Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Tarihin Parladığı Anlarda" programında Prof. Dr. Mustafa Aydın ve emekli büyükelçi Oğuz Çelikkol'un yer aldığı bu eğitim videosu, Birleşmiş Milletler'in kuruluşundan günümüze kadar olan tarihsel gelişimini ele almaktadır.
- Video, Milletler Cemiyeti'nin kuruluşu ve başarısızlıklarıyla başlayıp, 1945'te kurulan Birleşmiş Milletler'in yapısını, çalışma prensiplerini ve tarihsel gelişimini kronolojik olarak anlatmaktadır. Özellikle Güvenlik Konseyi'nin çalışma mekanizması, veto sistemi ve reform ihtiyacı detaylı şekilde ele alınmaktadır. Ayrıca Türkiye'nin Birleşmiş Milletler'deki rolü, Kıbrıs meselesi ve Filistin sorunu gibi önemli uluslararası konular da videoda incelenmektedir.
- Videoda, Soğuk Savaş döneminde Güney ülkelerinin Birleşmiş Milletler'deki artan temsilciliği, G-77 grubunun kurulması ve Bağlantısızlık Hareketi gibi tarihsel süreçler de anlatılmaktadır. Ayrıca, Birleşmiş Milletler'in güvenlik konusundaki başarısızlıkları ve ekonomik-sosyal alanlardaki başarıları, Güvenlik Konseyi'ndeki beş daimi üyenin veto hakkının günümüzdeki yetersizliği ve reform önerileri de tartışmaktadır.
- Milletler Cemiyeti'nin Kuruluşu
- Birleşmiş Milletler'in atası olan Milletler Cemiyeti, Birinci Dünya Savaşı'nın bitimiyle birlikte daha böyle bir savaş yaşanmasın diye kurulmuştur.
- Woodrow Wilson, 1918 Ocak ayında Amerikan Kongresi'ne yaptığı konuşmada "ondört prensip" olarak bilinen ondört nokta sunmuş ve uluslararası bir organizasyonun kurulması gerektiğini belirtmiştir.
- Milletler Cemiyeti, 1919 Haziran'ında Versay Antlaşması'nın eki olarak kurulmuş, ancak Rusya hariç tüm Birinci Dünya Savaşı'na bitiren antlaşmalardan eki yapılmıştır.
- 01:32Milletler Cemiyeti'nin Sorunları
- Milletler Cemiyeti tabiri caizse "ölü doğmuş" çünkü Wilson'un hayalci bir yaklaşımı olduğu düşünülmüş ve uluslararası ilişkiler literatüründe "Wilson hayalciliği" olarak adlandırılmıştır.
- Birinci Dünya Savaşı öncesinde de benzer düşünceler vardı; gizli diplomasi yerine ortak bir platformda pazarlıklar yapılması ve uluslararası hukukun kurallanması gerektiği savunulurdu.
- Wilson'un fikri üzerine kurulan Milletler Cemiyeti'ne Amerika Birleşik Devletleri üye olmamış, izolasyonist politikaya dönmüş ve Wilson'un tarihi de Paris Barış Konferansı sırasında bir inme geçerek ülkesine dönmek zorunda kalmıştır.
- 05:27Milletler Cemiyeti'nin Etkisizliği
- Milletler Cemiyeti zamanla İngiltere ve Fransa'nın oyuncağına dönüşmüş, İtalya'nın Etiyopya'yı işgali gibi durumlara karşı ortak bir tavır alamamıştır.
- İtalya, Milletler Cemiyeti'ndeki yürütme konseyinin daimi üyelerinden biri olduğu için veto yetkisi kullanarak Etiyopya işgali konusunda hiçbir şey yapılamamıştır.
- Wilson'un fikirlerinde kolonilerin bağımsızlık kazanması gibi maddeler olsa da, İngiltere ve Fransa bu fikirlere uymamış, kolonileri "manda" adı altında kontrol etmeye devam etmişlerdir.
- 08:15Milletler Cemiyeti'nin Sonu
- Milletler Cemiyeti ve Birleşmiş Milletler'de esas olarak savaşı kazananların kendi hemegonomalarını devam ettirmek hedeflenmiştir.
- Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra Amerika Birleşik Devletleri izolasyonist politikaya dönmüş, Versay Antlaşması'nı onaylamamış ve Milletler Cemiyeti'ne üye olamamıştır.
