Buradasın
Bediüzzaman'ın Düşüncesinde Cemaatlerin Uyması Gereken Müspet Hareket İlkeleri Semineri
youtube.com/watch?v=x-S_d7j57DAYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Akdeniz Üniversitesi'nden Ali Bakkal hoca tarafından sunulan, "Bediüzzaman'ın Düşüncesinde Cemaatlerin Uyması Gereken Müspet Hareket İlkeleri" başlıklı bir semineri içermektedir. Seminerde İslam hukukçusu, fıkıh uzmanı, profesörler ve diğer akademisyenler de katılmıştır.
- Seminer, Bediüzzaman Said Nursi'nin Risale-i Nur hizmetinde uygulanması gereken müspet hareket ilkelerini ele almaktadır. Konuşmacı, cemaatler arasında olması gereken müspet ilişkiler, merhametli yaklaşım, mesleğin muhabbetiyle hareket etmek, kaba kuvvet ve şiddetten uzak durmak gibi altı temel kuralı açıklamaktadır. Ayrıca, cemaatlerin sosyopsikolojik zaafları, ihtilaf ve mezhepler konusu, cemaatler arası ilişkiler ve ihlas gibi konular da tartışılmaktadır.
- Seminerde İslam dünyasındaki farklı cemaatler arasındaki ilişkiler, Şia-Sünni ilişkileri, cemaatlerin devlet ve iktidardan uzak durması gerektiği, hizmetlerde şura temelli bir kurum sistemi kurulması ve Risale-i Nur'un sosyopsikolojik açıdan önemi gibi konular da ele alınmaktadır. Video, konuşmacının sunumu ve katılımcılarla yapılan tartışma bölümünden oluşmaktadır.
- 00:21Müspet Hareket Semineri Tanıtımı
- Müspet hareket seminerlerinin dördüncüsüne misafirler davet ediliyor ve 2016 yılı vakıf olarak müspet hareket yılı olarak kabul ediliyor.
- 2-4 Ekim 2016 tarihlerinde uluslararası 11. Bediüzzaman Sempozyumu gerçekleşecek ve sempozyuma dünyanın yaklaşık 40 ülkesinden 700'e yakın özet ulaşmış.
- Türkiye'de ve dünyada yaşanan son olaylarla müspet hareketin ne kadar önemli bir konu olduğu ve her zamankinden daha fazla ihtiyaç duyulduğu vurgulanıyor.
- 01:37Konuşmacı ve Duyurular
- Akdeniz Üniversitesi'nden Ali Bakkal hocamız, Bediüzzaman'ın düşüncesinde cemaatlerin uyması gereken müspet hareket ilkeleri konulu sunumu yapacak.
- Katre dergisinin ilk sayısı Ali Bakkal hocamızın editörlüğünde çıkmış ve Van 100. Yıl Üniversitesi'nde gerçekleşen sempozyumun kitabı basılmış.
- Üsküdar Belediyesi tarafından 3 Nisan'da Bediüzzaman'ı anma paneli ve Ümraniye Belediyesi'nde haftaya bir panel olacak.
- 03:22Ali Bakkal Hocanın Biyografisi
- Ali Bakkal 1952 yılında Tekirdağ'da dünyaya geldi, İmam Hatip okulunun orta kısmını Şanlıurfa'da, lise kısmını Diyarbakır'da okudu ve 1979'da Atatürk Üniversitesi İslam İlimleri Fakültesi'nden mezun oldu.
- 1980-1986 yıllarında Koçarlı-Aydın ve 1987-1988 yıllarında Samsun Merkez vaizliği görevlerinde bulundu, 1986'da İslam Hukuku anabilim dalında doktora unvanını aldı.
- 1993'te Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi'nde İslam Hukuku anabilim dalında yardımcı doçent ünvanıyla üniversite görevine başladı, 1995'te doçent, 2003'te profesör oldu ve 2012'de bir müddet Gaziantep İl Müftülüğü görevini ifa etti.
