Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Atatürk'ün ebediyete intikali ve Anıtkabir'in inşası ile Atatürk ve Kurtuluş Savaşı Müzesi'nin detaylı tanıtımını içeren bir belgesel formatındadır. Videoda Cumhurbaşkanı Celal Bayar, Başbakan Adnan Menderes, İsmet İnönü ve diğer devlet erkanının katıldığı 10 Kasım 1953 tarihli nakil töreni anlatılmaktadır.
- Video, Atatürk'ün hayatı ve ölümü ile başlayıp, naaşının tahnit işlemi, Dolmabahçe Sarayı'ndaki ziyareti ve cenaze namazı ile devam ediyor. Ardından naaşın İstanbul'dan Ankara'ya nakli, Etnografya Müzesi'ndeki geçici kabri ve Anıtkabir'in inşası süreci kronolojik olarak anlatılıyor. Son bölümde ise Anıtkabir'in mimari özellikleri, Barış Parkı, Aslanlı Yol, kuleler, heykel grupları ve tören meydanı gibi önemli yapılar ile Atatürk ve Kurtuluş Savaşı Müzesi'nin dört ana bölümü (Misak-ı Milli Kulesi, İnkılap Kulesi, Panoramalar ve Tonozlu Galeriler) detaylı olarak tanıtılmaktadır.
- Videoda ayrıca müzede sergilenen Atatürk'ün özel eşyaları, hediye aldığı eşyalar, madalyaları, kıyafetleri ve balmumu heykeli gibi önemli eserler ile Çanakkale Muharebeleri, Sakarya Meydan Muharebesi, Büyük Taarruz ve Başkomutan Meydan Muharebeleri konularını içeren üç panorama bölümü ve bunlarla birlikte sergilenen tablolar hakkında detaylı bilgiler verilmektedir.
- 01:19Atatürk'ün Hayatı ve Ölümü
- Atatürk, Türk Kurtuluş Savaşı'nın başkomutanı, Çağdaş Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu, ölümsüz önder, eşsiz kahraman ve Türk devrimlerinin mimarıdır.
- Atatürk'ün hayatı, yıkılmakta olan bir imparatorluğun küllerinden bir ülke yaratmak, işgallerden kurtarmak ve ezilmiş halktan hem ulus hem de ordu yaratmak çabasıyla geçmiştir.
- Mustafa Kemal Atatürk, 10 Kasım 1938 Perşembe günü saat 9:05'te hayata gözlerini yummuştur.
- 03:14Atatürk'ün Naaşının Tahnit İşlemi
- Atatürk'ün naaşı, 11 Kasım 1938 tarihinde Gülhane Patolojik Anatomi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Albay Lütfi Aksu önderliğinde titizlikle tahnit edilmiştir.
- Tahnit işlemi sonrasında naaş kurşun galvanizli tabuta konulmuş, o da gül ağacından yapılan tabuta yerleştirilmiştir.
- Atatürk'ün naaşı, Anıtkabir'in inşasına kadar Etnografya Müzesi'nde muvakkat kabirde muhafaza edilecektir.
- 04:38Naaşın Dolmabahçe Sarayı'nda Ziyareti
- Atatürk'ün tabutu, Türk bayrağı örtülmüş bir şekilde Dolmabahçe Sarayı'nın muayene salonuna alındı.
- 16 Kasım 1938 Çarşamba günü sabah saat 10:00'da naaş ziyarete açıldı ve 17 Kasım saat 24:00'e kadar ardı arkası kesilmeyen insan seli aktı.
- İzdiham nedeniyle 11 kişi ezilerek hayatını kaybetti ve 40'tan fazla yaralı oldu.
- 06:17Cenaze Namazı ve Nakil Töreni
- Atatürk'ün cenaze namazı 19 Kasım 1938 Cumartesi günü saat 8:10 geçe Dolmabahçe Sarayı muayene salonunda Prof. Dr. Şerafettin Yaltkaya tarafından kıldırıldı.
- Cenaze alayı, tramvay yolunu takiben Kabataş, Tophane-Karaköy, Galata Köprüsü, Eminönü Meydanı, Bahçekapı, Sirkeci ve Salkım Söğüt üzerinden Sarayburnu'na vardı.
- Naaş, 20 Kasım 1938 Pazar günü saat 10:03'te Ankara Garı'nda Cumhurbaşkanı İsmet İnönü ve devlet erkani tarafından karşılandı.
- 08:23Ankara'daki Resmi Tören
- Resmi devlet töreni 21 Kasım 1938 Pazartesi günü saat 9:42'de 12 milletvekilinin tabutu top arabasına koymasıyla başladı.
