Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Murat Yetkin'in "Yetkin Report" programında sunulan bu video, tarihsel imparatorlukların yükseliş ve çöküş süreçlerini analiz ederek Amerikan İmparatorluğu'nun durumunu ele alıyor.
- Video, tarihteki imparatorlukların (Antik Mısır, Çin, Roma, Bizans, Türk, İngiliz, Fransız ve Rus) hakimiyet sürelerini karşılaştırarak başlıyor. Ardından Amerikan İmparatorluğu'nun yükseliş sürecini, Birinci Dünya Savaşı sonrası petrol çağının başlamasıyla ve Sovyetler Birliği'nin yıkılışıyla anlatıyor. Son bölümde ise 7 Ekim'de Hamas'ın İsrail'e saldırısıyla başlayan Gazze krizinin Amerikan İmparatorluğu'nun inişe geçme sürecini işaret ettiği iddiası savunuluyor.
- 00:05İmparatorlukların Yükselişi ve Sonu
- Amerikan İmparatorluğu Gazze'de inişe geçiyor.
- Tarihte her imparatorluğun bir yükselişi ve sonu olmuştur; Antik Mısır İmparatorluğu yaklaşık 3000 yıl, Çin İmparatorluğu yaklaşık 2000 yıl, Roma İmparatorluğu 1000 yıl, Doğu Roma (Bizans) 1100 yıl sürmüştür.
- Türk İmparatorluğu 600 yıl, İngiliz, Fransız ve Rus İmparatorlukları 300-400 yıl sürmüştür.
- 00:41İmparatorlukların Çöküş Süreci
- Çağlar ilerledikçe, üretim ilişkileri, biçim ve içerik değiştikçe, teknoloji geliştikçe imparatorlukların hakimiyet süresi kısalıyor.
- İmparatorlukların en güçlü göründüğü nokta aynı zamanda inişe geçmeye başladığı nokta olmuştur.
- Osmanlı İmparatorluğu'nun inişe geçmeye başladığı tarih olarak 1683 Viyana Kuşatması bozgunluğu gösterilir ve çöküş 200 yıl kadar sürmüştür.
- 01:33Amerikan İmparatorluğu'nun Yükselişi
- Birinci Dünya Savaşı'nın sonlarına doğru Rus İmparatorluğu'nun komünist parti öncülüğünde bir devrimle yıkıldığı 1917'de Almanya'ya savaş ilan eden ABD, Avrupa'ya gönderdiği bir milyon askerle savaşın sonucunu belirleyen asli güçlerden oldu.
- Birinci Dünya Savaşı, eski dünyadaki üç kara imparatorluğu (Türk, Rus ve Avusturya-Macaristan) yöneten Osmanlı, Ramanov ve Habsburg hanedanlarının da sonu oldu.
- ABD'nin Amerikan İmparatorluğu'na dönüşümü dünyada petrol çağının başlamasıyla birlikte olmuştu.
- 02:35Amerikan İmparatorluğu'nun Çöküş Süreci
- ABD'nin 1955-1975'te Vietnam Savaşı'nda yaşadığı bozgun inişe geçtiği nokta değildir çünkü gücünün doruğu sayılmaz.
- ABD gücünün doruğuna Sovyetler Birliği'nin yıkılışını onların iniş noktası Afganistan'la sağladı.
- 2003'te Irak'ın işgali, kitle imha silahı yalanıyla başlayan işgale karşı duran dahi olmamıştır.
- 03:08Amerikan İmparatorluğu'nun Sonunun Başlangıcı
- ABD İmparatorluğu için sonun başlangıcını, inişe geçme noktasını 7 Ekim'de Hamas'ın İsrail'e saldırısıyla başlayan Gazze krizi olarak almak mümkün olabilir.
- Joe Biden yönetimi, üstün askeri ve mali gücüne ve askeri sanayi kompleksinin ittirmesiyle kendi halklarından yükselen protestolara rağmen yanına aldığı G7 liderleriyle birlikte İsrail'deki sağ siyonist Benyamin Netanyahu saldırganlığına destek veriyor.
- Dün kadar ABD'nin yanında yer almış Suudi Arabistan, Ürdün gibi Arap yönetimleri dahi karşısında ve tabii Çin'in Rusya'nın arkasında duran yükselen gücü ne kadar sürer kestirilemez ama Amerikan İmparatorluğu inişe geçmeye başlamış görünüyor.