Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, açıköğretim sisteminde bulunan Avrupa Birliği ders kitabının yedinci ünitesi olan "Ortak Pazardan Ekonomik ve Parasal Birliğe" konusunu ele alan bir eğitim programıdır. Programda sunucu, Dr. Öğretim Üyesi Erhan Akdemir ve izleyiciler Mürşide ile Burak'ın katılımıyla gerçekleşmektedir.
- Video, Avrupa Birliği'nin ekonomik ve parasal birliğinin tarihsel gelişimini, katılım koşullarını ve temel unsurlarını kronolojik olarak incelemektedir. Ekonomik bütünleşme sürecinin beş aşaması (tercihli ticaret anlaşmaları, serbest ticaret anlaşmaları, gümrük birliği, ortak pazar ve ekonomik ve parasal birlik) açıklanmakta, Avrupa Merkez Bankası'nın kuruluşu, Avrupa Para Sistemi'nin gelişimi ve Euro'nun tedavüle girmesi süreci ele alınmaktadır.
- Programda ayrıca Kopenhag ve Maastricht kriterleri, Avrupa Birliği'nin ekonomik ve siyasi istikrarı, 2008 ekonomik krizi sonrası yaşanan değişimler, Yunanistan örneği üzerinden Avrupa Birliği'nin yardım paketleri ve İngiltere'nin AB'den çıkma süreci gibi konular da tartışılmaktadır. Türkiye'nin AB üyeliği süreci ve ekonomik açıdan cazip yönleri de videoda vurgulanan konular arasındadır.
- 00:10Programın Tanıtımı
- Programda Avrupa Birliği ile ekonomi arasındaki ilişki ele alınacak ve açıköğretim sistemindeki Avrupa Birliği ders kitabının yedinci ünitesindeki "Ortak Pazardan Ekonomik ve Parasal Birliğe" konusuna odaklanılacak.
- Konu, ekonomik ve parasal birliğin tarihsel gelişimi, katılım koşulları, temel unsurları ve Avro bölgesindeki son gelişmelerin değerlendirilmesi başlıklarını içerecek.
- Programda Dr. Öğretim Üyesi Erhan Akdemir konuk olarak yer alacak ve Mürşide ile Burak da izleyicilerin sorularını ve yorumlarını paylaşacak.
- 01:37Avrupa Birliği'nin Bütünleşme Süreci
- Avrupa Birliği'nin bütünleşme süreci ekonomik, siyasi, genişleme ve derinleşme açısından devam eden bir süreç olarak tanımlanıyor.
- Ekonomik ve parasal birlik, Avrupa Birliği'nin tam olarak bütünleşmesini tamamlayamadığı bir aşamadır; AB üyesi tüm devletler ekonomik ve parasal birlik üyesi değil.
- Avro bölgesi sadece 19 ülkeden oluşurken, 28 ülkenin her biri Merkez Bankası'nın ulus üstü niteliğini kabul etmemiş durumda.
- 02:59Ekonomik Bütünleşme Süreci
- Ekonomik bütünleşme süreci, en az iki devletin bir araya gelerek aralarındaki ekonomik ilişkilerdeki sınırları kaldırması anlamına gelir.
- Ekonomik bütünleşme süreci beş farklı aşamadan oluşur: tercih ve ticaret anlaşmaları, serbest ticaret anlaşmaları, gümrük birliği, ortak pazar ve ekonomik ve parasal birlik.
- Avrupa Birliği bu ekonomik bütünleşme süreçleri içerisinde tercih ticareti bırakmış, serbest ticareti geçmiş, gümrük birliğini ve ortak pazarı gerçekleştirmiş, şu anda kendi içerisinde ekonomik ve parasal birliğe yoğunlaşmış durumda.
- 05:19Avrupa Birliği'nin Tarihsel Gelişimi
- Avrupa Birliği kuruluşundan itibaren kurucu anlaşmalarla birlikte bir ortak pazar fikri üzerine inşa edilen bir süreçten bahsedilmektedir.
- Ortak pazar fikri, devletler arasında yakın ticari ilişkilerin geliştirilmesi ve karşılıklı bağımlılığın artırılması amacıyla oluşturulmuştur.
- 1969 yılında Avrupa Birliği'nin Verner raporuyla ortak pazarın ve ekonomik parasal birliğin oluşturulması yönünde adımlar atılmıştır.