- Cenazeye 12 general refakat etti ve Türk birlikleri ile Almanya, Fransa, Bulgaristan, Büyük Britanya, Yunanistan, İran, Romanya, Sovyet Rusya ve Yugoslavya'ya ait birlikler saygı geçişi yaptı.
- Naaş, 13:35'te Etnografya Müzesi'ne ulaştı ve müzenin giriş salonundaki mermer satı üzerine konuldu.
- 09:53Anıtkabir'in Yapımı
- Atatürk gömüleceği yer konusunda vasiyette bulunmamıştır, ancak 1923 yılında Çankaya'ya gömülmesini istemiştir.
- 1 Mart 1939'da hükümet tarafından anıtın yapılacağı yerin tespiti için özel bir komisyon kuruldu ve Anıtkabir'in Rasattepe'ye yapılması kabul edildi.
- 7 Mayıs 1942'de Türk sanatçıların eserlerinin uygulanmasına karar verildi ve 9 Ekim 1944 günü temel atma töreni ile 9 yıl sürecek inşaata başlandı.
- 12:41Anıtkabir'in Özellikleri ve Naaşın Nakli
- Anıtkabir, 1940-1950 yılları arası ikinci ulusal mimarlık dönemi özelliklerini taşıyordu ve Selçuklu ve Osmanlı mimari özelliklerine sıkça rastlanmaktadır.
- Anıtkabir'in inşasının 1953 yılının ortalarında tamamlanması üzerine 10 Kasım 1953 tarihinde büyük bir devlet töreni ile naaşın Etnografya Müzesi'ndeki geçici kabirden alınarak Anıtkabir'e nakledilmesine karar verildi.
- 10 Kasım 1953 Salı günü sabah, Atatürk'ün naaşı tahlili bozularak ceviz ağacından yapılan tabuta nakledilmiştir.
- 14:27Atatürk'ün Anıtkabir'e Nakil Töreni
- 10 Kasım 1953 tarihinde saat 9:05'te saygı duruşu ile başlayan Anıtkabir'e nakil törenine Cumhurbaşkanı Celal Bayar, Başbakan Adnan Menderes, Cumhurbaşkanı İsmet İnönü, TBMM Başkanı Refik Koraltan ve Atatürk'ün kız kardeşi Makbule Ata dahil tüm mülki ve askeri erkan ile kalabalık bir halk topluluğu katıldı.
- Top arabasına konulan Atatürk'ün naaşını 1953 mezunu harbiyeliler çekiyordu ve tören korteji Opera Kavşağı, Blus Meydanı, TBMM önü, Ankara Garı önü, Tandoğan Meydanı güzergahını takip ederek Anıtkabir'e ulaştı.
- Kortejin uzunluğu bir buçuk kilometreyi buluyordu ve Aslanlı Yolun başında top arabasından alınan tabut, askerlerin omzunda 262 metre uzunluğundaki Aslanlı Yolu geçerek Mozarya önünde hitabet kürsüsü üzerinde hazırlanan katafalka yerleştirildi.
- 15:49Defin İşlemi
- Saat 12:55'te Cumhurbaşkanı Celal Bayar'ın konuşmasının ardından devlet erkanı mozalenin sağ tarafında yer alan merdivenlerden mezar odasına indiler ve Aziz Atatürk'ün naaşını beklemeye başladılar.
- Atatürk'ün tabutu mozolenin sol girişindeki merdivenlerden mezar odasına indirildi ve tabutun üzerindeki bayrak özenle katlanarak toplandı.
- Saat 13:30'da tabut, Türkiye'nin çeşitli yerlerinden getirilmiş topraklarla hazırlanmış bulunan mezara islami usullere uygun olarak doğu-batı doğrultusunda yüzü kıbleye gelecek şekilde indirildi ve devlet protokolü defin zaptını imzaladı.
- 17:06Anıtkabir'in Genel Özellikleri
- Anıtkabir, 906 rakımlı Rasattepe'de 750 bin metrekarelik alan üzerine kuruludur ve 120 bin m²'lik alanı kaplayan anıt bloğuna Barış Parkı içinden geçen yolla ulaşılır.
- Barış Parkı, Atatürk'ün "Yurtta sulh, cihanda sulh" özdeyişinden ilham alınarak oluşturulmuş olup, dünyanın 25 ülkesinden ve Anadolu'nun çeşitli bölgelerinden getirilen ağaçlar ve bitkiler, ırk, dil, din ve millet gözetmeden birlikte, kardeşçe ve barışı bir yaşamı simgelemektedir.
