Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Ahmet Nohutçu tarafından Konsensus Akademi YouTube kanalında sunulan Ceza Muhakemesi Hukuku dersinin üçüncü bölümüdür. Eğitmen, kitaptaki sayfaları referans göstererek konuları açıklamaktadır.
- Video, ceza muhakemesi hukukunda çeşitli konuları kapsayan doğru-yanlış soru çözümlerini içermektedir. İçerik, soruşturma evresi, ihbar ve şikayet, kamu davası açılmasını ertelenmesi, iddianame iadesi, duruşmaların kapalı ve açık yapılması, beraat kararı ve hüküm düzenlemeleri gibi konuları kapsamaktadır.
- Videoda özellikle 2018 ve 2019 yıllarındaki kanun değişikliklerinin etkileri, cumhuriyet savcısının yetkileri, duruşmanın başlaması, duruşma düzeni, deliller, duruşma sırasında soru sorma hakları ve ceza yargılaması öngörülen hükümler gibi sınavlarda sıkça sorulan konular detaylı olarak ele alınmaktadır. Video, dördüncü bölümde uzlaştırma ve müsaade konularının işleneceği bilgisiyle sonlanmaktadır.
- Ceza Muhakemesi Hukuku Soru Çözümleri
- Ceza muhakemesi hukuku doğru yanlış soru çözümleri Konsensus Akademi başlığı altında Ahmet Nohutçu hocanın YouTube kanalında yayınlanmaktadır.
- Bu video, ceza muhakemesi hukukunda üçüncü video olup, 81. soruda 81. cümleye kadar ilerlenmiştir.
- 00:35İhbar Dosyası Hakkında
- İhbar ve şikayet konusu eylemin suç oluşturmadığının açıkça anlaşılması veya ihbarın soyut ve genel nitelikte olması durumunda, soruşturma yapılmasına yer olmadığına karar verilir.
- Bu değişiklik 2018 yılında kanuna dahil olmuştur.
- İhbar dosyası açıldığında, ihbar edilen kişi şüpheli sıfatını almaz ve herhangi bir araştırmaya gerektirmek için açıkça anlaşılması durumunda soruşturma yapılmasına yer olmadığına karar verilir.
- 02:45Cumhuriyet Savcısının Görevi
- Cumhuriyet savcısı, maddi gerçeğin araştırılması ve adil bir yargılanmanın yapılabilmesi için emrindeki adli kolluk görevlileri marifetiyle yalnızca şüpheli olan delilleri toplayarak muhafaza altına almakla ve şüpheli haklarını korumakla yükümlüdür.
- Bu ifade yanlıştır çünkü cumhuriyet savcısı şüphelinin lehine olan delilleri de toplayabilir.
- Şüphelinin lehine olan deliller, olay günü ve olay anında orada olmadığını iddia ettiği durumlarda HTS kayıtları, tanıklar ve güvenlik kamera kayıtları gibi yöntemlerle toplanabilir.
- 04:12Vali ve Kaymakamların Suçları
- Vali ve kaymakamların kişisel suçları hakkındaki soruşturma ve kovuşturmalarla ilgili, görev yaptığı yerin bağlı olduğu il cumhuriyet başsavcılığı ve aynı arıza mahkemesi yetkilidir ifadesi yanlıştır.
- 2018 kanun değişikliği ile bu yetki, vali ve kaymakamın görev yaptığı yerin bağlı olduğu bölge adliye mahkemesi'nin bulunduğu yerdeki il cumhuriyet başsavcılığı ve ağır ceza mahkemesine aittir.
- Örneğin, Batman Kozluk kaymakamının kişisel suçları hakkında soruşturma ve kovuşturma yapma yetkisi, Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi'nin bulunduğu yerdeki Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı'na aittir.
- 05:56Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar
- Cumhuriyet savcısı soruşturma evre sonunda kamu davası açılması için yeterli şüphe oluşturacak delil elde edemezse veya kovuşturma olanağı bulunmadığı anlaşılırsa kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilir.
