• Buradasın

    Birleşmiş Milletler ve Türkiye'nin Kalkınma Yardımları Üzerine Akademik Sunum

    youtube.com/watch?v=DU3Z8-GR-fg

    Yapay zekadan makale özeti

    • Bu video, akademik bir sunum formatında olup, Ferit ve Gonca adlı konuşmacılar tarafından sunulmaktadır. Konuşmacılar siyasi bilimler alanında uzmanlaşmış akademisyenler olarak görünmektedir.
    • Sunum, iki ana bölümden oluşmaktadır: İlk bölümde Birleşmiş Milletler'in kalkınma politikaları, tarihsel gelişimi ve rolü ele alınırken, ikinci bölümde Türkiye'nin kalkınma yardımları analiz edilmektedir. Video, Birleşmiş Milletler'in 1945'ten günümüze kadar kalkınma alanındaki gelişimini kronolojik olarak inceleyerek, Türkiye'nin kalkınma yardımlarının sektörel dağılımı, coğrafi öncelikleri ve zaman içindeki değişimlerini grafiklerle destekleyerek açıklamaktadır.
    • Sunumda ayrıca Türkiye'nin hem aldığı hem verdiği kalkınma yardımları, özellikle 2011 yılından sonraki dönemdeki artış, Suriye mültecileri krizinin etkisi, Afrika ve Balkanlar'a yapılan yardımlar, ikili ve tarafsız yardımlar arasındaki farklar ve Türkiye'nin insani yardım politikaları gibi konular detaylı şekilde ele alınmaktadır. Video, katılımcıların sorularını yanıtlama kısmıyla sona ermektedir.
    00:10Giriş ve Sunumun Amacı
    • Konuşmacı, Birleşmiş Milletler ve Çok Taraflı Kalkınma Yardımları başlıklı bir sunum yapacağını belirtiyor.
    • Sunum, Birleşmiş Milletler'in kalkınma alanında nasıl bir aktör olduğu konusunu değerlendirmeyi amaçlıyor.
    • Sunum dört başlık altında değerlendirilecek: tarihsel rol, normatif rol, maddi katkılar ve sonuçlar.
    02:41Birleşmiş Milletler Antlaşması ve Kalkınma
    • Birleşmiş Milletler Antlaşması'nda barış, güvenlik, kalkınma ve insan hakları üç temel alanda kendisini tanımlıyor.
    • Antlaşmanın dokuzuncu maddesinde daha iyi yaşam standartları ve ekonomik-sosyal gelişim sağlanması amaçlanıyor.
    • Ekonomik ve Sosyal Konsey (ECOSOC) alt organı olarak kurulmuş ve BM sistemindeki fonlar, programlar ve uzmanlık kuruluşlarının koordinasyonu sağlanıyor.
    06:53Birleşmiş Milletler'in Kalkınma Alanındaki Rolü
    • Birleşmiş Milletler'in kalkınma alanında en önemli rollerinden biri norm girişimcisi ve hedef ortaya koyan bir aktör olmak.
    • 1946 yılında Ekonomik Kalkınma Komisyonu, 1947 yılında İstatistik Komisyonu kurulmuş ve GDP gibi standartların ortaya konulmasında önemli rol oynamış.
    • 1949-1955 yılları arasında "Extended Program of Technical Assistance" (EPTA) ve "Special United Nations Fund" (SUNF) gibi kalkınma fonları oluşturulmaya çalışılmış.
    11:32Kalkınma Hedeflerinin Formülasyonu
    • Birleşmiş Milletler'in kalkınma konusunda hedeflerin formülasyonu ve benimsenmesi konusunda önemli bir rolü var.
    • 1960'lı yıllarda sömürgeciliğin tasfiyesinden sonra kalkınma konusunda farklı bir eğilim oluşmuş.
    • 1961'de Dünya Gıda Programı, 1964'te Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) kurulmuş ve 1966'da Ekonomik Haklar sözleşmesi imzalanmış.