- E.H. Carr'ın 1939'da yazdığı "Yirmi Yılın Krizi" adlı kitabında Milletler Cemiyeti'nin çalışmayacağını, barış planının olamayacağını ve devletlerin çıkar esaslı olduğunu belirtmiş, bu kitap da ikinci Dünya Savaşı'nın başlamasından iki hafta sonra yayınlanmıştır.
- 11:21İkinci Dünya Savaşı ve Birleşmiş Milletler'in Kuruluşu
- Almanlar Avrupa'yı işgal etti, Sovyetler Birliği'ne saldırdılar ve Japonlar Amerika'ya saldırdı.
- Amerika savaşa girdi ve Birinci Dünya Savaşı gibi İkinci Dünya Savaşı'nın sonunu belirledi.
- Haziran 1944'te Normandiya çıkartması başarılı bir şekilde gerçekleşirken, Ağustos-Ekim 1944'te Washington'da Dunbarton Oaks'ta uluslararası bir örgüt kurulması konusunda anlaşma sağlandı.
- 12:45Yalta Konferansı ve Veto Sistemi
- Şubat 1945'te Yalta'da Stalin, Roosevelt ve Churchill'in son buluşması gerçekleşti, Roosevelt iki ay sonra öldü.
- Bu üçlü, Birleşmiş Milletler'in Milletler Cemiyeti gibi olmaması için veto sistemi icat ettiler.
- Milletler Cemiyeti'nin başarısızlığı, dönemin güç dengesini yansıtmaması nedeniyle olmuştu.
- 15:14Güvenlik Konseyi ve Veto Sistemi
- Güvenlik Konseyi'nde sürekli daimi üyeler ve geçici üyeler bulunur, daimi üyeler 1945'ten beri aynı ülkelerdir.
- Güvenlik Konseyi'nde 15 oydan 9 oy almak gerekir, ancak veto gücüne sahip olan 5 ülkeden birinin "hayır" oyu vermemesi şarttır.
- Veto gücüne sahip olan ülkeler İngiltere, ABD, Sovyetler Birliği (şimdi Rusya Federasyonu), Fransa ve Çin'dir.
- 17:05Birleşmiş Milletler'in Etkisi ve Gelişimi
- Birleşmiş Milletler'in tarihinde sadece Kore Savaşı'nda "barışı zorlama operasyonu" gerçekleştirilebildi.
- Süveyş Krizi'nde Güvenlik Konseyi karar alamadığı için Genel Kurul "barış gücü" kurulması için bir karar aldı.
- Güvenlik Konseyi'nin aldığı kararlar tüm Birleşmiş Milletler üyeleri için bağlayıcı iken, Genel Kurul'un aldığı kararlar bağlayıcı değildir.
- 20:40Birleşmiş Milletler'in Gelişimi ve Üye Sayısı
- Birleşmiş Milletler'in başlangıçta İkinci Dünya Savaşı'nı kazanan devletlerin hegemonyasında bir yer alıyordu.
- 1948'den itibaren Hindistan, Pakistan ve Arap Yarımadası'ndaki devletlerin bağımsızlıkları, 1950-1960'larda Afrika'da sömürgeden kurtuluş hareketleri başladı.
- Birleşmiş Milletler'in kurucu üye sayısı 50 iken, bugünkü üye sayısı 193'tür (2 gözlemci üye dahil).
- 22:48Birleşmiş Milletler'de Değişen Yapı
- 1960'lı yıllardan itibaren Birleşmiş Milletler'deki yapı değişti; bağımsızlığını kazanan ülkeler "güney" veya "üçüncü dünya" olarak adlandırıldı.
- Soğuk savaş döneminde Doğu-Batı ayrımı ideolojik ve askeriyken, Afrika ve Asya ülkeleri bağımsızlığını kazanınca Kuzey-Güney çatışması başladı.
- 1970'lerde G77 kuruldu ve kalkınmış ülkelerle kalkınan ülkeler arasında mücadele başladı.
- 24:28Birleşmiş Milletler Sistemi ve Kalkınma Kuruluşları
- Birleşmiş Milletler sadece bir kurum değil, çevre, kültür ve kalkınma kuruluşları içeren büyük bir sistemdir.
- Dünya Bankası, IMF ve UNDP gibi kuruluşlar Birleşmiş Milletler sistemi içinde düşünülmelidir.