- 05:47Katre Dergisi Hakkında Bilgiler
- Katre dergisi, Risale-i Nur araştırmaları dergisi mahiyetinde olup, üstad'ın sıkça kullandığı ve önem verdiği bir kavramı dergiye isim olarak koymuş bulunuyor.
- Dergi hakemli olup yılda iki defa çıkacak ve birinci sayısı sosyal konulara, ikinci sayısı dini konulara hasredilecek.
- Derginin dört konusu belirlenmiş: birinci sayısı müspet hareket, ikinci sayısı İcaz Kur'an, üçüncü sayısı iktisat, dördüncü sayısı hadis ve sünnet üzerine olacak.
- 10:45Müspet Hareket İlkeleri
- Sunumun temelini oluşturan makale "Bediüzzaman'ın düşüncesinde cemaatlere uyması gereken müspet hareket ilkeleri" başlığıyla hazırlanmış.
- Konu üç başlık altında toplanmış: cemaatler arasında olması gereken müspet ilişkiler, merhametli yaklaşım ve kendi mesleğinin muhabbetiyle hareket etmek.
- Kur'an-ı Kerim'de "ruhamau beynehum" ayetiyle ifade edildiği gibi, müslümanların birbirlerine karşı merhametli olmaları gerekiyor ve din hizmetine kalkışmış olanların bu ilkeye daha fazla uyması bekleniyor.
- 14:18Müspet Hareketin Kuralları
- Üçüncü kural, kaba kuvvet ve şiddetten uzak durmayı gerektirir; maddi cihat devletin işidir ve içerde müspet hareket etmek kaydıyla cihat kaba kuvvetten uzak bir şekilde yapılmalıdır.
- Dördüncü kural, ikna yolu kullanılmasını gerektirir; medenilere galebe çalmak ikna ile, söz anlamayan vahşiler gibi icbar ile değildir.
- Beşinci kural, yapılan haksızlıklar karşısında sözlü müdafaa ile yetinmeyi gerektirir; kaba kuvvetle cevap vermek zorunlu değildir.
- 18:17Hakperestlik ve Hakşinaslık
- Altıncı kural, en az hakperest olmak kadar hakşinas da olabilmeyi gerektirir; hakperestlik kendi haklılığını öne alarak hareket etmeyi, hakşinaslık ise karşı tarafın hakkını düşünerek hareket etmeyi ifade eder.
- İttifak, cemaatler arasında önemli bir ilişki olup, herkes aynı noktada toplanmayacak, her cemaat kendi alanında bir açığı kapatacak ve birbiriyle vuruşmayacaktır.
- İttifakta her cemaat farklı hizmet yolları seçebilir; biri iman hizmeti yapabilir, biri Kur'an'ın öğretilmesi için çalışabilir, biri akademik hizmeti yapabilir, biri sosyal hizmet yapabilir.
- 23:15Cemaatlerdeki Sosyopsikolojik Zaaflar
- Teveccühü nas beklentisi, cemaatlerin halk, devlet ve dünya tarafından tanınmasını istemesidir; Bediüzzaman'a göre teveccühü nas istenilmez, Allah tarafından verilir ve verildiğinde hoşlanılmamalıdır.
- Başka cemaatleri haksız telakki etmek, kuvvetlenen cemaatlerin kendilerini haklı, diğerleri haksız olarak görmesidir.
- Hadis-i şerif'e göre, hakim iştihad eder ve isabet ederse kendisine iki sevap, hata ederse bir sevap verilir; dinimizde ihlasla yapılan işlerin sonucu ne olursa olsun sevap vardır.
- 27:54İslam'da İctihat ve İhtilaf
- İslam'da herkesin uyması gereken hususlar, icma ile sabit olan hususlardır; icma dışındaki her konuda içtihat vardır.
- İctihat olduğu yerde zan vardır, zan olduğu yerde kesin hüküm söylemek doğru değildir.
