Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan belediye yönetimi ve meclisi hakkında kapsamlı bir eğitim dersidir. Eğitmen, öğrencilere sorular sorarak ve önemli noktaları vurgulayarak konuyu anlatmaktadır.
- Video, belediye meclisi kuralları, toplantı ve karar yeter sayıları, belediye başkanlığı, meclis üyelerinin görevleri ve yetkileri gibi konuları ele almaktadır. İçerik, belediye meclisi ve il genel meclisi arasındaki benzerlik ve farkları, denetim yolları, faaliyet raporu, bütçe hazırlama süreci ve belediye başkanlığının sona erme durumları gibi önemli konuları kapsamaktadır.
- Eğitmen, sınavlarda çıkabilecek soruları özellikle vurgulayarak, belediye başkanının görev ve yetkileri, başkan vekili konusu, stratejik plan ve performans programı hazırlama süreci, belediye başkanlığının sona erme durumları ve belediye bütçesi hazırlama süreci gibi konuları detaylı şekilde açıklamaktadır. Video, belediye yönetimi hukuku konusunda sınav hazırlığı yapanlar için faydalı bilgiler içermektedir.
- 00:01Toplantı ve Karar Yeter Sayıları
- Belediye meclisi üye tam sayısının salt çoğunluğuyla toplanır ve katılanların çoğunluğuyla karar verir.
- Karar yeter sayısı ve tam sayısının dörtte birinden az olamaz.
- Oylamada eşitlik çıkması durumunda meclis başkanının bulunduğu tarafta çoğunluk sayılır, gizli oylamada değişiklik çıkması durumunda oylama tekrarlanır.
- 03:26Meclis Kararlarının Kesinleşmesi
- Belediye başkanı hukuka aykırı gördüğü meclis kararlarını gerekçesini belirterek beş gün içinde yeniden görüşmek üzere iade edebilir.
- Yeniden görüşülmesi istenilmeyen veya istenip de üye tam sayısının salt çoğunluğuyla ısrar edilen kararlar kesinleşir.
- Kesinleşen karar aleyhine belediye başkanı on gün içinde idari yargıda özel dava açabilir.
- 05:17İktisas Komisyonları
- Belediye meclisi üyeleri arasından en az üç, en fazla beş kişiden oluşan iktisas komisyonları kurabilirler.
- İktisas komisyonları her siyasi partinin ve üyeleri meclisteki üye sayısının meclis üye tam sayısına oranlanması suretiyle oluşturulur.
- Belediye meclisi'nde plan ve bütçe ile imar komisyonu, il genel meclisi'nde ise çevreye sağlık, plan ve bütçe, imar ve bayındırlık, eğitim, kültür, sosyal hizmet komisyonları zorunludur.
- 06:26Denetim Komisyonu
- İl ve ilçe belediyeleri ile nüfusu onbin üzerindeki belediyelerde belediye meclisi her ocak ayı toplantısında denetim komisyonu oluşturur.
- Denetim komisyonu en az üç, en fazla beş üyeden oluşur ve belediyenin bir önceki yıl gelir ve giderleri ile bunlara ilişkin hesap ve kayıt işlemlerinin denetimini yapar.
- Komisyon çalışmasını kırkbeş gün içinde tamamlar ve Mart ayının sonuna kadar meclis başkanlığına raporunu sunar.
- 07:54Meclisin Bilgi Edinme ve Denetim Yolları
- Belediye meclisi bilgi edinme ve denetim yetkisini faaliyet raporunu değerlendirme, denetim komisyonu, soru, genel görüşme ve gensoru yollarıyla kullanır.
- İl genel meclisi'nde ise faaliyet raporunu değerlendirme, soru ve genel görüşme bilgi edinme ve denetim yolları vardır.
- TBMM'nin bilgi edinme ve denetim yollarından olan gensoru kaldırılmış olsa da, belediye meclisi'nin bilgi edinme ve denetim yollarından gensoru hala mevcuttur.
- 09:12Belediye Meclisi'nin Denetim Yolları
- Meclis üyeleri, belediye işleri ile ilgili konularda sözlü veya yazılı soru sorabilir ve bu sorular belediye başkanı veya görevlendireceği kişi tarafından cevaplandırılabilir.