    13:15Birleşmiş Milletler'in Kalkınma Programları
    • Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) 1966 yılında, SUNFETT ile APPRON'un birleşmesiyle kurulmuştur.
    • 1970'li yıllarda Afrika'da bağımsızlığını kazanan devletlerin girişimiyle "Yeni Uluslararası Ekonomik Düzen" (New International Economic Order) önerisi Birleşmiş Milletler platformuna getirilmiştir.
    • 1973 Arap-İsrail Savaşı ve OPEC'in etkinliği, gelişmekte olan ülkeleri ekonomik konularda ön plana çıkarmıştır.
    15:07Kalkınma Mimarisinde Kavramların Oluşumu
    • Birleşmiş Milletler'in önemli rollerinden biri kalkınma mimarisinde kavramların ve normların oluşturulmasıdır.
    • 1946 yılında The Commission of the Woman kurulmuş, 1970'li yıllarda kadınların kalkınma alanındaki rollerinin gelişimi açısından önemli yıllar olmuştur.
    • 1976 yılında UNIFEM (United Nations Development Fund for Women) kurulmuş, 1979 yılında ise "Tüm Kadınlar Hakkında Uluslararası Sözleşmesi" kabul edilmiştir.
    21:33İnsan Hakları ve Kalkınma
    • 1980'li yıllarda kalkınma insan hakları kapsamında kabul edilmiştir.
    • Genel Kurul, 1980'li yıllarda "kalkınma"yı bir hak olarak tanımlamıştır.
    • 1990'lı yıllarda Hindistanlı iktisatçı Amartya Sen ve Pakistanlı iktisatçı Mahbub ul Haq, insani gelişim kavramının ortaya çıkmasında önemli rol oynamışlardır.
    23:07İnsan Gelişmişlik Endeksi ve Yönetim
    • İnsan Gelişmişlik Endeksi (HDI), kalkınmayı sadece ekonomik anlamda değil, eğitim, sağlık ve ekonomik gelişmişlik olarak değerlendirmektedir.
    • 1990'lı yıllarda "governance" (yönetim) kavramı ön plana çıkmıştır.
    • 1994 yılında Küresel Yönetim Komisyonu kurulmuş, en güncel olarak Milenyum Kalkınma Hedefleri ve Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri yaygın kabul görmüştür.
    25:23Birleşmiş Milletler'in Kalkınma Mimarisindeki Rolü
    • Birleşmiş Milletler'in en önemli özellikleri içerisinde tartışmanın yürüdüğü ve kalkınma kavramının evrildiği, geliştiği ve oluştuğu bir yapıdır.
    • 1940'lı yıllarda ortaya çıkan İstatistik Komisyonu ve 1970'ler grubu içerisinde tüm önerilerin kabul görmesi zorlaşmıştır.
    • Birleşmiş Milletler, normatif aktör olarak fikirleri dünyayı değiştirmiş ve bugün konuştuğumuz çerçeveleri ortaya koymuş olsa da, daha eşitlikçi bir düzen kurulmasına daha fazla eğilebilirdi.
    27:21Birleşmiş Milletler'in Fonları
    • Birleşmiş Milletler'in fonları CORE (doğrudan) ve NANKOR (program bazlı veya spesifik) olmak üzere ikiye ayrılır.
    • 1990'lardan sonra Birleşmiş Milletler içerisinde NANKOR (konu bazlı ve bölge bazlı) fonlarda bir artış olmuştur.
    • 2000'li yıllarda doğrudan Birleşmiş Milletler'e gelen fonlarda çok fazla artış olmamakla birlikte, bölge odaklı ve konu odaklı fonlar üzerinden rolü artmıştır.
    29:58Birleşmiş Milletler'in Kalkınma Alanındaki Etkileri
    • Birleşmiş Milletler'in normatif katkıları, kalkınma alanına norm girişimcisi, hedef koyucu ve evrensel bir aktör olması güçlü yönlerini oluşturur.