- İctihat konusunda "benim delilime göre doğru görünüyor" diyebilirsiniz, ancak "benimki kesin doğru, diğerleri yanlıştır" diyemezsiniz.
- 29:05İtikat Konusundaki İhtilaf
- İtikat konusunda ihtilaf olduğunda, bizi bağlayan şey subutu ve delaleti kat'i olan naslarla sabit olan hususlardır.
- İhtilaf varsa kesin inanç gerekmez, inanmayan kişiye tekfir etmek, tadil etmek, kötülemek doğru değildir.
- Ameli gerektirmeyen itikadi konularda münakaşa etmeye gerek yoktur, bunlar kavga sebebi olmamalıdır.
- 31:06İctihat ve Mezhepler
- İtikatla ilgili kesin deliller var, bunlara inanmak gerekir; dayanan hususlar var, onlara inanırsanız hikmetler çıkarabilirsiniz.
- Amel gerektiren konularda, müctehid iseniz kendi iştadınıza göre amel edersiniz, mukallit iseniz güvendiğiniz müştehide tabi olursunuz.
- Zaman içinde mezhepler oturmuş, sıkıntı olduğu zaman mezhepler arasında taklit caiz görülmüş, bir mezhebin bir meselesini zorluyorsa başka mezhebi taklit edebilirsiniz.
- 32:45Mezheplerin Faydaları
- İhtilaflı konuları kullanarak daha rahat hareket etme imkanı vardır, kavga etmek yerine faydalanmak gerekir.
- Mezheplerin görüşleri Harem-i Şerif'te namaz kılarken bize fayda sağlar.
- Şafii mezhebinde tavaf esnasında kadına dokunmak abdesti bozar, Hanefi mezhebinde kadının önünde namaz kılınması sahih olmaz, bu durumlarda diğer mezhepler kurtarıcı olabilir.
- 35:39İctihat Konusunda İki Meslek
- İctihat konusunda "musabibe" (her görüşün hak ve doğru olduğunu söyleyen) ve "tahdiye" (birinin doğru, diğerlerinin yanlış olduğunu söyleyen) iki meslek vardır.
- Musabibe daha doğru olmasına rağmen tahdiyecilik bile reddiyeciliğe düşmekten daha iyi bir mesafedir.
- Tahdiyeciler "delil itibariyle benim görüşüm doğrudur, diğer tarafında delili var ama zayıftır" diyebilirler.
- 36:58Kuvvetli Cemaatlerin Zaafları
- Kuvvetli olmanın getirdiği ilk zaaf, haklı olmaya yol bulunmasıdır.
- İkinci zaaf, ittifak edilecekse illa ben de ittifak edilmek istemek.
- Üçüncü zaaf, başka cemaatlerle ittifaka yanaşmamak, çünkü "ben kuvvetliyim, başka cemaatlere ihtiyacım yok" demektir.
- Dördüncü zaaf, kuvvetli cemaatlerin şahs-ı manevisinin zayıf olması ve cemaat istibdadı.
- Beşinci zaaf, hayırda yarışın dünyevi rekabete dönüşmesidir.
- 41:02Dini Cemaatlerdeki Zaafiyetler
- Hizmette maddileşme ve maddi rekabete düşme tehlikesi vardır, bazı cemaatler tamamen maddileşmiş durumdadır.
- Hizmet aşkının hırsa dönüşmesi bir diğer zaafiyettir; bazılar aynı hizmeti yapan diğerleriyle rekabet eder ve engel olmaya çalışır.
- İhlas ve hakperestlik, Müslümanların nereden ve kimden olursa olsun istifadelerine taraftar olmaktır, benden ders alıp sevap kazandırsınlar düşüncesi nefsin bir hilesidir.
- 43:11İttifak Zayıflaması
- Allah rızasını elde etme düşüncesinin ittifakı zayıflatabilmesi bir zaafiyettir; bazılar "ben hak yoldayım, Allah'ın vereceği sevap bana yeter" diye düşünerek ittifak etmekten kaçınır.