- İl genel meclisi'nde denetim komisyonu var ancak bilgi edinme ve denetim yolları arasında sayılmamıştır.
- Belediye meclisinde denetim komisyonu hem var hem de bilgi edinme ve denetim yolları arasında sayılmıştır.
- 10:03Genel Görüşme ve Faaliyet Raporu Değerlendirilmesi
- Meclis üyelerinin en az üçte biri, belediyenin işleri ile ilgili konularda genel görüşme açılmasını isteyebilir ve bu istek meclis tarafından kabul edildiğinde gündeme alınır.
- Belediye başkanınınca meclise sunulan faaliyet raporundaki açıklamalar meclis üye tam sayısının dörtte üç çoğunluğu tarafından yeterli görülmezse, yetersizlik kararıyla görüşmeleri kapsayan tutanak meclis başkan vekili tarafından valiye gönderilir.
- Vali, dosya gerekçeli görüşüyle birlikte Danıştay'a gönderir ve Danıştay uygun görürse belediye başkanı başkanlıktan düşer.
- 11:08İl Genel Meclisi ve Belediye Meclisi Arasındaki Farklar
- İl genel meclisi ile belediye meclisi arasında faaliyet raporunun değerlendirilmesi konusunda fark vardır.
- İl genel meclisi tarafından vali hakkında dörtte üç çoğunlukla yetersizlik karar verildiğinde, karar dosya tutarak bakanlığa gönderilir ve valinin valilik görevi sona ermez.
- Belediye meclisi tarafından belediye başkanı hakkında dörtte üç çoğunlukla yetersizlik karar verildiğinde ve Danıştay uygun görürse başkanlık düşer.
- 12:49Gensoru Önergesi ve Denetim Yolları
- Meclis üye tam sayısının en az üçte biri oranındaki yeni imzasıyla belediye başkanı hakkında gensoru önergesi verilebilir.
- Gensoru önergesi meclis üye tam sayısının salt çoğunluğuyla gündeme alınır ve üç gün geçmedikçe görüşülmez.
- Gensoru önergesi dörtte üç çoğunlukla kabul edilirse Danıştay'a gönderilir ve Danıştay kararıyla başkanlık sona erer.
- 14:50Meclis Üyelerinin Katılım Sınırlamaları
- Belediye başkanı ve meclis üyeleri, kendileri, ikinci derece kan ve kayın hısımları ve evlatlıkları ile ilgili işlerin görüşüldüğü meclis toplantılarına katılamazlar.
- Bu husus hem genel meclisinde, hem belediye meclisinde, hem belediye encümeninde hem de encümen başkanlığında ortaktır.
- Belediye başkanı görevi süresince ve görevinin sona ermesinden itibaren iki yıl süreyle, meclis üyeleri de görevi süresince ve görevlerinin sona ermesinden itibaren bir yıl süreyle belediyeye bağlı kuruluşlarına karşı taahhüte giremez veya komisyonculuk yapamaz.
- 16:25Meclis Üyeliğinin Sona Ermesi
- Meclis üyeliği üç durumda sona erer: kendiliğinden (ölüm ve istifa), devamsızlık durumunda meclis kararıyla ve seçilme yeterliliğinin kaybedilmesi durumunda Danıştay kararıyla.
- Devamsızlık durumunda, özürsüz ve izinsiz olarak arka arkaya üç birleşim günü veya bir yıl içinde yapılan toplantıların yarısına katılmayan üyenin üyeliğinin düşmesine savunması alındıktan sonra üye tam sayısının salt çoğunluğuyla karar verilir.
- Tek bir üyeliği sona erecekse vali bildirir, Danıştay sona erdirir; ancak meclis feshedilecekse İçişleri bakanı bildirir, Danıştay fes eder.
- 18:13Meclisin Feshi
- İki durumda il genel meclisi ile belediye meclisi'nin feshi aynıdır: belediye meclisi kanunla kendisine verilen görevleri süresi içerisinde yapmayı ihmal eder ve bu durum belediyeye ait işleri sekteye uğratırsa veya belediyeye verilen görevlerle ilgisi olmayan siyasi konularda karar alırsa.
