Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan inşaat mühendisliği eğitim dersidir.
- Ders, betonarme yapılarında düşey taşıyıcı elemanlardan kolonlar konusunu ele almaktadır. Video, kolon ve perde kavramlarının tanımıyla başlayıp, kolonların boyutları, kesit alanları, boyuna ve enine donatı kuralları hakkında detaylı bilgiler vermektedir. Daha sonra kolon kiriş birleşim bölgesi, kolon sargı bölgesi ve kolon orta bölgesi gibi yapı elemanlarının özellikleri ve hesaplamaları incelenmekte, son olarak donatı kesit alanı konusuna değinilmektedir.
- Videoda teorik bilgilerin yanı sıra örnek hesaplamalar da yer almaktadır. Eğitmen, bir sonraki derste kesin projelerde hesap esasları ve perdeler konusunun işleneceğini belirterek dersi sonlandırmaktadır.
- Betonarme Dersi ve Kolonlar
- Betonarme dersinde düşey taşıyıcı elemanlardan kolonlar konusu anlatılacak ve önümüzdeki derste kesin projelerde hesap esasları ele alınacak.
- Kolonlar, kirişlerin altında binayı ayakta tutan bacaklar gibi taşıyıcı elemanlardır.
- Depremde hasar görmüş binalarda kolonlarda ve perdelerde hasar varsa bina ağır hasarlı olarak kabul edilir, kolonlar sağlam ama kirişlerde hasar varsa orta hasarlı, kolonlar ve kirişler sağlam ancak çatlak varsa az hasarlı olarak değerlendirilir.
- 01:30Perdeler ve Özellikleri
- Perde, planda uzun kenarı kısa kenarının en az yedi katı olan betonarme elemanlardır.
- Perde kalınlığı 200 milimetreden ve kat yüksekliğinin 1/10'undan az olamaz.
- Tüm taşıyıcı elemanları perdelerden oluşan ve kattaki perde en kesit alanları toplamı bina oturum alanının belli bir oranından daha küçük olmayan binalarda (tünel kalıp sistemlerinde) perde kalınlığı 150 metreye kadar düşürülebilir.
- 02:39Kolonların Özellikleri ve Boyutları
- Kolonlar düşey taşıyıcı elemanlardır ve genellikle dikdörtgen kesitte yapılır.
- Dikdörtgen ve poligon kesitli kolonlarda kısa kenar 250 milimetreden (25 santimden) az olamaz, bu kural 1975 deprem yönetmeliğinden beri uygulanmaktadır.
- Daire kesitli kolonlarda kolon çapı 300 milimetreden az olamaz ve şiddetli depreme maruz binalarda minimum kolon boyutunun 300 milimetre olması önerilir.
- 05:10Kolon Boyutları ve Donatı Kuralları
- Kolon en kesit alanı (Ac) hesap yükünden (N) bölü 0,5fck değerinden büyük olmalıdır.
- Toplam boyuna donatı oranı (Ast/ Ac) 0,01'den büyük olmak zorundadır.
- Gerekli donatının en az 1,30 katı sağlanırsa, minimum donatı çapı 14'lük olmalıdır ve etriyeli kolonlarda her köşede en az bir boyuna donatı bulunmalıdır.
- 08:07Donatı Kuralları ve Birleşim Bölgeleri
- Kolonlarda toplam boyuna donatı oranı maksimum değerlerde vardır: bindirme bölgeleri dışında 0,04'ten, bindirmeli ek bölgelerinde 0,06'dan küçük olmalıdır.
- Ekonomik ve güvenli olması için boyuna donatı oranı %1,5 ila %2 civarında olabilir.
- Kolon boyuna donatısı kolon yüksekliği boyunca enine donatı ile sarılır ve enine donatı çapı en büyük boyuna donatı çapının 3/1'den az olamaz.
- 11:11Birleşim Bölgeleri
- Kolon enine donatıları kolon orta bölgesi ve kolon sargı bölgeleri olmak üzere ikiye ayrılır.
- Kolon-kiriş birleşim bölgeleri ayrı bir yapı elemanı olarak kabul edildiğinden kural ve hesap esasları ayrıca belirlenmiştir.
- Kuşatılmamış birleşim bölgesi, kolonun en az bir tane yönde kiriş olmadığı (en fazla üç etrafında kiriş var) durumdur, dört etrafında kiriş varsa kuşatılmış birleşim bölgesidir.
- 12:36Kolon Kiriş Birleşim Bölgesi
- Kolon kiriş birleşim bölgesi ayrı bir yapı elemanı olarak kabul edilir ve içinde kolon boyuna donatılarını saran enine donatıların olması zorunludur.