- 07:21Gümrük Birliği ve Ekonomik Bütünleşme
- Gümrük birliği, iki devletin karşılıklı yaptığı bir anlaşmadır ve aynı standartlarda karşılıklı bir işbirliği sağlar.
- Gümrük birliği ikili anlaşmalar çerçevesinde yapılır; örneğin Türkiye ile Avrupa Birliği arasında gümrük birliği vardır.
- Gümrük birliği sürecinde olumlu yanlar ve olumsuz yanlar vardır; Türkiye'nin gümrük birliği'nin 1995'ten itibaren ihdas etmesiyle birlikte kazançlı olduğu dönemler vardır.
- 08:45Almanya'nın Doğu Avrupa'daki Yatırımları
- Polonya, Macaristan ve Çekya gibi ülkeler Almanya'nın büyük yatırımları ve fabrikaları nedeniyle şikayetçi değil, bu yatırımlar istihdam imkanı sağlıyor.
- Almanya'da aynı işi yapmak daha pahalı olduğu için, birçok Alman Berlin ile Poznan arasında yakın mesafede çalışıyor ve akşam Polonya'ya dönebiliyor.
- Almanya pazarını büyütürken, Doğu Avrupa ülkeleri istihdam yaratıyor ve üretimi öğreniyor, kendi yerel mallarında üretimine katkı sağlıyor.
- 09:47Avrupa Birliği'nin Siyasi ve Ekonomik Bütünleşme Süreci
- Avrupa Birliği'nin asıl amacı ekonomik ama devletler arasında büyük bir hem siyasi hem ekonomik bütünleşme süreci oluşturmak.
- Polonya'nın Avrupa Birliği'nin dışında veya tehdit edecek bir boyuta gelmesi zor görünüyor, ayrıca Rusya'yı dengelemiş oluyor.
- Avrupa Birliği'nde sınırsız bir gümrük birliği değil, belirli alanlarda gümrük birliği ve ortak pazar oluşturuluyor.
- 10:29Avrupa Merkez Bankası ve Ekonomik Birlik
- Avrupa Merkez Bankası kuruluyor ve döviz kurlarının nasıl olacağına devletler adına merkez bankası karar veriyor.
- Avrupa Birliği'nde henüz tek bir maliye bakanlığı yok çünkü devletler egemenliklerinde bulunmak istemiyor.
- Ekonomik ve parasal birlik Avrupa'da görülecek bir birliktelik sağlıyor, ancak ekonomi politikalarının birleştirilmesi konusunda henüz o adımı atabilmiş değil.
- 11:42Avrupa Birliği'nin Başlangıcı ve Amacı
- Avrupa Birliği 1970'lerde başladı, 1978 Brüksel zirvesinde Avrupa Para Sistemi gerçekleştirildi ve 1979'da yürürlüğe girdi.
- Tüm bunların amacı istikrarlı bir piyasa ve mali politikalar yaratabilmek, böylece Avrupa'ya gelecek tehdit ve huzursuzluk azalacak.
- Avrupa Birliği içerisindeki devletler 1950'den itibaren savaşmadılar, rekabet ayrı bir şey, savaşma ayrı bir şey.
- 13:20Ortak Pazar ve Ekonomik Birlik
- Ortak pazar, gümrük birliği duvarları kalktığı için devletlerin kendi içlerine değil ortak alana doğru gelmeye başlaması anlamına geliyor.
- Ortak pazar, malların, kişilerin ve hizmetlerin serbest dolaşımın olduğu bir alan yaratılması.
- Avrupa Birliği'nin birleşik devlet olamaması temel noktalarından biri ekonomik ve parasal birliği avronun dışında ilerletiyor olmaması.
- 14:34Euro Kullanımı ve Master Kriterleri
- 28 ülkenin 19'u Avrupa'da ve euro kullanıyor, İngiltere, Macaristan, Çekya, Danimarka, İsveç ve Polonya kendi para birimlerini kullanıyor.
- Master kriterleri, üye devletlerin avro kullanabilmesi için yerine getirmesi gereken üç kriter: enflasyon oranının en iyi üç devletin en fazla 1,5 katı olabilir, bütçe açının %160'ı geçmemesi ve gayri safi yurtiçi hasılanın %3'ün üzerinde bir dış borcun olması.
- Almanya bile Master kriterlerini sağlayamıyor, ancak ekonomik ve siyasi istikrar sağladığı için bu kriterleri peşinde koşuyor.
- 17:18Avrupa Tek Senedi ve Ekonomik Birlik
- Avrupa Tek Senedi, Avrupa Birliği'nin hem siyasi hem ekonomik bütünleşmesi açısından önemli bir noktadır.