- İçişleri bakanlığı gerekli gördüğü takdirde meclisin feshine dair bildirimle birlikte meclis toplantılarının ertelenmesini ister.
- Danıştay bu hususu en geç bir ay içinde karara bağlar.
- 19:23Boşalan Meclis Görevinin Yerine Getirilmesi
- Boşalan meclis görevinin yerine getirilmesi için dört durum belirtilmiştir: Danıştay tarafından feshedilmesi, meclis üye tam sayısının yarıdan fazlasının tutuklanması, yedek üyeler getirilmesinden sonra da meclis üye tam sayısının yarısından aşağı düşmesi ve geçici olarak görevden uzaklaştırılması.
- Meclis feshedilirse Danıştay'a İçiçezer bakanı, tek bir üyenin üyeliği sona erecekse vali bildirir.
- Bu dört durumda meclis görevi, belediye encümenin memur üyeleri tarafından yürütülür.
- 21:18Meclis Üyelerinin Ödeme ve İzni
- Meclis üyeleri komisyon toplantılarına katıldıkları her gün için belediye başkanı tarafından ödenmekte olan ayrı bir ödeneğin üçte biri kadar para alırlar.
- Meclis üyeleri hastalıkları süresince izinli sayılır ve mazeretleri durumunda bir yıl içinde toplantı süresinin yarısını açmamak şartıyla istekleri üzerine meclis tarafından izin verilebilir.
- 22:20Belediye Encümeninin Yapısı
- Belediye encümeni belediye başkanının başkanlığında oluşur ve nüfusu yüzbin üzerinde olan belediyelerde yedi üyeden (belediye meclisi üyeleri arasından seçilen üç üye, mali hizmet bir amiri ve belediye başkanının bir amirleri arasından seçtiği iki üye) oluşur.
- Diğer belediyelerde belediye encümeni beş üyeden (belediye meclisi üyeleri arasından seçilen iki üye, belediye başkanının bir amiri ve mali hizmet bir amiri) oluşur.
- Belediye başkanının katılmadığı toplantılarına, başkanın görevlendireceği başkan yardımcısı veya encümen üyesi başkanlık eder.
- 24:53Belediye Encümeninin Görevleri
- Belediye encümeninin en önemli görevi kamulaştırma uygulamasıdır.
- Encümen bütçe ve kesin hesabı inceleyip görüş bildirir, kamulaştırma kararı alır ve uygular, öngörülen cezaları verir, belediye uyuşmazlıkların anlaşma ile tasfiyesine karar verir.
- Taşınmaz mal alım satımına, trampasına, tahsisine, tahsis şeklinin değiştirilmesine karar vermek meclisin görevidir.
- 26:51Belediye Encümeni Toplantıları
- Belediye encümeni haftada birden az olmamak üzere önceden belirlenen gün ve saatte toplanır, belediye başkanı acil durumlarda toplantıya çağırabilir.
- Encümen üye tam sayısının salt çoğunluğuyla toplanır ve katılanların salt çoğunluğuyla karar verir.
- Encümenin devlet ihale kanunu uyarınca ihale komisyonu olarak yapacağı toplantılarda bu hüküm geçerlidir, oyların eşitliği durumunda başkanın bulunduğu taraf çoğunluk sayılır.
- Encümenin gündemi başkan tarafından hazırlanır, üyeler gündem maddesi teklif edebilir, belediye başkanı tarafından havale edilmeyen konular encümen de görüşülmez.
- 29:31Belediye Başkanı ve Görevleri
- Belediye başkanı, belediye idaresinin başı ve tüzel kişiliğinin temsilcisi olarak görev yapar.
- Belediye başkanı, 20972 sayılı kanunun belirlenen usul ve esaslara göre seçilir.
- Belediye başkanı görevi süresince siyasi partilerin yönetim ve denetim organlarında görev alamaz ve profesyonel spor kulüplerinin başkanlığını yapamaz.
- 31:03Belediye Başkanı'nın Yetkileri
- Belediye başkanı, belediye teşkilatını sevk ve idare eder, belediyenin hak ve menfaatini korur ve belediyeyi stratejik plana uygun olarak yönetir.