    • Birleşmiş Milletler'in bürokratik yapısı, normları şekillendirici aktör olmasını sağlarken, bürokratik canavar olarak görülmektedir.
    • Gün geçtikçe Birleşmiş Milletler'e yönelen doğrudan fonlar azalırken, özel fonların (bilateral) artışı ve buy-lateralization (çift taraflı yardımların artışı) eleştirilere yol açmaktadır.
    33:27Türkiye'nin Kalkınma Yardımları
    • Türkiye'nin resmi kalkınma yardımları tarihsel süreç, sektörel dağılım ve öncelikler açısından son 10-15 yıl incelenmiştir.
    • Türkiye'nin kalkınma yardımları, yükselen güçler literatüründe önemli bir yer almıştır.
    • Türkiye'nin kalkınma yardımları, geleneksel donörler ve yükselen donörler tartışması içerisinde değerlendirilmektedir.
    38:21Sunumun Genel Yapısı
    • Sunum iki temel bölümden oluşacak: İlk bölümde resmi kalkınma yardımları tanımlanacak ve Türkiye'nin kalkınma yardımları pozisyonu ve başlıca kalkınma yardımı yapan kurumlar ele alınacak.
    • İkinci bölümde sektörel ve dış politika önceliklerine bakılacak, süreklilikler ve farklılıklar tespit edilecek.
    • Sunumda geleneksel donörler ve yükselen donörler arasında zaman zaman referans yapılacak.
    39:29Resmi Kalkınma Yardımlarının Tanımı
    • Resmi kalkınma yardımları 1960'ların sonlarında tanınmaya başlamış, temel motivasyon dış politika olmuştur.
    • Resmi kalkınma yardımları, gelişmekte olan ülkelere ekonomik kalkınma ve refahın yükseltilmesi için yapılan, taviz, kredi veya teknik yardım kapsamında olabilecek yardımlardır.
    • Resmi kalkınma yardımları resmi kurumlar aracılığıyla yapılır ve insani yardım kalkınma yardımı çerçevesinde değerlendirilir.
    41:29Türkiye'nin Kalkınma Yardımları Stratejisi
    • Türkiye ve diğer yeni donörler genellikle ikili ilişkiler bağlamında kalkınma yardımlarını tercih ederler.
    • İkili yardımların tercih edilmesinin sebepleri sonuç odaklı olma ve politik önceliklerin ikili süreçte daha hızlı alınmasıdır.
    • Resmi kalkınma yardımı yapılabilmesi için ülke DAC (Kalkınma Yardımları Komitesi) tarafından yardım alabilir durumda olmalıdır.
    42:36Türkiye'nin Kalkınma Yardımları Performansı
    • BM'nin hedefi gelişmiş ülkelerin GSYİH'nın %0,7'sine kadar kalkınma yardımlarına ayırmak, ancak bu hedefe şu anda uzak bulunulmaktadır.
    • Türkiye'nin 2017-2018 rakamlarında bu hedefe ulaşması, stratejik öncelikler ve bir kurum tarafından üretilen politika bağlamında karşılaşılan ve sürdürülebilir olmayan bir durumun ürünüdür.
    • Türkiye'deki Suriyelilere yapılan insani yardımların artması, resmi kalkınma yardımları kategorisinde değerlendirilmesi nedeniyle bu durumun mümkün kılmasını sağlamıştır.
    45:21Türkiye'nin Kalkınma Yardımları Kurumları
    • Türkiye'de ikili kalkınma yardımları yapan başlıca kurumlar arasında İşbirliği Koordinasyon Ajansı (TİKA) öne çıkmaktadır.
    • TİKA'nın etkinliği 1992'de Soğuk Savaş'ın sona ermesinden sonra Orta Asya'daki Türk Cumhuriyetleri'ne, daha sonra Balkanlara, 1990'larda ve 2000'lerde Ortadoğu'ya ve 2010'lar sonraki yıllarda Afrika'ya uzanmaktadır.
