Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir Türk akademisyenin hayat hikayesini anlattığı röportaj formatında bir sohbettir. Konuşmacı, Bilecik Pazaryeri ve Demirköy doğumlu, Beşiktaş futbol takımının bir taraftarı olarak tanıtılmaktadır.
- Video, konuşmacının çocukluğundan başlayarak eğitim hayatı, edebiyatla olan ilişkisi, akademik kariyeri ve Yeryüzü Yayınları'nın kuruluşu gibi önemli dönüm noktalarını kronolojik olarak anlatmaktadır. Konuşmacı, ailesi, Cevat Ülger, Mustafa Seçkin, Fethi Abi (Fet Abi) ve Ali Malkoç gibi önemli kişilerin hayatını nasıl etkilediğini ve edebiyat dünyasına nasıl girdiğini detaylı şekilde paylaşıyor.
- Videoda ayrıca konuşmacının Anadolu Üniversitesi ve İstanbul Bilgi Üniversitesi'nde akademik kariyeri, siyaset hakkındaki görüşleri ve günümüz gençlerine meslek seçimi konusunda tavsiyeleri de yer almaktadır. Konuşmacı, siyaseti "hakka hizmet" olarak görmeyi önerse de, günümüz şartlarında bunun zorluğunu vurgulayarak herkesin kendi mesleğinde en iyisini yapması gerektiğini belirtmektedir.
- 00:25Doğum Yeri ve Aile Hikayesi
- Konuşmacı Bilecik Pazaryeri ve Demirköy'de doğmuştur, Demirköy ise istasyon köyü olarak sonradan oluşmuştur.
- Dedesi Karaköy İstasyonu'nun polisi olarak görev yapmış ve her gün 10 kilometre yürüyerek gidip gelmiştir.
- Babası Bulgaristan'ın Şumnu'dan gelmiş, demiryolcu iken rahatsızlık nedeniyle emekli olamadan ayrılıp bir bakkal dükkanı açmıştır.
- 02:19Okuma Yazma ve Eğitim
- Babası okumayı yazmayı seven bir adamdı ve evlerine günlük Milliyet gazetesi alınırdı.
- Dayısı Lütfi Solak, Adana Erkek Lisesi ve Eskişehir Atatürk Lisesi'nde Almanca öğretmeni ve yöneticilik yapmıştır.
- Dayısı her yaz okuduğu kitapları portakal sandıklarına koyarak anneannesine gönderirdi ve konuşmacı bu kitaplardan etkilenmiştir.
- 04:09Eğitim Yolculuğu
- İlkokulu bitirdikten sonra dayısının önayak olmasıyla Eskişehir Maarif Koleji'ne girmiştir.
- İlkokul dördüncü sınıfında okuduğu "Neden" adlı Doğan Kardeş Yayınları kitabını babası Eskişehir'den getirmiştir.
- İlkokul beşinci sınıfında Ramazan'da sahurdan sonra okuduğu "Bozkurtların Ölümü" adlı Nihal Atsız'ın eserini okumuştur.
- 05:56Cevat Ülger Hoca ve Etkisi
- Eskişehir Maarif Koleji'nde Cevat Ülger hocasıyla tanışmıştır, resim öğretmeni olan hocası sınıfta öğrencileri serbest bırakarak kitap okumalarına izin verirdi.
- Cevat hoca, öğrencilere resim yapmak yerine resme bakmayı öğretmek için özel yöntemler geliştirmiştir.
- Hoca, figüratif resme karşı çıkarak nonfiguratif sanatçıları tanıtan seminerler yapmıştır.
- 09:23Felsefe ve Kültür Etkileşimleri
- Cevat hoca, öğrencilere sadece resme bakmayı değil, batı ve doğu düşüncesini de öğretmiştir.
- Varoluşçu felsefe modayken, Kik Gard'ın adını ilk defa Cevat hoca'dan öğrenmiştir.
- Cevat hoca, Sezai Karakoç'un "İslam Toplumunun Ekonomik Strüktürü" kitabını okutmuş ve Sabah gazetesindeki Sezai Karakoç'ın sütunlarını öğrencilere okutmalarını sağlamıştır.
- 11:23Edebiyat Dergileri ve Kütüphane Kaynakları
- Nuri Pakdi ve arkadaşları Ankara'da edebiyat dergisi çıkarmaya başlamışlardı.
