Buradasın
Babür İmparatorluğu ve İngilizlerin Hindistan'daki Yükselişi
youtube.com/watch?v=oSwUkhSIXqsYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Süleyman Rüçhan Çakıldı tarafından sunulan, Babür İmparatorluğu'nun kuruluşundan İngilizlerin Hindistan'daki yegane güç haline gelmesine kadar olan tarihsel süreci anlatan kapsamlı bir tarih anlatımıdır.
- Video, Babür Şah'ın Fergana Hanlığını kaybettikten sonra Kabil'de yeni bir devlet kurması ve Panipat Savaşı'nı anlatarak başlar, ardından Hümayun, Ekber Şah, Cihangir Şah, Şah Cihan ve Evrengzib dönemlerini kronolojik olarak ele alır. Daha sonra Nadir Şah dönemindeki savaşlar, İngiliz-Fransız rekabeti ve 1757'deki Plesey Savaşı'nın detaylı anlatımı yapılır.
- Videoda ayrıca Ekber Şah'ın idari yenilikleri, eyalet sistemi, vergi sistemi ve idari teşkilat sistemi gibi önemli reformları, İngilizlerin Hindistan'ı işgal etmesinin başlangıcı olan Plesei Savaşı'nın arka planı ve İngilizlerin Bengal'deki güçlenmesi gibi tarihsel olaylar da detaylı şekilde sunulmaktadır.
- Babür'ün Kabil'de Yeni Devlet Kurması
- Babür Şah, Özbeklerin hanı Şeybani Han'a mağlup olup Fergana hanlığını kaybedince, tek başına Pamir Dağlarına çekildi.
- Hindistan'ın zenginliğini ve tarihini anlatan bir Türk askerinin hikayelerini dinleyen Babür, Hindistan'ı zapt etme ve orada Türk imparatorluğu kurma idealiyle ruhunda yeni bir mefkure alevlendi.
- Babür, Horasan illerindeki Türklerden yardım isteyerek kısa sürede 20 bin asker topladı ve Hindi Kuş Dağlarını aşarak Afganistan'ın merkezi olan Kabil şehriyi zapt etti.
- 02:07Hindistan Seferi Hazırlıkları
- Babür, Kabil'de kendisini Şah olarak ilan etti ve en büyük düşmanı Şeybani Han'ın düşmanları tarafından öldürüldüğünü öğrenince Hindistan seferi hazırlıklarına başladı.
- Hindistan'ın Pencap valisi Devlet Han, Delhi hükümdarı Sultan Ibrahim ile bozuşmuş olduğundan Babür Şah'ı Hint seferine teşvik etmekteydi.
- Babür Şah, ordusunu hazırlayarak Hindistan'a sefer için yola çıktı; ordusunda 13 bin kişilik kuvvet ve güçlü bir topçu bataryası bulunuyordu.
- 03:22Panipat Savaşı
- Sultan Ibrahim, Türklerin Sid Nehri boylarında ilerlemekte olduğunu öğrenince ordusunun başına geçti ve iki kuvvet Panipat mevkiinde karşılaştı.
- Babür ordusunun savaş düzeninde 700 araba öküz derilerinden yapılmış kayışlarla bağlanmış, tüfekli askerler ve okçular mevzilerini almıştı.
- Sultan Ibrahim'in ordusunda önde 1000 fil, arkasında atlı birlikler, piyadeler ve kendisi yer alıyordu.
- 05:23Savaşın Sonucu
- Sultan Ibrahim hücum emri verdi ve ordusu Babür mevzisine girdiğinde topçular ateşe başladı, bu ateşte Sultan Ibrahim birçok filini kaybetti.
- Babür'ün sağ kanatı merkezden aldığı destekle düşman saldırısını geri püskürttü, tüfekli birlikler ve okçular Delhi ordusuna dehşeti yaşatırken, topçuların ateşi kargaşaya sebep oldu.
- Babür, sağ ve sol kanata düşmanı sarması için emir gönderdi ve Sultan Ibrahim, çaresizlikten Babür'ün sol kanatına hücum etti ancak bu onun sonu oldu.
- 07:10Babür İmparatorluğu'nun Kuruluşu
- Güneş bir mızrak boyu yükseldiğinde iki ordu birbirine girmiş, Delhi ordusu darmadağın olmuş ve ele geçirilen filler Babür'ün ordugahına getirilmişti.