    • Türkiye'de çeşitli bakanlıklar (Hazine Müsteşarlığı, AFAD, Yurtdışı Akraba Topluluklar, Emniyet) da ikili kalkınma yardımlarını yürütüyor, ancak TİKA'nın etkinliğinin önündeki engeller ve uzun dönemli stratejiler üretmesine engel olması tartışmalı konulardır.
    47:35Türkiye'nin Kalkınma Yardımları Veren ve Alan Durumu
    • Türkiye hem kalkınma yardımları veren bir ülke hem de resmi kalkınma yardımları alan bir ülkedir.
    • Türkiye'nin kalkınma yardımları 2012'den sonra ciddi bir artış göstermiştir.
    • 2011-2012 yılları Türkiye dış politikası açısından belli açılardan kırılmaların yaşandığı dönemlerdir, özellikle Ortadoğu'daki Arap Baharı'ndan sonra Suriye'deki savaşın Türkiye'ye mülteciler akınını getirmesi ve insan cevap verme arayışı bu artışın nedenlerinden biridir.
    48:44Türkiye'nin Kalkınma Yardımları ve Mülteciler
    • Türkiye, Suriyeli mülteciler için yaptığı insani yardımı resmi kalkınma yardım olarak rapor etmektedir.
    • Türkiye'ye ulaşan kalkınma yardımları 2012'den sonra ciddi bir şekilde artmıştır.
    • Avrupa Birliği kurumları Türkiye'ye önemli kalkınma yardımları sağlamıştır; 2016-2017 yıllarında 3 milyar dolardan fazla yardım yapılmış, bunun 2016'da 2,5 milyar doları, 2017'de 7,5 milyar doları Avrupa Birliği kurumlarından gelmiştir.
    50:09Türkiye'nin Kalkınma Yardımları Tarihsel Gelişimi
    • 2010'a kadar Türkiye'nin aldığı kalkınma yardımlarında Avrupa AB kurumlarından gelen yardımlar diğer yardımlara göre daha ön plandaydı.
    • 2008-2010 yılları arasında diğer yardımların ön plana çıktığı görülüyor, özellikle Japonya ile yapılan 1 milyar dolarlık kalkınma yardımı anlaşması dikkat çekmektedir.
    • Türkiye'nin yaptığı kalkınma yardımları 2011'de 1 milyar doları geçti ve aynı dönemde Türkiye çok ciddi bir şekilde yardım alan ülke oldu.
    51:21Türkiye'nin Kalkınma Yardımlarının Artışı
    • 2012-2018 yılları arasındaki kalkınma yardımlarında 2011'den sonra ciddi bir artış görülüyor; 2011'de 1 milyar doların hemen üzerindeyken 2012'de 2 milyar doların üzerine çıkmış durumda.
    • Türkiye'nin kalkınma yardımlarını 2011 öncesi ve sonrası olarak periyodize etmek gerekir; 2012 sonrasında Arap Baharı ve Suriye'deki iç savaş etkisiyle Türkiye'nin dış politika angajmanı artmıştır.
    • Türkiye ile Avrupa Birliği arasında kalkınma yardımları konusunda ciddi bir uyum ve birliktelik vardır.
    53:54Sektörel Kalkınma Yardımları Dağılımı
    • Insani yardım özellikle 2008-2010 son yıllarda Türkiye'nin resmi kalkınma yardımlarının büyük bir oranına tekabül ediyor ve yıllar içerisinde artmakta.
    • 2011'de insani yardım toplam resmi kalkınma yardımlarının %122'sini, 2015'te %167'sini, 2017-2018'de ise %87'sini oluşturuyor.
    • Türkiye'deki Suriyeli mülteciler konusu insani yardımın büyük kısmını oluşturuyor; Almanya'da %111, Amerika'da %124, Fransa ve Japonya'da %5'in altında, AB kurumları için %9 oranında insani yardım görülüyor.