- Bağlantısız hareket 1955'te Bandung Konferansı'nda ve Nehru, Tito ve Nasser'in güçlü liderliğiyle ortaya çıktı.
- 26:40Vesayet Konseyi ve Bağımsızlık Süreci
- Vesayet Konseyi bugün çok fazla iş görmüyor, en son Marcel Adaları ile ilgileniyor.
- Dünya Savaşı'ndan sonra eski sömürgeci devletler, sömürge ülkelerini tamamen bırakmak istemiyor ve "vesayet" adı altında kontrol altında tutmaya çalışıyorlardı.
- Bu ülkeler "kendilerini yönetebilir" ilkesiyle kurulmuş olsa da, sömürgeci devletler bunları "eğitip öğretmek" istiyordu.
- 27:59Bağımsızlık ve Birleşmiş Milletler'deki Değişim
- Bağımsızlıklarını kazanan ülkeler Birleşmiş Milletler'de önemli bir değişim yarattı; Sovyetler Birliği daha çok veto kullanıyordu.
- 1970'ler grubu (G77) bağımsızlıklarını büyük ölçüde Batılı ülkelerden aldıkları için anti-Batı bir blok oluşturdu.
- Stalin'in ölümünden sonra Sovyetler bu ülkelerle işbirliği yapmaya başladı ve bağımsızlıklarını destekledi.
- 29:19Yumuşama Süreci ve Güvenlik Konseyi
- Bağımsızlık kazanan ülkeler uluslararası siyaseti yumuşamasına katkıda bulundu.
- 1962 Küba Krizi'nden sonra Soğuk Savaş'ta yumuşama süreci başladı.
- 1979'da Güvenlik Konseyi'nde Küba ve Kolombiya'nın adaylığı, Amerika'nın karşı çıkmasıyla 155 oy verilmesine rağmen her ikisi de seçilemedi.
- Sonunda Meksika adaylığı Amerika ve Sovyetler Birliği'nin desteğiyle seçildi.
- 32:24Türkiye'nin Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Üyeliği
- Türkiye iki buçuk defa Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi üyeliği yapmıştır.
- 1961 yılında Türkiye ve Polonya arasında yaşanan oylama sürecinde, iki ülke birbirlerini yıpratmak yerine birer sene paylaştılar.
- Türkiye'nin son görevi 2008-2014 yılları arasında iki yıl sürmüş, toplamda üç buçuk kere üyeliği yapmıştır.
- 34:14Türkiye'nin Birleşmiş Milletler'deki Özel Durumu
- Türkiye hem Batı Avrupa hem de Asya grubunun üyesidir, ancak adaylığını Batı Avrupa grubundan koymaktadır.
- Türkiye, daimi üyelerin tanınan bir hakkı olan tüm coğrafi grupları izleme ve katılım hakkına sahiptir.
- Avrupa Birliği'nin kurulmasından sonra, özellikle İskandinav ülkeleri gibi ülkeler birbirlerine oy vermektedir.
- 35:51Kıbrıs Meselesi ve Birleşmiş Milletler
- 1955'ten bugüne kadar Türkiye'nin Birleşmiş Milletler'deki en önemli gündem maddesi Kıbrıs meselesidir.
- 1955 yılında Yunanistan bu meseleyi Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'na taşıdıktan sonra Türkiye-Yunanistan ilişkileri bozulmaya başladı.
- 1965 yılında yapılan bir oylamada sadece beş ülke Türkiye için oy kullanırken, geri kalan ülkeler bağlantılı ülkelerdi.
- 37:33Türkiye'nin Bağlantısız Ülkelerle İlişkileri
- Türkiye 1955 Bandung Konferansı'na katılmak istememiş, kendisini Asya ülkesi veya üçüncü dünya ülkesi olarak görmezdi.
- Türkiye 1958'de Bağdat Paktı'nı kurmaya çalışırken, bu politika özellikle Ortadoğu'daki Nasır'ı rahatsız etmiştir.
- Türkiye, Cezayir'in bağımsızlığı sırasında Birleşmiş Milletler oylamasında tarafsız kalmış, Fransa ile birlikte hareket etmiştir.
- 39:15Kıbrıs Barış Gücü ve Türkiye'nin Yalnızlığı
- 1963'te kurulan Kıbrıs Barış Gücü, Birleşmiş Milletler tarihinde en uzun süreli barış gücüdür.
- Kıbrıs'ta Denktaş, Birleşmiş Milletler neredeyse her üyesiyle el sıkışmıştır.