- Belediye başkanı, belediye idaresinin kurumsal stratejilerini oluşturur, bütçeyi hazırlar ve uygular.
- Belediye başkanı, belediyenin taşınır taşınmaz mallarını idare eder, gelir alacaklarını takip eder ve yetkili organların kararını almak şartıyla sözleşme yapabilir.
- 32:47Belediye Başkanı'nın Maaşı ve Vekaleti
- Belediye başkanının maaşı, gösterge katsayılarına göre belirlenir ve nüfusa göre değişir.
- Belediye başkanının görevli, izinli veya hasta bulunduğu sürelerde ödeneği kesilmez.
- Belediye başkanı izin, hastalık veya başka bir sebeple görev başında bulunmadığı takdirde, kendisine vekalet etmek üzere belediye meclis üyeleri arasından birini başkan vekili olarak görevlendirir.
- 35:02Stratejik Plan ve Performans Programı
- Belediye başkanı, mali idareler genel seçimlerinden itibaren altı ay içinde kalkınma planı ve programı ile varsa bölge planına uygun olarak stratejik plan hazırlayıp belediye meclisi'ne sunar.
- Nüfusu elli binin altında olan belediyelerde stratejik plan yapılması zorunlu değildir.
- Stratejik plan ve performans programı bütçenin hazırlanmasına esas teşkil eder ve belediye meclisi'nde bütçeden önce görüşülerek kabul edilir.
- 36:50Başkanlıkın Sona Ermesi
- Belediye başkanlığı ölüm, istifa durumunda kendiliğinden sona erer.
- Yargı kararıyla sona erer: mazeretsiz ve kesintisiz olarak yirmi günden fazla görevini terk etmesi durumunda.
- Yargı kararıyla sona erer: seçilme yeterliliğini kaybetmesi, görevini sürdürmesine engel hastalık veya sakatlık durumu olması, belediye meclisi'nin fethine neden olan işlem ve eylemlere katılması durumunda.
- 37:55Belediye Başkanlığının Sona Erişme Durumları
- Tek bir üyenin üyeliği sona erdiğinde vali bildirir, danıştay sona erer.
- İki mecliste edilecekse, koskoca mecliste edilecekse validen daha büyük kabul edilir.
- Üç belediye başkanının başkanlığı sona erecekse, icisleri bakanı bildirir ve danıştay meclis eder.
- 38:21Başkanlığın Sona Erişme Nedenleri
- İcisleri bakanı bildirir ve danıştay başkanlığı sona erdirir.
- Meclis tarafından sona erdirilme durumunda yetersizlik kararı verilirse veya gensoru önergesi kabul edilirse başkanlık sona erer.
- Başkanlığın sona erme durumları üç türlüdür: kendiliğinden, yargı tarafından ve meclis tarafından sona erdirilme.
- 38:54Başkanlık Boşalması Durumunda Yapılanlar
- Belediye başkanlığının herhangi bir nedenle boşalması halinde vali tarafından on gün içinde meclisin toplanması sağlanır.
- Meclis, birinci başkan vekilinin, o yoksa ikinci başkan vekilinin, o da yoksa en yaşlı başkan vekilinin toplanarak başkan veya başkan vekili seçer.
- Başkan geri gelecek şekilde ayrılmışsa (tutuklanmış, hüküm verilmedi) başkan vekili seçilir, geri gelmeyecek şekilde ayrılmışsa (istifa etmiş, öldü, hüküm giymiş) yerine başkan seçilir.
- 41:10Terör Nedeniyle Uzaklaştırılma Durumları
- Başkan, başkan vekili veya meclis üyeleri terör örgütlerine yardım, yataklık suçları sebebiyle görevden uzaklaştırılırsa ya da tutuklanırsa ya da kamu hizmetlerinden yasaklanırsa, üyelik veya başkanlık sıfatı sona erer.
- Terör olayları nedeniyle görevlendirilen belediyelerde bütçe ve muhasebe işleri valilik onayıyla defterdarlığa veya mal müdürlüğüne götürülebilir.
