Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Parodi Tarih" kanalında yayınlanan bu video, tarihi olayları mizahi bir şekilde anlatan bir tarih anlatımıdır. Lenin, Stalin, Troçki, Kerensky ve II. Nikolay Çar gibi dönemin önemli siyasi figürleri yer almaktadır.
- Video, Bolşevik Devrimi'nin temel sebeplerini ve sürecini kronolojik olarak anlatmaktadır. İlk bölümde 1917 Şubat Devrimi, Lenin'in Rusya'ya dönüşü ve Bolşeviklerin güçlenmesi ele alınırken, ikinci bölümde 23-25 Ekim tarihleri arasındaki askeri devrim, Kerensky hükümetinin çöküşü ve yeni Sovyet hükümetinin kurulması detaylandırılmaktadır.
- Videoda ayrıca Kışlık Sarayı'nın ele geçirilmesi, Lenin'in Halk Komiserleri Konseyi'nin başkanı seçilmesi ve Troçki ile Stalin'in komiserlik görevlerini üstlenmesi gibi önemli tarihsel olaylar da anlatılmaktadır.
- 00:20Bolşevik Devrimi'nin Arka Planı
- Bolşevik Devrimi, Fransız İhtilali'ndan sonra dünya tarihinin en büyük ihtilali olarak kabul edilmektedir.
- Lenin önderliğindeki Bolşeviklerin çürümüş Rus İmparatorluğu'na son vermesiyle gerçekleşen devrimdir.
- Rus İmparatorluğu'nun yıkımına neden olan sebepler ve Bolşeviklerin iktidara taşınmasında rol oynayan Şubat ve Ekim Devrimleri bu videoda ele alınacaktır.
- 01:18Şubat Devrimi'nin Başlangıcı
- 1917 yılında Rusya, Dünya Savaşı'nın ekonomik zararları ve halkın Çarlığa karşı isyana dönüşen tavırıyla mücadele etmekteydi.
- Grev dalgası ülke çapında yayılmış, sokaklarda yüzbinlerce insan savaşın durmasını talep etmekteydi.
- Çar II. Nikolay ve hükümet yetkilileri protestoları kanlı bir şekilde bastırırken, 23 Şubat'ta başlayan gösteriler tüm işçilerin katılımıyla büyüdü.
- 02:03Devrimin Yayılması
- Gösterilerin büyümesi karşısında Çar, başbakanın istifasını kabul etmedi ve protestoları bastırma emri verdi.
- 26 Şubat'ta polisler göstericilere ateş açarak çok sayıda sivilin ölümüne neden oldu.
- Erlerin de isyana katılmasıyla ordu içinde kargaşa baş gösterirken, Çar II. Nikolay, Duma Başkanı Radzianko'nun yeni hükümet kurulması teklifini reddetti.
- 02:58Şubat Devrimi'nin Tamamlanması
- General Ivanov'un gönderdiği askerler de isyanı bastıramadı, alaylardaki erler komutanlarını vurarak firar edip isyancıların tarafına geçti.
- Kalabalık kısa sürede devlet binalarını ele geçirerek Marinsky Sarayı'ı kuşattı.
- Çar II. Nikolay Petrograttan kaçmak zorunda kaldı ve başkent isyancıların eline geçerek Şubat Devrimi gerçekleşti.
- 03:32Geçici Hükümetin Kuruluşu
- Rusların Jülyen takvimini kullanması nedeniyle 8 Mart'ta yapılan devrim, tarihe Şubat Devrimi olarak geçti.
- Çar'ın devrilmesinin ardından Duma Başkanı Radzianko, 12 milletvekilinden oluşan geçici bir hükümet kurdu ve başkanlığına Prens Levov getirdi.
- Devrim amacına ulaşılsa da, ekonomik felaket, fabrika kapanmaları ve açlık halk arasında yayıldı.
- 04:31Lenin'in Dönüşü
- İsviçre'de bulunan Vladimir Lenin, Rusya'ya dönmenin yollarını ararken Alman hükümetiyle irtibata geçti.
- Alman hükümeti, Lenin'in dönüşünün doğu cephesindeki savaşı bitirmeye yardımcı olabileceğini düşündü.
- 1917 Nisan'ında Petrograd'a ulaşan Lenin, Stalin tarafından karşılanırken kalabalığa seslenerek geçici hükümetin işçi ve köylü kitlelerinin taleplerine cevap veremeyeceğini söyledi.
- 05:15Ekim Devrimi'ne Yol
- Mayıs ve Haziran aylarında ülkede grevler patlak verirken, cephedeki askerler arasında hoşnutsuzluk ayyuka çıktı.
- 16 Haziran'da tüm cephelerde taarruz emri verildi, ancak savaşmaya isteksiz Rus askerleri Almanlar karşısında ilerleyemedi.
