Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, 2006 yılında İstanbul'da kurulan ve uluslararası faaliyetler yapan bir test, kontrol ve belgelendirme kuruluşunun temsilcisi tarafından sunulan eğitim formatında bir içeriktir. Konuşmacı, iki günlük eğitim içeriğini üç saate sıkıştırılmış şekilde sunmaktadır.
- Video, CE işareti ve makine güvenliği konularını kapsamlı şekilde ele almaktadır. İçerik, Avrupa Birliği'nin tarihçesi ve Türkiye'nin AB süreci ile başlayıp, CE işareti tanımı, kullanım kuralları, ürün güvenliği, makine yönetmelikleri, standartlar, makine tanımları, imalatçı sorumlulukları ve belgeleme süreçleri gibi konuları kapsamaktadır.
- Eğitimde ayrıca makine türleri (kısmen tamamlanmış makine, değiştirilebilir makine, evlilik aksesuarları, emniyet aksesuarları), makine emniyet yönetmeliğine tabi olmayan makine türleri, imalatçıların sorumlulukları (temel sağlık ve güvenlik kurallarını sağlama, teknik dosya oluşturma, uygunluk değerlendirmesi yapma, uygunluk beyanı oluşturma) ve farklı makine grupları için özel güvenlik maddeleri gibi detaylar da sunulmaktadır.
- Eğitim Tanıtımı
- Bu eğitim, normalde iki günlük olup üç saate sıkıştırılmış bir eğitimdir.
- Eğitimde maiyet yönetmede neler yapıldığı ve bazı önemli bilgiler aktarılacaktır.
- Katılımcılar her an sorular sorabilirler.
- 00:43Kuruluş Hakkında Bilgiler
- Kuruluş 2006'da İstanbul'da kurulmuş, uluslararası bir antik muayene ve uygunluk değerlendirme kuruluşudur.
- Türkiye'de Ankara, İzmir, Bursa, Mersin, Amasya, Konya ve Eskişehir'de ofisleri bulunmakta olup, Çin, Hong Kong, Pakistan, İran, Almanya, Rusya ve Sırbistan'da da faaliyetlerini sürdürmektedir.
- Kuruluş, kalite kontrol, test, muayene ve belgelendirme hizmetleri sunmaktadır.
- 03:22Avrupa Birliği ve C İşareti
- Avrupa Birliği, ülkelerin birbirini tüketmesi sonucu ikinci dünya savaşından sonra kurulmuştur.
- Çelik ve kömür birliğinden başlayarak 1957'de serbest dolaşım ilkesi uygulanmış ve 1968'de gümrükler kaldırılmıştır.
- Türkiye, 1963'te Ankara Antlaşması ile SMİM'e başlamış, 1987'de AB'ye başvurmuş ve 1996'da gümrük birliğine girmiştir.
- 06:19C İşareti ve Önemi
- C işareti, Avrupa Birliği sınırları içerisinde malların serbest dolaşımı için oluşturulmuş bir sistemdir.
- C işareti olan ürünler, Avrupa mevzuatına uygun olduğunu gösterir ve AB sınırları içerisindeki herhangi bir ülkeye pazarlanabilir.
- C işareti, üründen üretildiği yerini göstermez ve kalite işareti değildir, sadece güvenli olduğunu ve Avrupa mevzuatına uygun olduğunu gösterir.
- 08:19C İşareti Olmayan Ürünler
- C işareti olmayan ürünler, Avrupa Birliği ülkelerinde ve Türkiye'de piyasaya sunulması kısıtlanabilir.
- C işareti olmayan ürünler sadece sınırlı şartlar altında fuarlarda sergilenebilir ve "C işareti yoktur" şeklinde uyarılar verilmek zorundadır.
- 2000'li yılların başlarında C işareti olmayan ürünler Avrupa fuarlarında "C işareti yoktur" kartlarıyla sergilenmek zorunda kalmıştır.
- 10:08C İşareti Kullanım Kuralları
- C işareti rastgele yazılamaz, harflerin ölçüsü, şekli ve yönü belirlenmiştir.
