Buradasın
AYT Fizik Soru Çözüm Kampı: Alternatif Akım ve Transformatörler
youtube.com/watch?v=xvWgu-JAruUYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, "Fizik Evim" kanalında yayınlanan AYT fizik soru çözüm kampının bir bölümüdür. Eğitmen, Diyarbakır'dan selamlar vererek alternatif akım ve transformatörler konusunu anlatmaktadır.
- Video, alternatif akımın özellikleri, indüktif reaktans (XL) ve kapasitif reaktans (XC) konularını içeren soruları ele almaktadır. Eğitmen, soruları kolaydan zora doğru sıralayarak çözmekte ve her soru için detaylı açıklamalar yapmaktadır. Ayrıca rezonans durumu, hoparlörlerde XL ve XC'nin etkileri ve elektrik enerjisinin santralden evlere kadar taşınmasında kullanılan transformatörler konuları da işlenmektedir.
- Videoda transformatörlerin çalışma prensipleri, sarım sayılarının gerilim üzerindeki etkisi, ideal transformatörlerin özellikleri ve evlerde kullanılan 220 volt ile mutfak robotunun çalıştığı 110 volt arasındaki voltaj farkı gibi konular örnek sorular üzerinden açıklanmaktadır.
- 00:08AYT Fizik Soru Çözüm Kampı Tanıtımı
- Fizik Evim kanalında AYT fizik soru çözüm kampının son videosu, alternatif akım ve transformatörler konusuyla ilgili 11 kaliteli soru çözülecek.
- Sorular kolaydan zora doğru sıralanacak ve AYT ve TYT fizik soru çözüm kamplarının tamamını izlemek öneriliyor.
- Kamp videolarından YKS'de birebir soru tutturulacağı düşünülüyor.
- 01:21Alternatif Akımın Özellikleri
- Alternatif akım manyetik akı etkisiyle oluşur ve alternatör denilen cihazlar değişen manyetik akı sayesinde alternatif akım üretir.
- Alternatif akımda hem akımın hem de gerilimin yönü ve büyüklüğü sürekli olarak değişir.
- Elektroliz olayında doğru akım etkilidir, alternatif akım kullanılmaz.
- 02:51Alternatif Akım Devrelerinde Frekans Değişimi
- Alternatif akım devrelerinde frekansın azaltılması durumunda, indüktif reaktans (XL) azalır ve akım artar.
- Kapasitif reaktans (XC) frekansla ters orantılıdır, bu nedenle frekans azaldığında XC artar ve akım azalır.
- Frekans azaldığında X lambasının parlaklığı artar, Y lambasının parlaklığı azalır.
- 05:45Doğru ve Alternatif Akım Devrelerinde Lambaların Davranışı
- Doğru akım kaynağına bağlı saçlı devreden tırsın, çünkü kondansatör dolduğunda yük alışverişi biter ve akım kesilir.
- Doğru akım kaynağına bağlı paralel bağlı kondansatörden tırsın, çünkü kondansatör dolsa bile akım devam eder çünkü pilin voltajı kadar potansiyel fark vardır.
- Alternatif akım kaynağına bağlı paralel bağlı kondansatörden tırsın, çünkü kondansatör dolsa bile akım devam eder çünkü pilin voltajı kadar potansiyel fark vardır.
- 09:48Rezonans Devresi
- Devrede XC (kapasitif reaktans), XL (indüktif reaktans) ve direnç seri bağlanmış ve alternatif gerilim uygulanmıştır.
- XL ve XC değerleri eşit olduğunda devre rezonans haline geçer ve bu durum müfredatta bulunmaktadır.
- Rezonans halinde devrenin eşdeğer direnci (empedans) minimum olur ve akım maksimum değerindedir.
- 12:17Frekans Değişimi ve Rezonans
- Frekans arttırıldığında XL artar ve XC azalır çünkü XL 2πfL, XC ise 1/2πfC formüllerinden bulunur.
- Frekans arttıkça XL ile XC eşit olamaz, bu nedenle rezonans hali bozulur.
- Rezonans hali bozulduğunda devrenin empedansı artar, akım azalır ve etkin akım artmaz.
- 14:04Hoparlörlerde Ses Üretimi
- Hoparlörlerde yüksek ve düşük frekanslı elektrik sinyalleri farklı kısımlarda sese dönüşür.