- Bu belediyelerde belediye meclisi başkanının çağrısı olmadıkça toplanamaz ve meclisin, encümenin ve komisyonun görev ve yetkilileri encümen üyeleri tarafından yürütülür.
- 42:54Belediye Başkanı Seçimi
- Belediye başkanı veya başkan vekili, belediye meclis üyeleri arasından gizli oyla seçilir.
- İlk iki oylamada üye tam sayısının üçte iki, üçüncü oylamada çoğunluk aranır; dördüncü oylamada en fazla oy alan aday seçilir, oylar eşitse kura çekilir.
- Belediye başkanlığı boşalmışsa, meclis üyeleri kendi aralarından başkan veya başkan vekili seçer.
- 44:20Belediye Başkanı Görev Süresi
- Yerine seçilen başkan vekili veya başkan, orijinal başkanın görev süresiyle sınırlı görev yapar.
- Belediye başkanı veya başkan vekili seçilinceye kadar görev, meclis birinci başkan vekili, ikinci başkan vekili veya vali tarafından görevlendirilen kamu görevlisi tarafından yürütülür.
- Belediye başkanlığı seçimi 15 gün içinde tamamlanmalı, aksi takdirde belediye meclisi fes olmuş sayılır.
- 46:53Görevden Uzaklaştırma
- Görevleriyle ilgili suç nedeniyle soruşturma açılan belediye organları ve üyeleri, hüküm verilene kadar İçişleri Bakanı tarafından görevden uzaklaştırılır.
- Görevden uzaklaştırma geçici bir işlem olup, iki ayda bir gözden geçirilir.
- Görevden uzaklaştırılan belediye başkanı, görevden uzakta kaldığı sürece aylığının üçte ikisi öder.
- 49:00Belediye Başkan Yardımcısı ve Diğer Hususlar
- Başkan yardımcısı sayısı nüfusa göre belirlenir: 50 bin'e kadar 1, 50 bin-200 bin arasında 2, 200 bin-500 bin arasında 3, 500 bin'den fazla olan belediyelerde 4.
- Büyükşehirlerde belediye başkan yardımcısı yoktur.
- Belediyenin yıllık toplam personel giderleri, gerçekleşen en son yıl bütçe gelirlerinin %30'unu aşamaz; nüfusu 10 binin altında olan belediyelerde bu oran %40 olarak uygulanır.
- 51:00Belediye Faaliyet Raporu
- Faaliyet raporunda bağlı kuruluş ve işletmelerle belediye ortaklıklarına ilişkin bilgi değerlendirmeleri yer alır.
- Faaliyet raporu Nisan ayı toplantısında belediye başkanı tarafından meclise sunulur ve bir örneği çevre ve şehircilik bakanlığına gönderilir.
- 51:26Hizmetlerde Aksama Durumu
- Belediye hizmetlerinde aksama durumunda öncelikle belediye başkanından, giderilmeme durumunda validen talep edilir.
- Aksaklık öncelikle belediyenin kendi araç-gereç-personeli ile giderilir, mümkün değilse diğer kamu kurum-kuruluşları kullanılır.
- İçişleri bakanlığı talebi üzerine sulh hukuk hakimi tarafından alınan karara karşı ilgili belediyeci asliye hukuk mahkemesine itiraz edilebilir.
- 52:53Belediyenin Bütçesi
- Bütçe, belediyenin stratejik planına ve performans planına uygun olarak hazırlanır ve mali yıl ve izleyen iki yıl içindeki gelir-gider tahminlerini gösterir.
- Bütçe, belediye başkanı tarafından Eylül ayının bir gününden önce encümeneye sunulur ve bir örneği çevre ve şehircilik bakanlığına gönderilir.
- Encümen bütçeyi inceleyerek görüşünü Kasım ayının bir gününden önce meclise sunar ve meclis bütçe tasarısı yılbaşından önce aynen veya değiştirerek kabul eder.
- Kabul edilen bütçe mali yılbaşından itibaren yürürlüğe girer ve bütçenin hazırlanmasında ve kabul edilmesinde belediye başkanı, encümen ve meclis görev yetkisi vardır.