Buradasın
AYT Coğrafya Dersi: Uluslararası Örgütler ve Çatışma Bölgeleri
youtube.com/watch?v=-Vc8rlTd8VcYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitimci tarafından kampüste sunulan AYT coğrafya dersidir. Eğitimci, uluslararası örgütler ve dünyadaki önemli çatışma bölgeleri konusunu anlatmaktadır.
- Video iki ana bölümden oluşmaktadır: İlk bölümde küresel ve bölgesel örgütler tanıtılmakta, ikinci bölümde ise günümüzdeki çatışma bölgeleri ele alınmaktadır. Küresel örgütler arasında Birleşmiş Milletler, İslam İşbirliği Teşkilatı, OECD, OPEC, G20, D8, NATO, Avrupa Birliği, Karadeniz Ekonomik İşbirliği Teşkilatı ve Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) bulunmaktadır.
- Videoda ayrıca dünya üzerindeki çatışma bölgelerinin nedenleri (yeraltı kaynakları, enerji, toprak, bağımsızlık mücadelesi, ulaşım yolları, siyasi ve ekonomik farklılıklar) açıklanmakta ve Irak, Afganistan, Yemen, İsrail, Suriye, Venezuela, Doğu Türkistan ve Karabağ gibi çatışma bölgeleri detaylı şekilde ele alınmaktadır. Video, ÖSYM tarzı bir soru çözümü ile tamamlanmaktadır.
- Küresel ve Bölgelere Özel Örgütler
- AYT coğrafyada uluslararası örgütler ve dünyadaki önemli çatışma bölgeleri konusu ele alınacaktır.
- Birinci Dünya Savaşı ve İkinci Dünya Savaşı sonrası, siyasi, askeri ve ekonomik sorunları çözmek ve istikrarı sağlamak amacıyla küresel ve bölgesel örgütler kurulmuştur.
- Konu iki maddede işlenecek: öncelikle küresel ve bölgesel örgütler tanıtılacak, ardından günümüzde devam eden çatışma bölgeleri ele alınacaktır.
- 01:48Küresel Örgütler
- Birleşmiş Milletler, iki dünya savaşı sonrası barışı ve güvenliği sağlamak amacıyla kurulmuş, Amerika, Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa daimi üyeleridir.
- İslam İşbirliği Teşkilatı, 1969 yılında İslam Konferansı Örgütü adıyla kurulmuş, 2011 yılında ismi değiştirilmiş, 57 üye ülkesi bulunmakta ve Türkiye 2016-2019 yılları arasında dönem başkanlığını üstlenmiştir.
- OECD (Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü), Paris merkezli küresel bir örgüttür ve 2016 yılında Letyonya'nın üyeliğiyle üye sayısı 35'e ulaşmıştır.
- 04:10Ek Küresel Örgütler
- OPEC (Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü), dünya üzerinde petrol fiyatlarını ve üretim miktarını belirlemek amacıyla kurulmuştur, kurucu üyeler arasında Suudi Arabistan, İran, Kuveyt, Irak ve Venezuela bulunmaktadır.
- G20, Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada Maliye Bakanlarının öncülüğünde 1999 yılında Washington'da kurulmuş, Türkiye 15 Kasım 2015'te G20'de on zirveye ev sahipliği yapmıştır.
- D8 (Gelişen Sekiz Ülke), 1997 yılında İstanbul'da kurulmuş, Türkiye, İran, Pakistan, Bangladeş, Malezya, Endonezya, Mısır ve Nijerya üyeleri arasındadır.
- 06:46Askeri ve Siyasi Örgütler
- NATO, Amerika Birleşik Devletleri öncülüğünde 12 devletin katılımıyla kurulan askeri bir örgüttür, Türkiye Kore Savaşı'nda kazandığı başarılar sayesinde 1952 yılında NATO'ya katılmıştır.
- Avrupa Birliği, Brüksel merkezli ekonomik ve siyasi bir örgüttür, 2013 yılında Hırvatistan'ın katılımıyla üye sayısı 28'e çıkmış, ancak 31 Ocak 2020'de Birleşik Krallık bu kuruluştan ayrılmıştır.
- Karadeniz Ekonomik İşbirliği Teşkilatı, Karadeniz havzasının barış, istikrar ve refah bölgesi olmasını sağlamak amacıyla kurulmuştur, kurucu üyeler arasında Arnavutluk, Bulgaristan, Azerbaycan, Gürcistan, Ermenistan, Moldova, Romanya, Ukrayna, Türkiye ve Yunanistan bulunmaktadır.
- 09:51Bağımsız Devletler Topluluğu
- Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT), 8 Aralık 1991 tarihinde ekonomik işbirliğine dayalı bir hal almıştır.
- 21 Aralık 1991'de Tacikistan, Türkmenistan ve Özbekistan bu birliğe katılmış, 1993 yılında Gürcistan'ın katılımıyla BDT'nin üye sayısı artmıştır.
- 10:33Dünya Çatışma Bölgeleri
- Dünyada çatışma bölgeleri yeraltı kaynakları, petrol, doğalgaz gibi enerji kaynakları, toprak, bağımsızlık mücadelesi, ulaşım yollarını kontrol etme isteği, geçmişe dayalı sorunlar ve siyasi-ekonomik farklılıklar nedeniyle yaşanıyor.
- Irak sorunu, petrol rezervleri nedeniyle önemli olup, 1990 Kuveyt işgali sonrası Irak-Iran savaşları ve Körfez Harekatı başlamıştır.
- Afganistan, son petrollerinin taşınması konusunda stratejik öneme sahip olup, 1979'da Sovyetler Birliği tarafından işgal edilmiştir.
- 11:41Yemen ve İsrail Sorunları
- Yemen, stratejik bir yer olup 2011'deki ayaklanma sonrası Yemen Krizi başlamış ve Arap Emirlikleri, Bahreyn, Kuveyt ve İran müdahale etmiştir.
- 1948'de İsrail Devleti'nin kurulması ve yayılmacı politikası, günümüze kadar süren çatışmalara neden olmuştur.
- Türkiye, Suriye'deki çatışmalardan kaçan milyonlarca Suriyeli vatandaşına kapılarını açmıştır.
- 12:27Diğer Çatışma Bölgeleri
- Petrol fiyatlarının düşmesiyle ekonomik sorunlar yaşayan Venezuela'da hükümet ve muhalefet arasında çatışmalar başlamıştır.
- Doğu Türkistan, coğrafi konumu itibariyle jeostratejik ve jeopolitik öneme sahip olup, Çin'in Doğu Türkistan'daki Uygur Türklerini asimile etmek istediği için etnik çatışmalar devam etmektedir.
- Karabağ sorunu, Azerbaycan-Ermenistan arasında devam eden bir sınır sorunudur.
- 13:16ÖSYM Tarzı Sorular
- Karadeniz Ekonomik İşbirliği, OPEC ve İKO gibi örgütler küresel amaçlı kurulmuş oluşumlardır.
- Hollanda, Avrupa'nın nüfus bakımından en yoğun ülkesi olup, topraklarının yarısı deniz seviyesinin altında ve polder adı verilen denizden kazanılmış topraklarla oluşturulmuştur.