Buradasın

Çocuk İşçiliği ve Eğitim Durumları Üzerine Bilimsel Araştırmalı Söyleşi

youtube.com/watch?v=6lHy_Tdg2Hc

Yapay zekadan makale özeti

Kısa
Ayrıntılı

Bu video, Pınar Temelci (Boğaziçi Üniversitesi Doçenti) ve Gözde Durmuş (İstanbul Bilgi Üniversitesi) gibi akademisyenlerin katıldığı, çocuk işçiliği konusunda bilimsel bir söyleşi formatındadır. Ayrıca rehber öğretmenler ve diğer uzmanlar da konuşmacılar arasında yer almaktadır.
Söyleşi, 2017 yılında Bağcılar ve Küçükçekmece'de gerçekleştirilen, 301 evi kapsayan çocuk işçiliği araştırmasını merkeze almaktadır. Konuşmacılar, Türkiye'de yasal olarak 15 yaş altı çocukların çalışmasının yasak olduğu halde fiiliyatta bu durumun uygulanmadığını, çocukların çalışma koşulları, eğitim durumları ve toplumsal cinsiyet farkları üzerine detaylı bilgiler paylaşmaktadır.
Söyleşide ayrıca çocuk işçiliğinin yasal çerçevesi, çalışan çocukların demografik özellikleri, aile durumları, çalışma saatleri ve sektörleri ele alınmaktadır. Çocukların okula devam etme durumları, rehber öğretmenlerinin yetersizliği ve okulların sunduğu imkanlar da incelenmektedir. Konuşmacılar, çocuk işçiliğinin çözümü için çok paydaşlı bir ortaklık gerektirdiğini, farklı bakanlıkların (Çalışma ve Sosyal Güvenlik, Milli Eğitim, Aile ve Sosyal Politikalar, Sağlık) işbirliği yapması gerektiğini vurgulamaktadır.

