Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir öğretmen tarafından sunulan borçlar hukuku konulu bir hukuk dersidir. Öğretmen, perşembe sabahları düzenli olarak ders vereceğini belirtmektedir.
- Ders, borçlar hukukunun genel hükümlerini kapsamlı şekilde ele almaktadır. İlk olarak borçlar hukukunun özel hukukun bir alanı olduğu ve 698 sayılı borçlar kanununun tarihsel gelişimi anlatılmakta, ardından kanunun beş ana bölümü (genel hükümler, borç ilişkisinin kaynakları, borç ilişkisinin hükümleri, borçların ve borç ilişkilerinin sona ermesi, borç ilişkilerinde özel durumlar) açıklanmaktadır.
- Videoda ayrıca borç ilişkisinin temel özellikleri, borç türleri (verme borcu, yapma borcu, yapmama borcu), borç ilişkisinin nispi niteliği, zaman aşımı ve özel borç ilişkileri (satım, bağışlama, trampaya, kira, hizmet, vekalet gibi) detaylı olarak ele alınmaktadır. Borçlar kanununun Türk Medeni Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu ile olan ilişkisi de açıklanmakta ve gelecek sene özel borç ilişkileri konusunun ayrı bir ders olarak işleneceği belirtilmektedir.
- 00:10Borçlar Hukuku Genel Hükümler Dersi Tanıtımı
- 5 Ekim 2023 tarihinde borçlar hukuku genel hükümler dersi başlıyor.
- Borçlar hukuku özel hukukun kapsamında kalan ve borç ilişkilerini düzenleyen bir alandır.
- Borçlar hukukunun en önemli kaynağı 698 sayılı borçlar kanunudur.
- 01:01Borçlar Hukukunun Kaynakları
- Bugün borç ilişkisinin kaynakları, borç kavramı, edim kavramı, asli edim yükümlülükleri, yan edim yükümlülükleri, sorumluluk kavramı ve eksik borç kavramı ele alınacaktır.
- Borçlar kanunu tek yasal kaynak değil, karayolları trafik kanunu, noterlik kanunu ve tüketicinin korunması hakkındaki kanun gibi ikincil mevzuat da bulunmaktadır.
- Temel olarak haşır neşir olunacak kanun temelde borçlar kanunu olup, medeni kanundan ayrı bir kanun görünümündedir.
- 02:38Borçlar Kanununun Tarihsel Gelişimi
- Borçlar kanunu ve medeni kanunun ayrı olması tarihsel sebeplerden kaynaklanmaktadır.
- İsviçre'de 1881 tarihinde eski İsviçre borçlar kanunu federal kanun olarak düzenlenmiştir.
- 1907 yılında İsviçre medeni kanunu yürürlüğe sokulurken, 1881 tarihli borçlar kanunu bu kanuna uydurulmaya çalışılmış ve ayrı bir kanun olarak muhafaza edilmiştir.
- 04:08Türkiye'de Borçlar Kanununun Gelişimi
- 1926 yılında İsviçre medeni kanunu ve borçlar kanunu Fransızca metninden yola çıkarak neredeyse kelime kelime çevrilerek iktibas edilmiştir.
- 1 Ocak 2002'de yeni medeni kanun (4721 sayılı) yürürlüğe girmiştir.
- 1 Temmuz 2012'de yeni borçlar kanunu (698 sayılı) yürürlüğe girmiştir.
- 05:50Borçlar Kanunu ve Diğer Kanunların İlişkisi
- Borçlar kanununun 646. maddesi, Türk medeni kanunu ile ilişkisini belirterek bu kanunun 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk medeni kanunu'nun beşinci kitabı olup tamamlayıcısı olduğunu ifade etmektedir.
- Türk ticaret kanunu da Türk medeni kanunu'nun ayrılmaz bir parçasıdır.
- Türk medeni kanununun 5. maddesi, bu kanun ve borçlar kanununun genel nitelikli hükümlerinin uygun düştüğü ölçüde tüm özel hukuk ilişkilerine uygulanacağını belirtmektedir.
- 10:13Borçlar Kanunu Sistematiği
- Borçlar kanunu sistematiğinde birinci kısım genel hükümler başlığını taşımaktadır.
- İkinci kısım madde 207'den başlayıp 649'da bitmektedir.
- Borç ilişkisinin kaynaklarından biri olan vekaletsiz iş görme, özel borç işleri alanında yer alan genel nitelikli hükümlerden biridir.
- 11:52Borçlar Kanunu'nun Genel Sistemi
- Borçlar Kanunu'nun genel nitelikli hükümleri arasında vekaletsiz iş görme kurumu bulunmaktadır.
- Kanunun birinci kısmında borç ilişkisinin kaynakları düzenlenmiştir: sözleşmeden doğan borç ilişkileri, haksız fiillerden doğan borç ilişkileri ve sebepsiz zenginleşmeden doğan borç ilişkileri.
- Borç ilişkisi ve borç kavramları arasında ayrım yapılmaktadır; geniş anlamda borç eşittir borç ilişkisi, dar anlamda borç eşittir borç borcu olarak tanımlanmaktadır.
- 13:33Borç İlişkisinin Hükümleri
- Kanunun ikinci bölümünde borç ilişkisinin hükümleri düzenlenmiştir; sözleşmeden doğan borçlar, haksız fiilden doğan tazminat borcu ve sebepsiz zenginleşmeden doğan borçların ifası konuları ele alınmıştır.
- Borçların ifa edilmemesi durumunda, borçlar ifa edilmemesinin sonuçları düzenlenmiştir.
