli
- İlk çizilen şekil genellikle büyük çizilir, sol tarafa doğru çizilir veya beğendiği kişi olarak çizilir.
- Sağ tarafa yakın çizilen kişi genellikle dışarıyla bağlantıyı kuran kişidir ve bu genellikle babadır.
- Ayaklar yok, kız arkası dönük, sosyal fobi, aile ile kopukluk ve iletişim sorunu gibi durumlar resimde gösterilebilir.
- 18:25Renklerin Kullanımı
- Kırmızı iki yönlü bir renktir; mutluluğu ve heyecanı yansıtabildiği gibi iddiacılık, saldırganlık, öfke ve bastırılan duyguları da resmetebilir.
- Mavi de iki yönlü bir renktir; açık mavi tonlarında mutluluk ve kontrol edebilme durumu, lacivert tonlarında duyguları kontrol etmede zorluk gösterme durumunu gösterir.
- Sarı renk parlaklık, canlılık, yaşam ve aile tarafından sevilme, yeşil renk ise büyüme, gelişme, sağlık ve kendine güveni yansıtır.
- 21:05Renklerin Psikolojik Anlamları
- Mor renk zenginlik, lüks, asalet anlamlarına sahip olup, anne-babanın desteğine ihtiyaç duyan veya baskı altında olan çocukların kullandığı renktir.
- Pembe renk sakinleştirici ve yatıştırıcı etki yapar; Amerika'daki bir hapishanenin pembe renge boyandığı ve öfke ve şiddetin azaldığı bir deney yapılmıştır.
- Kahverengi toprak, bereket, hüzün, ayrılık ve hasret anlamlarına sahiptir; çocukların korunmaya ihtiyaç duyduğu figürleri kahverengiyle boyadıkları görülür.
- 22:28Siyah ve Diğer Renklerin Anlamları
- Siyah renk iki taraflı olup hem karamsarlığı hem de asaleti çağrıştırır; çocuğun anlattıklarından ve resmin bütününe bakılarak değerlendirilir.
- Hiperaktif çocuklarda dürtü kontrolü olmadığı için resmin tamamını kullanma ve taşkınlıkla dolu, dışa vuran resimler görülür.
- Güvensizlik duygusunu yaşayan çocuklar, anne-babalarını resmettiğinde kendilerini zayıf olarak çizerek güvensizliğini ve yalnızlığını yansıtır.
- 24:04Çocukların Çizimleri ve Yetenekler
- Normal IQ düzeyindeki bir çocuğun çizdiği resimde konu, yeryüzü, gökyüzü ve çocuğun ip atladığı gibi detaylar bulunur.
- Üstün yetenekli bir çocuğun çizdiği resimde, yaşına göre beklenmedik şekilde üç boyutlu ve konulu, çeşitli şekillere yer verilmiştir.
- Sıcak renkler (kırmızı, sarı, turuncu) genellikle olumlu ve pozitif olarak değerlendirilirken, soğuk renkler (mavi, kahverengi, siyah) iddiacı, çekingen ve uyumsuzluk gibi durumları yansıtır.
- 25:52Çizimlerdeki Semboller ve Anlamları
- Resimde başın ilk çizilmesi, çocuk yaşına uygun başlangıç noktasını hedeflediğini gösterir; ayaklardan başlayanlar ise dürtü kontrolü olmadığını gösterir.
- Başın çok büyük çizilmesi, ailede veya kendisinde zeka konusunda geri kaldığını düşündüğünü; küçük çizilmesi ise bunu kabullenmiş olduğunu gösterir.
- Gözlerin çizimi de farklı anlamlara sahiptir; çok küçük, helezonik veya çizik şeklinde çizilen gözler, görme veya algılama konusunda sıkıntıya işaret ederken, göz bebeği çizilmemişse görme konusunda sıkıntıya sahip olabileceğini gösterir.
- 28:23Çocuk Çizimlerinde Ağız ve Vücut Özelliklerinin Anlamları
- Ağız, dişler ve dudakların çizimi iletişim sorunlarını gösterir; ağzın çizilmediği resimlerde iletişim sorunu yaşandığı, ağzın büyük çizildiği noktalarda ise duymak istemediği sözler işittiği anlaşılmaktadır.