    55:48Türkiye'nin Diğer Kalkınma Yardımları
    • 2012 sonrasında insani yardım dışındaki alanlarda da kalkınma yardımlarının arttığı, ancak insani yardımın payının gittikçe arttığı görülüyor.
    • 2012-2013 yıllarında toplam resmi kalkınma yardımlarının her iki yılda da ayrı ayrı üçte biri Mısır'a verilmiş durumda.
    • 2015 yılında Türkiye'nin kalkınma yardımlarının ciddi bir ağırlığı Somali'ye gitmiş durumda; Sahra altı Afrika'ya yönelik resmi kalkınma yardımlarının kalbini Somali'nin oluşturduğu söylenebilir.
    1:00:27Türkiye'nin Kalkınma Yardımları
    • 2011 yılında pek çok çalışmanın referans vermesi, Türkiye'nin kalkınma yardımlarında belli bir öncelik olmadığını ve çokulculaşmanın olduğunu gösteriyor.
    • Türkiye yakın coğrafyasının ötesine geçti ve bu durumu destekleyecek argümanların ve rakamların olduğu bir yıl.
    • Türkiye'nin resmi kalkınma yardımlarını profesyonelleştirmesinden itibaren süreklilik arz eden coğrafyalar arasında Balkanlar (Bosna Hersek, Kosova) ve Orta Asya (Kırgızistan, Kazakistan, Afganistan) yer alıyor.
    1:01:43Türkiye'nin Kalkınma Yardımlarının Özellikleri
    • Son yıllarda insani yardımın acil müdahale ekseninde ve Suriyeli mülteciler üzerine yoğunlaştığı görülüyor, bu fonlar milyarlarca dolar değerinde.
    • 2015 sonrasında temel resmi kalkınma yardımları kalbinin oluşturduğu belirtiliyor.
    • Türkiye, gayri safi milli hasılaya göre en fazla insani yardımı yapan ülke olarak tanımlanıyor.
    1:03:08Kalkınma Yardımlarının Coğrafi Dağılımı
    • Türkiye'nin kalkınma yardımları coğrafi olarak Balkanlar ve Orta Asya'da yoğunlaşıyor.
    • Sahra Altı Afrika'da neredeyse tüm ülkeler Türkiye'den bir ölçüde resmi kalkınma yardımı almış ve almakta.
    • 2011 yılındaki raporlarda süreklilik, istikrarlı ve sürdürülebilir süreklilik meselesi ön planda yer alıyor.
    1:10:03Türkiye'nin Kalkınma Yardımları ve Uluslararası Altyapı
    • Türkiye'nin yardımlarının ikili oluşundan ve dalgalanmalardan bahsediliyor.
    • 2000'li yıllarda insani yardımlarda ciddi bir artış görülmüş, bu yardımların çoğunun sektör bazlı ve ülke bazlı bir artışında bulunuyor.
    • Türkiye, insani yardım açısından kendini ön plana çıkaran bir statü olarak gösteriyor ve en cömert ülke olarak tanımlanıyor.
    1:13:16Türkiye'nin İnsani Yardım Stratejisi
    • Türkiye'deki insani yardım stratejisi bir ön hazırlık veya stratejik çalışma sonucu değil, karşılaşılan bir krize yanıt vermek için geliştirilmiş bir sistemdir.
    • 2010 ve 2011'deki raporlarda ve stratejilerde bu tür bir yaklaşım bulunmamaktadır, bu durumun sürdürülebilir olduğu düşünülmektedir.
    • Türkiye, insani yardım konusunda diğer ülkelerin önünde yer almasına rağmen, bu durumun arzu edilen bir durum olmadığı vurgulanmaktadır.
    1:14:46Türkiye'nin İnsani Yardım Raporları
    • Türkiye, resmi kalkınma yardımları bağlamında dine ek olarak insani yardım raporlarında öne çıkmaktadır.
    • Haziran ayında yayınlanan bir rapora göre Türkiye dünyada en fazla insani yardım yapan ülke olarak belirtilmiştir.