- Eskişehir Maarif Koleji Kütüphanesi'ne Türkiye'de çıkan belli başlı edebiyat dergilerinin hepsi gelirdi.
- Kütüphanede Times Literary Supplement, Nation, BBC'nin Lice dergisi gibi yabancı dergiler de bulunuyordu.
- 13:30Akçağa Kitabevi ve Deneme Dergisi
- Eskişehir'de Akçağa Kitabevi açıldı, Necip Fazıl çizgisinde gencin kurduğu bir yayın kooperatifiydi.
- Akçağa Kitabevi sadece kitap evi değil, fikir kulübü gibi çalışarak kitap seminerleri düzenliyordu.
- Alaaddin Gül'in yöneticiliğindeki Akçağa Kitabevi desteğiyle "Deneme" adlı küçük bir dergi çıkarmaya başlandı.
- 14:57Üniversite Hayatı ve Mustafa Seçkin
- Konuşmacı Ortadoğu Teknik Üniversitesi'nde İdari Bilimler Fakültesi'nde okumuş, İstanbul'da okuyan arkadaşlarına gıpta etmiş.
- Mustafa Seçkin, konuşmacının bütün hayatıma yön veren bir büyüğüydü ve Kafka, Dostoyevski, Buber gibi yazarları ondan öğrendi.
- Mustafa Seçkin, Türk Dili Dergisi'ne abone olmalarını ve Nurullah Ataç'ın denemelerini okumalarını tavsiye etmişti.
- 18:40Fethi Abi ile Tanışma
- Mustafa Seçkin'in vasıtasıyla Fethi Abi ile tanıştılar.
- Mustafa Seçkin o dönemde Vakıf Han'nda Fisko Birliği'nde mütercimlik yapıyordu.
- Mustafa Seçkin'in Felsefeye de derslerine takip ettiği, Mengüşoğlu'nun derslerini çok takip ettiği sonradan öğrenildi.
- 20:53Fethi Abi'nin Etkisi
- Fethi Abi ile ilk karşılaşmada "cedel yok, münakaşa, münazara" diyerek tartışma etiketine dikkat çekti.
- Fethi Abi, Türkiye'de felsefe okutacak adam olmadığını söyleyerek konuşmacıyı felsefe okumaktan alıkoydu.
- Fethi Abi, Ankara'ya gelişlerinde Türk Petrol Vakfı Sekreterliği'nden mektuplar göndererek buluşmalar düzenliyordu.
- 26:15Fet Abi'nin Etkisi
- Konuşmacı, Fet Abi'nin geniş bir sosyal ağı olduğunu ve Ankara'daki herkesin onu "abisi" olarak tanıdığını belirtiyor.
- Fet Abi, Milli Eğitim Bakanlığı'nda özel kalem müdürü olarak çalıştığı için herkesin tanıdığı biri olmuştu.
- Konuşmacı, Fet Abi'nin yanında mülakatlar yaptığını ve İstanbul'a gelişlerinde onun Ankara'daki tanıdıklarına ziyaretlerde bulunduklarını anlatıyor.
- 27:38Dergi Deneyimi ve Memuriyet
- Ankara'da "Deneme" dergisi bittiğinde, Akça'nın sponsorluğunda "Gelişim" adında yeni bir dergi çıkardılar ve bu dergi sekiz sayı çıktı.
- Konuşmacı, mezun olamadığı dönemde Kültür Bakanlığı'nın açtığı memuriyet imtihanına girdi ve lise mezunu olarak imtihanı kazandı.
- Fet Abi, konuşmacıyı Kültür Bakanlığı'na götürdü ve Rıfkı Danışman'ın yanına memur olarak yerleştirdi.
- 29:04Memuriyet Deneyimleri
- Konuşmacının görevi her sabah gazeteleri tarayıp, Kültür Bakanlığı ile ilgili haberleri kesip, tekstil kağıtlarına yapıştırıp, altına bilgiler ekleyerek bakanın önüne götürmekti.
- Konuşmacı, daha önce Milli Eğitim Bakanlığı'nda da benzer bir deneyim yaşadığını ve 40 senede büyük bir mesafe aldığını belirtiyor.