- Ağız ve kaş genellikle ağız anneyi, kaş babayı temsil ettiği için uyumlu olması beklenir; tutarsızlık ve uyumsuzluk anne ile baba arasındaki iletişim sorunlarını gösterir.
- Burun, çocuğun cinsel kimliğe yönelik olarak sorgulamaya başladığını gösterir; kulak ise büyük çizilirse işitme engeli veya duymak istemediği sözler işittiğini, küçük veya çizilmemişse duymaktan sıkıldığını gösterir.
- 30:01Çocuk Çizimlerinde Vücut Özelliklerinin Anlamları
- Boyun çizilmesi, dört yaş evresinde çocuğun kendini kontrol edebilir duruma geldiğini gösterir; çok yoğun çizilmesi güç, çok sivri çizilmesi ise güç faktörünü ortaya koyar.
- Bacak, güven içerisinde ayakta durmamızı simgeler; güçlü olmak istediğimiz durumlarda çizilir, güçsüz hissediyorsak zayıf veya hiç çizilmez.
- Ayaklar resmin konumuna göre farklı anlamlar taşır; çocuğun sol tarafına bakıyorsa bağımlılık gösterir, sağ tarafa bakıyorsa özgürleşme ve kendini ifade etme isteği gösterir.
- 32:07Ellerin ve Evlerin Anlamları
- Ellerin büyük, küçük çizilmesi veya hiç çizilmemesi, tırnaklara varana kadar ayrıntıya dikkat edilmesi önemlidir; el çizilmemişse, eliyle yapılması gereken bir şey yapıyor demektir.
- Çizilen evler genellikle müstakil ev şeklinde olur; bu, insanların genetiğinden kalma, atalarından gelen bir eğilimdir.
- Nehrin çizilmesi, atalarımızın göçebelikten konar göçerle geçtiği evrelerde elverişli olan nehir ve göl kenarlarını tercih etmesinden kaynaklanır ve insanlar bu nehri çizdiklerinde mutlu olduklarını gösterir.
- 36:16Ev Özelliklerinin Anlamları
- Evin baca kış günü değilse ve duman varsa, evde iletişim sorunu yaşandığı; kışın çizilmişse ise orada canlılık, hareketli ve yaşanmışlık olduğu anlaşılır.
- Kapı, dışarıya açıldığı, iletişim kurduğumuz ve insanların girip çıktığı bir noktadır; açılabilen bir anahtara kilidi varsa sosyal olduğumuzu gösterir.
- Pencere, insanların gözleri gibi evin gözüdür; balon ve uçurtma çizimi ise çocuklarda sık görülen bir durumdur ve özgür kalmak isteğini gösterir.
- 38:57Çocuk Resimleri ve Yorumları
- Bir çocuk resmine bakarak ne anlatmak istediğini tahmin etmek için izleyicilere soru soruluyor.
- İzleyicilerden gelen yorumlar arasında ailece denize dalış, adam asmaca oyunu, şnorkel takan insanlar ve tatil anıları gibi fikirler bulunuyor.
- Bazı izleyiciler resmin özgür olmak isteği, düşünce ve hayalleri temsil ettiğini düşünüyor.
- 40:03Sosyal Medyada Çocuk Resmi Tartışması
- Sosyal medyada beş yaşındaki bir çocuğun ailesini iple asılmış şekilde gösterdiği bir resim tartışılıyor.
- Öğretmenin aile çizmesini istemesi üzerine çocukun bu resmi çizmesi üzerine öğretmen telaşlanmış ve polisler baba sorguya çekmiş.
- Baba sorgudan sonra çocuğa "ne yaptın" diye sorduğunda, çocuk "biz ailecek Antalya'da denize dalıyoruz" diye cevap vermiş.
- 41:08Hapishaneye Giden Baba İçin Çizilen Resim
- Beş yaşındaki bir kız çocuğu, hapishaneye giden babasına her görüşmeye gittiğinde kuşlarla dolu bir resim veriyor.
- Çocuk, kuşların özgürlüğü çağrıştırdığı için onları meyve olarak gösteriyor ve babasına "sakın söyleme, onlar meyve değil kuş" diyor.
- Resim yorumlanırken çocuğun söyledikleri çok önemli olmalı ve unutulmaması gereken en önemli nokta, çocuk yaşadığını yansıttığıdır.