Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Emir Beyazörtü tarafından The New Londoner YouTube kanalında sunulan bilgilendirici bir içeriktir. Sunucu, Birleşik Krallık parlamentosunun yapısını ve işleyişini detaylı şekilde anlatmaktadır.
- Video, Birleşik Krallık parlamentosunun tarihini kronolojik olarak ele alarak başlıyor ve Magna Carta ile İkinci Baronlar Savaşı gibi önemli tarihsel olayları anlatıyor. Ardından günümüz parlamentosunun üç ana bölümü (Avam Kamerası, Lordlar Kamerası ve Hükümdar) inceleniyor ve bir kanunun nasıl yapıldığı adım adım açıklanıyor.
- Videoda ayrıca parlamentoda bir yasa nasıl kanunlaştığı, Greenpaper ve Whitepaper raporlarının hazırlanması, parlamento tartışmaları ve Lordlar ile Avam Kamerası arasındaki süreç gibi konular da detaylı şekilde ele alınmaktadır. Bu içerik, parlamentonun temel kavramlarını ve işleyişini öğrenmek isteyenler için faydalı bir kaynak niteliğindedir.
- 00:32Birleşik Krallık Parlamentosunun Tarihi Kökenleri
- Birleşik Krallık parlamentosunun başlangıcı, 15 Haziran 1215'te İngiltere Kralı John tarafından imzalanan Magna Carta (Büyük Sözleşme) ile başlamıştır.
- Magna Carta, kralın hukukun önünde yer alacağı ve keyfi uygulamalar yapmayacağına dair 63 maddelik bir sözleşmedir.
- 14 Mayıs 1264'te Leicester Kontu Simon de Montfort, Henry III'ü mağlup ederek 20 Ocak 1265'te parlamentoyu toplayarak günümüz parlamentolarının ilk örneklerini oluşturmuştur.
- 02:09Parlamento Yapısının Gelişimi
- 1332 yılında parlamento kendi içinde ikiye ayrılarak bugünkü benzer yapıyı oluşturmuştur: Lordlar Kamerası ve Avam Kamerası.
- Birleşik Krallık parlamentosu daha önce Manchester Sarayı'nda yer almış, 1512 yılında çıkan büyük yangında saray boşaltılmış ve daha sonra tekrar inşa edilmiştir.
- Birleşik Krallık parlamentosu günümüzde üç ana bölümden oluşmaktadır: Avam Kamerası, Lordlar Kamerası ve hükümdar.
- 03:03Avam Kamerası
- Avam Kamerası, Birleşik Krallık parlamentosunun seçilmiş ve hükümetin de bulunduğu odadır.
- Avam Kamerası, sağlık, eğitim, suç, finans gibi önemli konuların tartışıldığı, yasaların yapıldığı ve hükümetin işlerinin sorgulandığı bir meclisdir.
- Avam Kamerası, her biri bir seçim bölgesini temsil eden 650 milletvekilinden oluşmakta olup, toplam sandalye sayısı 437'dir.
- 04:06Genel Seçimler ve Hükümet
- Birleşik Krallık'ta genel seçimler beş yılda bir yapılır ve en çok milletvekili çıkaran siyasi partinin genel başkanı başbakan olarak hükümetin başına geçer.
- Başbakan, hükümet departmanının çalışmalarını kontrol eden 20 üst düzey bakanın oluşturduğu kabinayı belirler.
- Tendowning Street adresindeki başbakanlık konutu, Beyaz Saray ile birlikte dünyanın en önemli siyasi noktalarından biridir.
- 05:02Muhalefet ve Münazara Sistemi
- Birleşik Krallık parlamentosunda muhalefet tarafı, hükümet tarafından alınan kararların denetlenmesinde önemli rol oynar.
- İngiltere parlamentosunun en önemli özelliklerinden biri münazara sisteminin olmasıdır.
- Hükümet tarafı ve muhalefet tarafı aralarında münazara ederek kararların daha sağlıklı şekilde alınmasını sağlar.
- 05:56Konuşmacı ve Avam Kamerasının Özel Özellikleri
- Birleşik Krallık parlamentosunda en önemli karakterlerden biri konuşmacı (speaker) olup, Türkiye'de muadili meclis başkanıdır.
- Konuşmacı, kimin konuşacağına karar vererek avam kamerasının düzeninin korunmasını sağlar.
- Toplantıların ve yasaların yasal olarak geçerliliğinin olması için alanda bulunması gereken "mez" (kraliyeti sembolize eden gürz)ın toplantı esnasında alanda olma zorunluluğu vardır.
- 08:14Lordlar Kamerası
- Lordlar Kamerası, yapısal olarak Birleşik Krallık parlamentosunda üst meclis görevini gören özel bir kurumdur.
- Lordlar Kamerası, hükümetin çıkardığı yasaları inceleyen, denetleyen ve avam kamerası ile birlikte bunların gelişmesini sağlayan bir meclistir.
- Lordlar Kamerası günümüzde yaklaşık 800'e yakın üyesi bulunmakta olup, kalıtsal olmayan soylulardan, kalıtsal soylulardan ve rahiplerden meydana gelmektedir.
- 08:52Lordlar Kamerasının Değişimi
- 1997 yılında işçi partisi hükümeti, lordlar kamerasının yetkilerini sınırlandırmak ve daha adil ve seçimli bir yapıya kavuşmasını sağlamak için çalışmalar başlatmıştır.
- 1999 yılında lordlar için özel yayınlanan bir kanunla kalıtsal yolla geçen lordluğun ve baronesliğin önüne geçilmiştir.
- Lordlar kamerası hükümeti denetleyebilmek için finans, eğitim, uluslararası ilişkiler gibi konularda farklı alt komisyonlar oluşturmuştur.
- 10:21Birleşik Krallık Parlamentosu Süreci
- Hükümetin yasa tasarısı süreci, öncelikle internet sağlayıcıları ile ilgili fikirleri sunan "greenpaper" adı verilen bir rapor hazırlayarak başlar.
- Kamuoyundan gelen bulgular doğrultusunda hükümet, planın ana hatlarını çizen ve daha sağlam temele oturttuğu "whitepaper" adında bir rapor yayınlar.
- Hazırlanan whitepaper, mecliste tartışılmak üzere sorumlu bakan tarafından parlamentoya getirilir ve önce avam kamerası üyeleri tarafından, sonra lordlar kamerası tarafından incelenir.
- 11:39Parlamento Yapısı ve Kanun Süreci
- Birleşik Krallık tarihsel olarak Magna Carta ve parlamentonun ikiye ayrılması (lordlar kamerası ve avam kamerası) olaylarından demokrasisini geliştirmiştir.
- Lordlar kamerası seçkin ve başarılı kişilerden oluşurken, avam kamerası seçimle işbaşına gelen milletvekillerinin olduğu kurumdur.
- Bir kanun yapımı sürecinde, hükümet yasa tasarısını avam kamerasına getirir, burada incelenir, lordlar kamerasına geçer ve tüm parlamento üyeleri onayladıktan sonra mühürlenerek yasal olarak kabul edilir.