- Tandoğan kapısından Barış Parkı içindeki yoldan ilerlediğinde Aslanlı Yolbaşı'ndaki 26 basamaklı geniş merdivenlerle karşılaşılır ve merdivenlerin hemen sağında İstiklal, solunda ise Hürriyet kulelerini görürüz.
- 18:12Anıtkabir'deki Kuleler
- Anıtkabir yapı topluluğu içinde simetrik olarak yerleştirilmiş 10 adet kule bulunmaktadır ve bu kuleler plan ve yapı bakımından birbirinin benzeridir.
- Kuleler kareye yakın 12'ye 14 metre boyutlarında, yükseklikleri 7 metre 20 cm ve üzerleri piramit biçiminde çatılarla örtülüdür; çatıların tepelerinde eski Türk çadırlarında görülen tunç mızrak ucu yer alır.
- Tavanlarında Türk kilim desenlerinden alınmış geometrik süslemeler fresk tekniği ile uygulanmıştır ve Zafer ve Cumhuriyet kuleleri hariç diğer sekiz kulenin iç duvarlarında kule ismi ile ilgili bir kompozisyon yer almaktadır.
- 19:04İstiklal ve Hürriyet Kuleleri
- 26 basamaklı merdivenlerin hemen bitiminde sağda görülen İstiklal Kulesi'nde Anıtkabir'in maketi bulunmaktadır.
- İstiklal Kulesi'nin hemen karşısında Hürriyet Kulesi yer almaktadır ve bu kule içerisinde yer alan vitrinde Anıtkabir'in yapım aşamaları ile ilgili yazı ve fotoğraflarla Anıtkabir'in yapımında kullanılan taş örnekleri sergilenmektedir.
- Hürriyet Kulesi'nin vitrinde ayrıca Anıtkabir'i yapan mimarlar ve emeği geçen sanatçıların kısa biyografileri de yer almaktadır.
- 19:48Heykel Grupları
- İstiklal Kulesi önündeki ulusal giysiler giymiş üç kadından oluşan heykel grubunda, iki kadın yere kadar uzanan başak demetlerinin oluşturduğu çelenk tutarken, bir kadın ileri uzattığı kapla Atatürk'e Allah'tan rahmet dilemekte, ortadaki kadın ise elini yüzüne kapamış ağlamaktadır.
- Heykeltıraş Hüseyin Özkan'a ait olan bu üçlü heykel grubu, Atatürk'ü kaybetmenin üzüntüsü içinde bile gururlu, ağırbaşlı, azimli Türk kadınını anlatmaktadır.
- Hürriyet Kulesi'nin önünde duran üç erkek heykelinde ise sağdaki erkek başında miğferi ve kaputu ile Türk askerini temsil ederken, onun yanında elinde kitabıyla Türk gençliği ve Türk aydını, biraz gerisinde ise Türk köylüsü tasvir edilmiştir.
- 20:55Aslanlı Yol ve Kuleler
- Aslanlı yolun her iki tarafında Virginia cinsi ardıçlar yer alır ve bu ardıçların dikilmesinin sebebi ziyaretçileri şehrin görüntüsünden uzaklaştırmak suretiyle Atatürk'ün huzuruna çıkmaya hazırlamaktır.
- Aslanlı yolun uzunluğu 262 metredir ve iki yanında Hititlerin aslan üslubuna uygun olarak yapılan 24 tane aslan heykeli bulunmaktadır; bu aslanlar aynı zamanda Orta Asya'dan göç eden 24 Oğuz Türk boyunu temsil etmektedir.
- Aslanlı yolun sonunda sağda Mehmetçik Kulesi'ni, solda ise Müdafaa-i Hukuk Kulesi'ni görmekteyiz; Mehmetçik Kulesi'nin dış yüzeyinde yer alan kabartmada elini asker oğlunun omzuna atmış, onu vatan için savaşa gönderen hüzünlü fakat gururlu Türk annesi tasvir edilmiştir.
- 22:53Tören Meydanı
- Aslan yolun hemen sonunda Mehmetçik ve Müdafaa-i Hukuk kuleleri arasında yaklaşık 15 bin kişi kapasiteli tören meydanı karşılar.
- Tören meydanı 129 x 84,5 metre boyutlarında yapılmıştır ve zemini siyah, sarı, kırmızı ve beyaz renkte 373 adet halı ve kilim motifleri ile döşenmiştir.
- 10 Kasım Atatürk'ü anma günü törenlerinde ve ulusal günlerde geniş halk kitlelerini bir araya getiren tören meydanı, anıt bloğunun en geniş mekanıdır.