00:11Sunum ve Konuşmacılar: Seçmeli öğretmen yetiştirme programında, İstanbul Üniversitesi Çocuk Çalışmaları Birimi'nden Gözde Durmuş ve Göç Çalışmaları Merkezi'nden Pınar Temelci konuşmacılar olarak yer alıyor.
Pınar Temelci, Boğaziçi Üniversitesi Siyaset Bilimi alanında doktora derecesi tamamlamış ve evrensellik, küresel adalet, insani gelişim ve çocuk hakları üzerine çalışmalar yapıyor.
Gözde Durmuş, İstanbul Bilgi Üniversitesi'nde Çocuk Çalışmaları Birimi'nde Kültürel İncelemeler Programı'nda çalışıyor ve çocuk haklarının yaşama geçmesi için yetişkinler ve çocuklarla bilgilendirme çalışmaları yapıyor.
01:46Çalışmanın Amacı ve Yöntemi: Konuşmacılar, 2017'de Bağcılar ve Küçükçekmece'de yürütülen bir çalışmanın verilerini paylaşacaklar ve çalışan çocuğun eğitim yaşamı, olanaklar ve kısıtlar üzerine konuşacaklar.
Çalışma, çocuk işçiliğinin yasal durumu ile fiiliyatta olan arasındaki uçurumu incelemek amacıyla yapılmıştır.
Türkiye'de 15 yaş altı çocukların çalışması yasak, 15-18 yaş arası çocuklar ancak belli koşullarda çalışabilir ve en kötü biçimdeki çocuk işçiliği (mevsimlik tarım, ağır metallerle ilgili işler) tamamen yasaktır.
04:32Çocuk İşçiliğinin Çeşitleri ve Araştırmanın Zamanlaması: Türkiye'de enformal ekonomik düzen nedeniyle çalışanların sigortalı/sigortasızlığı ve denetimlerin yapılmaması, çocuk işçiliğinin yaygınlaşmasına katkıda bulunuyor.
Çocuk işçiliği, sadece dışarıda çalışan çocukları değil, ev içi bakım emeğini de (el içi emek) içermektedir ve özellikle kız çocukları bu yükü üstlenmektedir.
En son TUİK çocuk işçiliği araştırması 2012'de yapılmış, 2017'de tekrar edilmemiş, bu nedenle güncel sayılar ve gerçek durum hakkında kesin bilgi yoktur.
07:35Araştırmanın Yöntemi ve Önemi: TUİK'in 2012'deki çalışmasında 900 bin çalışan çocuk belirlenmiş, ev içi emek eklenildiğinde toplam 9 milyon çalışan çocuk rakamına ulaşılıyor.
Çalışmada hem çocuk hem de yetişkin aile bireyleriyle görüşülerek, çocuk anketi ve yetişkin anketi farklı soru setleriyle uygulanmıştır.
Bu çalışma, çocuk işçiliğini daha iyi anlamak ve çözmek için önemli bir adımdır.
09:07Araştırmadan Sonraki Eylem Planı: Araştırmacılar sadece bilgi üretmekle kalmayıp, Bağcılar'da somut eylemler yapmaya çalışmak istiyorlar.
Araştırmadan sonra sosyal politika düzeyinde adımlar atılmalı ve tüm paydaşlar bir araya getirilmeli.
Mevsimlik tarım araştırması sonrası Adana'da benzer şekilde somut eylemler planlanırken, Bağcılar'da da rehber öğretmenler dahil tüm paydaşlarla birlikte adımlar atılmaya çalışılıyor.
10:52Okul Sistemindeki Sorunlar: Her dört çocuktan biri aslında okula devam etmek istemediği için çalışma hayatına girmektedir.
Okul başarılı çocukları tutmaya çalışan, zorlanan ve başarılı olamayan çocukları kaybetmeye meyilli bir sistemdir.
Derde, okula giren çocukları ağın içinde kalacak şekilde güvende tutacak bir mekanizma yaratmak gelmektedir.
12:07Çocuk İşçiliğiyle Mücadele: 2018 yılında "Çocuk İşçiliğiyle Mücadele Yılı" ilan edilmiş, Şubat ayında Başbakanlık genelgesi açıklandı ancak bu bilginin yaygınlığı şüpheli.
Çocuk işçiliğinde yapısal sorunlar ve yoksulluk gibi faktörler var, ancak bunun dışında alternatifler üretmek için ciddi bir ortak akıl gereklidir.
Bu konuyu konuşmak ve farkındalığı yaratmak bile önemli etkileri olmaktadır.
13:49Çocuk İşçiliğinin Yasa dışı Olması: Türkiye'nin taraf olduğu Çocuk Hakları Sözleşmesi 18 yaşına kadar herkesi çocuk kabul eder.
Uluslararası Çalışma Örgütü'nün (IO) sözleşmelerinde çocuk işçi ile ilgili koşullar belirtilmiştir.
Çocuk işçiliği, evdeki sorumluluklardan ziyade, gelişimini engelleyecek, okula devamını aksatacak bir çalışma durumudur.
16:58Araştırmada Kullanılan Yöntemler: Bağcılar'da 301 ev ziyaret edilerek çalışan çocukları ve ebeveynlerini araştırmışlardır.