- Bu karar, suçtan zarar gören ile önce ifadesi alınmış veya sorguya çekilmiş şüpheliye tebliğ edilir.
- Kararda itiraz süresi, itirazı yapılacağı merci ve itiraz hakkında bahsedilmesi gerektiği gibi ifadeler yer almaktadır.
- 06:36Cumhuriyet Savcısının Takdir Hakkı
- Cezayı kaldıran şahsi sebep olarak etkin pişmanlık hükümleri uygulanmasını gerektiren koşulların ya da şahsi cezasızlık sebebinin varlığı halinde cumhuriyet savcısı kovuşturmaya yer olmadığı kararı vermelidir ifadesi yanlıştır.
- Cumhuriyet savcısı takdir hakkını kullanabilir, cezayı kaldıran şahsi sebep veya etkin pişmanlık görüyorsa kovuşturmaya yer olmadığı kararı verebilir veya kamu davası açabilir.
- Cumhuriyet savcısına kamu davası açma konusunda takdir yetkisi verilen hallerde, takdir hakkı kullanarak kamu davası açmayabilir ve bu karara karşı itiraz hakkı öngörülmemiştir.
- 09:05Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar Sonrası
- Kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verildikten sonra, kamu davası açılması için yeterli şüphe oluşturacak yeni delil elde edilirse ve bu usta sulh ceza hakimliği bir karar verilirse soruşturmaya devam olup aynı fiilden dolayı kamu davası açılabilir.
- 09:19Kovuşturma Yapılmasına Yer Olmadığına Dair Karardan Sonra Yeni Delil Elde Edilmesi
- Kovuşturma yapılmasına yer olmadığına dair karardan sonra aynı konuda yeni bir delil elde edilirse, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin kesinleşmiş kararla var olan bir hukuka aykırılık halinde veya kovuşturmaya yer olmadığına karar verdikten sonra kamu davası açılması için yeterli edilirse ve sulh ceza hakimliği karar verirse soruşturmaya devam edilebilir.
- Yeni delil elde edildiğinde cumhuriyet savcısı direkt dava açamaz, sulh ceza hakimliğinden karar alması gerekir.
- Bu aşamada sulh ceza hakim kararını düzenlemesi 2018 yılında kanun değişikliği olarak dahil olmuştur.
- 10:23Kamu Davası Açılmasını Ertelenmesi Şartları
- Şüpheli hakkında kamu davası açılmasını ertelenmesi kararı verilebilmesi için şüphelinin daha önce herhangi bir suçtan ve hapis cezasına mahkum olmamış bulunması, suç işlenmesi, mağdur ve kamu tarafından tespit edilen zararın aynen iade veya tazmin suretiyle tamamen veya kısmen giderilmesi gerekmektedir.
- Taksirli suçlar kamu davasının açılmasını ertelenmesine engel olmaz, sadece kasıtlı suçlar engel olur.
- 2009 değişiklikleri ile birlikte kamu davası açılması ertelenmesi hakkında hükümler üç suçta uygulanmaz: suç işlemek için örgüt kurma, üretme ve örgütü olmaları, örgüt faaliyetleri çerçevesinde işlenen suçlarda, kamu görevlisi tarafından görevli sebebiyle ve kamu görevlisine karşı görevinden dolayı suçlar ile askerler tarafından işlenen askeri suçlarda, cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlarda.
- 12:52İddianame İadesi
- İddianame içeriğinde bulunması gereken yasal unsurların herhangi birini bulunmaması durumunda iddianame iade edilebilir.
- Suçun subutuna doğrudan etki edecek mevcut bir delil toplanmadan düzenlenen iddianame iade edilebilir.
- Mahkeme, iddianamede belirtilen fiil ve failin hukuki nitelendirmesi sebebiyle iddianame iade edemez, çünkü ceza mahkemesi kanunu 225/2'ye göre düzenlenen iddianame ile ilgili mahkeme, fiil nitelendirilmesi ile iddia ve savunmalarla bağlı değildir.