- Richard Holbrook, Bosna'daki Dayton Antlaşması'ndan sonra Amerika'nın Kıbrıs temsilcisi olarak geldiğinde, Denktaş onu oturtturmamıştır.
- 41:37Kıbrıs Politikası ve Türkiye'nin Çaresizliği
- 1963'te Makarios, Türkiye'ye on iki nokta bir değişme anayasa planı sunmuş, ancak Türkiye ve Kıbrıs Türkleri bunu reddetmiştir.
- Kıbrıs Rumları ve Türkleri hiçbir zaman tarihin hiçbir döneminde eşit olarak kabul etmemişlerdir.
- Türkiye, Amerika ve Batı'nın anlaşmalara rağmen yanında yer almaması nedeniyle kendini yalnız hissetmiştir.
- 43:39Kıbrıs Meselesi ve Birleşmiş Milletler
- Türkiye, Birleşmiş Milletler'den Kıbrıs'ta bir barış gücü kurulması beklentisi içinde olmasına rağmen, bu güç her sene genel kurulda uzatma kararı alıyor.
- Konuşmacı, Türkiye'nin artık Kıbrıs'ta iki devlet olduğunu söyleyerek, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin izini alacaklarını belirtmesi gerektiğini savunuyor.
- Kıbrıs Rumları bu durumu kabul etmezlerse, barış gücünün görev süresi uzatılmayabilir ve Kıbrıs Türklerin oy kullanma hakkı konusunda mücadele edilmesi gerekebilir.
- 45:31Kıbrıs'ın Tarihi Gelişimi
- 1974 Kıbrıs Barış Harekatı'ndan sonra önce Kıbrıs Türk Federe Devleti kuruldu, 1983 Kasım ayında ise Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ilan edildi.
- Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin tanınmaması kararını aldı.
- Türkiye'de yakın ilişki içerisinde olan Pakistan, Azerbaycan gibi ülkeler Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ni resmen tanımıyor, Pakistan tanımış ancak Amerika Birleşik Devletleri'nin zoruyla tanımadan vazgeçti.
- 46:53Kıbrıs'ta Barış Gücünün Statüsü
- Türkiye'nin Kıbrıs'ta barış gücünün statüsünü belirlemek için diplomatik manevra yapabileceği vurgulanıyor.
- Birleşmiş Milletler'te yapılan görüşmeler Kıbrıs Türk toplumu ile Kıbrıs Rum toplumu arasında yapılıyor, Kıbrıs Devleti ile Türk toplumu arasında değil.
- Kıbrıs Rum tarafı anlaşmaya yanaşmazsa, Kıbrıs'ta Maraş'ın açılması gibi durumlar yaşanabilir.
- 49:04Filistin Meselesi
- Birleşmiş Milletler gündeminde uzun soluklu konulardan biri Filistin meselesidir, diğerleri Keşmir ve Kıbrıs meselesi.
- Filistin Kurtuluş Örgütü lideri Yaser Arafat, Filistin halkını temsilen Birleşmiş Milletler'e katılmış, 1982'de Amerika Birleşik Devletleri'ne girişine vize verilmediği için Genel Kurul'a gidememiş.
- Filistin'in Birleşmiş Milletler üyesi olamamasının sebebi Amerika Birleşik Devletleri'nin veto etmesi, 2012 yılında ise Filistin Devleti'nin devlet olmayan gözlemci statüsünde kabulü için Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nun üçte iki çoğunlukla aldığı bir karar vardır.
- 51:54İsrail ve Filistin Arasındaki Gerilim
- Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 1967 savaşından sonra aldığı 242 sayılı ve 1973 savaşından sonra aldığı 338 sayılı kararlar vardır.
- Bu kararlarda İsrail'e işgal ettiği Arap topraklarını boşaltması, Araplara ise İsrail Devleti'nin varlığını barışçı sınırlar içerisinde yaşamasını kabul etmeleri istenmiştir.
- Amerika Birleşik Devletleri, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararlarına rağmen İsrail'in işgal ettiği Kudüs ve Golan Tepelerini ilhakını tanıdı ve Kudüs'ü başkent olarak kabul etti.
- 53:28Birleşmiş Milletler Kararlarının Uygulanması
- Birleşmiş Milletler'in kendi askeri gücü yoktur, Güvenlik Konseyi'nin emir verip kararlarını uygulama imkanı yoktur.