- Savaşın ardından Hümayun ve Hoca Kelan ordularıyla birlikte Agra ve Delhi'yi ele geçiren Babür, 27 Nisan Cuma günü başkentte adına hutbe okutturdu.
- Babür İmparatorluğu kurulmuş oldu ve şehzade Hümayun, Panipat Savaşı'nda ve Ludi ordusunun dağılmasında önemli rol oynadı.
- 08:17Hümayun'un Tahta Çıkışı ve Savaşları
- Babür Şah, Hindistan işlerini yoluna koyduktan sonra oğlu Hümayun'u Afganistan'a gönderdi ve o burada Türkistan meselesiyle uğraşarak Özbeklere karşı iki yıl kadar mücadele etti.
- Ağustos 1529'da Afganistan'da kalıcı barışı sağlamasından sonra Hindistan'a çağrılan Hümayun, babasının hastalığına yakalandığını öğrenince yanına geldi.
- Babür, vefatından üç gün önce Hümayun'u veliaht tayin etti ve Hümayun adına hutbe okunup sikke bastırıldı.
- 09:03Hümayun'un Doğu Hindistan Seferi
- Hümayun'un en büyük rakibi Ludiler idi; Bengal'e sığınmış olan Mahmut Han Ludi, Babürlerin zayıf bulunduğu sınır bölgelerinde sık sık karışıklıklara sebep oluyordu.
- Hümayun, Ludileri Hezimete uğrattı, Campur Kalesi'ni geri aldı ve ertesi yıl Afganlı Suriye Hada'nın kurucusu Şir Şah Sur ile mücadele etti.
- Şubat 1535'te Agra'dan Gücerrad'a harekat eden Hümayun, Mart 1535'te yapılan savaşta Sultan Bahadır'ı yenerek Gücerrad'ı babürlerin eline geçirdi.
- 10:34İç Ayrılıklar ve Şirşah Sur'un Tehditleri
- Hümayun, Malva ve Handeş'i itaat altına aldı ve 1537'de Şirşah Sur'a karşı Doğu Hindistan seferine çıktı.
- Hümayun Bengal'de bulunduğu sırada kardeşleri Hidal, Askeri ve Kamra'nın taht mücadelesi başlatmaları yeni karışıklıklara yol açtı.
- Şirşah Sur, bu durumdan faydalanmak isteyerek barış teklifinde bulundu ancak bir gece baskınıyla cevap verdi ve Çavsada Babür'lü ordusuna büyük bir darbe vurdu.
- 12:06Hümayun'un Geri Dönüşü
- Hümayun, Afgan kuvvetlerinin saldırısından sonra Kanave'de iki savaşında kaybederek Lor kalesine çekildi.
- Kamran'ın iktidar hırsından dolayı Hümayun'un durumunu düzeltmesi imkansız hale geldi ve Sind'deki Argun hanedanı onun geçişine izin vermedi.
- Çaresiz kalan Hümayun, Safevi hükümdarı I. Tahmas tarafından karşılanarak İran'a sığındı ve Safevilerden yardım alarak Kabil ve Bedehşan'ı ele geçirdi.
- 13:57Hindistan'a Geri Dönüş
- Hümayun'un asıl amacı Hindistan'a geri dönmekti ve bu fırsatı Şirşah'ın beklenmeyen ölümü ve varisleri arasındaki taht kavgasından faydalanarak elde etti.
- Mart 1555'te Lahore'u zaptetti ve Temmuz 1555'te Delhi kapılarını Babür kuvvetlerini açmak zorunda kaldı.
- On beş yıl sonra Babür İmparatorluğu'nu yeniden canlandırdı.
- 14:30Osmanlı İlişkileri
- Gucerat Sultanı Bahadır Şah, İstanbul'a elçi göndererek Hümayun'a karşı Osmanlılardan yardım istedi ancak talebi gerçekleşmedi.
- Hümayun başlangıçta Osmanlılarla dostane ilişkiler kurmaya istekli değildi, ancak daha sonra Kanuni Sultan Süleyman'a iyi dilekler gönderdi.
- Hint Okyanusu'nda fırtınaya yakalanan Osmanlı denizcisi Seyyid Ali Reis, Gucerat ve Sind yoluyla Delhi'ye geldi ve Hümayun'un huzuruna çıkarıldı.