- Ahiret inancının ittifak düşüncesini zayıflatabilmesi de bir sorundur; bazılar "Allah'ın bana ahirette vereceği sevap yeterlidir" diye dünyada daha fazla muvaffak olmak için ittifak etmekten kaçınır.
- 44:31Diğer Cemaatlere Karşı Kaçınılması Gereken Davranışlar
- Tekfir, başkalarını küfürle itham etmek, İslam dünyasında yaygın bir sorundur; Vehhabiler mezar ziyaretinde bulunanları müşrik olarak kabul ederler.
- Techil, bir kişiyi cehaletle itham etmek doğru değildir; her cemaatin çeşitli ilimleri bilen adamları vardır, mesele bilgisizlik değil zihniyet ve anlayış meselesidir.
- Tahkir, başkasını küçük görmek ve hakaret etmek doğru bir davranış değildir.
- 50:41Tenkit ve Haset
- Tenkit, özellikle iman hakikatleri konusundaki eleştiriler en zararlı tenkit olarak görülür; bazı gerçek ve doğru olan şeylerin eleştirilmesi gerekmez.
- Haset, cemaatler arasında yaygın bir sorundur; küçük cemaatler büyük cemaatlerin muvaffaklıklarını kıskanır ve bununla ilgili kıskançlıklar beslerler.
- 54:29Sunumun Sonu ve Tartışma Başlangıcı
- Konuşmacı, sunumun geniş konuları üzerinde daha fazla ayrıntıya girmeden sona erdiğini belirtiyor.
- Konunun Risale-i Nur çerçevesinde ele alındığı ve müzakere süreci için 40-45 dakika vakit ayrıldığı belirtiliyor.
- Tartışma için söz alımı başlıyor ve ilk konuşmacı kendini Yıldız Teknik Üniversitesi Biyoloji Bölümü Profesörü İsmail Koca Çalışkan olarak tanıtıyor.
- 56:14İhtilafın Rahmet Olması
- Peygamberimizin "Ümmetimin ihtilafı rahmettir" hadisi ele alınıyor ve hadisin sahih olup olmadığı tartışılıyor.
- Hadisin sahih olmasa bile içindeki hikmetli sözlerin değerini kabul etmek gerektiği vurgulanıyor.
- Bediüzzaman'ın genel olarak bütün Müslümanlar tarafından kabul edilmiş hadisleri sahih nazarıyla aldığını belirtiyor.
- 58:18İhtilafın Rahmet Olma Nedenleri
- İhtilafın rahmet olduğu, içtihat hadisindeki gibi sevap verilmesi açısından değerlendirilebileceği belirtiliyor.
- İtikadi konularda ihtilafın Allah'ın iradesi hakkında bir tahmin olduğu ve bu konularda bağlayıcı bir delil olmadığı vurgulanıyor.
- Ameli noktada ihtilafın kişinin rahatladığı mezhebi takip etmesi açısından bir kolaylık ve rahmet olduğu ifade ediliyor.
- 1:01:08Ehl-i Hak ve İttifak
- Bediüzzaman'ın "Ehl-i hak arasındaki ihtilafları nasıl görüyorsun? Niye var? Ehl-i dalalet ittifak ettiği halde ehl-i hak niye ittifak edemiyor?" ifadesi ele alınıyor.
- Ehl-i hakta ihtilafın izzetinden, ehl-i dalalette ittifakın zilletinden kaynaklandığı belirtiliyor.
- Ehl-i hakta ittifak etmeme nedenlerinin Allah'a ve ahirete inancın zayıf olması, kendi görüşünün haklı olmasından gelen özgüven ve başkalarıyla ittifak etmenin zorluklarından kaynaklandığı açıklanıyor.
- 1:06:34Devlet Başkanlığı Sorunu
- Devlet başkanlığı sorununun halife döneminden günümüze kadar çözüm edilemediği belirtiliyor.
