Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Osmanlı padişahı Yavuz Sultan Selim'in eşlerinden ve Kanuni Sultan Süleyman'ın annesi olan Ayşe Hafsa Sultan'ın hayatını anlatan bir tarih belgeselidir.
- Video, Ayşe Hafsa Sultan'ın aile kökeni hakkındaki iki farklı görüşü açıklayarak başlar ve ardından onun valide sultanlık dönemi, yaptırdığı külliye ve mesir macunu gibi önemli miraslarını anlatır. Ayrıca Yavuz Sultan Selim'in eşi için yazdığı şiirler ve Venedik elçisinin onun hakkında yazdığı mektuplar da paylaşılmaktadır. Video, Ayşe Hafsa Sultan'ın 19 Mart 1534'te ölümü ve türbesi hakkında bilgilerle sonlanır.
- Ayşe Hafsa Sultan'ın Aile Kökeni
- Osmanlı padişahı Yavuz Sultan Selim'in eşlerinden ve Kanuni Sultan Süleyman'ın annesi olan Ayşe Hafsa Sultan'ın aile kökeni konusunda iki farklı görüş vardır.
- Bir görüşe göre Ayşe Hafsa Sultan, Kırım Hanı Megne Giray'ın kızıdır; diğer görüşe göre ise Yavuz Sultan Selim'in Avrupa kökenli bir eşi olan bir cariyeden dünyaya gelmiştir.
- Ayşe Hafsa Sultan, kendisinden yüz yıl önce yaşamış olan Aydınoğulları Beyliği'nin son hakanı Aydınoğulları İsa Bey kızı ve Yıldırım Beyazıt'ın eski eşi olan Hafsa Sultan ile karıştırılmamalıdır.
- 00:49Valide Sultanlık Dönemi
- Ayşe Hafsa Sultan, oğlu Kanuni Sultan Süleyman 1520 yılında tahta çıkınca valide sultan oldu ve bu sıfatı tanınan ilk padişah annesidir.
- On dört yıl valide sultan olarak görev yapmıştır ve oğlu Kanuni'nin sık sık ona danıştığı ve düşüncelerine önem verdiği bilinmektedir.
- 01:11Yapılan Yıkımlar
- Manisa'da 1522 yılında tamamlanan, özellikle ruh ve sinir hastalıkları tedavisinde ün salmış olan darüşşifası ile tanınan külliye, Ayşe Hafsa Sultan tarafından yaptırılmıştır.
- Urla'da gelirlerini Manisa'daki külliyeye bıraktığı bir mescid yaptırmış ve Marmaris'teki Osmanlı kervansarayı da 1545 tarihini taşımakla birlikte onun adıyla anılmaktadır.
- Marmaris kervansarayının Kanuni Sultan Süleyman'ın 1522 Rodos seferi sürecinde Marmaris Kalesi'nde eş zamanlı olarak yapıldığı kaynaklarda belirtilmektedir.
- 01:58Mesir Macunu
- Yavuz Sultan Selim, eşi Ayşe Hafsa Sultan için "Şiirler pençe-i kahrımda olurken, Lerzan benim bir gözleri ahuya zebun etti" diye başlayan ünlü dizerleri yazmıştır.
- Ayşe Hafsa Sultan'ın bir rahatsızlığı sırasında iyileştirilmesi için dönemin ünlü hekimi Merkez Efendi tarafından kırk bir çeşit baharat karıştırılarak elde edilen mesir macunu yaklaşık beş yüz yıldır üretilmektedir.
- Macunun iyileştirici etkisini gören Ayşe Hafsa Sultan, bu macunun her yıl aynı dönemde üretilerek halka dağıtılmasını buyurmuş ve her yıl Nevruz günü hazırlanan mesir macunu, Ayşe Hafsa Sultan'ın yaptırdığı Manisa'daki Sultan Camisinin minarelerinden halka dağıtılmaktadır.
- 02:30Venedik Elçisinin Açıklamaları ve Ölümü
- Kanuni Sultan Süleyman'ın saltanatının ilk yıllarında Venedik Cumhuriyeti'nin elçisi olan Piedro Bregadin mektuplarında Ayşe Hafsa Sultan'ın kırk sekiz yaşında çok güzel bir kadın olduğunu ve oğlu hükümdarın kendisine karşı büyük saygı ve sevgi beslediğini belirtmektedir.
- Ayşe Hafsa Sultan, 19 Mart 1534 tarihinde oğlu Kanuni Sultan Süleyman'ın saltanatı sırasında öldü ve İstanbul'daki Sultan Selim Camisi civarındaki türbesinde toprağa verildi.
- Manisa'da Ayşe Hafsa Sultan'ın bir büstü bulunmaktadır.