- Birleşmiş Milletler kararları ancak üye ülkeler harekete geçip bunu zorla yaptırırsa uygulanabilir.
- Birçok devlet uluslararası politikanın inceliklerini ve zayıflıklarını kullanarak Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararlarına uymamaktadır.
- 54:54Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde İsrail ve ABD'nin Rolü
- Amerika Birleşik Devletleri'nin Güvenlik Konseyi'nde aldığı veto kararlarının %80'i İsrail'i korumak amacıyla alınmıştır.
- İsrail'in kınanması için 14 ülke "evet" diyorken, ABD tek başına "hayır" diyerek veto kullanarak kararın alınamasını sağlamaktadır.
- İsrail, Batı Şeria'da 700 bin Yahudi yerleşimi ve 150 yerleşim merkezi kurarak toprakları kolonileştiriyor.
- 56:03İsrail'in Nükleer Silahları ve BM Genel Kurulu
- İsrail, 1970'li yılların başında nükleer silahlar geliştirmiş ve bu silahları uluslararası nükleer silahların yayılması antlaşmasına tabi tutmamıştır.
- İsrail, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'nın denetimine müsaade etmemekte ve Uluslararası Adalet Divanı'nın zorunlu yargı yetkisini tanımamaktadır.
- BM Genel Kurulu'nda devlet ve hükümet başkanları uluslararası sorunlarla ilgili konuşmalar yaparken, aynı zamanda ikili görüşmeler de yapılmaktadır.
- 59:31BM Organları ve İşleyişi
- Birleşmiş Milletler'in iki temel organı vardır: Güvenlik Konseyi ve Genel Kurul.
- Güvenlik Konseyi yıl boyunca toplanabilirken, Genel Kurul sadece Eylül-Ekim aylarında toplanmaktadır.
- Genel Kurul'da karar tasarıları komitelerde incelenir, sonra Genel Kurul'da kabul edilir ve devlet başkanları uluslararası sorunlarla ilgili görüşlerini anlatır.
- 1:01:24Tarihi BM Görüntüleri
- Muammer Kaddafi, Birleşmiş Milletler'de uzun ve etkileyici konuşmalar yaparak ABD'yi ve Arap krallarını eleştirmişti.
- Hugo Chavez, BM'de "şeytanı hissediyorum, ortalık sülfür kokuyor" diyerek ABD'yi eleştirmiş ve kendisini devirmeye çalıştığı iddia etmiştir.
- Colin Powell, 2003 yılında Güvenlik Konseyi'nde Irak'ta kimyasal ve nükleer silahlar olduğunu iddia etmiş, ancak bu iddialar sonradan yanlış olduğu ortaya çıkmıştır.
- 1:05:56Amerika'nın Ulusal Güvenlik Belgesi ve Saddam Hüseyin
- Bush'un imzasıyla çıkan Amerika Ulusal Güvenlik Belgesi'nde, istihbarat mekanizmalarında sıkıntılar olduğu ve Irak Savaşı'nda bu sorunlar ortaya çıktığı belirtiliyor.
- Belgede, Saddam Hüseyin'in yokluğu daha güzel bir dünya olacağını ifade eden bir cümle yer alıyor.
- Birleşmiş Milletler'in başlangıç amaçlarından uzaklaşması ve uluslararası barış ve güvenliği sağlama hedeflerinden uzaklaşma olduğu belirtiliyor.
- 1:07:26Birleşmiş Milletler'in Reform Edilme ihtiyacı
- Türkiye Cumhurbaşkanı'nın "Dünya Beşten Büyüktür" sözü, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin beş daimi üyesinin filistin ve Kıbrıs gibi konularda veto kullandığı gerçeğini vurguluyor.
- Birleşmiş Milletler'in reformu meselesi 1970'lerin başında ciddi şekilde tartışılıyor ve BM kendi içinde bu konuda birçok rapor düzenlemiş.
- Amerika Birleşik Devletleri de Birleşmiş Milletler'in reformunu istiyor, ancak bu reform anlayışı mali ve bürokratik boyutlarıyla ilgili.
- 1:09:33Güvenlik Konseyi Reformu Alternatifleri
- Güvenlik Konseyi reformu konusunda çeşitli öneriler var: sürekli üyelerin sayısını artırma, yeni bir yarı-sürekli üye grubu oluşturma gibi.
