Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitimci tarafından sunulan Çağdaş Türk Dünya Tarihi dersinin ikinci bölümüdür. Eğitimci, öğrencilere sınavlarda çıkabilecek soru tiplerini ve önemli bilgileri aktarmaktadır.
- Video, üç ana bölümden oluşmaktadır: Dünya Barışını Sağlama Çabaları ve Totaliter Rejimler, Atatürk dönemi dış politikası ve Boğazlar, Sadabat Paktı ve Hatay sorunu. İlk bölümde Milletler Cemiyeti, Lokama Antlaşması gibi dünya barışını sağlamaya yönelik kuruluşlar ve Mussolini, Hitler, Franco gibi totaliter rejimler ele alınırken, ikinci bölümde Türkiye'nin Milletler Cemiyeti'ne girişi, Balkan Antantı ve Montrö Boğazlar Sözleşmesi anlatılmaktadır. Son bölümde ise Boğazlar Komisyonu'nun kaldırılması, Sadabat Paktı ve Hatay sorunu detaylı şekilde incelenmektedir.
- Videoda ayrıca Picasso'nun Guernica tablosu, Salvador Dali'nin sürrealizm akımı ve John Steinbeck'in "Gazap Üzümleri" gibi dönemin önemli eserleri de kısaca anlatılmaktadır. Eğitimci, öğrencilere Çağdaş dersinin nasıl çalışılması gerektiği konusunda tavsiyelerde bulunmaktadır.
- 00:23Çağdaş Türk Dünya Tarihi Dersi
- Çağdaş Türk dünya tarihinin ilk ünitesinin ikinci videosu, önemli konuları ele alıyor.
- Çağdaş'ta en önemli kısımlar hem dünyayı hem Türkiye'yi ilgilendiren mevzuları içeriyor.
- Kara Perşembe gibi konular tam bir çağdaş sorusu olarak değerlendiriliyor.
- 00:55Dünya Barışını Sağlama Çabaları
- Dünya barışını sağlama çabaları başlığı altında dört önemli kuruluş bulunuyor: Milletler Cemiyeti, Bryant-Kelock Paktı, Litwnow Protokolü ve Lokma Antlaşması.
- Milletler Cemiyeti Wilson İlkeleri ile temeli atılmış, Paris Barış Konferansı'nda Cenevre merkezli olarak kurulmuş ve Türkiye 1932'de üye olmuş.
- Lokma Antlaşması Almanya önderliğinde yapılan bir oluşum olduğu için Türkiye üye değil, Bryant-Kelock Paktı ve Litwnow Protokolü'ne ise Türkiye üye.
- 05:54Totaliter Rejimler
- Dünyada dört ülkede totaliter rejim görülmüştür: İtalya, Almanya, İspanya ve Japonya.
- Totaliter rejimler çaresizlikten ortaya çıkar, insanların umutları yıkılmış ve tutunacak bir dal ararlar.
- İtalya'da Mussolini'nin iktidara gelmesiyle faşizm ortaya çıkmış, bu harekete "Kara Gömlekliler Harekatı" denir.
- 09:02Almanya ve İspanya'daki Totaliter Rejimler
- Almanya'da nazizm (nasyonal sosyalizm) görülmekte, bu harekete "Kahverengi Gömlekler Harekatı" denir.
- Hitler 1933'te iktidara gelmiş, polis teşkilatına "Gestapo" ismi verilmiştir.
- İspanya'da Franco dönemi yaşanmış, iç savaşın neticesinde Almanya ve İtalya'nın yardımıyla iktidarı ele geçirmiştir.
- 10:43Totaliter Rejimler ve 1919-1939 Dönemi
- Totaliter rejim görülen ülkeler: İtalya (faşizm), Almanya (nazizm), İspanya (Franco dönemi faşizm) ve Japonya (militarizm).
- 1919-1939 yılları arasında birinci dünya savaşı, dünya ekonomik buhranı ve ikinci dünya savaşı yaşanmış.
- Bu dönemde yaşamış insanlar, birinci dünya savaşı, dünya ekonomik buhranı ve ikinci dünya savaşı gibi sıkıntılı süreçleri yaşamışlardır.
- 12:411919-1939 Dönemi Anlatan Eserler
- Picasso'nun Guernica tablosu, Salvador Dali'nin sürrealizm akımı ve John Stanbeck'in "Gazap Üzümleri" adlı eseri, birinci ve ikinci dünya savaşı arasındaki sıkıntılı süreci anlatan eserlerdir.
- 14:09Atatürk Dönemi Dış Politika - Türkiye'nin Milletler Cemiyeti'ne Girişi
- Türkiye'nin Milletler Cemiyeti'ne girişi 1932 yılında gerçekleşmiştir.