- 16:41Hümayun'un Vefatı
- Seyyid Ali Reis, kendisine verilen at ve hilatla Delhi'den ayrılmak üzereyken Hümayun 20 Ocak 1556'da Din Penah adlı ickale'deki kütüphanesinin merdiveninden düştü ve başını yere çarptı.
- 28 Ocak 1556 yılında vefat etti ve ölümü iki hafta kadar gizli tutuldu.
- Hümayun öldüğünde Ekber henüz on dört yaşındaydı ve Delhi'de bulunan Osmanlı denizcisi Seyyid Ali Reis'in tavsiyesiyle babasının ölümü bir süre gizlendi.
- 17:43Ekber Şah'ın Tahta Çıkışı
- Ekber Şah'ın hakimiyet alanı Kabil, Pencap, Delhi ve Agra'dan ibaretti ve hem İskender Suri hem de Hindi kumandanı Hemu onun için büyük bir tehlike oluşturuyordu.
- Ekber Şah'ın hükümdarlığının ilk yılında Hemu Delhi'yi zaptetti ancak 5 Kasım 1556'da cereyan eden Panipat Meydan Savaşı'nda Bayram Han tarafından bozguna uğratıldı.
- Savaşta Bayram Han, en iyi okçusunu Hemu'yu öldürmekle görevlendirdi ve okçu Hemu'yu gözünden vurdu, bu da Hemu'nun askerlerinin kaçmasına neden oldu.
- 19:51Ekber Şah'ın Yönetimi
- Ekber Şah 1560 Ekiminde Bayram Han'ı görevlerinden az ederek hacca gönderdi ve Bayram Han Gucerat'tan geçerken Afganlar tarafından öldürüldü.
- 1562'de Rajput lideri Bahadur Singh, Ekber Şah'a itaat azaldığı için kızını ona verdi ve böylece Rajput tesiri Babürlü sarayı'nda nüfuz kazandı.
- Ekber Şah 1564'ten itibaren haremin politik baskılarından kurtulmayı ve otoriteyi kendi elinde toplamayı başarabildi.
- 20:37Ekber Şah'ın Yayılma Siyaseti
- Ekber Şah, yayılma siyaseti takip ederek ülke topraklarını doğu ve güneydoğu istikametine genişletti.
- Malva, Gont, Vanada kontracılığı, Çitor, Karincar, Gucerat, Bihar, Bengal, Keşmir, Sind, Orissan'ın bir kısmı, Beecistan, Mecran ve Kandihar'ı hakimiyetini aldı.
- 1595-1601 yılları arasında komşu devletlere de boyun eğdiren Ekber, Hindistan'ı tek bir merkezi idare altında toplamayı başaran ilk hükümdar oldu.
- 21:40Ekber Şah'ın İdari Yenilikleri
- Ekber Şah sadece büyük bir fatih değil, aynı zamanda idari yeniliklerin uygulayıcısı bir yöneticiydi.
- Saltanatı sırasında sarayını Batılı gezgin ve din adamlarına açarak Hint dünyasının dışındaki kültür ve medeniyetlerden haberdar olabilmişti.
- Vergi konulması ve tahsili, idari teşkilat sistemi ve ordu gibi üç temel konuda önemli yenilikler yaptı.
- 22:02İdari Sistem Yenilikleri
- Ekber Şah, idaredeki otorite boşluğunu gidermek için askeri erkanın terfi ve tayin işlerini kendi sorumluluğuna aldı.
- Asker ve sivil arasındaki eski geleneklere dayanan ayrımı ortadan kaldırarak sivillere de mukataa rütbesi verdi.
- Babür'le devletin en geniş sınırlarına ulaştırmış olan Ekber Şah, toprakları sube denilen eyaletlere ayırdı ve subedarın yanında yıllık hasılatı kontrol eden bir sivil yönetici görevlendirdi.
- 22:58Daireler ve Damga Usulü
- 1583'te devlet hizmetlerinin yürütülmesi için çeşitli daireler tesis etti: adli cezalar, evlenme ve doğumların tescili, dini işler, arazi tevcihatı, atiyyeler, ziraatın geliştirilmesi, ordu teşkilatı, fiyatların tanzimi, değerli maden ve taşların alım ve satımı, veraset meseleleri ve hukuk işleri.