- 1987 Tek Senedi ile Avrupa Birliği'nde kurucu anlaşmalarda değişiklik yapılmış ve ekonomik ve parasal birlikle ilgili somut ifadeler kullanılmıştır.
- Avrupa Tek Senedi'nin amacı malların, kişilerin, hizmetlerin ve sermayenin serbest dolaşımını sağlamaktır.
- 18:09Avrupa Birliği'nin Temel İlkeleri
- Avrupa Birliği'nin ruhu dört temel serbest dolaşımdan oluşur: malların, kişilerin, hizmetlerin ve sermayenin serbest dolaşımı.
- 1989'da Delos Raporu, 1999'da Verner Raporu ve 2002'de Amsterdam Antlaşması ile Avrupa Birliği ekonomik ve parasal birliği ilerletmeye yönelik adımlar atmıştır.
- Masaya Antlaşması 1991'de imzalanmış ve 1993'te yürürlüğe girmiş, Avrupa Birliği adını vermiştir.
- 20:39Avrupa Birliği'nin Genişleme Süreci
- 1990'ların ikinci yarısında Avrupa Birliği'nin kendi genişleme süreci başlamış, 1995'te Avusturya, Finlandiya ve İsveç genişlemesi gerçekleşmiştir.
- Merkez Doğu Avrupa ülkelerinin Avrupa Birliği'ne dahil olma süreçleri de bu dönemde başlamıştır.
- Avrupa Birliği'nin bölgesel güç olarak mı yoksa küresel bir güce mi evrileceği sorgulanmış bir dönem olmuştur.
- 22:14Avro'nun Kullanımı ve Ekonomik Krizler
- 1991'de ekonomik ve parasal birliğin gerçekleştirmesi ve 1999'da avronun kullanılmasına ilişkin çalışmalarla Avrupa Birliği dev bir ekonomik aktör rolüne doğru gelmiştir.
- Avro 2002'de tedavüle girmiş, ancak şu anda sadece 19 ülkenin kullandığı bir para birimidir.
- 2008'de Amerika'da başlayan mortgage krizi 2009'da Avrupa'da hissedilmeye başlamış, özellikle İspanya, İrlanda, Portekiz ve Yunanistan büyük mali sıkıntılar yaşamıştır.
- 25:51Avro'nun Geleceği ve Rezerv Para Durumu
- Önümüzdeki on yılda euro'nun doların yerini alması ve uluslararası ticarette doların yerine euro'nun söz sahibi olması söz konusudur.
- Şu anda euro rezerv para olarak kullanılmaktadır, yani uluslararası ticaretlerde ve alışverişlerde euro kullanılmaktadır.
- Afrika ve Latin Amerika'daki devletler kendi para birimlerine dönerek rezerv paralarından kaçış yapmaktadır, bu durum özellikle sömürgeci geçmişlerine tepki olarak görülmektedir.
- 27:23Avrupa Birliği ve Para Politikaları
- Balkan devletleri ve Avrupa Birliği genişleme süreci içerisindeki devletler euro rezerv para olarak kullanmaktadır.
- Şu anda euro ve dolar rezervinin beraber kullanıldığı söylenebilir, ancak birbirinin yerine geçmiş değildir.
- Avrupa Merkez Bankası'nın görevi Avrupa'da ekonomik ve parasal istikrarın sağlanmasıdır ve 19 ülke devlet adına yetki devrini kabul ettiği için merkez bankası vardır.
- 28:09Ulus Üstü Yetki Devri
- Ekonomik politikanın oluşturulmasında, döviz kurlarının belirlenmesinde ve para politikalarının belirlenmesinde devletler egemenlik yetki devrinde bulunmuşlardır.
- Avrupa Birliği'nin bazı alanları supreasyonel (ulus üstü) olup, bazı alanları uluslararası örgüt gibi davranmaktadır.
- Avrupa Merkez Bankası'nın varlığı ve işlevi, Avrupa Birliği'nin ulus üstü bir organın temel tipik bir göstergesidir.
- 29:13Euro'ya Katılım Koşulları
- Bir devletin Avrupa Merkez Bankası üzerinde işlem görebilmesi için belirli kriterler vardır ve bu kriterleri Avrupa Komisyonu ile Avrupa Merkez Bankası belirler.
- Avrupa Komisyonu ve Merkez Bankası raporlarında bir devletin Avroya geçebilir olduğu belirtilir ve o devlet de geçmeye hazırsa yetki devrede hazır hale gelir.