Çalışan çocuklarda kızların az olduğu, bu da ev içi ekonomik destek saymadıkları için görülmektedir.
Araştırmada 12-15 yaş arası çocukların çalışmaması gereken yaş grubu olarak, 15 yaş üstü ise belli koşullarda çalışabilen grup olarak değerlendirilmiştir.
17:43Ailelerin Durumu: Araştırmada incelenen çocukların %95-93'ünün aileleri İstanbul dışında kökenlidir.
Çocukların ailelerinde %87'sinin tam zamanlı çalıştığı görülmüştür.
Tam zamanlı çalışan bir ebeveynin varlığı bile çocuğun çalışmasını engellemekte yeterli değildir, bu durum sosyal yardım politikalarının da bir göstergesidir.
19:05Çocuk İşçi Çalışması Sonuçları: Bağcılar ve Küçükçekmece bölgesinde pazarcı olarak çalışan çocuk sayısı oldukça yüksektir, ancak bu çocuklar sadece aile mesleğiyle ilgili değil, pazarda iş olarak çalışmaktadır.
Çırak kavramı, milli eğitimdeki anlamıyla değil, çocukların kullandığı anlamda "çırak olarak çalışıyorum" diyerek nitelendirdikleri sektörlerde çalışmaktadır.
Çalışma sonucunda %60'ı okula kayıtlı, %40'ı ise okula kayıtsız çocuklarla karşılaşılmıştır.
21:50Çalışma Koşulları ve Yasal Durum: Çocukların çalışma saatleri yasanın belirlediği sürlere uymamaktadır; okula devam edenlerin hafta içi ortalama 7,60 saat çalıştıkları tespit edilmiştir.
%95'inin sağlık kontrolü olmadığı, %95'inin sözleşmesi olmadığı ve %90'ının SGK'lı olmadığı, kayıt dışı çalıştığı görülmüştür.
Çoğunlukta çocuklara işyerinde şiddet uygulandığı, yarısından fazlasının seyrek de olsa kötü muamele gördüğünü ifade etmiştir.
23:28Çalışma Yaşamı ve Eğitim: %95'i yaz tatilinde de çalıştığını belirtmiştir, bu da yaz döneminde çocuk işçi ile ilgili farklı bir tablo ortaya çıkarması beklenmektedir.
Çocukların çalışma yaşının çoğu çalışma yaşının üzerinde olmasına rağmen, %73'ü 15 yaşın altında çalışmaya başlamıştır.
Çoğu çocuk tam gün çalışmaktadır ve okul ve iş arasında dengeli bir denge kuramamaktadır.
26:13Eğitim Ortamı ve Çocuk İlişkisi: Okulun çocuğa sunduğu imkanlar, çocuğun kendini değerli hissetmesi ve gelişimini açık hissetmesi açısından çok önemlidir.
Eğitim ortamında temiz tuvalet gibi temel ihtiyaçların sağlanmaması, çocuklarda okula karşı olumsuz duygular yaratmaktadır.
Bazı çocuklarda "çalışmaktan daha mutlu olmak" durumu gözlemlenmiştir, bu da çocuklarda iyi olma durumunun objektif ve öznel perspektiflerini göstermektedir.
28:02Çalışan Çocukların Algısı: Çalışan çocuklar kendilerini daha iyi hissettikleri bir ortamda bulunuyorlar, okulda başarısız olan çocuklar işte yararlı olduklarını hissediyorlar.
Çocuklar, para kazandıkları için evde daha fazla dinlendiklerini ve ailelerinin onlara daha saygılı olduklarını belirtiyorlar.
Yetişkinlerin ve sosyal politika yapıcılarının, çocuklara verilen sorumluluk alanlarında dengeli bir bakış açısına sahip olması gerekiyor.
29:23Eğitime İnançsızlık: Yoksulluk çalışmalarında karşılaşılan önemli bir sorun, STK'lara olan mesafe ve eğitime olan inançsızlıktır.
Türkiye'de hala eğitimin bir değişim ve dönüşüm taşıdığı fikri yaygın olsa da, okuma yazma bilmeyen öğrencilerin üçüncü, dördüncü sınıfta bile olması eğitime olan inancı zedeliyor.
Son on-onbeş yılda Türkiye'de eğitimin her zaman dönüştürücü bir gücü olduğu fikri egemenken, artık çocuklar okulda ne yaptıklarının hissiyatı önemli bir nokta haline gelmiş.
30:41Okulun Anlamının Değişimi: Öğretmenlerden gelen görüşlere göre, okul artık para kazanmak için bir şey sunmuyorsa, çocuklar başka yollar aramaya başlıyorlar.
Okulun anlamı değiştiği için, çocuklar okulu bırakıp para kazanabilecekleri başka alanlar arayabiliyorlar.
Liseye geçiş sürecinde okulu bırakma durumu bariz şekilde ortaya çıkıyor; disiplin sıkıntıları, başarısızlık ve okulun bana uygun gelmediği gibi sebepler belirtiliyor.