- Kendinden önceki sultanların başaramadığı işe el atarak damga usulünü sağlam esaslara bağladı.
- Bu sayede askerlerin bakmakla yükümlü oldukları at sayısını gerçek rakamlarla tespit ettirerek fazla tahsilat almalarını önledi ve hazineye önemli bir gelir temin etti.
- 23:46Ekber Şah'ın Dini İlahi
- Ekber Şah, İslam, Hristiyanlık, Zerdüşlük, Hinduizm ve Budizm gibi çeşitli dinlerin prensiplerini birleştirerek "Dini İlahi" adıyla yeni bir din kurmuştu.
- Bu din, şehvet düşkünlüğü, iftira ve gurur gibi günahları yasaklıyorken, eşitlik, alicenaplık, ihtiyat ve takva gibi değerleri öne çıkarmaktaydı.
- Dini İlahi'nin taraftarları "Allahu Ekber" sözünü "Tanrı Ekber'dir" anlamında kullanmaları İslam alimleri ve Müslümanlar tarafından tenkit edildi.
- 24:44Ekber Şah'ın Dini İlahi'nin Gelişimi
- Ekber Şah'a tesir eden kişilerin başında Şeyh Mübarek ve iki oğlu Feyz ve Ebu'l-Fazıl gelmektedir.
- Hocası Abdüllatif, çeşitli din ve mezheplerle ırklar arasında karşılıklı müsamahaya dayanan dostluk ve barış içinde yaşama fikrini (Sulhi Küllü) benimsetmiştir.
- Ekber Şah 1575'te Fetih Burskri'de inşa ettirdiği İbadethane'de farklı dinlerden bilginleri toplayarak dini konularda münazaralar yaptırmıştır.
- 25:56Dini İlahi'nin Resmi Tanınması ve Sonu
- Ekber Şah 9 Mayıs 1579'da Fetih Bur Sikri Ulu Camii'nde minbere çıkarak kendisini ilahi mertebeye yücelten bir hutbe okudu.
- Şeyh Mübarek ve ileri gelen alimler, Ekber Şah'ı "Sultanül İslam, Kehfül Enam, Emurul Müminin, Zulullahi Alel Alemin" olarak tanıtan bir belge düzenlediler.
- 1582 yılında Ekber Şah, bütün eyalet valileri önünde Dini İlahiyi kurduğunu resmen ilan etti, ancak 1602'de Ebu'l-Fazıl'ın öldürülmesi üzerine dini zayıflamaya başladı ve Ekber Şah'ın ölümünden sonra tamamen ortadan kalktı.
- 27:02Ekber Şah'ın Ölümü ve Türbesi
- Ekber Şah 3 Ekim 1605'te dizanteriye yakalandı ve dili tutuldu, komaya girmeden önce oğlu Selim'i veliaht tayin etti.
- 16 Ekim günü öldüğü ve İslam esaslara göre defnedildi.
- Ölümünden sonra oğlu Cihangir tarafından dokuz yılda yaptırılan türbesi, Agra'da bugünkü Skendera adı verilen bahçenin ortasında yer almakta ve aşağıdan yukarı doğru gittikçe daralan beş katlı görünümüyle türbeden çok bir kasrı andırmaktadır.
- 28:43Cihangir Dönemi
- Cihangir, Ekber Şah'tan sonra devletin başına geçti ve o dönemde dünyanın en güçlü imparatorluklarından biriydi.
- Cihangir, içki ve afyon düşkünü ve bahçe tutkunu bir imparatordu, babasının başlattığı askeri siyaseti sürdürdü ancak hemen hemen hiçbiri askeri başarı elde edemedi.
- 1613'ten itibaren savaşmayı oğlu Şehzade Hürrem'e bıraktı, Hürrem 1617 ve 1621'de zafer kazanarak barış anlaşmaları yaptı.
- 29:40Cihangir Döneminde Saray Entrikaları
- Zayıf iradeli bir hükümdar olan Cihangir zamanında saray ve entrikalarına kadınlar da karışmaya başladılar.
- Eşi Nurcihan, vezir olan babasının ölümünün ardından yönetimde gücünü arttırdı, fermanlar çıkartmaya ve kendi adına para bastırmaya başladı.
- Nurcihan ile Şehzade Hürrem arasında çatışma başladı, 1622 ve 1625'te açıkça ayaklandı ve 1621'den 1627'ye değin süren taht kavgalarında galip geldi.