- Jeffrey Archer'ın "Kuş Uçuşu" adlı romanındaki dürüst manav George hikayesine benzeterek, kendisinin de dürüst manav George'dan daha büyük mesafe aldığını söylüyor.
- 33:33Fet Abi'nin Edebiyet ve Gençlere Yaklaşımı
- Fet Abi, gençlerin ve çocukların sahipsiz olduğunu, onların elinden tutulmazsa memleketin çok şey kaybedeceğini düşünüyordu.
- Fet Abi, herkese "hızır muamelesi" yapmaktan bir şey kaybetmediğini söylüyordu.
- Recep Fazıl'ın Fet Abi'yi "kendisi cephede görünmeyip geri hatlarda şeylere su taşıyan bir saka gibi" tanımladığını belirtiyor.
- 36:19Muhabbetin Önemi
- Fet Abi herkesi severdi ve onunla konuşanlar onun muhabbetini hissedebilirdi.
- Fet Abi, Allah'ın kullarına hizmet etmeyi şiar etmiş ve muhabbetin hilkatı değiştirebileceğini söylerdi.
- Konuşmacı, bugünün gençleri açısından en önemli kayıplardan birinin bu tür sohbet ve muhabbet ortamlarının geriye çekilmesi olduğunu belirtiyor.
- 39:03Üniversiteye Yönlendirme
- Fet Abi, üniversiteyi bitirdiklerinde üniversiteye intisap edeceklerini söylediklerini hatırlıyor.
- Konuşmacı, sözünü tutarak 1979 sonunda Eskişehir Anadolu Üniversitesi'ne İletişim Fakültesi'ne asistan olarak girdi.
- Fet Abi, pek çok arkadaşını ve ağabeylerini sadece üniversiteye yönlendirmekle kalmayıp, hangi hocanın yanında ne okuyacaklarını da belirlemek konusunda gayret gösterirdi.
- 41:24Yeni Devir Gazetesi Deneyimi
- Konuşmacı, 1974-1975 yıllarında ODTÜ'de okurken Yeni Devir gazetesi çıkmasıyla Abdurrahman Dilipak'ın ona dış politika yazıları yazmaya davet ettiğini anlatıyor.
- İsmet Özel ile birlikte Yeni Devir gazetesinde köşe yazıları yazmaya başladıklarını ve gazetede işçilerin maaşlarını alamadığı bir Ramazan günü grev yapmaya karar verdiklerini belirtiyor.
- Bu olay sonucunda Yeryüzü Yayınları kurulduğunu, sermayeyi Bekir Şahin'in koyduğunu ve İsmet Özel'in kitaplarını, Martin Lings ve diğer tradisyonalist yazarların kitaplarını yayınladıklarını söylüyor.
- 45:27Akademik Kariyeri
- Yeryüzü Yayınları'nın 12 Eylül hikayesiyle yayınına ara vermek zorunda kaldığını ve Anadolu Üniversitesi'nde İletişim Bilimleri Fakültesi'nde doktorasını yaptığını, doçentliği aldığını anlatıyor.
- İstanbul Bilgi Üniversitesi'ne geçtiğini, orada profesörlüğü aldığını ve kozmopolit bir üniversite olduğunu vurguluyor.
- Günümüz gençlerinin dünyasının kendilerinin yaşadığı dünyadan çok farklı olduğunu, kendilerinin çok şanslı olduklarını ve güzel insanlarla mülakat ettiğini belirtiyor.
- 48:49Siyaset ve Meslek Hakkında Düşünceleri
- Gençlere siyasete atılmak konusunda çok hevesli olmamalarını tavsiye ediyor, siyasetin halka hizmet etmek için imkanlar sunduğunu ancak bu çizgiyi muhafaza etmenin günümüz şartlarında çok zor olduğunu söylüyor.
- Siyasetin eşsiz, dostsuz, arkadaşsız yapılamayacağını ve "önce refik sonra tarik" (ilk önce arkadaş) olduğunu vurguluyor.
- Bazı mesleklerin cengi tahmili (bize yüklenilen savaş) gibi olabileceğini, herkesin mutlaka yapması gereken bir iş olmadığını, birileri yapıyorsa diğerlerinin kurtarıldığını belirtiyor.
- Allah'ın işini güzel yapanı sevdiğini, herkesin işini güzel yapmak için fırsatlar verildiğini vurguluyor.