Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitim dersi formatında olup, bir öğretmen tarafından öğrencilere asetilkolinin nikotinik reseptörleri hakkında bilgi verilmektedir.
- Ders, nikotinik reseptörlerin genel özellikleri, sinyal iletim mekanizmaları ve vücuttaki yerleşimleriyle başlayıp, ligand kapılı iyon kanallarının çalışma prensiplerini açıklamaktadır. Ardından nikotinik reseptörlerin alt tipleri, moleküler yapısı ve sinyal iletim mekanizmaları detaylı olarak anlatılmaktadır. Son bölümde ise nikotinik ve muskarinik reseptörlerin karşılaştırılması yapılarak, nikotinik reseptörlerin sürekli uyarılamadığında depolarizasyon ile blok oluşabildiği ve bu durumun klinik uygulamaları örneklerle açıklanmaktadır.
- 00:08Asilkolinin Nikotinik Reseptörleri
- Bu derste asilkolinin nikotinik reseptörleri ve sinyaletim mekanizmaları incelenecektir.
- Asilkolinin nikotinik reseptörleri, nikotininin düşük konsantrasyonlarıyla uyarıldıkları için bu adı almıştır.
- Nikotinik reseptörlerin muskanik reseptörlerden en belirgin farkı ligand kapılı iyon kanalı olmalarıdır.
- 00:54İyon Kanallarının Çalışma Prensibi
- İyon kanalları ligand kapılı veya voltaj kapılı olmak üzere ikiye ayrılır.
- Ligand kapılı iyon kanalları (iyonotropik reseptörler) transmembran proteinlerdir ve hücre zarını baştan sona geçerler.
- Ligand kapılı iyon kanalları, asilkolin gibi nörotransmitterin bağlanmasına yanıt olarak açılır ve sodyum, potasyum, kalsiyum ve klor gibi iyonların hücre zarından geçmesine izin verir.
- 02:22İlaçların İyon Kanalları Üzerindeki Etkileri
- Kurar benzeri bileşikler iskelet kasındaki nikotinik reseptörleri bloke ederek ameliyat süresince kasları gevşetmek için kullanılır.
- Barbitüratlar ve benzodiazipinler GABA reseptör alt tipini etkileyerek insomnia ve anksiyete gibi durumların tedavisinde kullanılır.
- 5-HT3 reseptör blokörü ilaçlar antiemetik olarak kullanılır.
- 03:16Voltaj Kapılı Kanallar
- Voltaj kapılı kanallar hücre membranı voltaj gradyandaki değişimlere duyarlıdır ve açılıp kapanmaları hücre membran potansiyelinin kontrolü altındadır.
- Voltaj kapılı kanalların çalışması için bir ligand'ın doğrudan bağlanması gerekmez.
- Anti-hipertansif ve antiaritmik etkili kalsiyum blokörü olan verapamil, voltaj kapılı kanalların tipik bir örneğidir.
- 03:56Nikotinik Reseptörlerin Lokalizasyonu
- Nikotinik reseptörler başlıca otonomi gangliyonlarda, santral sinir sisteminde ve nöromüsküler kavşakta eksprese edilir.
- Otonomi gangliyonlar ve santral sinir sisteminde bulunan nikotinik reseptör alt tipleri nöronal, nöromüsküler kavşakta bulunanlar ise kas tipi olarak adlandırılır.
- Santral sinir sisteminde ve otonomik gangliyonlarda bulunan nikotinik reseptörler Nn simgesiyle, nöromüsküler kavşakta bulunanlar ise Nn simgesiyle ifade edilir.
- 05:14Nikotinik Reseptörlerin Moleküler Yapısı
- Nikotinik reseptörler merkezi bir por boşluk etrafında düzenli bir kompozisyon içinde homolog alt birimlerden oluşur.
- Bu alt birimler beş adet olduğu için nikotinik reseptörler pentamerik yapılardır.
- Por oluşturan beş alt birim, moleküler yapılarına göre alfa, beta, gama, delta ve epsilon olmak üzere adlandırılır ve farklı genler tarafından kodlanmaktadır.
- 06:37Nikotinik Reseptörlerin Sinyal İletim Mekanizması
- Nikotinik reseptör ligantı asilkolin bu reseptörleri aktive ettiğinde, reseptörün ortasında bulunan iyon kanalı milisaniyeler içinde açılır.
- Sodyum, potasyum ve nöronal nikotinik reseptörlerde kalsiyum gibi katyonlar konsantrasyon gradyanı eğimi yönünde hücre içine girmeye başlar.
- Uyarı yeterince şiddetli ise, hücre içine pozitif yüklü iyonların hareketi depolarizasyona yol açar ve bu depolarizasyon aksiyon potansiyelinin gelişmesine neden olur.
- 07:50Nikotinik ve Muskanik Reseptörlerin Karşılaştırılması
- Muskanik reseptörlerin G-protein kenetli (metabo-tropik) reseptörler olduğu ve sinirletimi nikotinik reseptörlere göre daha yavaştır.
- Muskanik reseptörlerin ortaya çıkardığı etkiler daha uzun sürelidir, örneğin nöronal dokularda M1 alt tipinin aktivasyonu gen transkripsiyonu yoluyla daha uzun süreli etkilere yol açar.
- Nikotinik reseptörlerin sinyal iletim mekanizması ani, hızlı, basit ve kısa süreli sinyallere arıcılık eder ve sinapslar arasında bilginin anbean aktarımında büyük öneme sahiptir.
- 08:38Nikotinik Reseptörlerin Fizyolojik Önemi
- Bir organizmanın tehlike anında ortamdan uzaklaşabilmesi için istemli çizgili kaslarını kullanır ve bu nedenle iskelet kasındaki nöromusküler kavşakta sinyal iletiminin hızlı olması gerekir.
- Nöromüsküler kavşakta nikotinik reseptörler istemli hareketin sinyal iletiminden sorumludur.
- Farklı reseptörlerin sinyaletim mekanizmalarına yaklaşmak, öğrencilerin her reseptörün kendine özgü etkilerini ezberlemesine değil, anlamasına yardımcı olur.
- 09:39Nikotinik Reseptörlerin Depolarizasyon ile Blok Etkisi
- Nikotinik reseptörler sürekli uyarılamaz, postgangliyonik nörondaki bir nikotinik reseptör sürekli uyarılırsa ateşlemeyi durdurur.
- Nöromüsküler kavşaktaki nikotinik reseptörler sürekli uyarılırsa iskelet kası gevşer ve bu duruma depolarizasyon ile blok denir.
- Süksinilkolin, asetilkolinester tarafından parçalanmaya dirençli olduğundan reseptöre bağlı kalır, ilk başta oluşturduğu depolarizasyon iskelet kaslarının fasikülasyonuna yol açar ve ardından kas felci ortaya çıkar.