- 23:32Anıtkabir'in Bayrak Direği ve Kabartmaları
- Anıtkabir'in Çankaya yönündeki 28 basamaklı tören meydanı giriş merdivenlerinin ortasında Türk bayrağı dalgalanmaktadır.
- 1946 yılında Amerika Birleşik Devletleri'nde yaşayan Türk asıllı Amerikan yurttaşı Nazmi Cemal tarafından armağan edilen 33,53 metre yüksekliğindeki bayrak direği, metal yorgunluğu nedeniyle 29 Ekim 2013 tarihinde değiştirilmiştir.
- Bayrak direği kaidesindeki kabartmada meşale Türk medeniyetini, kılıç taarruz gücünü, miğfer savunma gücünü, meşe dalı zaferi, zeytin dalı ise barışı simgelemektedir.
- 24:44Sakarya Meydan Muharebesi Kabartması
- Mozoleye çıkarken merdivenlerin sağında kalan kabartma Sakarya Meydan Muharebesi'ni temsil eder ve Türk milletinin topyekün savaşa katılışı anlatılmaktadır.
- Kabartmada savaşın ilk döneminde düşman saldırılarının karşısında yurt savunması için yollara düşen gençler, çamura batmış araba, çabalayan atlar ve zafer meleği yer almaktadır.
- Kompozisyonun sonunda yere oturan kadın vatan anayı, diz çöken genç Sakarya Meydan Muharebesi'ni kazanan Türk ordusunu, meşe ağacı ise zaferi simgelemektedir.
- 26:15Başkomutan Meydan Muharebesi Kabartması
- Şeref holüne çıkan merdivenlerin solundaki kabartma Başkomutan Meydan Muharebesini anlatan kabartmadır.
- Kompozisyonun solunda milliyetçi savaşa hazırlık dönemini temsil eden bir köylü kadın, bir erkek çocuk ve bir attan oluşan grup yer almaktadır.
- Sonraki bölümde Mustafa Kemal'in emrini yerine getiren Türk ordusunun fedakarlık ve kahramanlıklarını temsil eden kabartmada vurulup düşen bir elin elindeki bayrağı kaldıran bir yiğit ve siperde bir elinde kalkan ve diğer elinde yalın kılıç bir asker Türk ordusunun taarruzunu sembolize etmektedir.
- 27:23Mozole ve Şeref Holü
- İki kabartmanın ortasında yükselen mozole, anıt bloğunun en önemli kısmını oluşturur ve mozoleye 42 basamaklı merdivenlerle çıkılır.
- Mozole 72x52 metre boyutlarında, 17 metre yüksekliğinde, uzunca bir dikdörtgen plan üzerine kurulmuş, 14,40 metre yüksekliğinde, ön ve arkada 8, yan cephede ise 14 kolon yer almaktadır.
- Şeref holüne bronz kapılardan girilir ve girişte sağda 29 Ekim 1938 tarihli Atatürk'ün kaleme aldığı ve Başbakan Celal Bayar tarafından Ankara Hipodromunda okunan Atatürk'ün Türk Ordusuna Son Mesajı, solda ise 21 Kasım 1938 tarihli İsmet İnönü'nün Atatürk'ün ebediyete intikali üzerine Türk Milletine Taziye Mesajı yer almaktadır.
- 29:10Şeref Holünün Özellikleri
- Şeref holünün 27 kirişten oluşan tavanı ile yan galeri tavanları Türk halı ve kilim deseni mozaikleri ile süslenmiştir.
- Şeref holünün zemini Adana ve Hatay'dan, yan duvarları ise Afyonkarahisar ve Bilecik'ten getirilen kırmızı, siyah, yeşil ve kaplan poslu mermerlerle kaplıdır.
- Sembolik lahit taşı, girişin tam karşısında büyük pencerenin yer aldığı nişin içinde bulunuyor ve Osmaniye'ye elinden getirtilen lahit taşı 40 ton ağırlığında yekpare kırmızı mermerdir.
- 29:54Atatürk ve Kurtuluş Savaşı Müzesi
- Atatürk ve Kurtuluş Savaşı Müzesi'ne Misak-ı Milli Kulesinden girilir ve bu kulede ulusal andı anlatan bir kabartma vardır.
- Misak-ı Milli Kulesi aynı zamanda törenler sonrasında Anıtkabir özel defterinin yazıldığı ve imzalandığı yerdir.
- Anıtkabir mimari projesine uygun olarak Misak-ı Milli ve İnkılap Kuleleri arasındaki bölüm müze olarak belirlenmiş ve 21 Haziran 1960 yılında Anıtkabir Atatürk Müzesi açılmıştır.