- 31:14Şah Cihan Dönemi
- Şah Cihan, atası ve hanedanın kurucusu Babür Şah tarafından Timur'un, anne tarafından ise Cüju Han kanalı ile Cengiz Han'ın torunuydu.
- Yıllarca mirasçılarından olduğu Timur İmparatorluğu'nu yeniden kurmaya çalışmış, Maverannehir'e defalarca seferler düzenlemişti.
- Büyük atası Timur'un hayallerinin kenti Semerkant'ı üç kez geri almış ancak kaybetmişti, Hindistan'a sefer düzenlemişti.
- 32:05Şah Cihan'ın Mimari Eserleri ve Savaşları
- Şah Cihan, eşi Mümtaz Mahal'in 1631 yılında ölmüş olması üzerine Agra kentinde Taç Mahal adlı efsanevi anıt mezarı yaptırmıştı.
- 1632'de inşasına başlanan eser, 20 yıl sonra 1652'de tamamlanmıştı.
- 1633'te Devlet Abatı, 1636'da Ahmed Nagar'ı aldı ve Gulkunde'yi vergiye bağladı, 1646'da Özbek Han'ına karşı sefer başlattı ve Belh şehrine girdi.
- 33:28Şah Cihan'ın Son Yılları ve Mirası
- 6 Eylül 1657'de ciddi bir hastalığa yakalanan Şah Cihan'ın dört oğlu arasında taht mücadelesi başladı.
- Öne çıkan Evrenzip, kardeşleri Murat Şahşuca ile Veliaht Dara Şukuh'u öldürttü ve babasına karşı ayaklanarak onu Agra kalesine hapsederek kendi saltanatını ilan etti.
- Hastalığı giderek ağırlaşan Şah Cihan 1666 yılında vefat etti ve Taş Mahal'de hanımı Mümtaz Mahal'in yanına defnedildi.
- 34:14Aligir Şah'ın Dönemi
- Aligir Şah, Agra'nın mirası yüzyıllarca devam etti, gayrimüslim çoğunlukta bir halka Şeriat kanunlarını uygulayan ilk Müslüman hükümdardı.
- Şeriatı uygulatmış, başarmış ancak çok sayıda insanda imparatorluğa karşı yabancılaşma oluşmasına neden olmuştu.
- Hindu tapınaklarını imha ettirmesi, Hindistan'daki Hindu-Müslüman ilişkilerinin bugün kötü olmasının sebeplerinden biridir.
- 35:40Babür Devletinin Yıkılışı
- Aligir Şah'ın halkındaki gayrimüslimlere yapmış olduğu kötü tavır imparatorluğun yıkılışını hazırlamış ve hızlandırmıştı.
- 1707 ile 1719 yılları arasında devlet altı tane hükümdar değiştirdi.
- Bu altı hükümdarın döneminde Babür hanedanının otoritesi sarsıldı, ülke kaosa sürüklendi ve 1723'te Delhi ve Haydarabad Şahlıkları olmak üzere ikiye ayrılmıştır.
- 36:28Karnal Savaşı
- 1739 yılında Safevi tahtında Nadir Şah bulunmaktaydı ve Safevi hanedanını yıkarak kendi Avşar Devletini kurmuş, gözünü zengin Babür hazinesine dikmişti.
- Nadir Şah, Osmanlı İmparatorluğu ile güvenli batı cephesini oluşturduktan sonra Hindistan'a yönelerek zengin ama zayıf Babür İmparatorluğu'na saldırdı.
- Nadir Şah'ın orduları ile Muhammed Şah'ın orduları Delhi'ye yakın olan Karnal bölgesinde savaşı tutuştu.
- 37:31Savaşın Hazırlığı
- Nadir Şah, düşmanın pozisyonunu incelemek için dışarı çıktı ve kampa döndükten sonra tüm komutanları istişare meclisine çağırdı.
- Günün ilerleyen saatlerinde, Muhammed Şah'ın ordusuna katılmak amacıyla Panipat'tan yürüyen büyük bir Babür ordusunun geldiği haberi Nadir Şah'a ulaştı.
- Nadir Şah, Babür ordusunun Ali Arda Nehri boyunca ve avantajlı bir konumda savaş vermeyi amaçladığı için, Saadet Han'ı hareket alanını kullanarak savaş alanına dayanan bir strateji tasarlamaya başladı.