- Deprem anında binayı ayakta tutan en önemli yapı kolon kiriş birleşim bölgeleridir, bu bölgede donatılar sayesinde yük geriye dönüştürülebilir.
- Kolon kiriş birleşim bölgelerinde kolon donatılarını saran etriyelere dikkat edilmelidir, işçiliği zor olan bu donatılar şantiyelerde genellikle kaçılır.
- 14:21Kolon Sargı ve Orta Bölgesi
- Kolon sargı bölgesi kirişlere yakın olan bölgelerdir ve LC 500 mm'den, AC kolon boyutundan ve LN/6'dan (kiriş altından kiriş üstüne olan kolon net mesafesi altıda birinden) daha büyük olmak zorundadır.
- Kolon sargı bölgesinde etriye sıklaştırması yapılması gerekir: SC 50 mm'den büyük ve 100 mm ile PC/3'ten daha küçük olmalı.
- Kolon orta bölgesinde SC 200 mm'den küçük ve 12 fiile ve BC/2'den daha küçük olmalıdır.
- 15:48Birleşim Bölgesi Kuralları
- Kuşatılmış birleşim bölgesi için SJ (etriye aralığı) 150 mm ve normal donatı kolon içerisindeki normal donatı etriye aralığının %40'ından daha az olmalı.
- Kuşatılmamış birleşim bölgelerinde SC 100 mm'den ve %60'tan daha küçük olmak zorundadır.
- Kuşatılmış birleşim bölgesinin dört tarafında giriş vardır, kuşatılmamış birleşim bölgesinin minimum bir tarafında kiriş yoktur ve kirişlerin genişliği o taraftaki kolon genişliğinin en az %75'i kadardır.
- 17:22Kolon Yük Alanı
- Kolon yük alanı, kolonları birbirine bağlayan aksların orta döşeme dikmelerinin oluşturduğu taralı alandır.
- İki kolon arasındaki tam orta noktadan bir tarafı bir kolona, diğer tarafı diğer kolona yükün gittiği varsayılır.
- Kolon yük alanı içindeki döşeme ve duvar yüklerinin toplamı, kiriş ve kolon ağırlıkları için toplam yük %10 arttırılabilir.
- 19:13Kolon Yük Hesaplaması
- Bir kattan gelen kolon yükü (Nd1) hesaplanırken döşeme yükü (Pd), ortalama mesafeler (Lx, Ly), duvar boyu (Lduvar) ve kat yüksekliği (Hk) çarpı 1,60 ile hesaplanır.
- Toplam maksimum kolon yükü (Ndmax) kat adedi ile bir kattan gelen yük çarpılarak bulunur.
- Kolon en kesit alanı (Ac) hesaplanırken Ndmax/5×Fk formülü kullanılır, Fk betonun muhteviyatına göre değişir (C20 beton için Fk=2, C30 beton için Fk=3).
- 21:00Kolon Donatı Hesaplaması
- Örnek hesaplamada ortalama 6 metre Lx, 5 metre Ly, 10 metre Gduvar, 2,5 km HK, 3 metre kat yüksekliği ve 14 kN/m² döşeme yükü kullanılmıştır.
- Bir kattan gelen yük (Nd1) 594 kN, maksimum kolon yükü (Ndmax) 6 katlı binada 3560 kN olarak hesaplanmıştır.
- Kolon en kesit alanı (Ac) 3560 cm² olarak bulunmuş, 45x80 cm boyutlarında bir kolon seçilmiştir.
- 23:06Donatı Seçimi ve Kuralları
- Kolon donatı alanı (As) 0,11×Ac formülüyle 36 cm² olarak hesaplanmıştır.
- 14-18 donatı seçilmiş, 18'lik donatı 35,63 cm² değerine sahip olduğu için 16-18 donatı 40,72 cm² olarak seçilmiş ve bu değer 36 cm²'yi geçmiştir.
- Kolon kesitinde her dört köşede kesinlikle donatı olmalı, ciroz donatıları bir tarafı 90 derece diğer tarafı 135 derece, etriye donatıları ise her iki tarafı 135 derece kanca yapılmalıdır.
- 25:51Dersin Kapanışı
- Dersin sonunda donatının en kesit alanından ve donatıların gösteriminden bahsedildiği belirtiliyor.
- Basit şekliyle kesin projelerde hesap esasları için bir sonraki derse katılmak gerektiği vurgulanıyor.
- İzleyicilere kendilerine iyi bakmaları ve sağlıklarını korumaları için dilanılıyor.