- 31:14Müzenin Ana Bölümleri
- Atatürk ve Kurtuluş Savaşı Müzesi dört ana bölümden oluşmaktadır.
- Birinci bölümde Atatürk'ün kullandığı eşyalar ile kendisine yabancı devlet adamları tarafından hediye edilen eşyalar yer almaktadır.
- İkinci vitrinde Atatürk'ün eski yazıyla düzenlenmiş nüfus cüzdanı, 1928'de Latin harflerinin kabulünden sonraki yeni harflerle düzenlenen nüfus cüzdanı, Atatürk soyadını almadan önce kullandığı kaşe ve 21 Haziran 1934 yılında soyadı kanunu'ndan sonra kullandığı kaşe yer almaktadır.
- 32:10Müzenin Diğer Bölümleri
- İkinci vitrinde İran Şahı Rıza Pehlevi'nin 16 Haziran 1934'te Türkiye'yi ziyaretinde Atatürk'e hediye etmiş olduğu pırlantalı elmas süslemeli kılıç, Japon Prensi Takama Sunum Ocak 1931 yılında Türkiye'yi ziyaretinde Atatürk'ü hediye etmiş olduğu samuray kılıcı ve Libya Şeyhi Şeyh Sonosi'nin 1923 yılında Atatürk'ü ziyaretinde hediye etmiş olduğu pala görülmektedir.
- Üçüncü vitrinde Atatürk'e ait madalyalar, diğer vitrinde ise Atatürk'e ait cep saatleri ve Atatürk'ün manevi kızı Rukiye Erkin'e hediye ettiği Kur'an-ı Kerim yer almaktadır.
- Dördüncü vitrinde Atatürk'ü ziyaret eden devlet adamlarının yanında kutlama ve dostluk mesajı niteliğinde imzalı fotoğraflarını gönderen devlet adamları da bulunmaktadır.
- 33:27İnkılap Kulesi
- İnkılap Kulesi'nde yer alan kabartmada zayıf güçsüz bir elin tuttuğu sönmekte olan bir meşale çökmekte olan Osmanlı İmparatorluğu'nu, güçlü elin göklere doğru kaldırdığı ışıklar saçan meşale ise yeni Türkiye Cumhuriyeti'ni simgelemektedir.
- İnkılap Kulesi'nde yer alan iki vitrinde Atatürk'ün mareşal üniforması görülmektedir.
- Atatürk özel yaşamında son derece şık ve zarif bir insandı, giyimine her zaman özen gösterirdi çünkü bu özeni karşısındaki kişiye gösterilen saygı olarak görürdü.
- 34:41Müzenin Diğer Bölümleri
- İnkılap Kulesi'nde Atatürk'ün kullandığı eşyalar ve birebir vücut ölçülerine göre İngiliz heykeltıraş Siv. Svels tarafından yapılmış balmumu heykeli sergilenmektedir.
- İnkılap Kulesi'nden mozale altına açılan bir kapı ile Atatürk ve Kurtuluş Savaşı Müzesi'nin panoramalar ve tonozlu galeriler bölümüne gidilmektedir.
- Bu koridorda Çanakkale, Sakarya ve Büyük Taarruzu anlatan ışıklı panolar yer almaktadır ve Mustafa Kemal ve yaveri Muzaffer Kılıç'ın Sakarya Meydan Muharebesi öncesi 6 Mart 1921'de Ankara Gölbasi'nda Tuz Gölü'nden Ankara'ya tuz taşıyan köylülerle sohbet ederken çekilmiş fotoğrafının 150x250 cm boyutlarında ressam Sadık Kınıkoğlu tarafından yapılmış yağlı boya tablosu yer almaktadır.
- 35:47Atatürk ve Kurtuluş Savaşı Müzesi'nin Çanakkale Bölümü
- Müzenin ikinci bölümünde Çanakkale muharebeleri, Sakarya meydan muharebesi, Büyük Taarruz ve Başkomutan meydan muharebelerini konu alan üç panorama bulunmaktadır.
- Üç büyük panorama, önlerinde düzenlenen başka bir alanla üç boyutlu bir etkiye büründürülmüş ve Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşuna giden yolda yaşanan güçlükler ziyaretçilere yaşatılmaya çalışılmıştır.
- Bölümde Mustafa Kemal Atatürk ve diğer komutanlardan bazılarının portreleri ile Kurtuluş Savaşı'nın çeşitli anlarının resmedildiği büyük boyutlu yağlı boya tablolar sergilenmektedir.