- Japonya, Hindistan ve Brezilya gibi ülkeler Güvenlik Konseyi'ne üye olma konusunda konuşuluyor.
- Güvenlik Konseyi reformu üzerinde anlaşmak mümkün değil çünkü bu, Dünya Savaşı'ndan sonra galipler tarafından mağluplere kabul ettirilerek kurulmuş bir yapıdır.
- 1:11:06Birleşmiş Milletler'in Değeri
- Birleşmiş Milletler'in anlamsız bir örgüt olduğu eleştirisi yapılsa da, uluslararası politikada güçlerin güçle yetinmesi durumunda BM'nin değerini anlıyoruz.
- Birleşmiş Milletler'in ekonomik ve sosyal konseyleri gibi yapıları insanlığın refahı için önemli roller oynuyor.
- Birleşmiş Milletler'in en büyük başarısızlığı Güvenlik Konseyi'nin barış ve güvenliği sağlama görevindeki başarısızlığıdır.
- 1:14:04Güvenlik Konseyi'nin Geleceği
- Güvenlik Konseyi'nin genişletilmesi önerisi var, ancak beş daimi ülkenin veto hakkından vazgeçmeyecekleri anlaşılıyor.
- Yeni veto sahibi üyelerin Güvenlik Konseyi'nin işleyişini zorlaştıracağı düşünülüyor.
- Almanya ve Japonya gibi ülkeler Güvenlik Konseyi'ne üye olma konusunda konuşuluyor, ayrıca Hindistan'ın 15 sene sonra dünyanın bir numaralı ekonomisi olacağı belirtiliyor.
- 1:14:50Birleşmiş Milletler'in Güç Dengesi Sorunu
- Birleşmiş Milletler 1945'te kurulduğunda o günkü dünyanın güç dengesini yansıtmış, ancak günümüzdeki güç dengesini yansıtmıyor.
- Güvenlik Konseyi'nde veto hakkına sahip olan ülkeler, sistemden avantaj sağladığı için bu durumu değiştirmek istemiyor.
- Güvenlik Konseyi'nde veto hakkına sahip olan beş ülke (ABD, Rusya, İngiltere, Fransa ve Çin) dışında yasal olarak nükleer silah bulundurma hakkı kimsede yok.
- 1:16:00Nükleer Silahlar ve Uluslararası Hukuk
- İsrail, Pakistan ve Hindistan gibi ülkeler yasadışı olarak nükleer silah elde etmiş durumda, Kuzey Kore ise üzerinde büyük baskı var.
- İsrail'in nükleer programı konusunda AEA'nın aldığı kararlar yok sayılıyor, bunun arkasında Amerika'nın desteği var.
- Uluslararası hukuk reformu için iki olasılık var: ABD de reform istiyorsa pazarlık ortamı oluşabilir veya devletler toplu olarak tepki göstererek sistem değişebilir.
- 1:18:00Gelecekteki Güç Merkezleri
- Hindistan, Çin ve Endonezya gibi nüfus ve ekonomik büyüklük açısından önemli ülkeler gelecekte güç merkezleri olabilir.
- Güney Afrika, nükleer teknolojiyi elde edip sonra imha eden tek ülke olarak dikkat çekiyor.
- Tarihin parladığı anların bir geleneği var, olmasaydı başka türlü bir dünya düzeni kurulmuş olabilirdi ama yine güç dengesine dayalı bir sistem ortaya çıkardı.
- 1:19:13Birleşmiş Milletler'in Faydaları
- Birleşmiş Milletler'in pek çok başarısızlığı olsa da, BM olmasaydı daha kaotik bir durumla karşı karşıya kalınabilirdi.
- Genel Kurul, dünyanın çoğunluğunun ne istediği konusunda daha açık bir fikre sahip olabilmemizi sağlıyor.
- Birleşmiş Milletler, ülkelerin dünya kamuoyuna hitap etme imkanı sağlıyor ve bu süreçte hangi ülkenin veto kullandığı biliniyor.
- 1:21:02Birleşmiş Milletler Genel Kurulu
- Önümüzdeki hafta New York'ta Birleşmiş Milletler Genel Kurulu başlayacak.
- Program, Birleşmiş Milletler tarihini konuştuk, soğuk savaştan bugüne nasıl gelişti bu örgüt.
- Önümüzdeki hafta başka bir konu ve konuklarla "Tarihin Parladığı Anlarda" programında buluşacağız.