Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki lobicilik faaliyetlerini ve özellikle Yahudi lobisinin etkisini anlatan eğitici bir belgesel formatındadır.
- Video, lobicilik kavramının kökenini ve gelişimini açıklayarak başlıyor, ardından Amerika'nın kuruluş sürecinden itibaren lobicilik faaliyetlerinin gelişimini anlatıyor. Özellikle Yahudi lobisinin Amerika siyasetindeki etkisi, Apec (Amerikan-İsrail Kamu İşleri Komitesi) adlı en etkili lobinin yapısı ve siyasetçiler üzerindeki etkisi detaylı şekilde ele alınıyor.
- Videoda ayrıca Yahudi lobisinin Amerika'nın Ortadoğu politikalarını İsrail'in çıkarlarına uygun şekilde şekillendirdiği, siyasetçilerle özel ilişkiler kurduğu ve bazı siyasetçilerin Apec karşıtı görüşlerini özür dilemek zorunda kaldığı örneklerle açıklanmaktadır. Amerikalıların çoğunluğunun Yahudilere sempati duyduğu ve bu sempatinin geçmişte dışlanmalarına ve soykırıma uğramış olmalarına dayandığı da belirtilmektedir.
- Lobicilik Kavramı ve Amerikan Siyasetindeki Önemi
- İnsanlar tarihin başlangıcından beri birbirlerini etkilemeye çalışmış, bu etkileşim insan psikolojisinin bir gerekliliğidir.
- Lobicilik, Latince kökenli "koridor" anlamına gelen bir terimdir ve çıkar sağlamak amacıyla nüfuzlu kişilerin kanun koyucuları etkilemesidir.
- Amerikan siyasetinde lobicilik, farklı inanç ve kültürlerden insanların bir araya gelerek kurduğu birleşik bir yapıdır.
- 01:31Amerika Birleşik Devletleri'nin Oluşumu
- Amerika kıtasına Avrupa'dan göçlerle birlikte farklı kültürlerden insanlar bir araya gelerek birleşik bir devlet oluşturdu.
- İlk göç dalgasını Batı Avrupalı topluluklar oluşturdu, Yahudiler, Rumlar ve Ermeniler ise daha sonra göç ettiler.
- İlk göç dalgasını oluşturan topluluklar, Birleşik Devletlerin kurulması sürecinde aktif rol aldılar ve kurumsal yapıların temelini oluşturdu.
- 02:50İkinci Göç Dalgası ve Lobicilik
- Lobicilik Amerikan siyasetinin ilk gününden itibaren işin içinde olsa da, ikinci göç dalgasından sonra bugünkü şeklini aldı.
- Yahudiler ve Rumlar kendi benliklerini muhafaza etmek ve güç kazanmak için lobicilik faaliyetlerine başladılar.
- Bu topluluklar sadece Amerika'da güç elde etmediler, kökenlerinin ait olduğu ülkelere de destek sağlamaya çalıştılar.
- 03:21Amerikan Siyasetinde Lobicilik
- Amerikan siyasetinde lobicilik sadece etnik gruplar değil, mesleki teşkilatlar ve sektörler için de önemlidir.
- Silah tüccarları ve petrol tüccarları gibi aktörler, kendi ekonomik kazançlarının artması için lobicilik faaliyetleri yürütürler.
- Amerika tarihindeki ilk organize lobicilik faaliyetleri 1800'lerde demiryolu işçileri ve kereste şirketleri tarafından yapılmıştır.
- 04:10Lobicilikin Kanunlaştırılması
- Amerikan siyasetinde lobicilik kanunlarla hak kazanmış yapılardır ve resmi olarak kongrede yerler vardır.
- 1946'da "Federal Regulation of Lobbying Act" yasasıyla lobicilik faaliyetleri hükümetin vazgeçilmez bir unsuru olarak kabul edildi.
- Yasayla kayıt altına alınan lobiciler, yaptıkları çalışmaları ve kurdukları ilişkileri resmi olarak ortaya koyacak ve halkı bilgilendireceklerdir.
- 05:11Lobicilikin Modern Yüzü
- Lobi kuruluşları uzmanlaşmış teknik örgütlerdir ve her bir koldan istedikleri konu üzerinde baskı ortamı yaratırlar.
- Bu kuruluşlar yaptıkları tüm anlaşmaları ve faaliyetleri "Yabancı Ajanlar Bildirim Yasası" gereği Amerikan Adalet Bakanlığı'na bildirmek zorundadır.
- Lobicilik sadece Washington'daki federal hükümetle sınırlı değildir, eyalet yönetimlerinde de bu faaliyetler yürütülür.
- 06:12Türkiye'nin Amerika'daki Lobicilik Faaliyetleri
- Türkiye Amerikan siyaseti üzerinde ciddi şekilde lobicilik faaliyetleri yürütüyor ve her yıl milyonlarca dolar harcıyor.
