Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, eğitim bilimleri açısından bilim ve teknoloji kavramlarını açıklayan bir eğitim içeriğidir. Konuşmacı, bu kavramların literatürdeki tanımlarını ve özelliklerini detaylı şekilde anlatmaktadır.
- Video, öncelikle bilim kavramının farklı tanımlarını ve özelliklerini (gelişigüzel yapılmaz, nesnel, şüpheci, tarafsız, mantıksal, sistematik) ele alıyor. Ardından Karl Popper'in yanlışlanabilirlik kuramı ve "siyah kuğu" metaforu açıklanıyor. Daha sonra bilimin alt dalları (sosyal bilimler, fen bilimleri, doğa bilimleri, formal bilimler, insan bilimleri, uygulamalı bilimler, pozitif bilimler, normatif bilimler, rasyonel bilimler) inceleniyor. Son bölümde ise teknoloji kavramı tanımlanıyor ve bilim ile teknoloji arasındaki farklar (bilmekle bilgi, yeni bilgi ile ürün, anlamayı keşfetmeyi icatla kullanmak, deney-gözlem ile pratik uygulama) sofra tuzu örneği üzerinden açıklanıyor.
- Bilim ve Teknoloji Kavramları
- Bilim ve teknoloji kavramları genellikle eş anlamlı olarak kullanılır, ancak ülkelerin gelişmişlik düzeyinin en belirgin göstergesidir.
- Bilim, ürün odaklı bakış açısıyla sistemli genel geçerli bilgiler bütünü, süreç odaklı anlayışla ise sorunların çözümü için gerekli bilimsel bilgileri kullanma süreci olarak tanımlanır.
- Türk Dil Kurumu'na göre bilim, evrenin ve olayların bir bölümünü konu alan, deneye dayanan yöntemler ve gerçeklikten yararlanarak sonuçlar çıkarmaya çalışan düzenli bilgidir.
- 00:57Bilimin Özellikleri ve Felsefi Yaklaşımlar
- Bilim gelişigüzel yapılmaz, nesnel, şüpheci, tarafsız, mantıksal ve sistematiktir.
- Bilimsel bilgi eski zamanlarda doğrulanabilirlik üzerine kurulurken, 20. yüzyılda Karl Popper'in yanlışlanabilirlik felsefesi farklı bir bakış açısı sunmuştur.
- Siyah kuğu metaforu, bilimin şüpheci olduğunu ve beklenmedik durumların olabileceğini gösterir; örneğin atomun parçalanamayacağı düşüncesi daha sonra bilimsel keşiflerle değiştirilmiştir.
- 03:18Bilim ve Felsefe İlişkisi
- Bilim ile felsefe iç içe olan kavramlardır; tüm bilimler felsefeden ortaya çıkmıştır.
- Tarihte ünlü filozoflar aynı zamanda bilim insanı olmuşlardır (Thales, Arşimet gibi).
- Bilimler zamanla daha spesifik hale gelerek felsefeden ayrılıp kendi alt dallarına ayrılmıştır.
- 04:09Bilimin Sınıflandırılması
- Bilimler sosyal bilimler ve fen bilimleri olarak ikiye ayrılmış, bazı araştırmacılar doğa bilimleri, formal bilimler, insan bilimleri, uygulamalı bilimler olarak farklı türlerini belirtmiştir.
- Bazı araştırmacılar pozitif bilimler, normatif bilimler, rasyonel bilimler olarak üç kategoriye ayırmıştır.
- Fizik, kimya, biyoloji gibi bilimler doğa bilimleri olarak, matematik ve istatistik formal bilimler, sosyoloji ve psikoloji insan bilimleri olarak sınıflandırılmıştır.
- 05:17Teknoloji Kavramı
- Teknoloji genellikle bilgisayar, telefon, tablet gibi somut ürünlerle sınırlı düşünülür, ancak bu sadece bir parçasıdır.
- Teknoloji, bilimsel bilginin pratiğe uyarlanmış halidir ve bilimle uygulama arasında köprü görevi görür.
- Teknoloji, insanoğlunun bilimi kullanarak yaşamını kolaylaştırmak için yaptığı her şeydir ve yeni üretilen bilimsel bilgiyi kullanarak yeni yöntem, teknik, süreç ve teorik bilgiyi kapsamaktadır.
- 06:10Bilim ve Teknoloji Arasındaki Farklar
- Bilim bilmekle, bilgiyle ilgilidir, teknoloji ise bilgiye dayanarak bir şeyleri yapmayı amaçlar.
- Bilimin çıktısı yeni bir bilgidir, teknolojinin ise yeni bir ürün veya süreçle meşgul olur.
- Bilim anlamayı ve keşfetmeyi, teknoloji ise icatları ve kullanmayı çağrıştırır.
- Bilim deney ve gözlemlerle bilgiyi ortaya çıkartırken, teknoloji bilimsel bilgiye dayalı olarak yeni ürünler tasarlamayı amaçlar.