- Türkiye, Briant-Kellogg Paktı'na ve Cenevre Silahsızlanma Konferansı'na katılarak dış politikada barış yanlısı olduğunu göstermiştir.
- Türkiye, İspanya ve Yunanistan'ın daveti üzerine Milletler Cemiyeti'ne üye olmuştur.
- Türkiye'nin Milletler Cemiyeti'ne üyeliğinin gecikmesinin nedeni, Musul meselesinde Milletler Cemiyeti'nin İngiliz yanlısı siyaset izlemesidir.
- 17:24Atatürk Dönemi Dış Politika - Balkan Antantı
- Balkan Antantı, 1934 yılında İtalya'nın Balkanlar'da ve Doğu Akdeniz'de saldırgan politikası nedeniyle Türkiye önderliğinde, Yunanistan, Yugoslavya ve Romanya'nın katılımıyla Atina'da imzalanmıştır.
- Balkan Antantı'na üye olmayan iki devlet vardır: Arnavutluk (İtalya baskısı nedeniyle) ve Bulgaristan (Romanya ile Dobruca sınır meselesi nedeniyle).
- Yunan Devlet Başkanı Venizelos, Mustafa Kemal'in barışçıl siyaseti nedeniyle 1934 yılında onu Nobel Barış Ödülüne aday göstermiştir, ancak asker kökenli olması nedeniyle adaylığı kabul görmemiştir.
- 22:17Diğer Önemli Dış Politika Olayları
- Montrö Boğazlar Sözleşmesi 1936 yılında imzalanmıştır.
- Sadabat Paktı 1937 yılında imzalanmıştır.
- 23:11Boğazlar Meselesi ve Montrö Boğazlar Sözleşmesi
- Lozan'da boğazlar mevzusu çözümlenmiş ve boğazların yönetimi için bir komisyon oluşturulmuştu, bu komisyonun başında bir Türk vardı.
- 1936'da Türkiye, İkinci Dünya Savaşı çıkması tehlikesi nedeniyle Milletler Cemiyeti'nde boğazlar komisyonunun kaldırılmasını ve boğazların yönetiminin tamamen Türkler'e verilmesini talep etti.
- Montrö Boğazlar Sözleşmesi ile Lozan'da kurulan boğazlar komisyonu kaldırıldı, boğazlar ticaret gemilerine açık olacak, savaş gemilerine geçişi sınırlandırılacak ve Türkiye herhangi bir savaşa girerse boğazları istediği gibi açıp kapayacak şeklinde bir anlaşma yapıldı.
- 25:01Sadabat Paktı
- Sadabat Paktı, İkinci Dünya Savaşı'nın çıkma tehlikesi nedeniyle Türkiye, İran, Irak ve Afganistan arasında yapılan bir saldırmazlık ve iyi komşuluk anlaşmasıdır.
- Suriye bu pakta girmedi çünkü Türkiye ile yaşadığı Hatay sorunu ve Irak ile yaşadığı sınır sorunu nedeniyle.
- Sadabat Paktı'na Bulgaristan ve Arnavutluk da katılmamıştır.
- 26:55Hatay Sorunu
- Hatay sorunu (sancak sorunu) 12 harften oluşur ve 1939 yılına denk gelir.
- İkinci Dünya Savaşı'nın çıkma tehlikesi nedeniyle bölgede bulunan Fransa çekilince Türkiye konuyu Milletler Cemiyeti'ne taşıdı ve Sandler raporu gönderildi.
- Sandler raporunda Hatay'da nüfus çoğunluğunun Türkler'e ait olduğu anlaşıldı ve 1939 yılına doğru Hatay Cumhuriyeti kuruldu.
- Hatay Cumhuriyeti'nin ilk cumhurbaşkanı Tayfur Sökmen, başbakanı Abdurrahman Melek, meclis başkanı ise Abdülgani Türkmen oldu.
- 1939'da Hatay meclis kararı ile anavatana katılmış oldu.
- Mustafa Kemal, Hatay meselesi ile ilgili yazılarını Kurun gazetesinde Asım takma adıyla yazmıştır ve bu meseleyi "benim şahsi meselemdir" demiştir.
- 30:51Çağdaş Ders Hakkında Tavsiyeler
- Çağdaş normal derslere çalışılacak gibi bir ders değil, kolay sorular sorulur ama hiçbir şey bilmiyorsan yapamazsın.
- Çağdaş zor gibi görünür ama birkaç tane dinleyip sınava girerek rahat yapabilirsin.
- Çağdaşla ilgili detay yapmaya çalışırsan çok fazla detay çıkartırsın, ancak ilk ünitede o kadar çok detay çıkartmanın gerek yoktur.