Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir kitaptan alınmış okuma parçasıdır. Ana karakter Winston, bir diktatörlük toplumunda yaşayan ve parti üyesi olan bir karakterdir. Diğer karakterler arasında Parsons, Simme, Winston'un eski sevgilisi ve eski eşi Catherine bulunmaktadır.
- Video, Winston'un günlük yaşamını, düşüncelerini ve parti ideolojisine karşı duyduğu isyanı konu almaktadır. Toplumda tele ekranlar, düşünce polisi ve sürekli gözetim altında olma durumu vurgulanırken, parti'nin cinsel ilişkileri nasıl kontrol ettiği, tarihin nasıl silindiği ve proleterlerin durumu detaylı şekilde anlatılmaktadır.
- Winston, Bayan Parsons'tan ödünç aldığı tarih kitabından bir bölüm okuyarak geçmişe dair bilgiler aktarırken, partinin yalanlarla gerçekleri nasıl değiştirdiğini ve tarihin nasıl silindiğini anlatmaktadır. Ayrıca, 1960'ların ortalarından itibaren gerçekleşen büyük temizlikler ve ilk önderlerin ortadan kaldırılması süreci de ele alınmaktadır.
- 00:01İzleme ve Casusluk Tehdidi
- Herkesin ortasında veya tele ekranın görüş alanı içindeyken düşüncelerinizi başıboş bırakmak tehlikeliydi, en ufak bir şey sizi ele verebilirdi.
- Yüzünüzde belirecek uygunsuz bir anlatım bile cezayı gerektiren bir suçtu, bu suç için "yüz suçu" diye bir sözcük vardı.
- Winston, yan masadaki adamın düşünce polisinin casuslarından biri olabileceğini düşünerek sigarasını özenle masanın kenarına bıraktı.
- 01:07Parsons'un Casusluk Hikayesi
- Parsons, iki gün önce yaşlı bir satıcı kadının büyük biraderin postlerine sosis sarması ve eteğine kibrit çakılıp yakılması olayını anlattı.
- Günümüzde casuslar dört dörtlük eğitiliyor ve anahtar deliklerinden içeriyi dinleyebilmeleri için kulak boruları veriliyor.
- Parsons'un kızı geçen gece bir kulak borusunu eve getirip oturma odasının kapısına denedi ve kulak borusuyla dinlediğinden çok daha iyi anlaşılıyormuş.
- 02:11Winston'un Günlüğü
- Winston güncesini yazarken, üç yıl önce akşam hava kararmış bir dar ara sokakta bir kadınla karşılaştığını anlattı.
- Kadın genç bir yüzü boyaya batmış gibiydi, beyaz musk'ı andıran beyazlık ve parlak kırmızı dudakları Winston'u çekti.
- Partili kadınlar hiçbir zaman yüzlerini boyamazlardı ve sokak bomboştu, tek bir tele ekran bile yoktu.
- 02:45Winston'un İçsel Çatışması
- Winston yazmayı sürdüremedi, gözlerini kapattı ve durmadan yinelenen görüntüyü silip atmak istercesine parmaklarını gözlerine bastırdı.
- Winston, en kötü düşmanın kendi sinir sistemi olduğunu düşündü, içindeki gerilim her an gözle görülür bir belirtiye dönüşebilirdi.
- Birkaç hafta önce sokakta yanından geçen bir parti üyesinin yüzünün sol tarafının kasıldığını ve bu kasılmanın alışkanlık edilmiş bir seyirme olduğunu anımsadı.
- 04:00Winston'un Geçmişi ve Fahişeler
- Winston, kadınla birlikte kapıdan girdi, bir avludan geçerek bodrum katının mutfağına geldi.
- Winston evliydi, daha doğrusu bir zamanlar evlenmişti ve karısı Catherine ölmüş değildi.
- Winston'un kafasında parfüm kokusu fahişelikle bütünleşmişti, partili kadınlar asla koku sürmezlerdi.
- 04:52Parti'nin Cinsel Politikası
- Fahişelerle birlikte olmak yasaktı ama ara sıra çiğnemeyi göze alabileceğimiz kurallardandı, tehlikeli olması tehlikeliydi ama işin ucunda ölüm yoktu.
- Parti, tümüyle bastırılması olanaksız içgüdülerin giderilebilmesi için fahişeliği el altından özendiriyordu.
- Asıl bağışlanmaz suç, parti üyeleri arasında rastgele cinsel ilişkiydi, parti üyeleri arasında tüm evliliklerin bir kurul tarafından onaylanması gerekiyordu.
- 06:22Evliliğin Amacı
- Evliliğin kabul gören tek bir amacı vardı, o da partiye hizmet edecek çocuklar dünyaya getirmek.
- Cinsel ilişkinin lehman yapmaktan farksız, hiç de iç açıcı olmayan sıradan bir işlem olarak görülmesi gerekiyordu.
