Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Türkiye'deki şehir isimlerinin kökenlerini anlatan bir serinin Bitlis bölümünü içermektedir. Videoda Büyük İskender ve komutanı Belis'in hikayesi anlatılmaktadır.
- Video, Bitlis'in günümüzde kullanılan isminin kökenini açıklamaktadır. Asurlular, Persler, Yunanlılar, Bizanslılar ve Ermeniler tarafından farklı isimlerle anılan şehrin isminin kökeni, Büyük İskender'in boynuz hastalığına şifa bulması ve Belis'in ona verdiği kale ile ilgili bir efsaneyle açıklanmaktadır. İskender'in kaleye saldırması, Belis'in direnişi ve sonunda şehrin Belis adını alması hikayesi detaylı olarak anlatılmaktadır.
- Bitlis'in İsim Kökeni
- Bitlis'in günümüzde kullanılan isminin kökeni kesin olarak bilinmemektedir.
- Bitlis tarih boyunca Asurlular, Persler, Yunanlılar, Bizanslılar, Araplar ve Ermeniler tarafından farklı isimlerle anılmıştır.
- Asur dilinde "bit" kelimesi yurt, "bet" kelimesi ise kale manasında kullanılmış, "bit" liz demek liz'in yurdu, "beliz" ise liz'in kalesi manasına gelmektedir.
- 00:46İskender'in Bitlis Hikayesi
- MÖ 336 yılında Makedonya Kralı II. Philippee'nin ölümünden sonra Büyük İskender kral olarak geçmiştir.
- İskender'in alnında boynuza benzeyen iki et parçası çıkmış, bunu gizlemek için boynuzlu miğfer kullanmak zorunda kalmıştır.
- Hekimler İskender'e şifasının sularda olduğunu ve her gittiği yerdeki suları kullanmasını tavsiye etmişlerdir.
- 01:31İskender'in Bitlis'e Varışı
- İskender, Şadtü'l-Araba'da Dicle nehrine akan tüm suların araştırılmasını istemiştir.
- İskender, Bitlis nehri'nin hastalığına şifa verdiğini görünce Kösür ve Rabat sularının birleştiği yerde karargahını kurmuştur.
- İskender, Rabat suyu ve Kösür çayı kaynaklarını araştırmış, sonunda Kösür suyunun kaynağına ulaşmıştır.
- 02:19İskender'in Şifa Bulması
- İskender, suyun kaynağı olan pınarın bulunduğu dağlık, ağaçlık yeşil tepeleri çok güzel bulmuştur.
- Bu yerin iklimi İskender'i hayran bırakmış, bir hafta kadar burada konaklamaya karar vermiştir.
- İskender, Kösür suyunun derdine şifa olduğunu ve boynuzlarının kaybolduğunu görmüştür.
- 02:57İskender'in Emiri ve Kale Yapımı
- İskender'in şifa bulduğu su, Bitlis'e 10 km uzaklıktaki Duav Yaylası'ndaki İskender Çeşmesi'dir.
- İskender, bu yerin ve suyun ebedileşmesi için komutanı Belis'e emir vermiştir.
- İskender, Belis'e bu çeşmeden 4 saatlik veya 12 bin adımlık uzaklıkta, Rabat ve Kösür sularının birleştiği yerde bir kale yapmasını ve kendisinin İran seferinden dönünceye kadar ele geçirilemeyecek bir kale yapmasını istemiştir.
- 03:38Kale Yapımı ve İskender'in Dönüşü
- Belis, emri alan hemen işe koyulmuş ve bir yıl gibi kısa bir sürede MÖ 331 yılında bugünkü kaleyi yapmayı başarmıştır.
- Hindistan ve İran seferlerinden dönen Büyük İskender şehre geldiği zaman muazzam bir kale görmüştür.
- İskender, kaleyi teslim etmesini istemiş, ancak Belis kaleyi teslim etmeyeceğini ve savaşa hazır olduğunu bildirmiştir.
- 04:09İskender'in Kuşatması ve Belis'in Teslim Olması
- İskender, kaleyi alamayacağını anlayınca kuşatmayı kaldırarak Rahva Ovası'na doğru geri çekilmiştir.
- İskender'in çekildiğini gören Belis, İskender'in atının ayağına kapanıp bir zarf içinde kalenin anahtarını ona sunmuştur.
- İskender, Belis'in kaleyi teslim etmesine rağmen, Belis'in emrine karşı başkaldırmasının İskender'in verdiği emrin gereği olduğunu ve kaleyi fethedilmesinin imkansız olduğunu ispat etmek amacıyla bu cüreti gösterdiğini anlayarak onu ödüllendirmiştir.
- 05:14Şehrin İsmi
- İskender, Belis'in sözlerini beğenerek şehrin yönetimini bu komutanına devretmiş ve şehre Belis adını vermiştir.
- O günden sonra şehrin ismi Belis olarak anılmaya başlamıştır.
- Zamanla bazı harf değişikliklerine uğrayan bu isim günümüzde Bitlis adını almıştır.