- C işareti en az 5 milimetre boyutunda olmalıdır.
- Ürün üzerine C işareti yerleştirilemezse, ambalajına veya dokümanlarına yerleştirilmelidir.
- 11:44C İşareti ve Kullanımı
- C işareti ürün piyasaya arz edilmeden önce imalatçı tarafından geliştirilmiş olmalıdır, satış yapan veya makineyi çalıştıran kişi bu işareti değiştiremez.
- C işareti, imalatçı veya yetki temsilcisi tarafından değiştirilebilir, özellikle yurt dışındaki firmalar için yetki temsilcileri önemlidir.
- C işareti yanında numara bulunabilir, bu numara Avrupa Komisyonu'nun onaylanmış kuruluşlara verdiği bir numaradır.
- 13:58C İşareti Kullanım Kuralları
- C işareti yanında logolar, işaretler, süslü çiçekler veya böcekler yerleştirilemez.
- C işareti, ürünle alakalı bir yönetmelik varsa kullanılabilir, örneğin telefonlarda ve bilgisayarlarda C işareti bulunurken, bazı ürünlerde (örneğin tahtalar) yönetmelik olmadığı için C işareti kullanılamaz.
- Ürünün yönetmeliği varsa C işareti gerekir, yoksa gerekmez; bu durum sadece Türkiye'de değil Avrupa'da da geçerlidir.
- 16:53C İşareti Uygunsuz Kullanımı ve Ceza
- Yönetmelik kapsamında yer almayan ürünlerde C işareti kullanmak uygunsuzdur.
- Uygun olmayan ürünlerde C işareti yerine uygunsuz işaret kullanılmalıdır.
- Ürününüz tespit edilirse önce düzeltme istenir, yetersiz görürlerse piyasadan toplanma kararı alınabilir.
- 19:21Denetim ve Ceza Sistemi
- 2023 senesinde yayınlanan kanun, ürün güvenliği ihlalleri için 51 ile 500 bin lira arasında ceza belirlemiştir.
- Etiket eksiklikleri, teknik dosya eksikliği veya C işareti ile ilgili aykırılıklar için 200 bin lira kadar ceza kesilebilir.
- Teknik dosya ve diğer belgelerin 10 yıl boyunca saklanmasına aykırılık durumları için 100 bin lira kadar ceza kesilebilir.
- 22:43Mevzuat Altyapısı
- Mevzuat altyapısı makine yönetmeliği, basınçlı ekipmanlar yönetmeliği ve oyuncak yönetmeliği gibi yönetmeliklerden oluşur.
- Yönetmelikler altında uyumlaştırılmış EN standartlar ve bu standartları uygulama konusunda rehberler bulunur.
- Standartların önündeki harfler önemlidir: T standartı Türkiye'de, EN standartı Avrupa'da, ISO standartı ise uluslararası olarak kabul edilir.
- 27:32Avrupa Birliği Standartları
- Avrupa Birliği'nin sitesinde "standart makine" araması yapıldığında ilgili bilgiler bulunabilir.
- Bu sitede makinenin temel bilgileri ve standartlar listesi bulunmaktadır.
- Standartlar listesi yaklaşık 389 sayfa olup, Avrupa'da bir standarda hazırlanmış makineler için imalatçılar bu standarda uygun imalat yaparsa C mevzuat şartlarını karşılarsınız.
- 29:27Standartların Önemi
- Kesme makine, soğutma makine gibi çeşitli makineler için standartlar bulunmaktadır.
- Standartlara göre tasarım ve üretim yapıldığında C kurallarını karşılamış olunur.
- Makine ile alakalı tek bir standart yoktur, birkaç tane standart bu siteden onaylanmış şekilde bulunabilir.
- 32:02Standartların Türleri
- Standartlar üç farklı tip olarak ayrılmıştır: A, B ve C tipi standartlar.
- C tipi standartlar ürüne özel standartlardır ve güvenlik uygulamaları standartları kapsamaktadır.