- Avrupa Birliği üyesi olan ülkeler, ekonomik ve siyasi olarak ödevleri ve yükümlülükleri bitmez, Kopenhag kriterleri ve Maastricht kriterleri devam ettirilmelidir.
- 30:44Avrupa Birliği Üyeliği ve Siyasi İrade
- Avrupa Birliği'ne katılım koşullarını gerçekleştirmeyen ülkeler vardır, özellikle 2008 sonrasında dağılan ülkeler vardır.
- Türkiye'nin ekonomik ve siyasi olarak çok daha iyi olduğu 1999-2010 dönemine bakıldığında, siyasi irade olmadığı için AB'ye alınmamıştır.
- Almanya'nın siyasi iradesi ile bu devletler ekonomik ve siyasi istikrarın içerisine dahil edilmiştir.
- 32:42Avrupa Birliği'nin Tarihsel Gelişimi
- Avrupa'nın Afrika'daki tahakkümünü bitirdiği zaman, Avrupa Ekonomik Topluluğu kurulduğu zaman hemen hemen aynı döneme denk gelmektedir.
- İkinci Dünya Savaşı sonrası Avrupa devletleri eski gücünde değil, ne ekonomik olarak, ne askeri olarak ne de siyasi olarak güçsüzlüğe uğramıştır.
- Avrupa bütünleşme süreci kendi içerisine doğru dönmeye başlamış, ilk önce ortak pazar yaparak ekonomik ve parasal birliği oluşturmaya çalışmıştır.
- 34:37Avrupa Birliği'nin Geleceği
- 1999'daki süreçte Avronun tedavüle girmesiyle birlikte Avrupa Birliği çok büyük bir ekonomik ve politik başarı elde etmiştir.
- Avrupa Birliği içerisinde kendi içerisinde bir çekirdek Avrupa yaratmış, tek bir para politikaları ve maliye bakanlığı bulunmaktadır.
- 2008 krizi sonrasında Avrupa Birliği devletleri geride durmuş, özellikle Yunanistan'da üretim azaldığı için Almanya suçlanmıştır.
- 36:24Avrupa Birliği'nin Ekonomik Politikaları
- Avrupa Birliği'ne bilgi sunma zorunluluğu vardır, Yunanistan bu konuda yanılttığı için yardım paketi alamamıştır.
- Avrupa Birliği'nin ekonomik parasal politikadaki en önemli enstrümanı yardım paketleridir.
- Avrupa Birliği'nin mali ve para politikalarının temelinde ekonomik ve siyasi istikrarın sağlanması vardır.
- 37:00Avrupa Birliği'nin Bütünleşme Hedefi
- Ekonomik ve siyasi istikrarın sağlanabilmesi için daha fazla bütünleşme ihtiyacı vardır.
- İngiltere'nin "çık" demesi, sürekli soru işareti yaratması ve Schengen'e dahil olmaması nedeniyle Avrupa Birliği'nin işini kolaylaştırmıştır.
- Üye ülkelerin faiz, döviz kurları, fiyat istikrarı ve enflasyon gibi konularda tutturmaları gereken çıtaları vardır.
- 37:41Küresel ve Bölgesel Etkiler
- Küresel krizin artması, bölgesel gelişmeler ve Ortadoğu'daki Amerika-Irak-Iran gerilimi petrol üzerindeki etkilerle ekonomik istikrarları etkilemektedir.
- Bu durum devletlerin ekonomik olarak istikrarlı politikalar takip etmesini engellemektedir.
- 38:19Avrupa Birliği'nin Cazibi
- Avrupa Birliği'nin genişleme süreci (6-9-12-15 devlet) devam etmektedir ve halen cazibe merkezi konumundadır.
- Avrupa Birliği'nin ekonomik çökmesi Türkiye'nin ekonomik olarak ciddi bir darbe almasına neden olur.
- Avrupa Birliği'nin en büyük cazibesi serbest dolaşım olup, ekonomik ve siyasi refahın artması ve barışın beraberinde getirilmesidir.
- 40:08Programın Özeti
- Programda ortak pazardan ekonomik ve parasal birliğe dair bilgiler Erhan Hoca'nın açıklamalarıyla yer verilmiştir.
- Ekonomik ve parasal birliğin tarihsel gelişimi, katılım koşulları, temel unsurları ve Avro bölgesindeki son gelişmeler değerlendirilmiştir.