Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Makedon Krallığı'nın kuruluşundan Büyük İskender'in imparatorluğuna kadar olan tarihsel süreci anlatan bir tarih belgeselidir. Videoda II. Philip ve oğlu Büyük İskender'in fetihleri kronolojik olarak ele alınmaktadır.
- Video, Makedon Krallığı'nın MÖ 800 yılında kuruluşundan başlayarak II. Philip dönemindeki yükselişini, Büyük İskender'in Pers İmparatorluğu'na karşı seferlerini ve imparatorluğunu kurma sürecini anlatmaktadır. İskender'in Anadolu'dan başlayarak Güney Anadolu, Kilikya, Suriye, Doğu Akdeniz, Mısır, Mezopotamya ve Hindistan'a kadar uzanan seferleri detaylı şekilde aktarılmaktadır.
- Videoda ayrıca İskender'in eğitim süreci, II. Philip'in askeri reformları, İskender'in Pers Kralı Darius ile olan savaşları ve imparatorluğunun ölümünden sonra parçalanması ve Roma İmparatorluğu tarafından yıkılması gibi önemli tarihsel olaylar da anlatılmaktadır.
- 00:10Makedon Krallığı ve Büyük İskender
- Makedon Krallığı, MÖ 808 yılında Karamus tarafından kurulmuş ve Helenistik dönemin en önemli devletlerinden biri olmuştur.
- Philip döneminde yükselişe geçen krallık, Yunan şehir devletlerini ele geçirerek bölgenin en güçlü devleti haline gelmiştir.
- Büyük İskender, Makedon krallığının topraklarını Balkanlardan Anadolu, Mısır, Orta Asya ve Hindistan'a kadar genişleterek devasa bir imparatorluk kurmuştur.
- 00:48Makedon İmparatorluğunun Sonu
- Büyük İskender'in 32 yaşında ölümüyle imparatorluk önce komutanları arasında bölüşüldü.
- MÖ 146 yılında Roma İmparatorluğu tarafından tamamen yıkıldı.
- Makedon İmparatorluğu'nun kısa ömrünün nedeni video boyunca incelenecektir.
- 01:27Makedon İmparatorluğu'nun Kuruluşu
- Dorlar, birçok tarihçiye göre günümüz Polonyasından yola çıkarak Balkanlara yerleşip Yunanlılarla akrabalık kurarak Makedon ırkını oluşturdu.
- Makedon Krallığı, MÖ 808 yılında Karamus tarafından kuruldu.
- Yunanlar, Makedonları barbar olarak görse de, MÖ 700'lerde Yunanlıların Trakya kıyılarında koloniler kurmasıyla iki halk arasındaki soğukluk yumuşamaya başladı.
- 02:20Pers Tehdidi ve Makedon Krallığı
- MÖ 550 yılında Büyük Kiros'un liderliğindeki Persler, önce Lidya Krallığını, ardından Babil ve Mısır'ı ele geçirdi.
- Perslerin Balkanlara yönelmesiyle Makedonlar tehlikede kaldı ve MÖ 480'de Darius'un İskit seferi sırasında Perslerin hakimiyetini kabul etmek zorunda kaldı.
- MÖ 480'de Perslerin Yunanistan'a düzenlediği taarruz, Leonidas başta olmak üzere tüm Yunan devletlerinin direnişiyle başarısız oldu ve Makedon Krallığı da bağımsızlığını geri kazandı.
- 03:30Makedon Krallığı'nın Parçalanması
- Bir İskender'in ölümünden sonra Makedonya Krallığı yavaş yavaş parçalanmaya başladı.
- Perdikkas'ın krallığı döneminde Makedon kabileleri kendi içlerinde özerk hale gelmiş ve kral ile yalnızca müttefik olmuşlardı.
- MÖ 434 yılında Perdikkas'ın küçük kardeşi Philip, Atina'nın desteğini alarak taht mücadelesine girdi.
- 04:30Pelopenes Savaşı ve Makedon Krallığı
- Atina, isyanlar nedeniyle Perdikkas ile ittifak yapmak zorunda kaldı, Perdikkas ise bu dönemde Sparta ile müttefiklik kurdu.