- Alman karşı saldırısı sonucunda Rus ordusu Galiçya'dan atıldı ve Bolşevikler, tüm işçi ve askerleri "Sovyetler iktidarı" sloganıyla gösteri düzenlemeye çağırdı.
- 06:40Lenin'in Tezleri ve Hükümetin Tepkisi
- Lenin, ordu içinde propagandaya ağırlık vererek "Askervatı" isimli gazete yayınlamaya başladı.
- Lenin, geçici hükümetin kapitalist olduğunu, sermayeyi devirmeden savaşı sonlandırmak mümkün olmadığını savundu.
- Geçici hükümet, Bolşeviklerin yayını engellemeye çalışırken, Lenin'e karşı vatana ihanet ve Alman casus suçlamalarıyla dava açtı.
- 08:07Cornilov İsyanı
- Temmuz ayaklanması sonrası koalisyon hükümeti istifa ederken, Prens Levov siyasetten çekildi ve Karanski liderliğinde sosyalist ağırlıklı bir hükümet kuruldu.
- Başkomutanlığa atanmış olan General Cornilov, devrimcileri yok etmeye başlayarak 26 Ağustos'ta Petrograd'a gönderdiği bildiriyle devleti tek başına ele geçirdiğini duyurdu.
- Cornilov'un darbesi bir hafta içinde bastırıldı ve kendisi tutuklandı.
- 08:55Ekim Devrimi'ne Hazırlık
- Eylül başlarından itibaren Rus halkı açlık ve sefalet içinde çırpınırken, geçici hükümet sorunlara çare bulamadı.
- Eylül'ün sonlarına doğru ülke genelinde grevcilerin sayısı 300 binin üzerine çıktı ve tek bir ses yükseldi: "Bütün iktidar sovyetlere!".
- Finlandiya'dan dönen Lenin, Bolşevik Merkez Komitesi'nde silahlı isyan planını açıkladı ve 22 Ekim sabahı resmen harekete geçildi.
- 10:38Bolşevik Devrimi'nin Başlangıcı
- Bolşevikler, depolardaki silahların çoğunu ele geçirerek isyancı askerlere dağıttı ve kritik bölgelerin ele geçirilmesi için harekete geçti.
- Kerensky hükümeti, 23-24 Ekim gecesi askeri devrim komitesi üyelerinin tutuklanmasını emretse de bu emir etkili olmadı.
- 25 Ekim sabahı başkent bölge komutanı, durumun ciddi olduğunu ve hükümetin elinde neredeyse askeri birlik kalmadığını belirtti.
- 11:18Devrimin Zirvesi
- Kızıl muhafızlar başkent sokaklarını kuşatırken, cezaevlerine saldırarak bolşevik arkadaşlarını özgür bıraktı ve hükümetin elinde son sığınak olarak yalnızca Kışlık Saray kalmıştı.
- Başbakan Kerensky, gecenin karanlığından faydalanarak Amerikan elçisinin arabasına atlayarak kuzey cephesine kaçtı.
- Lenin, 25 Ekim sabahı bir bildiri yayınlayarak geçici hükümetin devrilip iktidarın Petrograt işçi ve asker sovyetinin eline geçtiğini duyurdu.
- 12:01Kışlık Saray'ın Fethi
- Kışlık Saray'a dönersek, hükümet üyeleri Lenin'in teslim olun çağrısına olumlu yanıt vermemesi üzerine, "Orora" isimli savaş gemisinden ateş açıldı.
- Gece saat 12'de saraya doğru genel bir taarruz başladı ve yaklaşık iki saat içinde saray tamamen Kızıl Ordu'nun eline geçti.
- Tüm hükümet üyeleri tutuklanarak Petroplax kalesine gönderildi.
- 12:31Yeni Hükümetin Kuruluşu
- Lenin, kongredeki ilk konuşmasında kurulacak yeni Sovyet hükümetinde "bakan" kelimesinin yerine "komiser" kelimesinin kullanılmasını önerdi.
- Trotsky, yeni hükümet üyelerinin komiser olarak adlandırılmasını ve hükümete "Halk Komiserliği Konseyi" adının verildiğini açıkladı.
- Lenin Halk Komiserleri Konseyi'nin başkanı seçilirken, Trotsky dış ilişkilerden, Stalin ise milletler işinden sorumlu komiserlik görevini üstlendi.
- 12:58Devrimin Sonuçları
- 24 Ekim gecesi başlayıp 25 Ekim'in ilk ışıklarıyla sona eren devrim, Rusya'da yeni bir dönemin başlamasına neden oldu.
- Bu yeni dönemin uzun süre sonra umutların yeşermesine neden olduğu, tabii ki Rus İç Savaşı'nın başlamasına kadar.