- Her makinenin bir standartı olmayabilir, bu durumda genel güvenlik hususlarını kapsayan standartlara bakılır.
- 33:03Önemli Standartlar
- En meşhur standart 12100 standardıdır ve makineye emniyet yönetmenin çok benzeri konuları içerir.
- 12100 standardı aynı zamanda risk analizinde anlatan standarttır.
- Eğer bir standart bulamıyorsanız, 12100 standardını referans alabilirsiniz.
- 33:38Onaylanmış Kuruluşlar
- Onaylanmış kuruluşlar, Avrupa Komisyonu tarafından atanmış ve etki verilmiş uygunluk değerlendirme kuruluşlarıdır.
- Bazı ürünlerde zorunlu olarak onaylanmış kuruluşa gitmeniz gerekebilir.
- Bazı ürün gruplarında belge zorunluluğu yoksa bile, belge almak isterseniz onaylanmış kuruluşlardan almanız tavsiye edilir çünkü bu firmalar belli bir hizmet seviyesinde çalışan, bilgi seviyesi olmuş ispatlanmış firmalardır.
- 36:33Makine Yönetmelikleri
- Resmi gazete, renksiz ve sıkıcı bir gazetedir, içeriğinde yönetmelikler bulunmaktadır.
- Makine yönetmelikleri geliştirilebilir teçhizat, kaldırım makinaları, aksesuarları, sökülebilir mekanik aktarma tertibatları ve kısmen tamamlanmış makineleri kapsar.
- Yönetmelikteki makine tanımı: ithalsizlikle donatılmış, en az biri hareketli parçası olan parçalar topluluğu, dışarıdan bir enerji ile çalışacak ve hareketli parçası olacak şekilde bir bütçe oluşturuyorsa makine olarak kabul edilir.
- 40:53Makine Türleri ve Tanımları
- Kısmen tamamlanmış makine, tam makine değil ancak başka bir makine ile birleşerek bir bütün oluşturması amaçlanan kısımları tamamlanmış parçaları ifade eder.
- Kısmen tamamlanmış makine örnekleri: vinç tambur mekanizması, konveyör testeleri, sehpalar gibi tek başına işe yaramayan ancak başka bir makineye monte edildiğinde işlev gören parçalar.
- Değiştirilebilir makine tertibatları, operatör tarafından uzmanlık gerektirmeden makineye veya traktöre takılıp makinenin fonksiyonunu değiştiren ekipmanlardır.
- 43:11Makine Yönetimleri ve Özel Durumlar
- Kaldırma aksesuarları, aparatlar, sapanlar gibi ekipmanlar makine yönetimleri içerisinde yer alır.
- Evlilik aksesuarları, makinenin olmazsa olmazı olmayan ancak güvenlik fonksiyonları olan parçalardır.
- Makine emniyet yönetmeliğine tabi olmayan ürünler: makinanın yedek parçaları, eğlence alanlarında kullanılan makineler, nükleer amaçlı tesislerdeki makinalar, askeri/polisiye amaçlı makineler, traktörler, motosikletler, su üstü teknelerdeki makinalar, madencilik asansörleri, ofis ekipmanları ve ev aletleri.
- 46:07İmalatçı Tanımı ve Sorumlulukları
- Kendi üretim tesisinde satışı yapılmayacak ama kendi kullanım için imal eden firma da imalatçı olarak kabul edilir.
- İmalatçı, makineyi veya kısmını tamamlamış, kendi isteğiyle piyasaya sunmak veya kendi kullanımı için tasarlayan ve imal eden gerçek veya tüzel kişidir.
- İmalatçıların sorumlulukları: temel sağlık ve güvenlik kurallarını sağlama, teknik dosya oluşturma, talimatlar oluşturmak, uygunluk değerlendirmesi için gerekli işlemleri yapmak, uygunluk beyanı oluşturmak ve C işareti eklemektir.
- 50:31CE İşaretli Ürünlerin Yönetmeliklere Uyumu
- Ürünlerin CE ile alakalı birkaç yönetmeliğe tabi olabileceği, bu yönetmeliklere dikkat edilmesi gerekiyor.
