Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir konuşmacının cadılık ve paganizm konularını detaylı şekilde anlattığı eğitici bir içeriktir.
- Video, cadı kelimesinin etimolojisiyle başlayıp, Lilith mitinden Pers ve Türk kültürlerindeki cadı figürlerine (Kaftar) geçiş yapıyor. Ardından Rönesans döneminde Avrupa'daki cadı avları, Engizisyon mahkemelerinin uygulamaları ve modern çağda paganizm ve Wicca gibi pagan dinlerin gelişimi ele alınıyor. Son bölümde ise Wicca dininin temel inançları, beyaz ve kara cadılar arasındaki farklar ve satanizm ile Wicca arasındaki farklar açıklanıyor.
- Video ayrıca cadıların aslında haksızlığa uğramış kadınların temsil edildiği ve toplumsal dışlanma sonucu ortaya çıktığı mesajını vurgulayarak, cadıların değerini bilmenin önemini anlatıyor.
- 00:13Cadıların Mitolojik Kökeni
- Cadılar mit ve dinde, masalda ve filmde karşımıza çıkan, doğaüstü güçleri olan ve ölümle raks eden korkutucu figürlerdir.
- Cadı kelimesinin kökeni Sanskritçe "yahu" (büyücü veya kötü ruh) ve İngilizce'deki etimolojisi bin yıllık Germanik bir kelime olan "weca" (bilgelerin zanaati) olarak bilinmektedir.
- Eski çağlarda otları kaynatıp şifalı bitkilerle tedavi eden kadınlar cadı olarak tanımlanmıştır, ancak bu kadınların güçleri erkek egemen enstitüler tarafından alındığı için dışlanmışlardır.
- 01:45Lilith ve İlk Cadı
- Tarihin ilk cadısı olarak kabul edilen Lilith, Sümer, Akad, Babil ve Asur kültürlerinde Adem'in ilk eşidir ve Havva metninin aksine Adem ile aynı mayadan yapılmıştır.
- Lilith, Adem'e boyun eğmeyi reddeder, Adem'i ve cennet bahçesini terk edip Samel adlı melekle birlikte olmaya başlar ve gecelerin kadını, vahşi bir canavar olarak adlandırılır.
- Lilith, deniz yazıtlarında pek çok deniz canavarının arasında yer alır ve bazı yazılarda ilk vampir olarak tanınır, Adem'le evliliğine karşı çıkıp çocukları yataklarından çalıp kanlarını içtiği anlatılır.
- 04:00Türk ve Pers Kültüründe Cadılar
- Pers ve Türk kültüründe cadılarla karşılaşırız; kaftar boynuzlu bir kadın görünümündedir ve ölüleri mezarından çıkartır.
- Çirkin ve keskin dişli, karmakarışık saçlı ve erkeksi bir kadın olan kaftar, ölüleri mezardan çıkarttıktan sonra bir taşa yaslayıp boynuzuyla vurur ve kızlarıyla birlikte yaşadığı ormanda onları gece kaçırdıklarına inanılır.
- Evliya Çelebi, 1655 senesinde Çerkez diyarının Petsi köyünde cadıların gökyüzündeki savaşına tanıklık eder ve yaklaşık altı saat süren muharebede kulakları neredeyse sağır olur.
- 06:41Engizisyon Dönemi ve Cadı Avları
- Rönesans Avrupa'daki cadı avlarının başladığı zamandır; 1450-1750 yılları arasında Avrupa'da 40 bin kadın cadı avlarını öldürmüştür, bazıları bu sayının 100 bin'e kadar çıkabileceğini söyler.
- Engizisyon mahkemelerinin kayıtlarında absürt testler, anlamsız sorgulamalar ve işkencelerle kadınların cadı sayılıp yok edildiği görülür; en klasiği suya atma sınavıdır.
- 1486 yılında Almanya'daki Dominikan rahipleri tarafından yazılan "Maleus Maleficanum" adlı kitap cadı avlarına rehberlik kitabıdır ve bu kitapta kadınların cadı olduğunu nasıl anlayacaklarını, nasıl sorgulayıp cadı avı yapacakları detaylı bir şekilde tarif edilmiştir.