- Her iki cins için de sonuna kadar bakir kalmayı savunan seks karşıtı gençlik birliği gibi örgütler bile kurulmuştu.
- 06:48Winston'in Evlilik Deneyimi
- Winston, partinin cinsel içgüdüyü yok etmeye veya çarpıtmaya çalıştığını ve bu çabaların kadınlar arasında büyük ölçüde başarılı olduğunu düşünüyor.
- Winston ve Catherine'in evliliği sadece onbeş ay sürmüş, Catherine uzun boylu, sarı saçlı, düzgün ve alımlı bir kadındı.
- Winston, Catherine'i "ses bandı" olarak adlandırıyor çünkü onun kafası sadece sloganlardan başka bir şey almaz ve her türlü ahmaklığa inanabilirdi.
- 08:15Cinsel İlişkiler ve Parti
- Winston, Catherine'e dokunduğunda ürküp kaskatı kesilirdi ve ona sarılmak tahtadan bir kuklaya sarılmaktan farksızdı.
- Catherine sevişmeye katılmaz, yalnızca boyun eğerdi ve bu durum Winston'e utanç vericiydi.
- Cinsel ilişkiler haftada bir gün düzenli olarak gerçekleşiyordu ve Catherine bu işi "bebek yapmak" veya "partiye karşı görevimiz" olarak adlandırıyordu.
- 09:36Winston'in İçsel Çatışması
- Winston, Catherine'in partinin afyonlayıcı gücüyle donup kalmış beyaz bedenini hayal ederken, neden kendine ait bir kadını olamadığını sorguluyor.
- Partili kadınların hepsi birbirinin aynıydı, iffetlilik tıpkı partiye bağlılık gibi iliklerine işlemişti.
- Winston, erdemlilik duvarını yıkmayı ve sevilmekten daha çok istiyordu, çünkü hakkını vererek sevişmek isyan etmekti ve arzu düşünce suçu olarak görülüyordu.
- 12:18Proleterlerin Potansiyeli
- Winston, partiye karşı bir umutun sadece proleterlerde olabileceğini düşünüyor.
- Parti içeriden yıkılamazdı, düşmanlarının bir araya gelmeleri ve birbirlerini tanımlamaları bile olanaksızdı.
- Proleterler kendi güçlerinin bilincine varabilseler, partiyi akşamdan sabaha yerle bir edebilirlerdi.
- 13:19Proleterlerin Gerçek Durumu
- Winston, bir gün kalabalık bir caddede yüzlerce kişinin haykırışlarını duyuyor ve oraya vardığında iki-üçyüz kadının pazaryerindeki tezgahların çevresinde toplanmış olduğunu görüyor.
- Kadınlar tavalar için kavga ediyor, ancak Winston neden gerçekten önemli sorunlar söz konusu olduğunda böyle haykıramadıklarını sorguluyor.
- Winston, "bilinçleninceye kadar asla başkaldırmayacaklar, ama başkaldırmadıkça da bilinçlenemezler" diyerek partinin ders kitaplarından alınmış olabileceğini düşündüğü bir sözü yazıyor.
- 15:10Parti'nin Proleterler Hakkındaki Görüşü
- Parti, proleterleri kölelikten kurtardığını ileri sürüyor, ancak aslında proleterler hala kömür madenlerinde çalışıyor ve çocuklar altı yaşında fabrikalarda satılmış.
- Parti, proleterlerin doğuştan düşkün yaratıklar olduğunu ve baskı altında tutulmaları gerektiğini savunuyor.
- Proleterler kendi başlarına bırakıldıklarında doğal buldukları bir yaşam biçimine geri dönmüşler, doğuyorlar, sokakta büyüyorlar, oniki yaşında çalışmaya başlıyorlar, yirmi'sinde evleniyorlar, otuz'unda orta yaşlı insanlar olup çıkıyorlar, altmışına geldiklerinde de ölüp gidiyorlardı.
- 16:20Proleterlerin Durumu
- Proleterler ağır koşullarda çalışmak, boğaz kavgası, komşularla didişmek, sinema, futbol, bira ve kumar yüzünden kafalarını çalıştırmaya fırsat bulamıyorlardı.
- Düşünce polisinin ajanları asılsız söylentiler yayarak tehlikeli olabilecekleri düşünenleri saptayıp etkisiz kılıyordu, ancak parti ideolojisini aşılamak için çaba gösterilmiyordu.
- Proleterlerin büyük çoğunluğunun evlerinde telegram bile yoktu ve sivil polisler pek üstlerine gitmiyordu.
- 17:20Londra'nın Durumu
- Londra'da her türlü suçun işlendiği bir kent olmuştu; hırsızlar, soyguncular, fahişeler, uyuşturucu satıcıları ve haraççılar yaygındı.