- 36:49Çanakkale Deniz ve Kara Muharebeleri Panoraması
- İlk panorama'da 1915-1916 yılları arasında cereyan eden Çanakkale deniz ve kara muharebeleri anlatılmaktadır.
- 18 Mart deniz savaşları ile başlayan canlandırmada müttefik donanmasına ait zırhlılar Türk tabyasına ateş etmektedir ve Balıkesir Havranlı Seyit Onbaşı tek başına top mermisini kaldırarak İngilizlerin Ocean zırhlısını batırmıştır.
- Panoramanın devamında İtilaf devletlerinin 25 Nisan 1915'te Gelibolu Yarımadası'nın beş kritik yerine asker çıkararak başlattığı kara savaşları yer almaktadır.
- 38:10Mustafa Kemal'in Çanakkale'deki Rolü
- 25 Nisan 1915'te Arıburnu bölgesine yapılan çıkarma sırasında Mustafa Kemal, geri çekilen erlere "Cephaneniz yoksa süngünüz var, süngü tak yere yat" emrini vermiştir.
- Mustafa Kemal daha sonra 57. Alayı saat 10 sularında düşmanın kuzey kanadını kuşatacak şekilde taarruza kaldırmış ve "Size ben taarruz emretmiyorum, ölmeyi emrediyorum" sözünü söylemiştir.
- İtilaf devletleri 25 Nisan'da çıkarma harekatının sonuçsuz kalması üzerine 6 Ağustos 1915'te tekrar çıkarma harekatı başlatmışlardır, ancak bu taarruz 9 Ağustos'ta Anafartalarda, 10 Ağustos'ta ise Conkbayırında durdurulmuştur.
- 40:52Çanakkale'deki Dostluk İlişkileri
- Panoramanın son bölümünde savaşta gerçekten yaşanmış olan Türk ve Anzak askerleri arasında geçen dostluk ilişkileri vurgulanmıştır.
- Yaralı bir Anzak askerini taşıyan Türk askeri, ölmek üzere olan bir Anzak askerine su veren Türk askeri ve birlikte her iki cepheye ortaklaşa su taşıyan Türk ve Anzak askerleri resmedilmiştir.
- 1934 yılında Atatürk tarafından kaleme alınan ve dönemin İçişleri Bakanı Şükrü Kaya'nın Çanakkale'de hayatını kaybeden yabancı ülke askerlerine hitaben okuduğu Nutuk'ta, bu topraklarda canlarını döken kahramanların artık Türk evlatları olduğu belirtilmiştir.
- 43:33Kurtuluş Savaşı Panoramaları
- İlk panorama Sakarya meydan muharebesi panoramasıdır; 23 Ağustos 1921'de Yunan taarruzu ile başlayan muharebe, 22 gün 22 gece sürmüş ve dünyanın en uzun süreli meydan muharebesi olmuştur.
- Sakarya meydan muharebesi 10 Eylül 1921'de başlayan Türk ordusunun genel karşı taarruzu sonucu Yunan kuvvetlerinin 13 Eylül 1921'de tamamen Sakarya'nın batısına atılması neticesinde Türk ordusunun kesin zaferi ile sonuçlanmıştır.
- Savaş sonunda Türkiye Büyük Millet Meclisi Mustafa Kemal Paşa'ya 19 Eylül 1921 tarihinde 153 sayılı kanunla Gazi unvanı ve Mareşal rütbesini vermiştir.
- 46:21Büyük Taarruz Panoraması
- Büyük Taarruz 26 Ağustos sabahı başladı, 30 Ağustos'ta Başkomutan Meydan Muharebesi kazanıldı ve Mustafa Kemal Paşa 1 Eylül 1922'de "Ordular ilk hedefiniz Akdenizdir ileri" emrini verdi.
- Büyük Taarruz boyunca sırasıyla Afyon, Uşak, Manisa ve 9 Eylül 1922'de İzmir düşmandan geri alındı, bu zafer sonunda Türk Kurtuluş Savaşı sona erdi.
- Panoramanın bu bölümünde Mustafa Kemal 26 Ağustos sabahı Kocatepe'de resmedilmiş, hemen önünde Batı Cephesi Komutanı İsmet Paşa, Asım Gündüz ve Sakallı Nurettin Paşa yer almıştır.
- 48:17Kurtuluş Savaşı Panoramaları
- Kurtuluş Savaşı panoramalarına giren koridorun her iki tarafında, savaşa katılan komutanlardan bazılarının yağlı boya tabloları ve özgeçmişleri yer almaktadır.