- 38:26Savaşın Başlangıcı
- 24 Şubat sabahı Nadir Şah adamlarını üç ana birliğe ayırdı: merkezi Kanspur köyünün batıya bakan kuzeyine yerleştirildi ve bu birlik Nadir'in oğlu Mürtaz Mirza tarafından idare ediliyordu.
- Saadet Han'a ordunun arka muhafasını saldırıya uğradığı ve düşman tarafından yakalandığı haberi verildi, bu nedenle Saadet Han savaş filini hazır etti ve bildirilen çatışma bölgesine gitti.
- Saadet Han, bölgenin yakınında konuşlandırılan Pers süvari birliklerine saldırdı ve kazandığı zaferi babür kampına acil rapor olarak gönderdi.
- 40:16Savaşın Gelişimi
- Raporlar Babür yüksek komutanlığına ulaştığında, takviye çağrılarının cevaplanması konusunda anlaşmazlık ortaya çıktı.
- Nadir Şah, Saadet Han'ın Fars merkezi yönünde ilerlemesini gözlemlerken, ilk değişimde ateş gücünü en üst düzeye çıkarmak için zamburakların çıkarılmasını emretti.
- Nadir Şah'ın komutasında Avşar boyundan seçilmiş birer kişilik üç gruptan oluşan elit sipahi birliği bulunmaktaydı ve bunlar jaza gerritçi tüfekleri ile silahlanmıştı.
- 41:46Savaşın Sonuçlanması
- Nadir Şah iki elit sipahi birliğini merkezdeki Babür avantajını kırmak için gönderdi, diğer bir birliğini de Han Doran'ın üzerine gönderdi.
- Saadet Han kendi birlikleriyle taarruza devam etti, ancak Nadir'in parlak saptırma taktikleri nedeniyle Han Doran, Saadet Han'ın güçlerinden uzaklaştı.
- Babürler merkezle kapanmayı başardılar ve genel bir taarruza giriştiler, bu durum Pars merkezine büyük baskı getirdi.
- 43:19Savaşın Sonucu
- Fars birliklerinin Kajbur çevresinde ortaya çıkması Babür'leri felç etti ve cezer yigi ve zam buraklardan çıkan ateş, Babür saflarında şaşkınlık ve kargaşaya neden oldu.
- Diziye tüfeklerinin ağır mermileri savaş fillerinin zırhını kolayca nüfuz etti ve birçok soylu öldürüldü veya yakalandı.
- Merkezde iki saat süren yoğun savaştan sonra Saadet Han'ın savaş fili bir başkasıyla karıştı ve imkansız şartlar altında yakalanan Saadet Han silah bırakma kararı verdi.
- 44:23Savaşın Sonrası
- Düşman ordusu tamamen çöktü ve geri kalanlar Alirdan Nehri boyunca kaçarken, Nadir kuvvetlerini nehrin arkasındaki Babür savaş hattının menzilinin dışında durdurdu.
- Nadir daha sonra Babür kampının çevresine asker göndererek Muhammed Şah'ın kampına giden lojistik hatları keserek bir abluka oluşturdu.
- Saadet Han'ın yakalanması haberi ve Han Doran'ın öldüğü hakkındaki söylentiler ordunun moralinde bir çöküşe neden oldu, bazı durumlarda isyan sebep oldu ve asker grupları kampı yağmalamaya başladı.
- 45:16Karnal Savaşı'nın Sonuçları
- Babürler Perslerden çok daha ağır kayıplar verdiler, çağdaş yorumcular Babür kayıplarının en fazla yirmi bin kişi üzerinde olduğu görüşünde.
- Bu büyük yenilgi Babür Devleti'ne pahalıya mal oldu, Nadir Şah Delhi'yi işgal ederek Babür İmparatorluğu ve Muhammed Şah'ı esir aldı.
- İbret olsun diye Delhi'yi hiçbir şey kalmayacak şekilde talan ve yağma eyledi.
- 47:23Plesey Muharebesi
- Babür İmparatorluğu 1739 Karnal Savaşı'ndan epey zararlı çıkmış, hazinesi dibi görmüş ve isyanlar daha da artmıştı.
