Buradasın
Çelebi Mehmed'in Saltanatı ve Fetret Devri Sonrası Osmanlı Devleti
youtube.com/watch?v=H9dsHkx2khoYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Osmanlı tarihindeki önemli bir dönemi anlatan tarihsel bir anlatımdır. Anlatımda Çelebi Mehmed, Musa Çelebi, Karamanoğlu Mehmed Bey, İzmirlioğlu Cüneyd Bey, Bayezid Paşa ve diğer Osmanlı devlet adamları yer almaktadır.
- Video, Fetret Devri'nin sona ermesiyle başlayan Çelebi Mehmed'in saltanatını kronolojik olarak anlatmaktadır. Ankara Bozgunu sonrası Osmanlı Devleti'nin yaşadığı zorluklar, Çelebi Mehmed'in saltanat mücadelesini kazanması, Rumeli'deki faaliyetleri, Karamanoğlu Mehmed Bey ile olan mücadelesi ve Bursa'nın kuşatılması gibi önemli olaylar ele alınmaktadır.
- Anlatımda ayrıca Çelebi Mehmed'in Roma İmparatorluğu ile ilişkileri, Anadolu'daki beylere karşı uyguladığı af politikası, Karamanoğulları'nın Konya'yı kuşatması ve Bayezid Paşa'nın Karamanoğulları'na karşı hileyle zafer kazanması gibi detaylar da yer almaktadır. Video, Osmanlı'nın Anadolu beyliklerine karşı gösterdiği alicenaplık ve Anadolu birliğinin nasıl kurulduğu hakkında yorumlarla sonlanmaktadır.
- 00:08Çelebi Mehmed'in Saltanatı ve Fetret Devri
- Musa Çelebi'nin ölümüyle Fetret Devri sona ermiş ve Çelebi Mehmed, Yıldırım Bayezid'den sonra Osmanlı'nın beşinci padişahı olarak Edirne'de tahta oturmuştur.
- Çelebi Mehmed, Ankara Bozgunundan sonra Amasya'ya çekilmiş, Yıldırım'ın en büyük oğlu olmadığı ve güçlü devlet adamlarının yanındayken bile saltanat mücadelesini başarıyla sona erdirmiştir.
- Osmanlı Devleti, Timur sonrası karışık devreyi on sene gibi kısa bir sürede izale edip İstanbul'u fethederek büyük bir cihan imparatorluğuna dönüşmüştür.
- 01:24Çelebi Mehmed'in Zorlukları
- Çelebi Mehmed, çocuk sayılabilecek yaşta zor imtihanlar vermiş, zekası, diplomatik kabiliyeti ve mücadele azmi sayesinde tüm zorluklara karşı çıkmıştır.
- Rumeli'de Musa Çelebi meselesini halletmekle meşgulken, Anadolu'da Karamanoğlu Mehmed Bey, İzmirlioğlu Cüneyd Bey ve Canip Beyleri gibi güçler kaos çıkarmıştır.
- Çelebi Mehmed'in saray tarihçisi Şükrullah Efendi, bu durumu "Bulunmazsa ormanda arslan, eğer çakallar o ormanda erlik eder" sözüyle izah etmiştir.
- 02:36Anadolu'daki Kaos
- Çelebi Mehmed'in karşı karşıya kalacağı imtihanlar sadece Anadolu'daki kaosla sınırlı değildi; Venedik gemileri, Eflak ve Macar orduları, Şeyh Bedreddin ve Torlak Kemal gibi isyancılar da devleti sarsacaktı.
- Ankara Savaşı'nda Timur'a esir düşüp Semarkan'da tutulan kardeşi Mustafa Çelebi, esaretten kurtulup saltanat davasında bulunacaktı.
- Osmanlı Devleti'ni yıkıp parçalamak için üzerine gelen bütün hücumlara karşı bir dalga kıran gibi durmak zorundaydı.
- 03:39Karamanoğlu Mehmed Bey'in Hareketleri
- 1413 yılında Çelebi Mehmed'in Musa Çelebi ile çarpışmak üzere Rumeli'ye hareket etmesi, Karamanoğlu Mehmed Bey'in iştahını kabartmıştı.
- Karamanoğlu Mehmed Bey, babası Alaaddin Ali Bey'in izinden gidiyordu; Niğbolu Muharebesi'nde Yıldırım Bayezid'in Anadolu'dan çıkması fırsatını kaçırmamıştı.
- Karamanoğlu Mehmed Bey, Germiyan ülkesine saldırdıktan sonra Bursa'ya yönelip şehri kuşatmaya başladı.
- 05:33Bursa Kuşatması
- Bursa, Çelebi Mehmed'in Amasya valiliğinden beri maiyetinde bulunan Hacı İvaz Paşa tarafından müdafaa edilmekteydi.
- Karamanoğlu Mehmed Bey, şehrin su ihtiyacını karşılayan Pınarbaşı Irmağı'nın mecrasını lağımlar kazarak değiştirmeye çalıştı.
- Hacı İvaz Paşa, kaleden çıkıp huruç hareketleri yaparak Karamanoğlu askerlerine çokça kayıp verdi ve esir alınan Karamanoğlu askerleri surların üzerine çıkartılıp idam ettirdi.
