Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan akademik bir ders formatında borçlar hukuku konusunu ele almaktadır.
- Videoda borçlar hukukunun medeni hukukun bir disiplini olduğu vurgulanarak, borç ilişkisinin temel kavramları, borçların kaynakları (sözleşmeden, haksız fiilden ve sebepsiz zenginleşmeden doğan borçlar) ve borç ilişkisinin unsurları detaylı olarak açıklanmaktadır. Ayrıca hakim ilkeden (sözleşme özgürlüğü), borç ilişkisinin nispi niteliğinden, sözleşme kurulması için gerekli unsurlardan ve geçersiz sözleşme sebeplerinden bahsedilmektedir.
- Ders, borç ilişkisinin geniş ve dar anlamlarını, edimlerin türlerini (verme, yapma, yapmama, parça, cins, seçimlik, ani, sürekli ve dönemli edimler) ve sözleşme modellerini (bireysel ve kitlesel) örneklerle açıklamaktadır. Bir sonraki derste iptal edilebilirlik sebeplerinin ele alınacağı belirtilmektedir.
- 00:12Borçlar Hukuku Dersinin Tanıtımı
- Borçlar hukuku ilk dersinde temel kavramlar, borçların kaynakları, sözleşmelerin borçlar hukukundaki yeri, hukuki işlem kavramı ve kesin hükümsüzlük halleri incelenecektir.
- Dersin genel başlıkları: borç ilişkisinin temel kavramları, borçların kaynakları, hukuki işlem kavramı, sözleşmelerin hukuki işlemler içindeki yeri, sözleşmelerin kurulması ve kesin hükümsüzlük halleridir.
- Temel kavramlar konusunda sıkıntı yaşamamak, ilerideki konuları problemleştirmek için dersin temel kavramlarla başlaması uygun görülmüştür.
- 01:10Borçlar Hukuku'nun Tanımı
- Borçlar hukuku, medeni hukuka dair bir disiplindir ve borçlar kanunu medeni kanunun bütünleyicisidir.
- Borçlar kanunu, kişiler arasındaki borç ilişkilerini konu alır.
- Borç ilişkisi, alacaklı ve borçlu arasındaki ilişkiyi ifade eder ve geniş ve dar anlamda iki farklı anlama sahiptir.
- 02:16Borç İlişkisinin Türleri
- Geniş anlamda borç ilişkisi, çeşitli borçların doğumuna dayanak teşkil eden hukuki ilişkilerdir.
- Borçlar kanununda çeşitli borçların doğumuna dayanak teşkil eden üç tür ilişki vardır: sözleşmeden doğan borçlar, haksız fiilden doğan borçlar ve sebepsiz zenginleşmeden doğan borçlar.
- Dar anlamda borç ilişkisi, geniş anlamda borç ilişkisi içerisinde yer alan her bir münferit borcudur ve geniş ile dar anlam arasındaki ilişki altlık üstlük ilişkisidir.
- 03:47Borçların Kaynakları
- Borçlar kanunu iki bölüme ayrılır: ilk bölümde tüm borç ilişkilerine uygulanacak temel esaslara, ikinci bölümde ise özel borç ilişkilerine yer verilmiştir.
- Borçlar kanununun genel hükümler kısmının birinci bölümünde borç ilişkisinin kaynakları başlığı altında üç tür başlığa yer verilmiştir: sözleşmeden doğan borç ilişkileri, haksız fiilden doğan borç ilişkileri ve sebepsiz zenginleşmeden doğan borç ilişkileri.
- Borcun kaynakları bu üçüyle sınırlı değildir; vekaletsiz zenginleşmeden doğan borçlar veya nafaka borçları da borç kaynakları arasında sayılabilir.
- 04:48Borç İlişkisinin Unsurları
- Borç ilişkisinde iki unsur vardır: kişi unsuru (alacaklı ve borçlu) ve borcun konusu (edim).
- Borcun konusu olan edim çeşitli şekillerde tasnif edilebilir: verme borcu, yapma borcu veya yapmama borcudur.
- Edim, borcun konusunun taraflarca belirleniş tarzı açısından parça borcu (ferdi özelliklerle belirlenen) ve cins borcu (cinsi gösterilerek belirlenen) olarak ayrılır.
- 07:21Edim Türleri
- İki edim kararlaştırılmış ve bunlardan herhangi birinin ifa edilmesiyle borcun sona ereceği konusunda anlaşılmışsa, bu durumda seçimlik borcudur.
- Edim, borçlunun söz konusu davranışı bir kerede mi yerine getireceği yoksa süregelen ya da tekrarlayan davranışlarla mı ifa edeceğine göre ani edim, sürekli edim veya dönemli edim olarak sınıflandırılır.
- Satış sözleşmesi ani edimli, kira sözleşmesi sürekli edimli ve kiracının borcu dönemli edimli bir borç ilişkisidir.
- 09:47Borçlar Hukuku Temel İlkesi
- Borçlar hukuku alanındaki hakim ilke sözleşme özgürlüğüdür, bu tarafların aralarındaki hukuki ilişkileri kendi istedikleri şekilde kurmalarına olanak tanır.
- Borç ilişkisinin nispi niteliği, borç ilişkisinin sadece alacaklı ve borçlu arasında geçerli olması özelliğidir.
- Borçlu borcunu rızasıyla ifa etmelidir ve borçlar hukuku alanında borçlunun sorumluluğu mal varlığıyla veya belirli miktarla getirilir.
- 11:40Hukuki İşlemler ve Sözleşmeler
- Hukuki işlem, kişilerin hukuki sonuç doğurmaya yönelik irade açıklamalarıdır ve tek kişinin irade açıklaması yeterlidir.
- Sözleşmeler, kararlar ve vasiyetname gibi hukuki işlemler, tek taraflı veya çok taraflı olabilir.
- Sözleşmenin kurulabilmesi için gerekli olan irade açıklamalarından zaman itibariyle önce yapılanına öneri denir ve bu öneri alacaklı veya borçlu tarafından gelmiş olabilir.
- 12:44Sözleşmenin Esaslı Unsurları
- Sözleşmenin objektif yönden esaslı unsurları vardır ve sözleşmenin belirli bir şekle uyularak yapılacağı konusunda anlaşmamışlarsa kural şekil serbestidir.
- Bazı durumlarda (örneğin 1500 TL aşıyan kira sözleşmesi) yazılı delil olmadan hak iddia edilemez.
- Bireysel sözleşme modelinde taraflar müzakere ederek sözleşme hükümlerini belirlerken, kitlesel sözleşme modelinde ise genel işlem koşulları hazırlanmış sözleşme hükümleri kullanılır.
- 14:41Sözleşmenin Geçersizliği
- Sözleşmenin geçersiz olması durumunda, tarafların birbirine uygun irade beyanları olmaması durumunda kesin hükümsüzdür.
- İşlemin hukuka aykırı olması (emredici hukuk kuralına aykırılık) kesin hükümsüzlüğe yol açar.
- İradi şekle uyulmaması durumunda da sözleşme kesin hükümsüzdür ve bu durumda üçüncü kişilere karşı geçersizdir.