Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir öğretmen/eğitmen tarafından sunulan anayasa hukuku dersi formatındadır. Eğitmen, öğrencilere yürütme konusunu ve özellikle cumhurbaşkanı makamını detaylı şekilde anlatmaktadır.
- Video, yürütme konusunun anayasa hukuku dersinde nasıl ele alınacağını açıklayarak başlıyor ve ardından cumhurbaşkanı makamına odaklanıyor. İçerikte cumhurbaşkanının seçilebilmek için aranan kriterler, görev süresi, seçim dönemi, seçim tarihi, cumhurbaşkanlığının boşalması durumunda yapılacak seçimler, adaylık süreci ve cumhurbaşkanı ile TBMM'nin birleşimi gibi konular ele alınıyor.
- Videoda özellikle ÖSYM sınavlarında çıkabilecek önemli noktalar vurgulanmakta, cumhurbaşkanının ikinci döneminde meclis tarafından seçimlerin yenilenmesi durumunda bir kez daha aday olabilmesi gibi istisnai durumlar açıklanmaktadır. Ayrıca, aday gösterilemeyen kişiler, aday gösterilmiş kişilerin geri dönme hakları ve cumhurbaşkanı seçiminin sonuçlandırılması hakkında bilgiler de verilmektedir.
- 00:06Anayasa Hukuku Dersinde Yürütme
- Anayasa hukuku dersinde yürütme konusu, yasama ve temel hak ve hürriyetler kadar derin olmasa da önemli bir konudur.
- Anayasa hukuku dersinde yürütme sadece cumhurbaşkanından ibaret olmayacak, anayasadaki idare bölümü de anlatılacaktır.
- İdare bölümünde olan düzenlemelerin idare hukukuyla bağlantılı bölümleri ve anayasa ile bağlantılı bölüm haricen bilinmesi gerekmektedir.
- 01:11Cumhurbaşkanı Seçimi İçin Gerekli Kriterler
- Cumhurbaşkanı seçilebilmek için aranan anayasal kriterler: kırk yaşını doldurmak, yükseköğretim yapmış olmak, milletvekili seçilme yeterliliğine sahip olmak ve Türk vatandaşı olmak.
- Cumhurbaşkanı halk tarafından seçilir ve seçim genel, eşit ve gizli oyla bütün yurtta aynı günde yargı yönetimi ve denetimi altında yapılır.
- Yurt dışında yaşayan Türk vatandaşlarının oy kullanmaları kaan hükümlerini yürütülür.
- 02:09Cumhurbaşkanı'nın Görev Süresi ve Seçim Dönemi
- Cumhurbaşkanının görev süresi beş yıldır ve bir kişi en fazla iki defa cumhurbaşkanı seçilebilir.
- Cumhurbaşkanı ve Türkiye Büyük Millet Meclisi beş yılda bir seçimleri aynı günde yapılır.
- Cumhurbaşkanı'nın ikinci döneminde meclis tarafından seçimler yenilenirse, cumhurbaşkanı bir defa daha aday olabilir.
- 05:31Seçim Süreci ve Özel Durumlar
- Cumhurbaşkanı ve Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin görev süresinin dolmasından önceki son pazar oy verme günüdür.
- Oy verme gününden geriye doğru hesaplanacak altmış günlük sürede seçimlerin başlangıç tarihi belirlenir.
- Seçimlerin yenilenmesi kararı alındığında, bu karar kırksekiz saat içerisinde resmi gazetede yayımlanır ve ilan olunur.
- 07:41Makamın Boşalması Durumu
- Cumhurbaşkanlığı makamının herhangi bir nedenle boşalması ve Türkiye Büyük Millet Meclisi genel seçimine bir yıl veya daha az süre kalması halinde özel düzenlemeler uygulanır.
- Bu durumda cumhurbaşkanı ve meclis seçimleri birlikte yapılır.
- 08:48Cumhurbaşkanı Seçimi Kuralları
- Cumhurbaşkanı seçimi, makamın boşaldığı günden sonra gelen altmışıncı günü takip eden ilk pazar günü Türkiye Büyük Millet Meclisi seçimleri ile birlikte yapılır.
- Bir yılın üstü süre kalmışsa ve sadece cumhurbaşkanı seçilecekse, makamın boşaldığı günden sonra gelen kırkbeş gün içindeki son pazar günü cumhurbaşkanı seçimi yapılır.
- Seçilen cumhurbaşkanı, Türkiye Büyük Millet Meclisi seçim tarihine kadar görevine devam eder, ancak bu süre döneminden sayılmaz.
- 11:12Cumhurbaşkanlığı Seçim Sistemi
- Genel oyla yapılacak seçimde geçerli oyların salt çoğunluğunu alan aday cumhurbaşkanı seçilir.
- İlk oylamada çoğunluk sağlanmazsa, izleyen ikinci pazar günü ikinci oylama yapılır ve ilk oylamada en çok oy almış bulunan iki aday katılır.
- İkinci oylamaya katılmaya hak kazanan adaylardan birinin katılmaması halinde, boşalan adayların birinci olamadaki sıraya göre ikame edilmesiyle oylama yapılır.