- FETÖ yapılanmasının paralel devlet olarak tanınmasından sonra Türkiye'nin lobi şirketlerine harcadığı para arttı.
- Türkiye son yıllarda Amerika'daki lobicilik faaliyetleri için "MercyRe Public Affairs" adlı bir şirketle anlaşmış, ancak Ermenilerden gelen baskılar sonucu şirket sözleşmeyi feshetti.
- 07:05Amerika'daki Yahudi Lobiciliği
- Yahudiler Amerika'ya ikinci göç dalgasıyla geldiler ve kurumsal olarak organize olmaları I. Dünya Savaşı ile başlamıştır.
- Yahudiler savaş boyunca ve sonrasında aktif oldular, Paris Barış Konferansı'nda yahudi çıkarlarını temsilen yer aldılar.
- Siyonizm akımı, bugünkü İsrail'in kurulmasına temel olan İsrail topraklarında bir Yahudi devletinin kurulmasını destekleyen bir harekettir.
- 08:02Yahudi Lobiciliğinin Gücü
- Amerika'daki Yahudilerin kalıcı bir güce ulaşması II. Dünya Savaşı'na dayanıyor ve soykırım Yahudilerin birleşmesini etkilemiştir.
- İsrail'in varlığı Soğuk Savaş döneminde Amerika için büyük önem kazandı ve İsrail Ortadoğu'da Amerika için ileri karakol görevi görecekti.
- Yahudilerin başarılı olma hırsları 1950'lerden sonra onların Amerika'da önemli yerlere gelmesini sağladı.
- 09:18Yahudilerin Amerikan Toplumundaki Etkisi
- Amerika'nın nüfusunun %2'sini oluşturmalarına rağmen, Yahudiler Amerikan siyaseti içindeki temsil hakları nüfuslarını kat ve kat aşıyor.
- 2012 yılında Amerikan senatörlerinin 10'u Yahudi idi, bu durum Amerika'daki toplam nüfuslarının beş katı oranda temsil hakkı demekti.
- Richard Nixon, 1973'teki Arap-İsrail savaşı sırasında, Amerika'daki tüm bilgilendirme ve propaganda mekanizmasını, büyük gazeteleri, film endüstrisini, radyo ve televizyon kuruluşlarını ve büyük şirketlerin birçoğunu Yahudilerin kontrol ettiğini belirtmiştir.
- 10:15Amerikan-İsrail Kamu İşleri Komitesi'nin Etkisi
- Amerika Birleşik Devletleri'ndeki en etkili ve büyük lobinin AIPAC (Amerikan-İsrail Kamu İşleri Komitesi) adlı kuruluşu olduğu belirtiliyor.
- AIPAC, inanılmaz büyük para kaynaklarına sahip olup on binlerce kişiye iş imkanı sağlıyor.
- AIPAC, siyasetçiler üzerinde öyle büyük bir etki gücüne sahip ki, Amerikalı siyasetçiler politikalarının Amerika'nın çıkarına mı yoksa İsrail'in çıkarına mı olduğunu bazen ayırt edemiyorlar.
- 10:45AIPAC'in Siyasi Etkisi
- Amerika'nın Ortadoğu'da yürüttüğü birçok politika İsrail'in çıkarlarına uygun şekilde şekilleniyor.
- Irak'taki savaş ve İran'a nükleer güç için yapılan baskı gibi politikaların arkasında Yahudi lobisi bulunuyor.
- AIPAC, diğer lobi kuruluşlarından çok farklı durumdadır; Amerika başkanları ve başkan adayları AIPAC ile görüşmek için önceden randevu alırlar.
- 11:27AIPAC'e Karşı Çıkanlar ve Tepkiler
- Amerikan siyasetinde bazı kişiler zaman zaman AIPAC karşıtı görüşler açıkladılar ama her seferinde özür dilediler.
- Kongrenin ilk Müslüman başörtülü üyesi Ilhan Omar, AIPAC'in kongre üyelerini satın aldığını iddia etti.
- Bu iddia sonrası hem kongre içinden hem de medyadan büyük tepki gördükten sonra Ilhan Omar geri adım attı ve özür diledi.
- 11:57Amerikalıların Yahudilere Sempatisi
- Amerikalıların çoğunluğu yahudilere sempati duyuyor.
- Bu sempatinin temeli geçmişte dışlanmalarına ve soykırıma uğramış olmalarına dayanıyor.
- Amerikalılar ayrıca İncil'deki Yahudilerle ilgili vaatlerin gerçekleşmesine inanıyor ve bu nedenle Yahudi lobilerinin Amerikan kiliselerinde sağlam ve sadık destekçileri var.