- Albay Reşat Bey, Büyük Taarruz'da 57. Tümen komutanı olarak Çiğiltepe'yi ele geçiremediği için verilen sözünü yerine getiremediğini düşünerek hayatını kaybetmiştir.
- Albay Reşat'ın şehit olmasından yarım saat sonra Çiğiltepe ele geçirilmiş, ancak askeri onur ağır basmış ve zaferi görememiştir.
- 50:16Müzenin Tablolar Bölümü
- Tablolar bölümünde 1919'da İzmir'de başlayan Yunan işgali ve işgalin doğuya ilerleyişi sırasında Türk halkına yapılan zulüm anlatılmaktadır.
- Çanakkale Savaşları'na ait eserler de yer almaktadır; tabloda ateşkes sırasında futbol oynayan askerler, türkü söyleyen mehmetçikler ve mektup okuyan askerler görülmektedir.
- 50:59Tematik Sergi Alanları
- Müzenin üçüncü kısmı, panorama bölümünü çevreleyen koridordaki 18 galeride yer alan tematik sergi alanlarından oluşmaktadır.
- 1919-1938 yılları arasında Atatürk dönemine ilişkin olaylar anlatılmış, Türk yurdu'nun paylaşılması, ulusun uyanışı, Kurtuluş Savaşı evreleri ve modern Türkiye'nin doğuşunu hazırlayan inkılaplar sergilenmektedir.
- Bölümde 2000 kadar fotoğraf, değerli sanatçılar tarafından hazırlanmış rölyefler ve Kurtuluş Savaşı'nın kazanılmasını sağlayan 20 kadar kahramanın büstü ve özgeçmişleri bulunmaktadır.
- 51:52Atatürk'ün Ebedi İstirahatgahı
- Mezar odasının girişinde Atatürk'ün vefatı, cenaze töreni ve mezar odası ile ilgili fotoğrafların yer aldığı iki adet pano bulunmakta ve televizyonda mezar odasının canlı görüntüsü sunulmaktadır.
- Atatürk'ün aziz naaşı mozolenin zemin katında doğrudan doğruya toprağa kazılmış bir mezarda bulunmaktadır.
- Mezar odasının zemin ve duvarları siyah-beyaz, kırmızı-yeşil mermerlerle kaplanmıştır ve ortasında kırmızı mermerden bir sanduka bulunmakta, etrafında 81 ilimizden, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ve Azerbaycan'dan getirilen topraklar pirinç vaz olarak konulmuştur.
- 53:19Atatürk'ün Naaşı ve Mezar Odası
- Atatürk'ün naaşı, o dönemin bütün vilayetleri, Selanik'teki evi, Kore'deki Türk şehitliği, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ve Suriye'deki Türk toprağı sayılan Ertuğrul Gazi'nin babası Süleyman Şah'ın mezarından getirilen toprakların harmanlandığı mezara konulmuştur.
- İkinci Cumhurbaşkanı İsmet İnönü'nün 21 Kasım 1938'de Türk milletine beyannamesinde söylediği gibi hakikatte yattığı yer, Türk milletinin onun için aşk ve iftiharla dolu olan kahraman ve vefalı göğsüdür.
- 54:06Cumhuriyet Kulesi
- Tonozlu galerilerin yer aldığı koridorun sonunda yer alan rölyefin hemen solundaki ekranda Atatürk'ün Cumhuriyet'in kuruluşunun 10. yılında 10. Yıl Nutkunu okurken çekilmiş görüntülerini izleyip kendi sesinden 10. Yıl Nutkunu dinleyebilirsiniz.
- Cumhuriyet Kulesi'nde Atatürk'ün Türkiye Cumhuriyeti'nin geleceği olan Türk çocuklarına verdiği önemi hatırlatmak maksadıyla hazırlanmış iki adet Atatürk ve çocuk temalı ışıklı pano bulunmaktadır.
- Bu bölümde fikir ve düşünce adamı Atatürk fikrinden yola çıkılarak hazırlanan çalışma masasında Atatürk kompozisyonu yer almaktadır.
- 54:59Atatürk Özel Kitaplığı
- Atatürk Özel Kitaplığı'nda Atatürk'ün kendine ait kitapları ve içeriğinde Atatürk'le ilgili bilgilerin yer aldığı 14 adet dokunmatik bilgi cihazı bulunmaktadır.
- Atatürk okumayı ve yazmayı çok severdi ve kitaplara karşı olan ilgisini "Ben çocukken yoksuldum, iki kuruş elime geçince bunun bir kuruşunu kitaba verirdim" şeklinde ifade etmiştir.