- 14:28Referandum ve Seçim Ertelenmesi
- Oylamalara tek adayla gidilmesi halinde referandum şeklinde yapılır ve geçerli oyların salt çoğunluğu alan aday cumhurbaşkanı seçilir.
- Referandumda adayın salt çoğunluğu alması halinde seçim yenilenir ve kesin sonuçların ilanından sonra gelen kırkbeşinci günü takip eden ilk pazar günü sadece cumhurbaşkanı seçimi yapılır.
- Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından savaş sebebiyle yeni seçimlerin yapılmasına imkan görülmediğine dair karar verilmesi halinde cumhurbaşkanı seçimi bir yıl geriye bırakılıyor.
- 17:11Cumhurbaşkanlığı Adaylığı Süreci
- Cumhurbaşkanlığı adaylığı siyasi parti grupları tarafından yapılabilir, bu partiler son yapılan milletvekili genel seçiminde toplam geçerli oyların en az %5'ini almış olmalı veya en az 100 bin seçmenin aday göstermesi gerekir.
- Aday gösterilmek kişinin yazılı muvafakatine bağlıdır, sadece siyasi parti gruplarının teklif etmesi yeterli değildir.
- Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde grubu bulunan siyasi partiler grup kararıyla, diğer partiler ise tüzüklerinde gösterilen yetkili organların kararıyla cumhurbaşkanı aday gösterebilirler.
- 19:46Aday Gösterme Süreci Detayları
- Yüksek Seçim Kurulu tarafından ilan edilen süre içinde adayların isimleri, muvafakat belgeleri ve gerekli diğer belgelerle birlikte Yüksek Seçim Kurulu'na başvurularak aday gösterilmiş olur.
- Her siyasi parti veya parti grubu ancak bir aday için başvuruda bulunabilir, ancak bir kişiyi birden fazla siyasi parti grubu ve parti aday gösterebilir.
- Adaylarla ilgili bilgi ve belgelerde eksiklik tespit edilirse, ilgili siyasi partilere beş günlük süre verilir ve eksikliklerin giderilmesi istenir.
- 21:08Aday Olamayacak Kişiler
- Cumhurbaşkanı adayı gösterilen hakimler, savcılar, yüksek yargı mensupları, öğretim elemanları, Yükseköğretim Kurulu üyeleri, Radyo Televizyon Üst Kurulu üyeleri, kamu kurum ve kuruluşlarında memurlar ile işin niteliği taşımayan diğer kamu görevlileri aday olamaz.
- Belediye başkanları, subaylar ve astsubaylar, siyasi partinin il ve ilçe yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile belediye meclis üyeleri aday olamaz.
- Kamutedeki meslek kuruluşları, sendikalar, kamu bankaları ile üst birliklerin ve bunların üst kuruluşlarının ve katıldıkları teşebbüs veya ortaklığın yönetim ve denetim kurullarında görev alanlar, aday listesinin kesinleştiği tarih itibariyle görevlerinden ayrılmış sayılırlar.
- 23:33Aday Olamayanların Geri Dönüş Hakkı
- Yüksek mahkeme üyeleri, hakimler ve savcılar, bu meslekten sayılanlar ile subay ve astsubaylar hariç, aday gösterilmiş devlet memurları ve diğer kamu görevlileri, adaylığı veya seçimi kaybetmeleri halinde Yüksek Seçim Kurulunca Cumhurbaşkanının seçildiği ilan edilmesini takip eden bir ay içerisinde müracaat ederler.
- Aday gösterilmiş olanlar, eski görevlerine veya kazanılmış hak aylık derecelerine başka bir göreve dönebilirler.
- 24:43Cumhurbaşkanı Seçiminin Sonuçlandırılması
- Cumhurbaşkanı seçiminin kesin sonuçları Yüksek Seçim Kurulu tarafından Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanlığı ile Cumhurbaşkanlığı makamına bildirilir.
- Seçim kesin sonuçları aynı zamanda kamuoyuyla bilgilensin diye resmi gazetede ilan edilir.
- Seçilen Cumhurbaşkanı adına düzenlenen tutanak, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu'nda Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanı veya geçici başkan tarafından verilir ve aynı birleşimde and içme töreni yapılır.
- 25:56Cumhurbaşkanı ve TBMM Birleşimi
- Cumhurbaşkanı ve Türkiye Büyük Millet Meclisi genel seçiminin ardından meclisin toplandığı ilk günü takip eden üç gün içinde birleşim gerçekleşir.
- Cumhurbaşkanının görev ve yetkileri anayasada tek tek sayılmış olup, ayrıntılarına girerek incelenecektir.
- Seçim dönemini ve cumhurbaşkanının seçim usulünün nasıl yapılacağını konuştuklarını belirterek, bu konunun yürütme için önemli bir giriş olduğunu vurguluyor.
- 26:43Kanal Desteği
- İzleyicilerden beğenileri beklediğini, kanalın ayağa kalkındırılması, ilerletilmesi ve Anadolu coğrafyasının her koluna yetişebilmesi için duyurulabilir hale gelmesinin önemli olduğunu belirtiyor.
- İzleyicilerden bu desteği esirgememelerini istiyor.