- Borç ilişkilerinin üçüncü kişilere etkisi konusunda da ayrım yapılmıştır.
- 17:15Borçların ve Borç İlişkilerinin Sona Ermesi
- Kanunun üçüncü bölümünde borçların ve borç ilişkilerinin sona ermesi konusu düzenlenmiştir; ibra, yenileme, ifa imkansızlığı ve takas gibi sona erme halleri düzenlenmiştir.
- Zaman aşımı borcu sona erdirmez, borçlunun bunu savunma olarak dile getirmesi gerekir.
- Borç ilişkilerinde özel durumlar konusunda teselsül (zincirleme borçluluk ilişkisi) ve zincirleme alacaklılık ilişkisi düzenlenmiştir.
- 19:10Borç İlişkilerinde Koşullar ve Taraf Değişiklikleri
- Borç ilişkilerinde koşullar konusunda geciktirici koşullar, bozucu koşullar ve bağlanma parası, cayma parası, ceza koşulu (cezayı şart) düzenlenmiştir.
- Borç ilişkilerinde taraf değişiklikleri konusunda alacağın temliki, borcun bir başkası tarafından üstlenilmesi ve sözleşmenin devri düzenlenmiştir.
- Özel borç ilişkilerinde Roma hukukundan bugüne kadar gelen uygulamaya bakılarak en sıklıkla karşımıza çıkan sözleşmeler düzenlenmiştir.
- 20:38Özel Borç İlişkileri
- Özel borç ilişkilerinde satım sözleşmesi, bağışlama sözleşmesi ve mal değişim sözleşmesi (trumppa) düzenlenmiştir.
- Kira ilişkileri (adi kira, olağan kira, basit kira ve ürün kirası), kullanım ödüncüsü (ariyet sözleşmesi), tüketim ödüncüsü (kars sözleşmesi) ve hizmet sözleşmesi düzenlenmiştir.
- Pazarlamacılık sözleşmesi, evde hizmet sözleşmesi, eser sözleşmesi, yayım sözleşmesi, vekalet sözleşmesi, saklama sözleşmeleri, kefalet sözleşmesi, kumar ve bahse ilişkin hükümler, ölünceye kadar bakma ve gelir sözleşmeleri düzenlenmiştir.
- 23:44Borçlar Kanunu'nun Genel Hükümlerinin Uygulanması
- Nişanlanma kavramında şart koşul kavramı, borçlar kanununun genel hükümler kısmında yer alan şart koşul kavramından yola çıkarak uygulanmıştır.
- Derneklerde üye ile dernek arasındaki ilişki üyelik sözleşmesi olarak görülür ve üyenin aidat borcuna borçlar kanununun genel hükümler kısmında yer alan borcun ifasına ilişkin hükümler uygulanır.
- Katılma alacağı için medeni kanunda özel bir zamanaşımı süresi öngörülmediği için, borçlar kanununun genel nitelikli hükümleri uygun düştüğü ölçüde uygulanır ve katılma alacağı muhacir olduğu tarihten itibaren on yıllık zamanaşımına tabidir.
- 27:49Borçlar Kanunu Hükümlerinin Uygulanamaması ve Kıyas Yoluyla Uygulanması
- Borçlar kanunu hükümlerinin doğrudan doğruya uygulanabilmesi yanında, bazen bünyesine uygun düşmediği için uygulanamaması veya kıyas yoluyla uygulanması söz konusu olabilir.
- Nişanlanmada hata, hile ve ikrah (korkutma) durumlarında borçlar kanunu hükümleri uygulanamaz çünkü iptal açıklaması prensip itibariyle geçmişe etkili olup, hatayı öğrendiği tarihten itibaren bir yıllık hak düşürücü süre vardır.
- Miras reddinde irade sakatlığı durumunda, medeni kanun'da özel bir hüküm bulunmamasına rağmen, borçlar kanununda hileye maruz kalan kişinin hileyi öğrendiği andan itibaren bir sene içerisinde yaptığı sözleşmeyi iptal edebilme hakkı kıyas yoluyla uygulanır.
- 34:12Borç İlişkisi ve Türleri
- Borç ilişkisi, alacaklı ve borçlu arasında kurulan hukuki bir zincirdir ve alacaklı bu ilişki sayesinde borçludan borcunu yerine getirmesini talep edebilir.
- Borç ilişkisinden verme borcu (taşınır veya taşınmaz nesnenin mülkiyetini nakletme), yapma borcu (eser sözleşmesi gibi) ve yapmama borcu (rekabet etmeme yükümlülüğü gibi) doğabilir.
- Borç ilişkisinden birden çok borç doğabilir veya tek bir borç doğabilir; örneğin satım sözleşmesi iki tarafa borç yüklerken, bağışlama sözleşmesi sadece bağışlama sözü verenin borcunu oluşturur.
- 40:45Haksız Fiilden Doğan Borç
- Haksız fiilden doğan borç ilişkisinde, hukuka aykırı bir eylem, failin prensip itibariyle kusurlu olması, zarar ortaya çıkması ve eylem ile zarar arasında uygun nedensellik bağı bulunması gerekir.
- Haksız fiilden doğan borç, maddi zararı giderim borcu (tazminat borcu) veya manevi zararı giderim borcu olabilir.
- Bazı borçlar borç ilişkisi kurulduğunda doğabilirken, bazıları borç ilişkisinin sona ermesiyle doğabilir; örneğin kira sözleşmesi sona erdiğinde kiracı kiralananı teslim etmek zorunda kalır.