32:27Okulda Başarısızlık ve Ayrımcılık: Maddi sorunlar olsa da, ailelerin çoğu çocuklarının okulda başarılı olamadıkları veya okul ortamında sorun yaşadıkları için okulu bıraktıklarını belirtiyor.
Okulda başarılı olma meselesi, sadece akademik başarı değil, aynı zamanda çocuğun kendini yetenekleriyle ve potansiyeliyle tanıma süreciyle ilgilidir.
Okulda kötü davranan öğretmenlerle ilişkisi olan çocukların, okulu bırakma oranları daha yüksektir.
33:37İşe Yarar Bilgi Edinme ve Başarı: Çocuklar okulda işe yarar şeyler öğrenmeyi çok önemsiyorlar; okul sadece ders odaklı gittiğinde ve işe yarar bilgi edinilmediğinde çocuklar sıkıntı yaşamaktadır.
Okulu bırakan çocukların %70'i ve devam eden çocukların yarısı, okulda işe yarar şeyler öğrenemediklerini düşünüyor.
Dersleri takip etmekte zorlanma ve kendini başarısız görme, okulu bırakma oranını artırıyor.
35:29Ayrımcılık ve Karşılaştırma: Çocuklar arasında başarı ve başarısızlık gruplarına ayrılma gibi hiyerarşik bir sistem yaşanıyor.
Başarılı öğrencilerin, başarısız öğrencilerden farklı davranıldığı ve onlara ayrımcılık yapıldığı öyküler anlatılıyor.
Çocukların kendilerini sınıftaki diğerleriyle sürekli karşılaştırması ve başarısız hissetmeleri önemli bir sorun haline gelmiş.
36:27Çocuk Çalışanların Hayat Değişiklikleri: Çocukların çalışma hayatında kendine güvenlerinin okulda sağlayamadığı kadar arttığı belirtiliyor.
Çalışan çocukların yaşından büyük arkadaşlarla takılmaya başladıkları ve yeni bir arkadaş çevresi edindikleri önemli bir değişiklik olarak vurgulanıyor.
Erkek çocukları için çalışma, aile içinde statü kazanmak ve söz sahibi olmak açısından olumlu etki yaratırken, kız çocukları için bu etki daha az güçlü.
37:56Okula Devam Etme İstekleri: Çalışmayan çocukların %40'ı okula devam etmek istiyor, %42'si istemiyor.
Okula devam etmeme isteğinin en önemli nedenleri arasında zaman geçişi ve okulu sevmemek yer alıyor.
Devamsızlık arttıkça okulu bırakma riski de artıyor, bu da araştırmada doğrulanmış.
39:59Ebeveyn Eğitim Seviyesi ve Okula Devam Etme: Ebeveynlerin eğitim seviyesi düşük olan gruplarda okula devam etmeme oranı daha yüksek.
Çocukların %50'sinin evlerinde internet erişimi bulunuyor.
İstanbul'daki çalışan çocukların %83'ü kendine ait cep telefonu, %56'sı ise kendine ait yatak sahibi.
43:04Toplumsal Cinsiyet ve Çalışma Koşulları: Kız çocukları hem dışarıda çalışıyor hem de ev işlerinde daha fazla yük alıyor.
Boş vakitlerinde kız çocukları arkadaşlarıyla sohbet ediyor ve ev işleri yapıyor, erkek çocukları ise spor yapıyor ve arkadaşlarıyla vakit geçiriyor.
Mevsimlik tarımda çalışan kız çocuklarda, erkek çocuklara göre daha fazla ev sorumluluğu bulunuyor.
44:50Araştırmaların Sonuçları ve Öneriler: Araştırmada erkek çocuklara göre daha az kız çocuk verisi bulunuyor.
Aileler bazen başarılı bir çocuğun okula devam etmesine izin veriyor, bu durumda kız çocuklarda bu oran daha düşük.
Okul ortamının daha kapsayıcı ve dahil edici olması gerektiği vurgulanıyor.
45:21Çocuk İşçiliği Mücadelesi ve Farkındalık: Okul ortamında yapılacak değişimler ve müdahaleler, kamuoyunda çocuk işçiliği konusunda farkındalık geliştirmek için önemlidir.
Yaş mevzusu tartışmasının sorumluluk konusunu aynı tutması ve yanlış bilgilerin yayılması sorunudur.
Mevcut durumun yasal zorunlulukları ve farkındalık geliştirme çalışmaları yapılacak.
45:56Projenin Devamı ve Çalışma Planı: İzzet 2018'de proje koordinatörlüğünü yapacak ve projenin devamı sağlanacak.
Eğitimde yapılabileceklerle ilgili bir paket veya kit oluşturmak ve bunu eğitimcilerle birlikte geliştirmek planlanıyor.
Bu alanda çalışan kişi sayısı çok fazla olmadığı için, bu konunun yaygınlaşması ve farkındalığın artması çok önemlidir.