- Hz. Ebubekir ve Hz. Ömer dönemlerinde bu mesele şura çerçevesinde kurumsallaşmaya doğru gittiği ancak Hz. Osman'ın şehit edilmesi ve Hz. Ali'nin isyanlarla uğraşmasıyla kırılma yaşandığı anlatılıyor.
- İslam'da idare meselesinin bir mülk haline dönüştüğü, şura temelinde bir kurumun oluşmamasının sultanlıkların birbirini yemelerine ve kardeş katline kadar varan zulümlere sebebiyet verdiği vurgulanıyor.
- 1:08:52Hizmet Sistemlerinin Sistemleştirilmesi
- Hizmetlerin sistemleştirilmesi gerekiyor, aksi takdirde hizmetin üst tabakasındaki kişiler anlaşamadıklarında parçalanmalar devam edecektir.
- İstişare kurumu oluşturulmazsa, cemaat veya devlet çapında parçalanmalar ve sıkıntılar sürdürecektir.
- Üstadın hizmet tarzından yola çıkarak sağlam bir icra kurumu oluşturulmalı, böylece birinin ayrılmak istemesi engellenmelidir.
- 1:11:04Yorum Meselesi ve İnanç Sorunları
- Yorum meselesi günümüzde büyük bir sorun teşkil etmektedir, bazen kişilerin kendi hayatlarını bile feda edecek kadar inandıkları şeylerde sorunlar yaşanabilmektedir.
- Bazı gruplar "cihat" kavramını kendi anlayışlarına göre yorumlayarak kafir ve müşrik olarak tanımlamalar yapmaktadır.
- Doğru yorumu bulmak önemlidir, aksi takdirde sıkıntılı yorumlar dünyayı kana bulamaya devam edecektir.
- 1:15:18Cemaatler Arası İlişkiler ve Devlet İlişkisi
- Cemaatler arasındaki müspet ilişkilerin geliştirilmesi gerekmektedir, ancak cemaatler arasında farklılıklar ve karışıklıklar yaşanabilmektedir.
- Cemaatler küçüldükçe ve parçalandıkça birbirlerine karşı daha tahammülsüz hale gelmektedir.
- Cemaatler, tarikatlar siyasetten, iktidardan ve devletten mümkün olduğunca uzak durmalı ve bağımsız olmalıdır.
- 1:20:13Cemaatlerin Hizmet Alanları
- Cemaatler dini hizmet, yardım hizmeti, sağlık hizmeti, eğitim hizmeti ve basın yayın hizmetleri gibi alanlarda çalışabilir.
- Cemaat adına ticaret yapmanın uygun olmadığı, bunun kendi içinde sorunlara yol açabileceği belirtilmektedir.
- Bir atasözü olarak "taş uzaktan gelmez" ifadesi, cemaatlerdeki sorunların kökeninin genellikle içsel olduğu düşüncesiyle paylaşılmaktadır.
- 1:21:14Cemaatler Arası İlişkiler
- Tarih içerisinde birbirine en çok zarar verenler, aynı hedefe göz koymuş ve aynı müşteri kitlesine ulaşmak için rekabet edenlerdir.
- İhlas Suresi, onbeş günde bir okunması gereken ve değerli bir suredir.
- Cemaatler arasındaki ilişkilerin esası, birey davranışlarının üzerine inşa edilmesi gerekir.
- 1:23:08Birey Dayanışması ve Cemaat İlişkileri
- Üstad Hazretleri, Sahabelerin İsrar Hasreti'ni dört kademede açıklamış ve kardeşin nefsini kendi nefsimize tercih etmeyi vurgulamıştır.
- Bireyler arasındaki münasebetlerin kaliteli olması, farklı cemaatler arasındaki ilişkilerin daha yüksek seviyeye çıkmasını sağlar.
- Üstad Hazretleri, mümkünse istemeyen bir kardeşin okumasının hoşuna gitmesi gerektiğini belirtmiştir.