- Plesey Muharebesi, denizaşırı sömürgelerin ve denizlerin hakimi olmak isteyen Birleşik Krallık ve Fransa arasında cereyan etmiştir.
- Fransız devleti kolonilerine yeterli asker gönderememişti ve İngilizlerin güçlü donanmasını aşamayacağını bildiği için asıl savaşı Avrupa üzerinde yapmayı planlıyordu.
- İngilizler ise kara ordusunun Fransızlara nazaran güçsüz olduğunun farkında olup, Avrupa'da büyük muharebeler yerine Fransa'yı abluka altına alıp kolonilerde savaş veriyordu.
- 48:44Karnatik Savaşları'nın Arka Planı
- 1740-1748 yılları arasında Avusturya tahtı için Avrupalı devletler arasında yaşanan savaş, Hindistan'da Karnatik Savaşları adı verilen savaşlar dizisine yol açmıştır.
- İngiliz Doğu Hindistan Şirketi, Hindistan'da güçlü bir varlığa sahipken, Fransızlar ise 1714 Louis döneminde kurulan Doğu Hindistan Şirketi ile Hindistan ticaretinde geç kalmış ancak hızla yerleşmeye başlamışlardır.
- İki Avrupa devleti, Güney Hindistan'daki küçük prenslikleri ve sultanlıkları "satranç masasındaki taşlar" gibi hareket ettirerek, kendi aralarında yapılacak büyük savaşın provasını yapmışlardır.
- 50:17Karnatik Savaşları'nın Başlangıcı
- 1746 yılında Bernard François, İngiltere kontrolündeki Madras kolonisine saldırı düzenleyerek, zayıf Madras garnizonunu üç günlük kuşatma sonunda teslim etmiştir.
- Karnatik Navabı Anrettin Han, Britanyalılar müttefikiydi ve Madras'ı geri almak için harekete geçse de, Fransız ordusu Navab'ın ordusunu bozguna uğratmıştır.
- 1748 yılında Ayçan şehrinde yapılan The Treaty of Glass Chapel antlaşmasında, Fransızlar Madras'ı İngilizlere geri verirken Kuzey Amerika'dan toprak almışlardır.
- 52:09Kuzey Hindistan'daki Siyasi Durum
- Kuzeyde Nadir Şah ve iç meselelerin etkisiyle son yıllarını yaşamakta olan Babür İmparatorluğu bölünmeye başlamıştır.
- Ali Vardi Han, Babür İmparatorluğu'na bağlı bir bölge yöneticisi olarak Maratha Konfederasyonu'na karşı büyük zaferler elde etmiş ve istikrarlı bir yönetim kurmuştur.
- Yedi Yıl Savaşları'nın başlamasıyla İngiliz ve Fransız şirketleri, hakimiyet altına aldıkları yerel sultanlık, prenslik ve navablıkların ordularıyla güçlenmiştir.
- 52:55Çender Nagar Savaşı'nın Hazırlığı
- 13 Haziran 1757'de İngiliz Doğu Hindistan Şirketi ordusunun başkumandanı Albay Robert Clive, Çender Nagar'da Binbaşı Kil Patrick komutasındaki ordunun geri kalanıyla birleşti.
- İngiliz tarafının kuvveti 700 Avrupalı, 100 denizci, 2100 yerel asker ve 68 kalibrelik toplarla donatılmıştı.
- Albay Clive, bölgedeki yerel hükümetlerle diplomatik ilişkileri sürdürerek destek toplamaya çalışırken, ordusunun bir kısmı maaş sorunu nedeniyle 21 Haziran'a kadar Plassey'e ulaşamamıştır.
- 53:55Plassey'ye Yolculuk ve Savaş Planı
- 16 Haziran'da İngiliz kuvvetleri, stratejik öneme sahip bir kasaba ve Cava Kalesi'nin bulunduğu bölüge ulaştılar.
- 17 Haziran'da Albay Clive, Plassey'yi ele geçirmek için Binbaşı Kotu komutasındaki bir müfreze görevlendirdi ve kasabanın terk edildiğini öğrendiler.
- Albay Clive, 21 Haziran'da subaylarıyla birlikte bir savaş konseyi düzenledi ve iki plan sundu: acil eylem ya da Maratha Konfederasyonu ve diğer Hint güçlerinden yardım almak.
