Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan eğitim dersi formatında olup, çağdaş psikodinamik kuramları ve kişilik gelişimi konularını ele almaktadır.
- Video, klasik psikanalizden farklılaşan çağdaş psikodinamik kuramları incelemektedir. İlk bölümde Alfred Adler'in bireysel psikoloji yaklaşımı, Carl Jung'un analitik psikolojisi ve Karen Horney'in bütüncül yaklaşımı ele alınırken, ikinci bölümde Horney, Fromm ve Bowlby'nin görüşleri açıklanmaktadır. Son bölümde ise Ericsson'un kuramı üzerinden çocuk bağlanma türleri ve ayrılık tepkileri incelenmektedir.
- Videoda her kuram için Freud'un kuramından farkları, önemli kavramları ve bunların kişilik gelişimindeki etkileri detaylı şekilde anlatılmaktadır. Özellikle Adler'in yetersizlik duyguları, Jung'un kolektif bilinçdışı kavramı, Horney'in aile içi ilişkilere bağlı davranış paternleri, Fromm'un varoluş sorumluluğu ve Bowlby'nin bağlanma türleri gibi konular üzerinde durulmaktadır.
- 00:01Çağdaş Psikodinamik Kuramları
- Psikanalizin kurucusu Freud'dur ve klasik psikanaliz olarak isimlendirilir.
- Çağdaş psikodinamik kuramcılar arasında Alfred Adler, Carl Jung, Karen Horney, Eric From ve Harry Sloven bulunmaktadır.
- Çağdaş psikodinamik kuramları, Freud'un biyolojik temelli kuramından farklı olarak sosyal çevreye daha fazla önem veren psikanalitik kökenli kuramlardır.
- 01:26Alfred Adler'in Bireysel Psikoloji Yaklaşımı
- Adler, Freud'a karşı çıkarak davranışlarımızda asıl belirleyici olan yetersizlik duygularının olduğunu savunmuştur.
- Adler'e göre insan yavrusu doğduğu andan itibaren yetersizlik duyguları geliştirir ve hayatı boyunca bu duyguları aşmaya dönük üstünlük çabası yaşar.
- Adler, Jung ve Freud ilk zamanlar birlikteyken, Freud'un direttiği görüşler nedeniyle Adler ve Jung ondan ayrılıp kendi akımlarını kurmuşlardır.
- 04:33Adler'in Kuramında Doğum Sırası Etkisi
- Adler'in kuramında bir bireyin ailenin kaçıncı çocuğu olduğu onun kişiliği üzerinde etkilidir.
- İlk çocuklar genellikle akademik hayatında başarılı ama yetersizlik duyguları olan aşağılık kompleksi geliştiren bireylerdir.
- Küçük kardeşler daha dışa dönük, sosyal ve cıvıl cıvıl ama akademik açıdan tembel ve başarısız olabilirken, ortanca çocuklar en dezavantajlı durumdadır.
- 06:35Carl Jung'un Analitik Psikoloji
- Jung'un kuramı analitik psikoloji olup, eğitim psikolojisi literatüründe önemle üzerinde durulan kavram kolektif bilinçdışıdır.
- Freud bilinçdışına sadece bireysel boyutta yaklaşırken, Jung bireysel bilinçdışının yanı sıra kuşaklar boyu bireylere atalarından aktarılan kolektif bilinçdışının da olduğunu savunmuştur.
- Kolektif bilinçdışı, anne kavramı gibi doğuştan getirilen ve gelecek kuşakları etkileyen bilinçdışıdır.
- 08:28Karen Horney'in Bütüncül Yaklaşımı
- Karen Horney, aile içi ilişkilerin ve kültürel ortamın önemine vurgu yapmıştır.
- Freud'un kavramlarının evrensel olduğunu savunurken, Horney bu görüşe karşı çıkarak psikanalitik kavramların evrensel olamayacağını söylemiştir.
- Horney'in babası bir gemi kaptanı olup Afrika'nın tüm kıyı ülkelerini dolaşmış, bu deneyim kuramı üzerinde etkili olmuştur.
- 09:34Horney'nin Davranış Paternleri
- Horney'ye göre bireyler aile içi ilişkilere bağlı olarak insanlara yönelmek, insanlara karşı olmak ve insanlardan uzak durmak olmak üzere üç davranış paterni geliştirirler.
- İnsanlara yönelmek, işbirliği yapabilmek ve sevgiyle yaklaşabilmektir; karşı olmak ise rekabete girip düşmanca davranmaktır.
- Sağlıklı olan, kişinin içinde bulunduğu ortama göre hangi davranış paterninin gerekli olduğunu ön plana çıkarabilmesidir; yaşam bir düz çizgi değil, bir salınımdır.
- 11:18Eric From'un Varoluş Sorumluluğu
- Eric From, sosyolog, filozof ve psikanalist olarak varoluş sorumluluğu ve özgürlük kavramına odaklanmıştır.