- 11 Haziran 2005 tarihinde çağdaş müzecilik anlayışı doğrultusunda yeniden düzenlenen bu bölümde Atatürk'ün özel kitaplığında yer alan kitaplardan 3.123 adedi vitrinlerde sergilenmektedir.
- 55:51Kitapların İçeriği
- Kitaplar konu bazında değerlendirildiğinde ilk sırayı tarih, ikinci sırayı ise dil ve edebiyat almaktadır.
- Atatürk, yaşamının her döneminde kitapla bütünleşmiş okuma sevgisinin kendisine sağladığı bilgi birikimini zaman zaman kaleme almış olan, farklı konularda da kitaplar yazmıştır.
- İlk vitrinde görülen Nutuk, Türk tarihinde bir dönüm noktası olan Kurtuluş Savaşı'nı, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunu ve 1927'ye kadar olan devrimlerin bir kısmını Atatürk'ün kendi kaleminden anlatan önemli bir kaynak eserdir.
- 56:54Müze Gezisi
- Atatürk Özel Kitaplığının yer aldığı müze dört bölümden Müdafaa-i Hukuk Kulesi'ne ulaşmaktadır.
- Kule içinde 1968 yılında kurulan Anıtkabir Derneği'nin faaliyet yürüttüğü hatıra ve hediyelik eşya satış bölümü bulunmaktadır.
- Müdafaa-i Hukuk Kulesi'nden çıkıldığında hemen solda tüm ihtişamıyla mozale karşımızda yer almakta ve böylece Misak-ı Milli Kulesi'nden başlanan Atatürk ve Kurtuluş Savaşı Müzesi gezisi son bulmaktadır.
- 57:41Müze Bölümleri
- Mehmetçik Kulesi'nden sağa döndüğümüzde Atatürk ve Kurtuluş Savaşı Müzesi Komutanlığı Karargahı olarak hizmet veren bölüm ile karşılaşırız.
- Bu bölümde müze komutanı odası, hizmet kıta komutanı odası ve Anıtkabir kitaplığı bulunmaktadır.
- Atatürk Kitaplığından çıkışta sağa doğru ilerlediğimizde Zafer Kulesi'ne ulaşılır ve kule içerisinde Atatürk'ün cenazesini taşıyan top arabası sergilenmektedir.
- 58:15İsmet İnönü'nün Lahiti
- Zafer Kulesi ile Barış Kulesi sütunlu yolla birleşir ve sütunların tavanı Türk kilimlerinden alınmış motiflerle bezenmiştir.
- Bu revakların hemen ortasında Kurtuluş Savaşı'nda Garp Cephesi Komutanı ve Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk başbakanı ve ikinci cumhurbaşkanımız İsmet İnönü'nün sembolik lahiti yer almaktadır.
- İsmet İnönü 25 Aralık 1973 tarihinde vefat etmiştir ve 28 Aralık 1973'te Bakanlar Kurulu kararı ile Anıtkabir'e defnedilmiştir.
- 59:13Barış Kulesi ve Diğer Kuleler
- İsmet İnönü'nun lahdinden Barış Kulesi'ne ulaşırız ve kulenin içerisinde soldaki duvarda kulenin ismi ile özdeş bir kabartma ve Ulu Önder Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün makam aracı olarak kullandığı iki adet otomobil bulunmaktadır.
- Barış Kulesi'nden çıkıldığında sağda Anıtkabir Komutanlığı Karargahının önünden ilerlenerek 23 Nisan Kulesi'ne ulaşılır.
- 23 Nisan Kulesi'ne girildiğinde bir elinde üzerinde 23 Nisan 1920 yazılı kağıt, diğer elinde ise anahtar tutan kadın figürü Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin açılışını simgelemektedir.
- 59:57Anıtkabir'in Önemi
- Kule içinde Atatürk'e ait bir tekne ve otomobil sergilenmektedir.
- Anıtkabir, özgürlüğüne ve bağımsızlığına kavuşurduğu Türk ulusunun Atatürk'ü olan minnet borcunun bir ifadesi, her köşesinde Türk kültürünün, Türk tarihinin, Türk Devrimi'nin yansıtıldığı Atatürk'e yaraşır bir anıt mezar.
- Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu, ebedi başkomutan, eşsiz kahraman Aziz Atatürk'ün Cumhuriyet'in onuncu yıldönümü nedeniyle 29 Ekim 1933'te Ankara Hipodromunda söylediği 10. Yıl Nutku ifadesiyle bugün aynı inan ve katiyetle söylüyorum ki, ülkeye tam bir bütünlükle yürümekte olan Türk milletinin büyük millet olduğunu bütün medeni alem az zamanda bir kere daha tanıyacaktır.