- 06:39Kuşatmanın Sonu
- Muhasara otuz bir gün sürmüş, Bursalıları müşkül bir duruma sokmuştu.
- Rumeli'den bir grup Osmanlı askerinin Musa Çelebi'nin tabutunu taşıyarak Bursa'ya getirdiği haberi geldiğinde, Karamanoğlu Mehmed Bey'in maneviyatı daha çok bozuldu.
- Karamanoğlu Mehmed Bey, öfkesinden Hisar dışında kalan yapıları ateşe verdi ve Yıldırım Bayezid'in kabrini aştırmış, kemiklerini yaktırmıştı.
- 09:38Çelebi Mehmed'in Barış Siyaseti
- Roma İmparatoru Manuel, müttefiki olan Çelebi Mehmed'in Musa Çelebi'ye karşı zafer kazandığını öğrenince onu tebrik etmek için elçi yollamıştı.
- Çelebi Mehmed, Roma İmparatoru'na verdiği sözü yerine getirerek Musa Çelebi tarafından Roma'dan alınan Karadeniz sahillerini ve Teselya taraflarını Roma'ya iade etti.
- Çelebi Mehmed'in Rumeli'de takip ettiği barış siyasetinin sebebi, onun anlaşmalara gösterdiği sadakatin yanında on senelik bir iç savaştan yeni çıkan bir devletin sulha olan ihtiyacıydı.
- 11:40Anadolu'ya Geçiş
- Çelebi Mehmed, Karamanoğlu Mehmed Bey tarafından ihanete uğramasından ve Bursa'nın yakılıp yıkılmasından dolayı çok öfkelenmişti.
- İzmirlioğlu Cüneyd Bey'in onunla ittifak edip ülkesine saldırdığını öğrenmesi üzerine evvela o meseleyi halletmeyi uygun görüp yönünü İzmir'e çevirdi.
- İzmirlioğlu Cüneyd Bey, İzmir Kalesi'ni savunmak için hazırlık yapmış olsa da, Çelebi Mehmed'in kalesini kuşatarak ele geçirmesi yalnızca on gün sürmüştü.
- 12:56Çelebi Mehmed'in İzmir ve Karamanoğulları'yla İlişkileri
- Çelebi Mehmed, İzmir'de şövalyelerin yaptırdığı kuleleri yıkıp, Rodos Şövalyeleri'nin üstad-ı azamı tarafından harbe sebep olabileceğini söylemesine rağmen, "Bütün Hıristiyanları pederane himaye etmek isterim" diyerek cevap verdi.
- İzmir'in ele geçirilmesi üzerine Cenevizlilere tabi olan Midilli ve Sakız adaları Osmanlı hakimiyetine ve vergi vermeye kabul ettiler.
- Çelebi Mehmed, Karamanoğullarının Bursa'da yaptığı mezalimden sonra, İsfendiyar Bey'e elçi göndererek Karamanoğlu'na karşı çıkacağı seferde yardım istedi.
- 15:13Karamanoğulları'na Karşı Sefer
- Çelebi Mehmed, Kalabalık bir orduyla Karamanoğlu üzerine sefere çıkarak Akşehir, Saideli, Beyşehir ve Seydişehir'i zaptetti ve Konya'ya yöneldi.
- Konya'da şiddetli yağmurlar başlamış, Osmanlı askeri fazla kayıp vermiş ve Çelebi Mehmed Karamanoğlu'nun sulh teklifini kabul etmiş.
- Barış yapıldıktan sonra Çelebi Mehmed Canik bölgesine yürümüş, ancak Karamanoğlu'nun sözünde durmaması üzerine tekrar harekete geçti.
- 16:40Çelebi Mehmed'in Hastalığı ve Karamanoğlu'nun Esir Edilmesi
- Ankara'ya geldiklerinde Çelebi Mehmed bir sinir buhranı geçirerek rahatsızlandı ve Germiyanoğlu Yakup Bey'in özel doktoru Mevlana Sinan tedavi etti.
- Çelebi Mehmed hastalığından dolayı ordunun başına Bayezid Paşa geçti ve Karamanoğlu Mehmed Bey'i hilesiyle esir etti.
- Karamanoğlu Mehmed Bey ve oğlu Mustafa esir edildiğinde Çelebi Mehmed ona yemin ettirerek beyliğini yeniden bağışladı.
- 20:25Karamanoğlu'nun Yemini ve Osmanlı'nın Anadolu Politikası
- Karamanoğlu Mehmed Bey, otağından ayrıldıktan sonra padişah ve komutanların atlarını çalıp ülkesine kaçtı ve yeminini bozduğunu söyledi.
- Çelebi Mehmed ve diğer padişahların Karamanoğlu ve diğer Türk beylerine karşı gösterdiği alicenaplıklar tarihçiler tarafından eleştirilmişse de, haklı gerekçeleri vardı.
- Osmanlıoğulları, Anadolu beyliklerindeki ahaliye kendi tebaaları ve kardeşleri olarak bakıyor, Müslüman ve Türk olan halkı incitmekten çekiniyorlardı.