- 15:48İddianame İadesi Sonrası Süreç
- Cumhuriyet savcısı katılan veya vekili iddianame iadesi kararının hatalı veya kanun istenilen şartları sağlamadığını belirterek iddianame iadesi kararına karşı itiraz edebilir.
- İddianame iadesine karşı itiraz hakkı sadece cumhuriyet savcısı verilmiştir, tarafları, şüpheli veya müşteki bu yönde bir hak verilmemiştir.
- Davayı görmekte olan mahkeme zorunluluk olmadıkça büyükşehir belediye sınırları içerisinde bulunan şikayetçi, katılan, sanık, müdafi, vekil, tanık ve birlikte istinabe yoluyla dinlenmesine karar veremez.
- 17:46Duruşmanın Kapalı Yapılması
- Genel ahlakın veya kamu güvenliğini kesin olarak gerekli kıldığı hallerde duruşmanın bir kısmının veya tamamının kapalı yapılmasına mahkemece karar verilebilir.
- Duruşmalar normalde kapalı değildir, isteyen kişiler duruşmayı izleyebilir.
- Mahkeme genel ahlak ve kamu güvenliği gerekçe göstererek kapalı yapabileceği gibi açıkta yapabilir, bu ihtiyari kapalılık halleridir.
- 18:37Duruşma Kapalılık Halleri
- Ceza Mahkemesi Kanunu'na göre 18 yaşını doldurmamış (SSC) suça sürüklenen çocuk vasfında duruşmalar kapalı yapılır ve hüküm kapalı duruşmada açıklanır.
- İhtiyari kapalılık halinde duruşmalar kapalı yapılabilir, ancak genel ahlak ve kamu güvenliği nedeniyle kapalı yapılmasına karar verildiğinde bu karar ve hüküm açık duruşmada açıklanmalıdır.
- Zorunlu kapalılık halinde duruşma kapalı olarak başlatılır ve hüküm kapalı duruşmada açıklanır.
- 20:15Duruşma Başlangıcı ve Sırası
- Duruşma başladığında ilk olarak hazır bulunanlara ilişkin yoklama yapılır, iddianamenin kabulü kararı okunmaz.
- Duruşmada sırasıyla yoklama, iddianamenin kabulü kararı, tanıklar duruşması ve sorguya geçmeden önce kimlik tespiti yapılır.
- Duruşma düzenini bozan kişi öncelikle duruşma salonunu terk etmesi istenir, karışıklıklara neden oluyorsa yakalanır ve hakim kararıyla dört güne kadar disiplin mahkum edilir.
- 22:18Duruşma Düzen ve Yönetimi
- Duruşma düzenini bozan kişiler çocuksa ve avukatlar bakımından bu hükümler uygulanmaz.
- Cumhuriyet savcısı, sanık veya müdafi birlikte rıza gösterirlerse tanık dinleme veya başka bir delil ortaya koymaktan vazgeçebilirler.
- Deliller geç sunulduğu gerekçesiyle reddedilemez, ancak delil kanuna aykırı olarak elde edilmişse veya sadece dava uzatmak için sunulmuşsa mahkeme reddedebilir.
- 24:01Duruşma Süreci ve Hükümler
- Hakim kararı ancak duruşmaya getirilmiş ve uzun tartışılmış delillere dayanabilir, yargılama sonunda hükümden önce son söz verilir.
- Olayın delili bir tane açıklamalarından ibaretse bu duruşmada mutlaka dinlenir, daha önce yapılan dinleme sırasında düzenlenmiş tutanak ve yazılı açıklama okunması dinleme yerine geçmez.
- Cumhuriyet savcısı, sanık, müdafi ve katılan vekili sıfatıyla duruşmaya katılan avukat doğrudan soru yöneltebilir, ancak sanık, müşteki veya katılan sana soru sormak istiyorsa hakimin iznine tabidir.