- Proleterlerin ahlak konusunda atalarının yolundan gitmelerine ses çıkarılmıyordu, partinin cinsel sofulu onlara dayatılmıyordu.
- Proleterler gereksinim ya da istek duyduklarına ilişkin en küçük bir belirti gösterseler, ibadet etmelerine bile izin verilecekti.
- 18:17Devrimden Önceki Londra
- Devrimden önce Londra, bugün yaşadığımız güzel kente hiç benzemiyordu; insanlar karınlarını doyuramadığı, yüzlerce, binlerce yoksul insanın yaşadığı, yalınayak başı kabak dolaştığı, başını sokacak bir ev bulamadığı, karanlık, pis, berbat bir yerdi.
- Çocuklar acımasız efendileri için günde on iki saat çalışır, yavaş çalışacak olurlarsa kırbaçlanır, boğazlarından kuru ekmekle sudan başka bir şey geçirmezlerdi.
- Böylesine korkunç bir yoksulluk hüküm sürerken, çok büyük ve çok güzel birkaç evde, bir sürü uşağın hizmet ettiği zenginler yaşardı.
- 19:05Kapitalistler ve Sosyal Sistem
- Kapitalistler göbekli, çirkin, umacı gibi adamlardı; siyah kuyruklu ceketler ve silindir şapka giyerlerdi, bu giysileri başkalarının giymesi yasaktı.
- Bu dünyada ne varsa hepsi kapitalistlerindi; tüm topraklar, evler, fabrikalar ve para onlarındı.
- Sıradan biri bir kapitalistle konuşurken onun önünde boyun büküp eğilmek, şapkasını çıkarmak ve ona efendim demek zorundaydı.
- 20:47Winston'in Düşünceleri
- Winston birden çağdaş yaşamın asıl özelliğinin acımasızlığı ve güvensizliği değil, yavanlı, donuklu ve kayıtsızlığı olduğunu fark etti.
- Bir parti üyesi için bile yaşamın çok büyük bir bölümü yansız ve siyasetten uzak sıkıcı işlerle uğraşmakla, metroda bir yer kapmak için itişip kakışmakla, delik çorapları yamamakla, bir tatlandırıcı tableti için yalvar yakar olmakla, sigara izmaritleri biriktirmekle geçiyordu.
- Partinin erişmeye çalıştığı ülkü, muazzam, dehşetengiz ve heybetli bir şeydi; ürkütücü makineler ve korku salan silahlardan oluşan bir çelik ve beton dünyası, uygun adım yürüyen, hepsi aynı şeyleri düşünen ve aynı sloganları atan, durmadan çalışan, savaşan, zafer kazanan, zulmeden bir savaşçılar ve bağnazlar ulusu.
- 22:16İstatistikler ve Gerçekler
- Tele ekranlar sabahtan akşama kadar sayıp döktükleri iç bayıltıcı istatistiklerle insanların artık daha çok yiyecek, daha çok giysi, daha iyi evler, daha çok eğlence olanağı bulabildiklerini, elli yıl önceye oranla daha uzun yaşayıp daha az çalıştıklarını, daha yapılı, daha sağlıklı, daha güçlü, daha mutlu, daha zeki olduklarını, daha iyi eğitim gördüklerini kanıtlamaya çabalıyordu.
- Parti bugün yetişkin proleterlerin yüzde kırkını okuma yazma bildiğini ile sürüyordu, devrimden önce bu oran yüzde onbeş'i geçmiyordu.
- Parti, çocuk ölümlerinin devrimden önce binde iken bu oranın artık binde yüzaltmış'a düştüğünü öne sürüyordu.
- 23:26Geçmişin Silinmesi
- Geçmiş silinmekle kalmıyor, silindiği de unutuluyor, sonunda yalan gerçek olup çıkıyordu.
- Wilson, yalanın somut, şaşmaz kanıtını, olup bittikten sonra da olsa hayatında yalnızca bir kez ele geçirebilmiş, onu da ancak otuz saniye kadar tutabilmişti elinde.
- Olayın başlangıcı altmışların ortalarına, devrimi'nin ilk önderlerinin ortadan kaldırıldığı büyük temizlikler dönemine gidiyordu.
- 23:59Büyük Temizlikler Dönemi
- 1970'e gelindiğinde Büyük Birader dışında ilk başlardaki önderlerden hiçbiri kalmamıştı; hepsi hain ve karşı-devrimci ilan edilmişti.
- Goldstein kaçmış, sırra kadem basmıştı; ötekilere gelince, bazıları ortadan kaybolmuş, çoğu ise halka açık mahkemelerde suçlarını kabullendikten sonra idam edilmişti.
- O dönemden sağ kalanlar Johns, Howson ve Rutherford adında üç adamdı; bu üçü 1965'te tutuklanmış olmalıydı, birkaç yıl ortadan kaybolmuşlar, sonra ortaya çıkarak suçlarını bildik biçimde kabullenivermişlerdi.