- 1:25:50Sahabe Örneği ve İsrar Hasreti
- Sahabe içinde de İsrar Hasreti'nin en önemli konularda zirveye ulaşmadığı, halife seçimi konusunda Hz. Ali ve Hz. Osman'ın birbirlerinden çekilmemesi görülmüştür.
- İsrar Hasreti'nin karşılıklı olması gerekir; bugün biri diğerini tercih ederse, yarın da tersi olmalıdır.
- İslam'ın temel ilkeleri, cemaat içerisinde insanın temel ilkeleri olarak yaygınlaştırılmalıdır.
- 1:32:57Şia İlişkileri ve Devlet İlişkileri
- Şia, Ehli Sünnet'i müşrik olarak görüyor ve kafirlerle bir olup Osmanlı İmparatorluğu'nun batıya karşı savaş açacağı sırada onu arkadan vurmayı denemiştir.
- 2016'da bile İran, Türkiye'nin yanında yer almıyor, Rus'un yanında yer alıyor.
- Akademisyenlerin sorgulayabilen, akılcı, düşünen ve hür düşünceye sahip olması gerekir, ancak bazen bu özellikler yerine şeyhlerine bağlanıp sorgulamadan kalmaktadırlar.
- 1:34:22Akademik Hayat ve Şiî-Sünnî İlişkileri
- Akademik hayata, özellikle ilahiyat alanına geç başlayan kişiler, önceki fikirlerinin sabit hale gelmesi nedeniyle sonradan öğrendiklerini de bu çerçevede yorumluyorlar.
- Şiîler, Sünnîleri müşrik olarak değil, ancak yakın bir seviyede görüyorlar; ancak Sünnîlerin dört halifesini, özellikle Hz. Ebubekir ve Hz. Ömer'i tarihin en büyük zalimleri olarak görüyorlar.
- Şiîler, Sünnî halifeleri küfretmek ve lanet etmek gerektiğini söyleyince, onlarla kardeşçe konuşmak mümkün olmuyor.
- 1:36:32Şiî-Sünnî İlişkilerinde Uyum Sorunu
- Sünnî dünyasında Şia tarafından lanet okunma veya küfür etme ihtiyacı yoktur, Sünnî mezhepleri arasındaki ihtilafları makul karşılayabilmektedir.
- Tarihi itikadi meseleler günümüzde konuşulması gereken konulardan ziyade geçmiş olaylardır ve bir araya geldiğimizde bunları konuşmamak daha iyi olabilir.
- Şia ile anlaşmak zordur çünkü onlar Sünnîlerin manevi ecdadlarına küfür etmeyi istiyorlar, bu Sünnîler için kabul edilemez bir durumdur.
- 1:38:45Müspet Hareket ve Risale-i Nur
- Bu sempozyum, müspet hareket konusunu ele alan dördüncü seminer olup, Ekim'e yaklaştıkça bu konu farklı boyutlarıyla ele alınacaktır.
- Risale-i Nur, müspet hareket kavramını içeren bütünlüklü bir düşünce sistemidir ve bu kavram insanın şahsına, aile hayatına, toplum hayatına ve uluslararası ilişkilere yansımaktadır.
- Müspet hareket, İslam düşüncesi adına temel kurucu bir kavramdır ve topluma hizmette müspet sonuçlar vermektedir; bu konunun farklı zeminlerde ve açılarıyla ele alınması gerekmektedir.
- 1:40:53Risale-i Nur Medresesi ve Müspet Hareket
- Risale-i Nur Medresesi'nde vazife, Risale-i Nur'u okumak ve okutmaktır ve bu konuda devam edilmektedir.
- Müspet hareket, hem dünyanın hem Türkiye'nin hem İslam aleminin şiddetle muhtaç olduğu bir umut, esas ve program olarak görülmektedir.
- Bu konunun üzerinde daha fazla durulması ve anlatılması gerekmektedir.