- 26:54Duruşma İspat Gücü ve Hükümler
- Duruşmanın nasıl yapıldığı kanunda belirtilen usul ve esaslara uygun yapılıp yapılmadığı ancak duruşma ispat olur, tutanağa karşı yalnız sahtecilik iddiası yönetilebilir.
- Ceza yargılaması öngörülen beraat, mahkumiyet, düşme ve durma kararları nihai bir karar olan nite hükümdür.
- Yüklenen suçun sanık tarafından işlenmesine rağmen olayda bir hukuka uygunluk nedeni bulunmaması halinde sanık hakkında ceza verilmesine yer olmadığı kararı verilir.
- 28:18Beraat ve Ceza Verilmesine Yer Olmadığı Kararlar
- Beraat kararı verilen haller arasında yüklenen suçun işlenmediğini sabit olması, failin kas ve taksi bulunmaması ve hukuka uygunluk nedeni bulunması bulunmaktadır.
- Meşru savunma şartlarının varlığı içerisinde işlenen fiiller hakkında beraat kararı verilir, ancak ceza verilmesine yer olmadığı kararı verilmez.
- Ceza verilmesine yer olmadığı kararları dört başlık halinde belirtilir: meşru savunmada sınırın heyecan, korku ve telaş nedeniyle açılması, işlenen fiilin suç olma özelliği devam ettirmesine rağmen cezaevinde olmaması, etkin pişmanlık, şahsi cezasızlık ve karşılıklı hakaret gibi haller.
- 30:00Davanın Reddi ve Hükmün Açıklanması
- Aynı fiil nedeniyle önceden verilmiş bir hüküm ve açılmış bir dava varsa, sonraki tarihli davada davanın reddine karar verilir.
- Müzakerede ancak karar ve hükme katılacak hakimler bulunur, mahkeme başkanı staj yapmakta olan hakim ve avukat adaylarının hazır bulunmalarına izin verebilir.
- Mahkemece karar ve hükümler oy birliği veya oy çokluğu ile verilir, karşı oy varsa gerekçesi tutanakta gösterilir.
- 31:57Hükümlerin Nüshaları ve Özetleri
- Hükümlerin nüshaları ve özetleri mahkeme başkanı veya hakim tarafından duruşmaya kadar mesafe zabıt kağıtları imzalı ve mühürlenir.
- Zabıt katibin imzası şarttır, ancak cumhuriyet savcısının imzası söz konusu değildir çünkü kamusal iddaa makamıdır ve taraf sıfatı teşkil etmektedir.
- Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının verilebilmesi için kişinin daha önce kasıtlı bir suçtan mahkum olmaması ve yapılan yargılamada açıklamasını geri bırakılması kabul etmesi gerekir.
- 33:43Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması
- Açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilen hükümde mahkum olan hapis cezası ertelemez ve kısa süreli olması halinde seçenek yaptırımlara çevrilemez.
- Açıklanmasının geri bırakılması kararı kapsamında denetim süresi içinde kasten yeni bir suç işlenmediği ve denetim tedbirleri terine ilişkin hükümlere uygun davrandığı takdirde açıklanması geri bırakılan hüküm infaz edilmiş sayılır.
- Denetim süresinde yeni bir suç işlemezse ve denetim tedbirleri uygun davranırsa, açıklanması geri bırakılan hüküm hakkında davanın düşmesine karar verilir, bu durumda adli sicil kaydını etkilemeyecektir.
- 35:57Kamu Davasına Katılma
- Katılma hakkı bulunanların talebi üzerine verilen katılma kararını evvel verilen kararlara katılmadan önce verilmiş olan kararlar katılana tebliğ edilmez.
- Katılan kimse çağıracak ve kendisine haber verilecek olsa bile belli bir günde tarihleri duruşma ona göre yapılmasına karar verilebilir.
- Katılan kişi, katılmak bulunanların talebi üzerine verilen katılma kararını evvel verilen kararlara katılmadan önce verilmiş olan kararlar katılana tebliğ edilmez.