- Elektrikle çalışan makineler LHD yönetmeliğine, basınçlı tank içeren makineler ise S ve D yönetmeliğine tabidir.
- Ürünün tüm CE ile ilgili şartları karşılaması gerekir, aksi takdirde yasal sorunlar yaşanabilir.
- 51:43İmalatçı ve Kullanıcı Sorumlulukları
- İmalatçılar CE ticareti yapacakları için kaçacak yerleri yoktur.
- Kullanıcılar (firma) CE ile doğrudan ilgili bir sorumlulukları yoktur, ancak İSG ile ilgili sağlık ve güvenlik şartlarını karşılamak zorundadır.
- Kullanıcılar, makinenin CE işareti olmamasına rağmen, güvenlik şartlarını sağlamak ve düzenli kontroller yapmak zorundadır.
- 53:11CE İşaretlemesi Yapma Sorunu
- Firma bir makineyi satın aldıktan sonra (bir yıl, üç yıl veya on yıl sonra) CE işareti eklemek istese bile, imalatçı olmayan birisi bu işareti yapamaz.
- CE işareti yapabilmek için makinede büyük bir değişiklik, modifikasyon veya yenileme yapılmalıdır.
- Mevcut bir makinenin teknik dosyasını oluşturmak için gereken tüm belgeleri hazırlamak zor olabilir, özellikle elektrik şeması gibi detaylı dokümanlar için.
- 55:03Tüketici Sorumluluğu
- Tüketici olarak CE işareti konusunda doğrudan bir sorumluluğu yoktur, ancak bilgi seviyesi yüksek kişiler CE işareti olmayan ürünlerde şikayette bulunabilir.
- Denetim birimleri, CE işareti olmayan ürünlerde taa toplama kadar gidebilecekleri bir durumda olabilir.
- 57:19Ek-4 ve Riskli Makineler
- Ek-4, riskli makineleri listeleyen ve belgelendirme firmasına gitme kararı alındığında temel alınan bir liste olup, Avrupa Komisyonu tarafından kabul edilmiş ve resmi gazetede yayınlanmıştır.
- Ek-4 listesinde ahşap kesen, metal işleyen presler, enjeksiyon makinaları, insanları üç metreden yukarı kaldıran makineler ve asansörler yer almaktadır.
- Ek-4 listesinde yer almayan makineler "diğer" kategorisine girmektedir.
- 01:00CE İşaretlemesi Yolları
- Makine Ek-4 listesinde yer alıyorsa, CE işareti için onaylanmış bir kuruma gitmek veya tam kalite güvence sistemi tercih edilebilir.
- Ek-4 listesinde yer almayan makineler için üç farklı yol bulunmaktadır: kalite güvence sistemi, tam kalite güvence sistemi ve standartlardan kurum.
- 1:01:46Makine Güvenlik Belgelendirmesi Yöntemleri
- Kalite yönetim sistemi bekleyen bir sistem çok nadirdir ve yetki almış firmalar tercih edilmez çünkü kalite yönetim sistemi (ISO 9001 gibi) ve sürekli onaylanmış borç denetimi gereklidir.
- Tip inceleme belgesi, prototip makineyi kontrol edip standart şartlarına uygun bulduğunda verilen bir belgedir.
- Standartlara tam uyumlu olma yöntemi, onaylanmış kuruldan geçme zorunluluğu olmadan imalatçı kendi beyanda bulunabilir, ancak bu çok nadir ve tercih edilmez çünkü çoğu insan böyle bir yol olduğunu bile bilmez.
- 1:04:18Üretim Kontrolü
- Üretim kontrolü, bir makinenin güvenli ve C şartlarını sağlayacak şekilde imal edilmesini sağlamak için gerekli olan süreçtir.
- Üretim kontrolü, tek bir makineyi kontrol etmekten ziyade, aynı güvenlik şartlarını sağlayacak şekilde birden fazla makine üretilebilmesini garanti altına almaktır.