- Her birey özgürlüğünü yaşayabilir ve bağımsız seçimlerde bulunabilir, ancak insanların varoluş sorumluluğunu üstlenmelerini engelleyen faktör yalnızlık korkusudur.
- İnsanlar, özgürlükten kaçarak desteği yitirmekten korktukları için varoluş sorumluluğunu üstlenmekten kaçınabilirler.
- 13:41Sloven İlişkiler Kuramı
- Sloven ilişkiler kuramını ortaya koymuş ve kişiler arası ilişkilerin önemine vurgu yapmıştır.
- Sloven'e göre psikanaliz bilinçdışına veya biyolojik süreçlere odaklanmak yerine, insanların sorunlarının ilişkilerle oluştuğunu ve tedavinin de ilişkilere odaklı olması gerektiğini savunmuştur.
- Çağdaş psikodinamik kuramcılar, Freud'un biyolojik temelli ve bilinçdışına ağırlık veren görüşlerine karşı çıkmış, kişilerarası ilişkilere vurgu yapmışlardır.
- 14:36Bağlanma Türleri
- Bağlanma konusunda Bal ve Einsworth gibi bilim adamları bağlılık duygusunu araştırmışlardır; bağımlılık sağlıksız bir durum iken bağlılık olması gereken bir duygudur.
- Bağlanmanın kritik dönemi yaşamın ilk bir yılıdır; temel ihtiyaçların düzenli, tutarlı ve öngörülebilir bir şekilde karşılanması bağlanma duygusunu kazandırır.
- Temel ihtiyaçların karşılanma biçimi bağlanmanın türünü belirler.
- 16:58Güvenli Bağlanma
- Temel ihtiyaçlar düzenli, tutarlı ve öngörülebilir bir şekilde karşılanırsa birey bebek güvenli bağlanmayı yaşar.
- Güvenli bağlanmayı yaşayan bireyler ayrılığa göstermiş oldukları tepki, anne giderken biraz huzursuzlanıp ağlayabilir ama gitmesine izin verir çünkü gitse bile tekrar geleceğini bilir.
- Bağlanma sadece temel ihtiyaçları karşılamakla ilgili değil, aynı zamanda çocukla nasıl iletişim kurulduğuyla da yakından bağlantılıdır.
- 18:04Güvenli Bağlanma Örneği
- Anne iş seyahatine çıkacak ve kızını teyzesine bırakacak, kız ağlamaklı bir duruşta olduğunda anne onunla aynı göz hizasına gelerek ne olduğunu sorar.
- Anne, gitmek zorunda olduğunu ve üç gün boyunca yok olacağını açıklar, bu süre çocuğun anlayabileceği bir ifade değil.
- Anne, çocuğun yanında olacağını ve yokken teyzesiyle lunaparka gideceklerini söyler, böylece anlaşmaya varırlar ve kız güvenli bağlanma türünü yaşamıştır.
- 20:22Güvenli Bağlanmanın Önemi
- Güvenli bağlanmaya katkı sağlayan faktörler arasında dürüstlük de çok önemlidir, yalan söylemek güvenli bağlanmayı engeller.
- Güvenli bağlanma, temel ihtiyaçları düzenli karşılamamızla ilgili doğru bir tutum ve çocuğa karşı gösterdiğimiz dürüstlükle yakından bağlantılıdır.
- Ne kadar düzenli bir şekilde ihtiyaçları karşılıyorsak, ne kadar koşulsuz saygıyla yaklaşıyorsak ve ona ne kadar dürüst davranıyorsak, bu durumda güvenli bağlanmayı yaşayacak ve ayrılığı bir felaket haline getirmeyecek.
- 21:32Güvensiz Bağlanma Türleri
- Anne-baba çocuğun temel ihtiyaçlarını düzenli, tutarlı ve öngörülebilir bir şekilde karşılamadığında, beklenen bağlanma biçimi güvensiz, çelişkili bağlanma olur.
- Güvensiz, çelişkili bağlanmada çocuk çevresine güven duymaz, anne giderken ve döndüğünde ayrılığı bir felaket haline getirir, öfke nöbetleri geçirir.
- Bazı durumlarda çocukların temel ihtiyaçları minimum düzeyde karşılanır, bu da güvensiz, kaçınan bağlanmayı beraberinde getirir, özellikle yetiştirme yurtlarında yetişen çocuklar bu bağlanmayı yaşarlar.
- 23:47Özerkleşme Süreci
- Çocuklar yaşamın ilk bir yılında temel ihtiyaçların karşılanma biçimine bağlı olarak olumlu ya da olumsuz bir şekilde bağlanırlar.
- Çocuk iki yaşlarından itibaren özerkleşme sürecine başlar, "anne biraz dur, bırak da yemeğimi kendim yiyim" mesajını verir.
- Bu süreç biraz abartılı bir şekilde ifade edilirse kendi içinde bir kopmadır, anneden biraz ayrılmak ve bu kopuş empati kurulduğunda yetişkin için bile kaygı verici olabilir.