    • OECD'deki not düşme durumunun kaynağı, Türkiye'deki Suriyeli'lere yapılan yardımların da insani yardım kapsamında değerlendirilmesidir.
    1:16:06Türkiye'nin İnsani Yardım Yaklaşımı
    • Türkiye'nin insani yardım stratejisi, karar alıcıların kendilerini görüp ilerlediği bir yol değil, karşılaşılan duruma yanıt vermek için geliştirilmiş bir sistemdir.
    • Uluslararası platformlarda Türkiye'nin insani yardım konusunda en cömert ülke olarak görülmesinin, stratejik bir hedef olarak değil, karşılaşılan duruma yanıt verme sonucu olduğu belirtilmektedir.
    1:17:20Türkiye'nin Somali Yardımları
    • Somali'deki Türkiye yardımı üzerine yapılan saha araştırmalarında yerel halkın Türkiye'ye olumlu bakış açısı tespit edilmiştir.
    • Türkiye'nin Somali'deki imajının olumlu olması, Türkiye'nin sömürge geçmişi olmaması ve doğrudan askeri müdahale yapmaması gibi faktörlerle ilgilidir.
    • Türkiye'nin uluslararası kuruluşlarla sıkı işbirliği yapmaması, tarafsızlık algısıyla ilgilidir ve bu durum Somali'de olumlu karşılanmaktadır.
    1:18:44Türkiye'nin Afrika'daki Yardımları ve İlişkileri
    • Türkiye'nin Afrika'daki yardımları değerlendirilirken kolonyal bir geçmişin olmamasına vurgu yapılıyor, bu da olumlu bir imaj oluşturuyor.
    • Somali'de iç karışıklık dönemlerinde bile Türkiye ilişkilerini sürdürmüş ve düzenin tekrar kurulması için sürekli uçuşlar düzenlemiş.
    • Mısır'da 2012-2013 yıllarında yapılan kalkınma yardımları askeri darbe sonrası gerilemişken, Somali'de bu süreklilik sağlanmış.
    1:20:35İkili Yardımların Önemi
    • Türkiye ve diğer Batı dışı donörler ikili yardımları tercih ediyor, bu tarafsızlıktan ziyade maddi fonun karşılığını almak istemekten kaynaklanıyor.
    • İkili yardımlar, geleneksel kalkınma yardımları söyleminden farklı olarak dış politika çıkarlarıyla entegre bir şekilde yürütülüyor.
    • Afrika'ya yapılan kalkınma yardımlarında Afrika Boynuzu'nun önemini görüyoruz, özellikle Somali ve Etiyopya'ya yapılan yardımlar.
    1:23:16Yardımların Türü ve Dağılımı
    • Türkiye'nin kalkınma yardımlarının tipi değişiklik gösteriyor; kültürel mekanların onarılması, sağlık kuruluşlarının açılması gibi projelerle devlet kurumlarının altyapısının oluşturulması arasında fark var.
    • Mısır'da daha çok hibeli kredi verilmişken, Bosna Hersek ve Kosova'da kültürel bağlarla ilgili projeler yapılmış.
    • Somali'de hem devletin hem de halkın ihtiyaçlarına yönelik yardımlar yapılabiliyor, ikisi bir arada da olabiliyor.
    1:25:53Yardımların Başarısı
    • Balkanlarda yardımın sürekliliği sağlanmışken, Mısır'da belirli noktalarda pik yapmış ve düştüğü görülüyor.
    • Mısır'daki yardımların başarısızlığı iç politikadan kaynaklanıyor, Türkiye Müslüman Komitesi iktidarda kalsaydı farklı bir sonuç olabilirdi.
    • Bosna'ya ve Balkanlara yapılan yardımların riskleri, Mısır'daki yardımların risklerinden çok farklı.

    Yanıtı değerlendir

  • Yazeka sinir ağı makaleleri veya videoları özetliyor