46:52Çocuk İşçiliği Mücadelesinin Önemi: Çocuk İşçiliği Mücadele Yılı mevzusu, başbakanlık düzeyinde tanımlanmış ve bakanlıkların sorumlu olduğu bir perspektif olarak önemlidir.
Bu derdin gerçekten dert olarak algılanması gerekiyor, işverenler kadar hizmeti alanlar da dahil olmak üzere herkesin bu konuda irkilmesi ve bunun böyle olmaması gerektiğine dair algısı olması gerekiyor.
Özellikle Suriyeli göçmenler sebebiyle işyeri sahiplerinin çocuklara iş verme durumu, iyi niyetli olmasına rağmen, ailelere başka türlü destek mekanizmaları sağlamadan çocuğun işten çekilmesinin sorun yaratabileceği belirtiliyor.
48:04Çözüm Yaklaşımları ve Yerel Farklılıklar: Denetleme ve iş müfettişlerinin bu konuda ciddi duyarlılıkları olması gerekiyor, ancak sadece yaptırımlarla değil, bütüncül bir yaklaşım gerekiyor.
Her yerin koşulları farklı olduğu için, yerelde uygulanması gereken çözümler var; örneğin Adana'daki mevsimlik tarımda çocuk işçiliği oranları farklılık gösteriyor.
Ürün bazlı ve yer bazlı farklılıklar nedeniyle her yerel aktör ve paydaşın kendi sorumluluğunu yerine getirmesini sağlayacak ve bunun denetimini yapacak izleme komiteleri kurulması gerekiyor.
49:18Kurumsal İşbirliği ve Diyalog: Farklı gruplardaki tecrübelerde herkes kendi savunusunu yapmak üzere konuya bakıyor, bu da ortak bir çözüm üretmeyi zorlaştırıyor.
Çocuk işçiliği konusunda çok ciddi bir ortak dert var ve bunun için çok paydaşlı bir ortaklığın olması gerekiyor.
Sadece Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı değil, Milli Eğitim Bakanlığı, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı dahil olmak üzere birçok bakanlığın bu konuda işbirliği yapması gerekiyor.
50:03Çocuk İşçiliği ile Mücadeledeki Zorluklar: Adana'da bir yıldan fazla süredir sahada çalışmakta olup, çocuk işçiliğiyle mücadelede farklı paydaşları bir araya getirmek zorunludur.
İşverenler, koşulları kabul eden aileler, öğretmenler, bakanlık yetkililer ve zabıta gibi farklı gruplar bu mücadelede önemli bir ayağı vardır.
Her yerelde bir ön araştırmayla girmek zorunludur çünkü bir modelin bir yerde işleyebilirken diğer yerde işleyemeyecektir.
51:21Çocuk İşçiliğinin Doğru Anlamı: Bahsedilen çocuk işçiliği, "helikopter aileler" ve çocukların sorumluluk almaları gibi kavramlarla karıştırılmamalıdır.
Tamamen çalışma hayatının içinde, yetişkinlerle aynı koşullarda çalışan ve kırılgan piyasa koşullarında ayakta kalmaya çalışan çocuk işçiliğinden bahsedilmektedir.
Farkındalık arttıkça araştırma yapmak zorlaşacaktır çünkü artık bu durumun yasadışı olduğu bilinir hale gelmiş olacak.
52:44Denetim ve Tespit Zorlukları: Farkındalık arttıkça, tespit anlamında da sorunlarla karşılaşılabilir çünkü bu bir yandan iyi bir şey olsa da resmin doğru çekilmesi zorlaşacaktır.
Merdiven altı atölyelerin yakalanması zordur ve 12-15 yaş aralığındaki gerçek oransallık tam olarak belirlenebilir durumda değildir.
Bir denetleme olunca veya haberlerde bu konu bilinir hale geldiğinde, tedarik zinciri içindeki fason atölyeler bambaşka tedbirler alabilir.
53:38Sektörel Farklılıklar ve Çözüm Yaklaşımları: Farklı esnaf sektörlere göre çocuk işçiliği farklı algılanmaktadır; tekstil, atölyeler ve pazarcılık gibi alanlarda farklı yaklaşımlar gerekmektedir.
Bir sektördeki çocuk işçiliğiyle mücadele ederken, çocuğun sosyal desteği olmadığı ve koruyucu çevresi kurulmadığı sürece, çocuk daha kötü koşullara girebilir.
Okullarda bulunan bölgedeki ağırlığı bilmek önemli olup, nerelerde çocuklar çalışıyor, hangi dinamikler var ve kim kime iş buluyor gibi bilgilerin bilinmesi gerekir.

Çocuk İşçiliği ve Eğitim Durumları Üzerine Bilimsel Araştırmalı Söyleşi

Yapay zekadan makale özeti

Yanıtı değerlendir