- Makedon Kralı Perdikkas, Pelopenes Savaşı'nda Sparta'ya destek vererek Atina'nın çözülmesine yardımcı oldu.
- Savaş MÖ 404 yılında Sparta askerlerinin Atina'yı kuşatması ve Atina'nın teslim olmasıyla sona ererken, Makedon Krallığı da bu savaştan güçlenerek çıktı.
- 05:18Arkelous ve Makedon Krallığı
- Arkelous, devlet idaresinde, orduda ve ticarette yaptığı kapsamlı değişikliklerle Makedonya'nın yeniden birlik olmasını sağladı.
- Özellikle askeri alanda yaptığı reformlar ile tanınan Arkelous, inşa ettirdiği kaleler ve süvari-piyadelerinin donanımını geliştirmesi ile Makedonya ordusunun daha iyi örgütlenmesini sağladı.
- MÖ 399 yılında bir av sırasında hayatını kaybedince Makedon topraklarında büyük bir iç savaş başladı.
- 05:49Amintas ve Makedon Krallığı
- Yedi yıllık iç karışıklığın ardından MÖ 392 yılında üçüncü Amintas tahta çıktığında ülkedeki birlik tamamen bozulmuştu.
- Yeni kral hemen harekete geçerek birbirleriyle küs olan Makedon kabilelerini barıştırdı ve Makedonya topraklarında birliği yeniden tesis etti.
- Amintas, tahtta kaldığı süre boyunca oldukça iyi işler başaran ve Makedonya'yı yeniden kuran kral olarak tarihe geçti.
- 06:30İkinci Philip ve Makedon Krallığı
- MÖ 359 yılında III. Amintas'ın ölümüyle yerine tahta bir yaşındaki IV. Amintas geçti, ancak amcası II. Philip, yeğenin yetkilerine el koyarak kendisini Makedonya'nın yeni kralı ilan etti.
- İkinci Philip başa geçer geçmez hemen fetihlere girişirken, kısa sürede Trakya'nın büyük bir kısmını hakimiyeti altına aldı.
- İkinci Philip, orduda yeniliğe giderek askerlerini 4 metrelik uzun mızraklarla silahlandırırken, kalkanları daha ufak kalkanlarla değiştirdi ve süvari birliklerini zırhlandırdı.
- 07:25Philip'in Fetihleri
- İkinci Philip, gelişmiş ordusu ile önce Trakya'nın kıyılarına sefer düzenleyerek buradaki verimli toprakları ele geçirdi.
- Kıymetli gümüş madenlerine sahip olan Kalkidiki yarımadasını ele geçirerek Atina ordusunu yenilgiye uğrattı.
- Philip'in amacı, Teselya bölgesinin hakimiyetini sağlayarak Yunanistan'daki politik gücü ele geçirmek ve böylelikle büyük bir Helen birliği oluşturmaktı.
- 08:31Karonea Savaşı ve Helen Birliği
- Atina, Philip'in saldırılarla yetinmeyeceğinin farkına varmış ve Makedonya'ya karşı birçok Yunan şehrinin katıldığı bir birlik kurdurmuştu.
- MÖ 338 yılında Yunanistan'ın içlerine doğru ilerleyen Makedon ordusu, Karonea yakınlarında Müttefik Yunan ordusu tarafından durduruldu.
- Savaşı genç İskender sayesinde Makedonya ordusu kazanırken, hem Yunanistan Makedon Krallığı'nın kontrolüne girdi hem de Pers tehdidine karşı Helen Birliği kuruldu.
- 09:08Philip'in Anadolu Seferi
- Helen Birliği'nin kurulmasının ardından Philip, Perslere karşı büyük bir seferin hazırlıklarına girişti.
- Seferin amacı, boyunduruk altına alınan Batı Anadolu'daki Yunanlıları kurtarmak ve Xersks'in MÖ 480'de Yunanistan'a karşı yaptığı büyük seferin öcünü almaktı.