- Üretim kontrolü en basit haliyle son kontrolü yapmaktır, ancak firmanın organizasyon yapısına bağlı olarak ara kontrol, giriş kontrol ve üretim reçeteleri gibi daha derin sistemler de kullanılabilir.
- 1:08:13Belgelendirme Zorunluluğu ve Belgeler
- Ek-4'te yer alan makineler için belge zorunludur, Ek-4'te yer almayan makineler için belge zorunlu değildir.
- Belgelendirme, müşterilere uygun makine ürettiğinize dair garanti vermek, satışta avantaj kazanmak veya kendi dökümantasyonunuzu kontrol etmek için alınabilir.
- Belgelendirme süreci, ürünlere test ve kontrol uygulama, standart belgeler düzenlemekten oluşur ve sonucunda "inceleme belgesi" veya "uygunluk belgesi" verilir.
- 1:09:35Makine Güvenlik Kuralları
- Ek-1 bölüm, tüm makineler için uygulanması gereken temel güvenlik kurallarını tanımlar.
- Özel makine grupları için (gıda makinesi, ilaç makinaları, ağaç işleme makinaları, tarım makineleri, forklift, kaldırma ekipmanları, yer altında çalışan makineler) ek maddelerin dikkate alınması gerekiyor.
- Standartları bilmek, yönetmelik maddelerini otomatik olarak karşılamanın en kolay yolu olmasına rağmen, imalatçılar direkt yönetmelik maddelerine çalışarak standart kullanmadan da belgelendirebilirler.
- 1:13:46Makine Tasarımında Güvenlik Öngörülmesi
- Makine tasarlarken, temellerken ve talimatları hazırlarken sadece otoma kullanımı dikkate alınmalıdır.
- Evdeki eşyalar gibi, makineler de yanlış kullanılabilmektedir; örneğin ütü saç düzeltmek için, kettle makarna pişirmek için kullanılabilir.
- Makinalar normal olmayan kullanıma karşı tedbirli şekilde tasarlanmalı ve talimatlar hatalı kullanım örnekleriyle birlikte açıkça belirtilmelidir.
- 1:16:25Makine Kullanımında Güvenlik Öngörülmesi
- Makineler aşırı hızda, aşırı yavaş kullanılarak, aşırı sıcaklıkta veya normal kullanım limitlerinin üzerinde veya altında kullanılabilmektedir.
- Makine tasarlarken güvenlik önlemleri (eldiven, gözlük, kulaklık) ve bunların etkili kullanılması dikkate alınmalıdır.
- Makinelerin bakımı kolay yapılabilmesi için tasarlanmalı ve bakım için gereken özel aletler de birlikte tedarik edilmelidir.
- 1:18:23Güvenlik Sorumluluğu ve Tasarım
- Makine güvenliği konusunda sorumluluk üretici firma, yazılımcı veya kullanıcıya düşebilir.
- Baz çalıştırma (makineyi yavaş ve az güçte çalıştırmak) durumunda da güvenlik önlemleri alınmalıdır.
- Türkiye'de makinalar kötü kullanımlar ve kirlenmeler nedeniyle zamanla değişikliğe uğrayabilir.
- 1:21:11Güvenlik Tedbirleri
- İlk öncelik riskleri tehlikeleri tasarımsal önlemlerle ortadan kaldırmaktır.
- Tasarımsal önlem yapılamazsa koruyucu tedbirler (switch, kapa, muhafaza) alınmalıdır.
- Etiketler ve uyarılar son adımda kullanılır, önce tasarımsal ve koruyucu tedbirler kontrol edilmelidir.
- 1:23:31Makine Malzemeleri ve Taşıma
- Makine çalışırken ortaya çıkan toz gibi insan sağlığını tehlikeye atan malzemeler için tedbir alınmalıdır.
- Makinede kullanılan akışkanlar, yağlar ve soğutma sistemleri insana temas etmemeli ve çevreye yayılmamalıdır.
- Makine taşınması için tasarımı ve taşıma talimatları belirlenmelidir, ağırlık merkezi ve taşıma aparatları dikkate alınmalıdır.