- 09:17Modern Çağda Cadılık
- Cadı avları olarak adlandırılan bu dönem gerçekten karanlıktır, ancak bu tarihlerden önce de günümüzde de cadı avları gerçekleşir.
- Pagan büyücülük ya da Vuca modern bir pagan dinidir ve Amerika'da en hızlı yaygınlaşan dinlerden biridir; 2008 yılında Amerika'da 340 bin Vuca mensubu olduğu, 2014'e gelindiğinde sayının 1 ila 1,5 milyona çıktığı kaydedilmiştir.
- İnsanın doğaya bağı koptukça paganizm özleminde depreşir ve Mika'da şifalı otlarla ilgili güneş'in ve ay'ın döngülerini takip eden eklektik bir dine dönüşmüştür.
- 10:13Buika Dine ve İnanç Sistemi
- Buika dine, 1954 yılında İngiltere'de Gerald Gardner tarafından İrlanda, İskoçya ve Galler'in antik pagan inançlarını, antik çağların ritüellerini ve 20. yüzyılın hermetik geleneklerini birleştiren bir tapınma biçimi ve inanç sistemidir.
- Buika'ya göre hem bir tanrı hem de bir tanrıçaya tapılır; tanrıça üçlü tanrıçadır ve kadın arka tipinin bir uyarlamasıdır.
- Üçlü tanrıça bakire anne ve ihtiyardan mürekkeptir, kadınlığın üç ayrı yüzü ve evresini temsil eder ve bir dolunay ve iki hilalle sembolize edilir.
- 11:16Buika'nın Eş Başkanı ve Cadılar
- Buika'nın eş başkanı boynuzlu tanrıdır, dolunayın üstünde boynuz gibi yerleştirilmiş bir hilalle simgelenir ve hem aydınlık hem karanlık bir yüzü vardır.
- Boynuzlu tanrı, doğanın vahşi hayat dolu hayat gücünü ve ölmüş ruhların yeraltı dünyasına götüren ilahı olarak betimlenir.
- Buika dinine hem kadın hem erkekler mensuptur; beyaz cadılar büyülerini iyilik için yaparken, kara cadılar büyü hudu ve beddua gibi şeylere bulaşmazlar.
- 12:09Satanizm ve Buika Arasındaki Farklar
- Satanizm, Anto Zanzo Lavey'nin yazdığı "Satanik İncil" ile bilinen, İncil'i ve yasalarını ters çeviren bir egoizm manifestosu gibidir.
- Buika modern paganizmi olarak tanımlanırken, satanizm Lucifer'in etrafında dönen ve Hıristiyanlığın zıddı olarak gelişen bir düşünce ve inanç sistemidir.
- Teistik satanizm şeytanın varlığına taparken, ateistik satanizm şeytanı bir sembol ya da arka tip olarak kabul eder ve bireyselliği savunur.
- 13:29Popüler Kültürde Cadılar
- Makbet'in semender gözlü ve kurbağa başparmağını kaynatan ucube cadıları, günümüz kültüründe cadılar ve vampirler gibi güzel ölümsüz süper kahramanlarına dönüşmüştür.
- Harry Potter serisi klasik edebiyat kabul edilir hale gelmiş ve yazarı dünyada en çok dile çevrilen ve okunan bir kadın olmuştur.
- Popüler kültürün cadıları, omuzlarında baykuşları, çantalarında dulavrat otu ya da adam otları bize atalarımızın tabiatı nasıl okuduğunu hatırlatırlar.
- 14:30Cadılık ve Toplumsal Haksızlıklar
- Cadılık meselesinde cinsel fanteziler kabartılır ve cadılar yine yaftalanmak için bir bahane olarak kullanılır.
- Neil Gamon'a göre, cadılıkla ilgili yazılmış çoğu kitap bize cadıların çıplak çalıştığını söyler çünkü bu kitapların yazarlarının erkek olmasıdır.
- Toplumda güçlü ve bağımsız bir kadın olmak hep tehlikeli bulunmuştur; bugün de bağımsızlıklarını ilan eden kadınlar tıpkı orta çağlardaki gibi haksızlık ve şiddet reva görülür.