- Philip, MÖ 336 yılında Anadolu'ya 10 bin kişilik bir öncü birlik gönderdi, ancak bu seferin sonucunu göremeden kızı Kleopatra'nın düğününde suikasta uğrayarak hayatını kaybetti.
- 09:46Büyük İskender'in Hayatı ve Fetihleri
- İskender, MÖ 356 yılında başkent Pella'da doğmuştu ve doğumunda vuku bulan olağanüstü hadiseler onu gizemli kılmıştı.
- On üç yaşına
- 11:33İskender'in Anadolu Seferi
- İskender, ilk galibiyetini kazandıktan sonra Batı Anadolu sahillerinden güneye doğru ilerlemeye başladı.
- Bodrum kenti İskender'e karşı direndi, ancak 24 saat içinde işgal edildi ve İskender Güney Anadolu kıyılarındaki şehirleri kısa sürede ele geçirdi.
- İskender, Kilikya'ya girerek Perslerden alarak hakimiyetine kattı, ancak hastalığa yakalandığı için Tarsus'ta bir süre kaldı.
- 12:20İskender ve Darius'un Savaşları
- MÖ 333'te İskender, İos mevkiinde Darius'un büyük ordusuna karşı çıktı ve süvari birlikleriyle hızlı hücuma geçerek Pers ordusunun sol kanadını yok etti.
- İskender, Darius'un olduğu merkeze saldırdığında Pers askerleri kaçışmaya başladı ve Darius ailesini ve ganimetleri bırakarak kaçtı.
- İskender, Darius'un ailesini ele geçirdi ancak 260 ton altın teklifini reddetti ve onlara iyi davranarak hizmetçiler verdi.
- 13:23Doğu Akdeniz ve Mısır Seferi
- İskender, Doğu Akdeniz kıyılarına sefere girdi ve Tire şehri dışında çoğu şehri direniş görmeden işgal etti.
- İskender, Filistin'i ele geçirdikten sonra MÖ 332'nin sonlarında Mısır'a girdi ve halkı onu kurtarıcı olarak karşıladı.
- İskender, Mısır'da bir yıl kaldıktan sonra doğuya ilerleyerek Mezopotamya'nın kuzeyine yöneldi.
- 14:12Gavgamela Savaşı ve Pers İmparatorluğu'nun Sonu
- Darius, son bir gayretle devasa bir ordu toplayarak İskender ile Gavgamela'da karşılaştı, bu savaş o zamana kadarki en kanlı ve çekişmelisi oldu.
- Savaş sonucunda Darius 250 bin kişilik ordusunu kaybederek kaçtı, İskender ise Susa'ya girerek imparatorluk hazinelerini ele geçirdi.
- İskender, Persepolis'i direnişsiz ele geçirdi ve Bakteria'da öldürülen Darius'un kalıntılarını defnederek tüm Pers İmparatorluğu'nun tek hükümdarının kendisi olduğunu ilan etti.
- 15:29İskender'in Hindistan Seferi ve Sonu
- İskender'in zaferinin ardından Makedonya ve Yunanistan'dan birçok kişi Perslerden temizlenen topraklara yerleşmeye başladı.
- MÖ 327'de İskender Hindistan'a yürüdü, kuzey Hindistan'ı hakimiyeti altına aldı ancak askerleri daha fazla ileri gitmek istemedi.
- İskender, geri dönme kararı aldı ve krallığının merkezine döndüğünde Pers kralı gibi davranmaya başladı, halkın ve bilginlerinin tepkisine neden oldu.
- 17:11İskender'in Ölümü ve İmparatorluğunun Parçalanması
- MÖ 323 yılında İskender, humma hastalığından ve fazla içki içmesinden dolayı 33 yaşındayken hayatını kaybetti.
- İskender'in ölümünün ardından generalleri taht mücadelesi (Diodoki) girişti ve imparatorluk dört parçaya bölündü.
- Bir zamanlar Persleri dize getiren Büyük İskender'in Makedon Krallığı, MÖ 148 yılında Roma İmparatorluğu tarafından yıkılarak işgal edildi.