- 55:20Savaşın Başlangıcı
- Konseyde 20 subaydan 13'ü acil eyleme karşı çıkarken, Binbaşı Kotu ve diğer subaylar saldırmanın daha doğru olduğunu öne sürdü.
- Bir saatlik tartışmadan sonra Clive, 22 Haziran sabahı orduya nehri geçme emrini verdi.
- 23 Haziran günü saat 1'de Plassey köyünün ötesindeki hedeflerine ulaştılar ve 730 metre uzunluğa ve 270 metre genişliğe sahip bir hendek ve çamur duvarı ile çevrili Lash Buck adlı koruyu işgal ettiler.
- 56:27Plassey Savaşı'nın Hazırlığı
- Navap, İngilizlere karşı Fransızlarla birlikte savaşıyordu ve ordusu kırkikibin piyade, yirmibin suvardan oluşuyordu.
- Fransızlar CT. Farris komutasında elli topçu ile altı sahra topunu desteğe göndermişti.
- 23 Haziran günü şafakta Navap, İngilizlerin mevzilendiği koruya doğru ilerlemeye başladı.
- 57:06Savaşın Başlangıcı
- Fransız topçular İngilizlere nazaran daha iyi bir konuma sahipti ve ordunun düzeni belirtilmiştir.
- Kiliv, Fransız topçu ateşine karşı koymak için ordusunun sol tümenini tuğla fırınların arkasına konuşlandırdı.
- Saat sekizde Fransız topçuları atışa başladı ve İngilizlerin topçuları cevap verdi.
- 58:37Savaşın Devamı
- Üç saat süren çatışmanın ardından iki tarafta üstünlük elde edilemedi.
- Albay Kiliv kurmayları ile toplantı yaparak bir gece saldırısı planına karar verdi.
- Şiddetli yağmur sonrasında Navap'ın cephaneleri sırılsıklam oldu ve atış hızları azaldı.
- 59:39Savaşın Sonucu
- Babür ordusunda idari sorunlar yaşandı ve ordunun konumu değişti.
- Saat iki civarında Navap'ın ordusu top atışını durdurdu ve kuzeye geri dönmeye başladı.
- Kiliv, CT. Farees'in konumunu ele geçirebilirse düşmana ağır darbe vurabileceğini fark ederek harekete geçti.
- 1:00:49Savaşın Sonrası
- Mir Cafer Ali Han'ın Navap'a yardıma koşmaması sonucu savaş sona erdi.
- Gün sonunda Navap'ın ordusu beşyüz civarı kayıp verirken, İngilizler sadece yetmiş kayıp vermişti.
- Mir Cafer sabah İngiliz kampına geldiğinde Kiliv onu kucakladı ve Bengali, Bihar ve Odisha'nın Navapı olarak tayin etti.
- 1:01:47Plassey Savaşı'nın Sonuçları
- Plassey Savaşı'nın bir sonucu olarak Fransızlar artık Bengal'de önemli bir güç değildi.
- 1759'da İngilizler daha büyük bir Fransız garnizonunu Patta'da yenerek Kuzey Çirkas'ı güvence altına aldı.
- 1759'un sonlarında Hollandalılar Bengal'e yedi büyük gemi ve bindörtyüz adam gönderdi, ancak İngilizler 25 Kasım 1759'da Çin-Sura muharebesiyle onları yendi.
- 1:02:39İngilizlerin Güçlenmesi
- İngilizler Mir Caferi görevden aldı ve Mir Khasım'ı Bengal'in Navapı olarak yerleştirdi.
- İngilizler artık Bengal'deki en önemli Avrupalı güçtü.
- Kiliv sağlığı bozulduğu için İngiltere'ye döndüğünde Plaseli Baron Kilive olarak ödüllendirildi ve İngiliz Avam Kamerasında bir koltuk elde etti.
- 1:03:01Hindistan'da İngiliz Varlığının Etkileri
- İngiliz Doğu Hindistan Şirketi'nin zaferi, Hindistan'ın çeşitli eyaletlerinde kukla hükümetlere yol açtı.
- Şirket tarafından vergi tahsilatı adına aşırılıklar, yanlış uygulamalar ve zulümler serbest bırakıldı.
- Yüzyılı aşkın sürecek Hindistan'daki İngiliz varlığı bölgedeki yegane güç oldu, Babür İmparatorluğu ise eridi ve Fransa Hindistan'dan tamamen atıldı.