- Pes sesler bobine bağlı hoparlörden, tiz sesler ise saçlardan çıkar.
- Akımın maksimum olması için frekansın artması gerekir, bu da XC'nin azalması anlamına gelir.
- 18:54Transformatörler ve Elektrik Taşıma
- Elektrik santralinden çıkışında yüksek gerilim uygulanarak enerji kaybı azaltılır.
- Evlere elektrik alınırken yüksek gerilim trafo aracılığıyla 220 volta düşürülür.
- Gerilim yükseltilmesinin sebebi, güç sabit kalırken voltajın artmasıyla akımın azalması ve tellerdeki ısınmanın azalmasıdır.
- 21:22Elektrik Gerilimi ve Transformatörler
- Evlerde adaptörler yardımıyla gerilim düşürülür, ancak metinde evin içindeki durumdan değil, eve taşınana kadar geçen süredeki durumdan bahsediliyor.
- Evlere 220 volt servis edildiğinden, paragrafta evin içinde adaptör kullanılarak gerilimin düşürüldüğünden bahsedilmediği için cevap Denizli seçeneği.
- 22:06Transformatörlerin Çalışma Prensibi
- Transformatörler sadece alternatif akımla çalışır, doğru akımla çalışamazlar.
- Sarım sayısı ile voltaj doğru orantılıdır; sarım sayısı dört katına çıkarsa voltaj da dört katına çıkar, yarıya düşerse voltaj da yarıya iner.
- K lambasının işık şiddeti L'den büyüktür çünkü K'nın voltajı L'nin voltajından büyüktür, M lambası ise yanmaz.
- 24:16İki Transformatör Sistemi
- V2 gerilimi V1'den büyükse, en az bir transformatör kesinlikle yükselticidir.
- X transformatörü yükselticidir veya Y transformatörü alçaltıcıdır, ancak her ikisi de alçaltıcı olamaz çünkü V2 kesinlikle V1'den daha küçük olur.
- 26:05Transformatörde Direnç Değişimi
- Transformatörde primer'e sabit bir gerilim uygulandığında, sekonderdeki R direncinden I2 akımı geçerek uçları arasında V kadarlık potansiyel fark elde edilir.
- R direnci azaltıldığında, V sabit kalır çünkü çıkış voltajı giriş voltajıyla sarım sayılarının oranına bağlıdır.
- R azalırsa I2 artar, bu da çıkış gücünü artırır ve giriş gücünün de artması gerekir.
- 29:51Farklı Ülkelerde Elektrik Gerilimi
- Türkiye ve Jamaika'da kullanılan alternatif akımın gerilim değerleri sırasıyla 220 volt ve 110 voltluk, frekans değerleri ise eşittir.
- Frekanslar eşit olduğu için Jamaika'dan gelen bir ürün Türkiye'de kullanılabilir veya Türkiye'deki bir ürün Jamaika'da kullanılabilir.
- 30:41Transformatörlerin Çalışma Prensibi
- Evlerde 220 volt kullanılırken, mutfak robotu 110 voltla çalıştığı için alçaltıcı bir transformatör kullanılmalıdır.
- Transformatörlerde MP/NS oranı, primerdeki voltaj ile sekonderdeki voltaj arasındaki oranı gösterir ve bu örnekte 2/1, yani 1,5 olmalıdır.
- Transformatörler doğru akımla değil, alternatif akımla çalışır ve doğru çalışması için alternatif akım kaynağı gereklidir.
- 32:49Transformatör Sorusu Çözümü
- Şekildeki transformatörün girişine 3 volt alternatif gerilim uygulandığında sekonderde 2 volt çıkış gerilimi sağlanmaktadır.
- N1/N2 oranı 3/2 olarak hesaplanmıştır çünkü voltajlar doğru orantılıdır.
- Transformatörün verimi %100 ise ideal bir transformatördür ve giriş gücü (primerdeki güç) sekonderdeki güce eşittir, ancak verilen örnekte bu eşitlik sağlanmamıştır.
- 34:46Kapanış
- 17. gün AYT soru çözümü kampı tamamlanmıştır.
- Tüm soru çözüm videolarının izlenmesi tavsiye edilmektedir.
- İzleyicilerden abone olmaları, yorum yapmaları ve beğenmeleri istenmektedir.